SOAT-KÀU
Hó-bīn Saⁿ-kìⁿ
1962/4/1 883 8-9
"Goán mî-ji̍t chhiat-chhiat kî-tó, ài kìⁿ-tio̍h lín ê bīn" (I Thiap 2:17, 3:10)
Lí Sian-siⁿ hiān-sî tī Ko Tiong Eńg-an kàu-hoē teh thoân-tō. I ū pêng-īⁿ chhián-pe̍h ê kháu-châi kap bûn-pit, tī chia chit phiⁿ tê-ba̍k te̍k-sû, loē-iông thong-sio̍k koh ū hó ê ì-sù, tha̍k ê lâng ē-thang tī chhù-bī ê bûn-chiuⁿ ê tiong-kan tit-tio̍h hó ê séng-chhat.
Chhin-chhiūⁿ chin siong-hó ê chheng-liân hu-hū saⁿ-lī kú-kú, koh tò-tńg-lâi saⁿ kìⁿ-bīn ê hoaⁿ-hí. Chhin-chhiūⁿ bú-kiáⁿ saⁿ-lī kuí-nā nî kú, koh kìⁿ-tio̍h bīn hui-siông ê hoaⁿ-hí. Hó-bīn saⁿ-kìⁿ sī chi̍t kiāⁿ chin sim-sek ê sū. Nā-sī phái-bīn saⁿ-kìⁿ, chiū kóng m̄ chiâⁿ oē, àu-thâu àu-bīn, ah ke m̄ chiâⁿ pū, si̍t-chāi chin bô sim-sek.
Siū pē-bú ap-pek lâi kiat-ha̍p bô iân ê ang-bó͘, kui nî kú lóng m̄ bat kóng oē. In ìn kóng, "Khoàⁿ-tio̍h kan-ta gê......" Kiat-kio̍k sī lî-hun.
Lán muí ji̍t ba̍k-chiu peh-khui, chiū khoàⁿ-tio̍h ke-lāi ê toā-sè, chhut-mn̂g chiū kìⁿ-tio̍h pêng-iú tông-sū. Hó-bīn saⁿ-kìⁿ sī joā-nih-á sóng-khoài; pháiⁿ-bīn saⁿ-kìⁿ sī joā-nih-á ut-chut. uī-tio̍h ài chai cháiⁿ-iūⁿ chiah thang pī-bián pháiⁿ-bīn saⁿ-kìⁿ, lâi tit-tio̍h hó-bīn saⁿ-kìⁿ, ē-bīn pâi-lia̍t kuí tiám chò chham-khó.
- (1) Tò͘-sim oāⁿ Chú ê thiàⁿ-sim
In-uī nā ū tò͘-sim, oē siⁿ-chhut tò͘-hiân, chhin-chhiūⁿ Iok-sek ê hiaⁿ oàn-tò͘ i pí in khah gâu, chiū kā i boē khì goā-kok(Chhòng-sè-kì 37:28).
oàn lâng pí ka-kī khah hó phín-hēng, chhin-chhiūⁿ Kai-ún thâi-sí sió-tī A-pek, in-uī A-pek khah hó, hō͘ Siōng-tè thiàⁿ. (Chhòng-sè-kì 4:3)
oàn lâng hó-gia̍h, chhin-chhiūⁿ Ngá-kok ê piáu-hiaⁿ oàn Ngá-kok pí i khah hó-gia̍h, chiū kā ge̍k-thāi. oàn lâng tē-uī pí ka-kī khah koân, chhin-chhiūⁿ Sò-lô thiaⁿ lâng kóng: Sò-lô thâi lâng chheng-chheng, Tāi-pi̍t thâi lâng bān-bān, chiū khí tò͘-sim, ti̍t-ti̍t beh hāi sí Tāi-pi̍t(I Sat-bó͘-jíⁿ 18:7). oàn lâng suí. Kīn-lâi ū lâng in-uī khoàⁿ pa̍t lâng pí ka-kī khah suí, chiū khí tò͘-sim, ēng chân-jím ê chhiú-toāⁿ ka-hāi. Sio̍k-gú kóng: ài chi io̍k kî seng, o͘N3 chi io̍k kî sú(愛之欲其生,惡之欲其死). Chit ê tò͘-sim nā oāⁿ choè Chú ê thiàⁿ-sim, chiū oē hó-bīn saⁿ-kìⁿ.
