Sèng-tē Hóng-būn-kì (24)
15) Iok-tàn-hô
1962.08.15 892 kî p.10-12
Lâu Hoâ-gī
Tuì Iâ-lī-ko kàu Iok-tàn hô it-tài iā sī hong-po͘, bô chhiū-ba̍k, bô hoe-chháu ê chhiⁿ-chhìn ê toē, iok ū saⁿ phò͘-lō͘ ê khoah. Chit phiàn kiò-choè Iû-thài ê khòng-iá (Má-thài 3:3; Lō͘-ka 3:2). Chhia it-ti̍t hiòng tang-pêng cháu, chí-ū khoàⁿ-tio̍h Mô͘-ap ê pêng-goân, tuì pak soà kàu lâm-pêng it-ti̍t khì, ná chhin-chhiūⁿ cha̍h-pîn khiā tī thâu-chêng chi̍t-iūⁿ. In-uī chit ê soaⁿ-me̍h khiā tī Sí-hái ê chuí-pêng soàⁿ téng ū 250 chì 400 Eng-chhioh koân. Só͘-í sī-kài lóng hō͘ i cha̍h--tio̍h. Tī chit phiàn hong-po͘ ê pêng-goân, só͘ khoàⁿ oē tio̍h ê, chí-ū chhiah-n̂g-sek ê soaⁿ-phê kap khâm-khâm khia̍t-khia̍t ê soaⁿ-liông, kám-kak chin hiám-iàu.
Goán ê chhia thêng tī chi̍t keng lé-pài-tn̂g piⁿ, chiū-sī uī-tio̍h kì-liām Kiâⁿ Soé-lé Iok-hān ê lé-pài-tn̂g. Pài-tn̂g m̄-sī chin toā keng, nā-sī tiâⁿ-táu khoah, koh chéng-tùn liáu put-chí bí-koan. Tī chit keng lé-pài-tn̂g ê āu-bīn ū Iok-tàn hô teh lâu. Chiàu soat-bêng ê lâng kóng, chia chiū-sī Kiâⁿ Soé-lé Iok-hān thoân hoán-hoé ê tō-lí kap kā lâng si-sián ê só͘-chāi. Chin hoaⁿ-hí khiā tī Iok-tàn hô-piⁿ, lâi khoàⁿ-tio̍h chheng-chēng lâu boē soah ê hô-chuí. In-uī tī chit ê an-chēng ê hô-nih, ū ún-chông choē-choē le̍k-sú kap sū-kiāⁿ. Sî sī ta-sò kî, só͘-í hô bô chin khoah, khoàⁿ khí-lâi iok ū 4, 5 tn̄g nā-tiāⁿ, chóng-sī nā tī ú-kî oē kàu 18 tn̄g khoah. Thiaⁿ kóng nā tī chhun-thiⁿ sî, hô-chuí uī-tio̍h Hek-bûn soaⁿ ê seh iông-kái, oē tiòng-moá poâⁿ-kè hoāⁿ, ná chhin-chhiūⁿ hoàn-lām.
Khoàⁿ-tio̍h chin-choē ê sûn-lé-chiá tī chit ê hô-piⁿ pâi-hoê, bān-bān kiâⁿ, chù-sîn teh khoàⁿ chit hāng hit hāng, ū sî in ê ba̍k-chiu khoàⁿ chi̍t só͘-chāi, lóng bô nih, chhin-chhiūⁿ sîn--khì, ún-tàng sī teh be̍k-sióng, kî-tó. Goá khû tī hô-piⁿ, chiong goá ê chhiú tū-ji̍p chuí-lāi lâi bak-chuí, tī goá ê sim-lāi ū chi̍t ê hoaⁿ-hí ê kám-kak, chiū-sī thong-kè hit ê liâng-léng ê chuí, lâi si̍t-kám goá kó-jiân bong-tio̍h Iok-tàn hô-chuí, ū kám-khài bû-liōng, chhiong-moá khoài-lo̍k. Khoàⁿ-tio̍h kuí-nā ê kèng-khiân ê sûn-lé-chiá kuī tī hô-piⁿ teh kî-tó, koh chiong in ê chhiú ùn chuí lâi tah thâu-hia̍h kap heng-khám. Goá m̄-káⁿ chhiò in ê só͘ choè sī bê-sìn, iáu-kú goá boē-oē o̍h in ê khoán, chóng-sī goá tī chia ū giâm-siok ê sim-chêng. Lī hô-piⁿ ū A-lat-pek lâng tah liâu-á hō͘ lâng-kheh thang hioh-khùn, tī hia m̄-nā boē léng-ím, ia̍h teh boē kì-liām-phín, kî-tiong ū teh boē sèng-chuí (Holy Water), chiū-sī chiong Iok-tàn hô-chuí ji̍p tī kan-á teh boē, soè koàn--ê iok 4 kho͘ Tâi-pè (iok 20 oá), ia̍h ū ê ji̍p tī khì-chuí kan-á, kè-siàu chū-jiân khah kuì, koh seng-lí chiàu khoàⁿ boē bái. M̄-chai chiah ê lâng the̍h chit ê chuí beh choè sím-mi̍h? Nā-sī choè kì-liām, lán boē thang kā i phe-phêng sím-mi̍h, chóng-sī nā beh ēng choè chong-kàu gî-sek (choè soé-lé ê chuí, khoàⁿ choè pí phó͘-thong ê chuí khah ū kong-hāu), á-sī choè kî-thaⁿ ê lō͘-ēng, chhin-chhiūⁿ choè i-tī phoà-pīⁿ, hō͘ phoà-pīⁿ lâng boah, á-sī lim lâi kóng, kiám m̄-tio̍h kiám-thó? Chiàu só͘ thiaⁿ, tī 1948 nî Eng-kok ê ông-chú Uí-le̍k-sū beh siū soé-lé ê sî, iā tiâu-kang phài choan-ki lâi iúⁿ Iok-tàn hô-chuí khì ēng.
Iok-tàn hô tī lán ê Sèng-keng, Kū-iok kì pah goā pái, Sin-iok ū 15 pái. I ê hoat-goân sī tī hái-poa̍t 7 chheng goā chhioh koâiⁿ ê Hek-bûn soaⁿ ê saⁿ ê chuí-goân. Chit saⁿ ê choâⁿ-chuí, liân Hek-bûn soaⁿ só͘ iûⁿ ê seh (Hek-bûn soaⁿ-téng ê seh thong-nî m̄-bat iûⁿ liáu) chiâⁿ-choè khoe, tuì pak ti̍t-ti̍t lâu kàu sí-hái. Iok-tàn hô nā tuì chuí-goân kā i lia̍h-ti̍t, sī 32 phò͘, chóng-sī nā sūn i oan-lâi oan-khì ê hô-liû lâi niû, tú khah lím ū nn̄g pē tn̂g. Chit tiâu hô ê uī-tì, chha-put-to tī Sèng-toē ê tiong-ng, tuì pak cháu lo̍h lâm lâi keh-tn̄g tang, sai nn̄g pêng. Koh chit tiâu hô ū lâu kè nn̄g ê ô͘, chiū-sī Khîm-ô͘ kap Kek-nî-sat-le̍k ô͘. Khîm-ô͘ lī chuí-goân iok 10 phò͘ ê lâm-pêng, sī 3 kak-hêng ê chiáⁿ-chuí ô͘. Chit ê ô͘ ê chuí-bīn kap hái-bīn pîⁿ koâiⁿ, chóng-sī tuì chia khí hô-liû muí 6 lí chiū pí hái-bīn kē 15 tn̄g ê phó͘, it-ti̍t kē kàu Sí-hái. Só͘-í kàu tē jī ê Kek-nî-sat-le̍k ô͘, sui-bóng chí-ū lī Khîm-ô͘ saⁿ phò͘ poàⁿ lō͘, chóng-sī i ê chuí-bīn í-keng kē hái-bīn 700 chhioh lah, Kek-nî-sat-le̍k ô͘ (Lō͘-ka 5:1), tī Kū-iok ê sî kiò-choè Ki-nî-lia̍t hái, nā-sī tī Sin-iok iā kiò Ka-lī-lī hái (Má-thài 19:29). Thê-pí-lí-a hái (Iok-hān 6:1), sī lâm-pak saⁿ phò͘ poàⁿ, khoah nn̄g phò͘, ū chhut-sán 37 chióng ê hî-luī, kî-tiong 16 chióng sī chí-ū tī chia só͘ ū ê. Hî-luī ê chhut-sán put-chí hong-hù, ū kàu-gia̍h thang kiong-kip choân-kok ê su-iàu.
Tuì Ka-lī-lī hái kàu Sí-hái iok 20 phò͘, khí-thâu ê 15 phò͘ hn̄g ê nn̄g pêng hoāⁿ chin koâiⁿ, ná chhin-chhiūⁿ khiā piah chi̍t-iūⁿ, chuí lâu tī hit tiong-kan, bô ū sím-mi̍h lī-iōng kè-ta̍t, chóng-sī choè-āu ê gō͘ phò͘ lō͘ sī pêng-goân, oē-thang koàn-khài chhân-hn̂g. Hô-chhn̂g iā ū 18 tn̄g khoah, chóng-sī nā hoàn-lām ê sî oē kàu saⁿ phò͘ poàⁿ.