Ū chi̍t keng lú-chú toā-o̍h, muí lé-pài-ji̍t ū chá-thian kî-tó-hoē, sī ha̍k-seng lûn-liû chú-lí. Ū chi̍t chá-khí tio̍h Huī-eng choè chú-lí, Lē-hûn khah bān ji̍p-khì, khoàⁿ-tio̍h i só͘ oàn-hūn ê lâng Huī-eng teh choè chú-lí, káng-tō, chi̍t-ē chiū beh oat chut-khì, sim beh oat, kha m̄ oat, ko͘-put-chiong chiū ji̍p-khì, chóng-sī chē bē tiâu. chú-lí hian-khui Ko-lîm-to chiân-su 13:4-8. chiū tha̍k:"Jîn-ài sī gâu khoan-iông,chû-pi, jîn-ài sī bô oàn-tò͘, jîn-ài......" i kóng jîn-ài ê goân-thâu sī Iâ-so͘, só͘-í chiong jîn-ài chit kù oāⁿ choè Iâ-so͘ lâi tha̍k sī chin ha̍h, chiū koh tha̍k; Iâ-so͘ sī gâu khoan-iông, chû-pi;Iâ-so͘ sī bô oàn-tò͘, Iâ-so͘ sī bô khoa-kháu, bô phín-phóng, bô kiâⁿ kiàn-siàu ê sū, bô kiû ka-kī ê lī-ek, bô khoài siū-khì, bô kì-tit lâng ê pháiⁿ......I koh kóng lán sī Chú ê ha̍k-seng, lán iā eng-kai toè Chú ê kha-pō͘ lâi choè jîn-ài ê lâng, só͘-í lán lâi tha̍k:Goá sī gâu khoan-iông, chû-pi; goá sī bô oàn-tò͘, goá bô khoa-kháu, bô......Tāi-ke iô-thâu, sim-lāi siūⁿ kóng, goá boē kham-tit. āu-lâi chú-lí chhiáⁿ tāi-ke chē îⁿ-îⁿ saⁿ-kap kî-tó. Chú-lí tāi-seng khiā khí-lâi kî-tó kóng:"Kám-siā Siōng-tè, siúⁿ-sù goán tī chheng-chá thang thiaⁿ lí pó-kuì ê kà-sī. Kiû Lí hō͘ goán choè jîn-ài ê lâng, gâu khoan-iông chû-pi, bô oàn-tò͘......Kiû Lí iā siúⁿ-sù goán choân-hāu ê muí chi̍t ê sìn-tô͘ lóng chiâⁿ-choè jîn-ài ê lâng, A-men." Tē-jī, tē-saⁿ, lûn kàu tē sì sī Lē-hûn, i chiū m̄ kî-tó. Tē gō͘ ê teh thèng-hāu, kā i poé, Sèng Sîn kā i chhui-pek, chiū tòng boē-tiâu. Khiā khí-lâi, khui siaⁿ kî-tó kóng: "Chú, Lí tī chá-khí ū chiong goá ê oàn-tò͘ tû-khì, siúⁿ-sù jîn-ài chhiong-moá goá, kiû Lí sià-bián goá oàn-tò͘ ê choē, koh chiong Sèng Sîn ê hoé sio-bia̍t soé-tû goá, hō͘ goá tit-tio̍h chiâⁿ-sèng. A-men." Lé-pài soah, Lē-hûn chio Huī-eng chò-hoé tò-tńg khì, in kiâⁿ bô joā hn̄g, Lē-hûn chiū kā Huī-eng kong, "Huī-eng ché, chin kám-siā, chá-khí Sèng Sîn ū chioh lí lâi kà-sī goá, kiû lí sià-bián goá oàn-tò͘ lí ê choē." Huī-eng ìn kóng, "Goá chin hoaⁿ-hí, kî-si̍t goá m̄-chai lí ū oàn-tò͘ goá, chí-ū chai lí bô ài kap goá kóng-oē, khoàⁿ-tio̍h goá bīn chiū oa̍t cháu." (In-uī Huī-eng ê phín-hēng kap sêng-chek lóng pí Lē-hûn khah hó). Í-keng kàu Lē-hûn ê siok-sià, Lē-hûn chin sêng-ì chhiáⁿ Huī-eng ji̍p-khì chē. Lē-hûn kó-jiân ū têng-thâu-siⁿ, tuì hit sî khí in koh choè chin hó ê pêng-iú, bô oàn-tò͘. Hó-bīn saⁿ-kìⁿ sī chin iàu-kín, kiû Chú pang-chān lán, chiong lán oàn-hūn, oàn-tò͘ ê sim oāⁿ choè Chú ê thiàⁿ-sim, hō͘ lán oē-thang kap lâng hó-bīn saⁿ-kìⁿ.