Tī chit tiâu hô, goá khiā ê hū-kūn ū kuí-nā hāng boē-thang boē kì-tit ê toā sū-kiāⁿ, bat hoat-seng kè:
1. Khòng-iá ê siaⁿ.
Siàu-liām Chè-si Sat-ka-lī-a ê kiáⁿ Iok-hān, chhēng lo̍k-tô-mn̂g ê saⁿ, io hâ phê-toà, tiàm Iû-thài ê khòng-iá, kūn Iok-tàn hô thoân hoán-hoé ê tō-lí, soà kā lâng si-sián. Thong kok ê lâng chhut-lâi chiū-kūn i (Má-thài 3:6), "sī khòng-iá ê siaⁿ teh pī-pān Chú ê lō͘, kan-chèng Chú choè Siōng-tè ê Iûⁿ-ko (Lō͘-ka 3:1-17; Iok-hān 1:19-42).
2. Chú niá-siū soé-lé.
Chú Iâ-so͘ sui sī bô choē, kam-goān khiā tī choē-jîn ê uī, tuì Iok-hān lâi niá-siū soé-lé. Iok-hān m̄-káⁿ kā I si-sián, in-uī Chú kóng sī beh chīn lóng-chóng ê gī, chiah iông-ún I. I siū soé ê sî, Sèng Sîn kàng-lîm tī I ê téng-bīn chhin-chhiūⁿ chíⁿ-á, koh thiⁿ-nih ê Siōng-tè chhin-sin chhut-siaⁿ kan-chèng I. Tuì chia Chú siū Sèng Sîn chhoā kàu khòng-iá, 40 ji̍t mî siū Mô͘-kuí ê chhì-thàm (Má-thài 3:13-17, 4:1-11).
3. Í-lī-a kap Í-lī-sa.
Sian-ti Í-lī-a chiūⁿ thiⁿ ê kî kàu, ha̍k-seng Í-lī-sa it-ti̍t tui-suî, m̄-goān pàng-lī. Í-lī-sa tuì Í-lī-a kiû chiok-hok kóng, "Chiong kám-tōng lí ê Sîn hō͘ goá siang-hūn." Í-lī-a iáu teh kóng ê sî, ū hé-chhia, hé-bé lâi keh-khui in, Í-lī-a chiū chē kńg-lê-hong chiūⁿ thiⁿ. Í-lī-a ū chiong i ê goā-saⁿ pàng lo̍h-lâi, Í-lī-sa o̍h i ê sian-siⁿ ê iūⁿ, ēng saⁿ phah Iok-tàn ê chuí, chuí chiū hun-khui hō͘ i kiâⁿ kè-khì (II Lia̍t-ông 2 chiuⁿ).
4. Í-sek-lia̍t lâng kè Iok-tàn hô.
Mô͘-se sí liáu, Iok-su-a chiap-soà choè Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ ê léng-siù, i tī Iok-tàn hô tuì-bīn ê Si̍p-têng, bēng-lēng peh-sìⁿ tī saⁿ ji̍t kú tio̍h sèng-kiat ka-kī, thang pī-pān tī kè hô hit pêng lâi siú Poâⁿ-kè-choeh (Iok-su-a 3:5). In ê chiaⁿ ge̍h chhoe cha̍p ji̍t, chiū-sī 40 nî chêng tī Ai-ki̍p thâu pái siú Poâⁿ-kè-choeh ê ji̍t. Iok-su-a hoat-lēng chìn-kun, peh-sìⁿ khiā tī hoàn-lām ê Iok-tàn hô-kîⁿ, khoàⁿ-kìⁿ kng Iok-kuī ê chè-si hiòng Iok-tàn hô it-ti̍t chìn-khì, in ê kha chi̍t-ē lap tio̍h hô-chuí ê sî, Iok-tàn hô ê chuí-lâu thêng khí-lâi, ta-toē chhut-hiān, chhin-chhiūⁿ 40 nî chêng, in pē-kong tī Âng-hái só͘ khoàⁿ tio̍h, só͘ keng-giām tio̍h ê sîn-jiah chài-hiān. Kng Iok-kuī ê chè-si khiā tiām tī hô-tiong, thèng-hāu kàu peh-sìⁿ lóng-chóng kè hô. Peh-sìⁿ lóng kè liáu, Iok-su-a hō͘ kok chi-phài chhut chi̍t lâng tuì chè-si só͘ khiā ê hô-tiong kéng 12 lia̍p chio̍h-thâu, hû chiūⁿ hoāⁿ-téng, thia̍p choè tui choè kè hô ê kì-liām; lâi siàu-liām Siōng-tè ê koân-lêng. Peh-sìⁿ kè hô liáu, kng Iok-kuī ê chè-si chiah chiūⁿ hoāⁿ, tng āu-bīn ê chè-si ê kha lī-khui chuí, ta̍h chiūⁿ hoāⁿ ê sî, Iok-tàn hô-chuí chiū chiàu goân koh khai-sí lâu (Iok-su-a 3, 4 chiuⁿ).
Chiah ê le̍k-sú í-keng kè-liáu, hiah ê chú-kak í-keng kè-sì, chóng-sī Iok-tàn hô chiàu goân teh lâu, tiām-tiām, bô oē bô kù, chhin-chhiūⁿ chá-chêng chi̍t iūⁿ, mî-ji̍t bô làng teh lâu......Goá ê thâu-khak lāi, in-uī tī chia só͘ bat hoat-seng kè ê chiah ê le̍k-sú, ná chún cháu-bé-teng kín-kín teh se̍h. Siūⁿ kàu tio̍h iú-hān ê lâng, tī Siōng-tè iû-kiú ê le̍k-sú ê bú-tâi téng saⁿ chiap-soà, khí-lâi hún-sek (粉飾), chiàu Siōng-tè só͘ chí-tēng ê phoè-ia̍h (配役), tī só͘ tiāⁿ-tio̍h ê sî-kî ê tiap-á-kú ê sî-kan, lâu in ê sū-chek kha-jiah, chiū kè-khì. Chóng-sī put-piàn ê sī Siōng-tè, I kàu-taⁿ iáu-kú teh léng-tō le̍k-sú. Jîn-luī tī I ê bīn-chêng beh sǹg choè sím-mi̍h?.....Chi̍t tāi kè-liáu iū chi̍t tāi, le̍k-sú ná lâu-chuí ti̍t-ti̍t lâu, iā lâu bô chīn, tī Siōng-tè ê bīn-chêng. Tuì kú-tn̂g ê le̍k-sú lâi khoàⁿ, sui-bóng tī toán-chhiok ê sî-kan, kín kè-khì chhin-chhiūⁿ lâu-chuí chi̍t iūⁿ ê lâng ê sìⁿ-miā; iáu-kú i ê su-sióng, kang-chok kap hêng-uî, beh toā éng-hióng āu-tāi ê choē-choē ê jîn-luī. Sū-kiāⁿ kè liáu lah - hó á-sī pháiⁿ - Siōng-tè iáu tī-teh. Iok-tàn hô chiàu-goân teh lâu. Kiám-chhái ū sin ê sū-kiāⁿ oē koh hoat-seng tī chia, iáu-kú Iok-tàn hô chiàu goân-lâi ê khoán, ti̍t-ti̍t lâu, koh lâu bô soah......Khiā tī Iok-tàn hô-piⁿ ū nn̄g hāng ê pí-kàu, bêng-hián hoat-seng tī sim-tiong; chiū-sī chhiat-si̍t kám-kak--tio̍h jîn-luī ê bî-soè, bô la̍t, loán-jio̍k, kap éng-oán ê Siōng-tè ê toā koân-lêng, tì-huī, chú-koân. Bî-soè koh iú-hān ê lâng, nā oē-thang chiong i ê sìⁿ-miā it-chhè só͘ ū ê lâi ha̍p-lâu tī bû-hān koh thiàⁿ-thàng ê Chú-cháiⁿ ê lāi-bīn, siⁿ chiah ū ì-gī, sí chiah ū kè-ta̍t.........Khoàⁿ chit phiàn ê toē, khoàⁿ teh lâu ê hô-chuí, tuì sim-lāi chi̍t hāng koh chi̍t hāng, bô chéng-tùn ê koan-kám ti̍t-ti̍t chhut-lâi, kàu m̄-chai lī-khui......Iok-tàn hô iáu teh lâu.
Chit phiⁿ "Sèng-toē Hóng-būn-kì" chū tī kū-nî 4 ge̍h hō khan chài tī pún Pò, kàu taⁿ chóng kiōng chhut 24 pái, 15 chiuⁿ, choân phiⁿ 3 bān 5 chheng goā jī, thang kóng sī lán Kong-pò chin hán-tit tit-tio̍h ê tn̂g koh hó ê bûn-chiuⁿ. Chū khan-chài í-lâi, tit-tio̍h tho̍k-chiá chin toā ê hoan-gêng, bô-lūn kok-lāi á-sī hái-goā lóng ū thiaⁿ-tio̍h chheng-chàn ê siaⁿ. Só͘-í Pah chiu-nî Kì-liām Chhông-su í-keng koat-tēng beh chhut-pán choè chi̍t pún chheh, uī-tio̍h ài liâm-piⁿ ìn choè kui pún, só͘ chhun choē-choē goân-kó í-keng beh kau hō͘ Chhông-su Uí-oân-hoē. Pún Pò beh kàu chia chia̍t-chí, ǹg-bāng liâm-piⁿ oē chhut-pán choè kui pún chheh thang lī-ek tāi-ke chiū-sī.
Phian-chiá Kín-khé.