(2) Bô choè khui-sim sū
Lâng nā choè khui-sim sū, chiū boē thang hó-bīn saⁿ-kìⁿ. Ngá-kok tuì i ê hiaⁿ Í-sò ū choè nn̄g hāng khui-sim sū. Thâu chi̍t pái, sī tng i ê hiaⁿ toā chhuì-ta pak-tó͘ iau-gō ê sî, beh kā i pun chi̍t oáⁿ âng-tāu-á thng, kóng tio̍h ēng toā-kiáⁿ ê koân hō͘ i, i chiah beh. Chi̍t oáⁿ ang-tāu-á thng ta̍t bô saⁿ ê chîⁿ beh oāⁿ boē sǹg-tit ê ke-hoé, si̍t-chāi chin bô hiaⁿ-tī lâng chêng (Chhòng-sè-kì 25:30). Koh chi̍t pái, ké chò in hiaⁿ ê siaⁿ khì tuì lāu-pē phiàn-chhú chiok-hok, hō͘ i ê hiaⁿ toā m̄ goān, pàng-tiau beh kā thâi-sí, só͘-í tio̍h cháu-khì bih tī in bú-kū hia 21 nî kú (Chhòng-sè-kì 27:18) .21 nî āu, Siōng-tè kiò Ngá-kok tio̍h tńg-khì pē-kong ê Ka-lâm tē, koh i ê piáu-hiaⁿ iā bô hó-ì khoán-thāi i, só͘-í chiū koat-ì beh tńg-khì. Hit sî i ê sim hoaⁿ-hí, chi̍t sim iū kiaⁿ, bô bīn thang kìⁿ hiaⁿ-ko (Chhòng-sè-kì 31:3), chiū pī-pān chin-choē lé-mi̍h, chhe lâng choè thâu toà khì sàng in hiaⁿ-ko, in-uī thiaⁿ-kìⁿ kóng in hiaⁿ-ko chhoā 400 lâng lâi beh chih i. Thiaⁿ-tio̍h hui-siông kiaⁿ-hiâⁿ, kha-chhiú phi̍h-phi̍h-chhoah, chiū kî-tó Siōng-tè kóng, "Goá ê chó͘ A-pek-la̍h hán ê Siōng-tè, goá ê pē Í-sat ê Siōng-tè, Iâ-hô-hoa ah......kiû Lí kiù goá thoat-lī goá ê hiaⁿ Í-sò ê chhiú, kiaⁿ-liáu i lâi thâi-sí goá kap in bú-kiáⁿ." Ngá-kok kî-tó liáu chiū an-sim, kàu i ê hiaⁿ siu i ê lé-mi̍h liáu chiah pêng-an. Hiaⁿ-tī lī-khui 21 nî kú beh koh saⁿ-kìⁿ, kiám m̄-sī tio̍h chin hoaⁿ-hí? án-choáⁿ hiah-nih teh kiaⁿ-hiâⁿ nih? Sio̍k-gú kóng, Thau-chia̍h káu ū choē. In-uī i bat phiàn-chhú in hiaⁿ toā-kiáⁿ ê bêng-hūn kap chiok-hok.
Iok-sek siū i ê hiaⁿ boē-khì Ai-ki̍p, keng-koè 15 nî āu, i ê hiaⁿ-tī lâi tuì i tia̍h bí-niû. In boē jīn-tit Iok-sek, chóng-sī Iok-sek oē jīn-tit in. Iok-sek ài chai in ū ké-pìⁿ á bô, chhì liáu chiū chai in kap 15 nî chêng bô sio-siāng, í-keng ū kái-piàn lah, chiah kap in sio-jīn kóng, i chiū-sī in só͘ boē lâi Ai-ki̍p ê sió-tī Iok-sek. I ê hiaⁿ-tī thiaⁿ liáu sim-lāi hui-siông ê kiàn-siàu, kiaⁿ-hiâⁿ, kak-chhíⁿ in ê koè-sit. Chóng-sī Iok-sek an-uì in kóng, "Lín bo̍h-tit in-uī boē goá kàu chia lâi iu-būn, lâi iu-būn, lâi ka-kī oàn-hūn, che sī Siōng-tè chhe goá tāi-seng lín lâi" Chhin-chhiūⁿ án-ni, chá-chêng Iok-sek ê hiaⁿ tuì i chò liáu khui-sim sū, chiah ē pháiⁿ bīn saⁿ-kìⁿ. Taⁿ ū jīn chhò, chai choē, Iok-sek iā sià-bián in, chiū thang hó-bīn saⁿ-kìⁿ, kiám bô chin thang kám-siā mah?
(3) Tio̍h pī-pān sim thang kìⁿ Chú ê bīn.
Téng-bīn só͘ kóng lâng kap lâng ê hó-bīn saⁿ-kìⁿ, lâng kap lâng nā ē-thang sio-hó, chiū khah chia̍p chò-hoé, nā boē, chiū suî lâng thó-bí lo̍h-tiáⁿ, tāi-ke m̄-bián saⁿ kau-chhap ia̍h oē ēng-tit, liân siōng chhin-bi̍t ê hu-hū iā oē lî-hun; pē-kiáⁿ iā oē thoat-lī koan-hē. Ū chi̍t kù sio̍k-gú kóng, "Kiù-chú(sic.) cha̍p-it kò oe"(九子十一個鍋), ū chi̍t ê lâng ū 7 ê kiáⁿ, i hō͘ i ê kiáⁿ pun chò 9 hō͘, āu-lâi nn̄g ê lāu ang-kong-pô-á iā bē chò-hoé tit, koh pun choè nn̄g hō͘, lóng-chóng 11 hō͘. Nā-sī lán kap Chú ê koan-hē sī Chú ê koan-hē sī boē thang pun-khui ê, lâng lī-khui Chú ê bīn í-goā bô tè thang khì; lí chiūⁿ thiⁿ, Chú tī hia, lí lo̍h tē-hú, I iā tī hia; toā-soaⁿ boē tit kā lí khàm, sió-soaⁿ boē tit kā lí jia, lán lóng tek-khak tio̍h khiā tī Chú ê bīn-chêng siū I sím-phoàⁿ, sè-kan bô chi̍t ê oē tit tô-siám, hit sî lán beh ēng sím-mi̍h khoán ê thài-tō͘ kìⁿ Chú? Chú ū tāi-seng thê-chhéⁿ lán, kiò lán tio̍h pī-pān. Chhiáⁿ khoàⁿ Má-thài 25:14-51. Tng Jîn-chú ēng koân-lêng kap êng-kng chē thiⁿ ê hûn lîm-kàu ê sī, I beh khoàⁿ chī-chuī sī chīn-tiong, tì-huī ê lô͘-po̍k, chú-lâng só͘ siat-li̍p lâi koán i ke-lāi ê lâng, thang chiàu sî pun bí-niû hō͘ in. Chú-lâng lâi, tú-tio̍h i án-ni kiâⁿ, hit ê lô͘-po̍k ū hok-khì. To̍k-to̍k hit ê pháiⁿ ê lô͘-po̍k nā sim-lāi kóng, Goá ê chú-lâng teh iân-chhiân; chiū phah hiah ê kap i tâng choè lô͘-po̍k ê. Chú-lâng kàu, khoàⁿ beh cháiⁿ-iūⁿ kìⁿ chú-lâng ê bīn. Chú-lâng ko͘-put-chiong tio̍h tāng-tāng hêng-hoa̍t i. Koh Má-thài 25:14-30, ū chi̍t khoán hó koh chīn-tiong ê, thang ji̍p Chú ê khoài-lo̍k, koh chi̍t khoán pháiⁿ koh pîn-toāⁿ bô lō͘-ēng ê lô͘-po̍k, siū koáⁿ tī o͘-àm ê só͘-chāi. lán thang kiám-thó khoàⁿ lán sī sio̍k tī tó chi̍t khoán ê. Má-thài 25:31-46, Chú beh tuì chiàⁿ-pêng ê kóng, In-uī goá iau, lín bat hō͘ goá chia̍h; goá chhuì-ta, lín hō͘ goá lim; goá thǹg-pak-theh, lín hō͘ goá chhēng; goá phoà-pīⁿ, lín lâi chhē goá. In-uī lín kiâⁿ tī chì-bî-sè ê chi̍t-ê, chiū-sī kiâⁿ tī Chú.
Chhin-ài ê hiaⁿ-ché, ta̍k lâng ū chi̍t ji̍t lóng tio̍h kìⁿ Chú ê bīn, lán tī toē-chiūⁿ tio̍h tāi-seng pī-pān piān, chiū-sī bô choè khui-sim sū, tò͘-sim oāⁿ chò thiàⁿ-sim, thiàⁿ pa̍t lâng iâⁿ-koè pún-sin, chiū thang kap Chú hó-bīn saⁿ-kìⁿ. Goān lán tāi-ke hó-hó pī-pān, lóng oē thang kap Chú hó-bīn saⁿ-kìⁿ tī thiⁿ-nih.