MÁ-IN I-SENG-TOĀN(oân) (Duncan Main of China)
P. J. Doherty chok
Chiu Siok-huī e̍k
1964.03.01 929 kî P.7-8
Cha̍p káu sè-kí sī Ki-tok-kàu toā chìn-tián ê sî-tāi, choè ū kòng-hiàn ê chiū-sī sè-kài kok toē-khu ê soan-kàu-su. Má-in I-seng chiū-sī chit khoán lâng ê chi̍t ê. Choân-phiⁿ khan-chài tī Pún-pò beh kàu poàⁿ nî, 11 pái, hō͘ tho̍k-chiá liáu-kái chá-chêng ê soan-kàu-su ê sū-chek. Soà kî-thāi lán tī soan-kàu tē jī sè-kí, iā oē sán-seng chit khoán jîn-bu̍t kap sū-chek.
Phian-chiá chù
Tē 9 chiuⁿ
Chiah ê kang-chok kó-jiân kè-sio̍k chìn-hêng. 1937 nî 8 ge̍h, tng Ji̍t-pún chhim-lio̍k Tiong-kok, tī Hâng-chiu put-toān tâu chà-tân, chū-chāi ê kun-tuī toā-kûn chìn-ji̍p, pīⁿ-īⁿ lāi ê pài-tn̂g kî-tó ê lâng iā ná choē.
Cha̍p-it ge̍h, Ji̍t-kun chiūⁿ-lio̍k Hâng-chiu oan, kiông-pek Tiong-kok-kun thiat-thè, pīⁿ-īⁿ put-tek-put iā tio̍h chīn choè khoài ê sok-tō͘ thiat-thè, chóng-sī ū 600 ê hoān-chiá-siong-tiōng boē thang thiat-thè ê-lâu--teh, chit-oân iā lâu--teh. Tuì-te̍k chân-khok bô-chêng, chiū chhim-ji̍p chhī-lāi.
Sèng-tàn-choeh oá-kūn ê sî, chhī-tiúⁿ kap koaⁿ-oân iā lóng thiat-thè lah! Te̍k-jîn uī-tio̍h i ê kò͘-hiong sim-chêng cha̍p-hun tîm-tāng. Tng i tī hia teh pò-kò siau-sit ê sî, hut-jiân chin toā chín-tōng ê siaⁿ.
"He sī sím-mi̍h?" Sú Tek-tun I-seng mn̄g. "Hit tiâu choè hó ê sin kiô, chiū-sī Tìn-tang hô-téng ê kiô siū chà-hoāi lah." "Goá it-seng bē bat kám-kak chiah-nih iô-tāng." I án-ni kóng.
Sèng-tàn mî kàu lah. Siōng-ngó͘ 9 tiám cheng, chhī lûn-hām. Soan-kàu-su, chit-oân tú-hó teh chong-sek pài-tn̂g. Hut-jiân-kan in thiaⁿ-tio̍h kín-kip cheng toā tân ê siaⁿ, chí-ū chhun chi̍t tâi ê siau-hông-chhia sái kàu tī toā-mn̂g ê só͘-chāi, sái ê lâng toā siaⁿ teh hoah, "Ji̍t-kun í-keng kàu tī chhī ê pak-mn̂g lah!"
Keng-kè bô kú chhia koh sái lâi, chóng-sī chit pái sī Ji̍t-pún lâng teh sái. Sú Tek-tun I-seng sàng chi̍t tiuⁿ phoe hō͘ Ji̍t-pún chí-hui-koaⁿ, iau-kiû i pó-hō͘ īⁿ-lāi siū siong ê lâng kap tô-lān ê hū-lú.
Chit ê koaⁿ-oân tò-tńg lâi pò-kò, kóng in khak-si̍t boē siū hāi. Sú Te̍k-tun chhiáⁿ i tī soan-kàu-su ê chhù chia̍h-pn̄g, kî-thaⁿ ê chū-bîn iā ū tô-lān tī chia ê, só͘-í sī bô saⁿ-bat ê lâng saⁿ-kap chē toh iōng chhan, ū Ji̍t-pún ê koaⁿ-oân, Tiong-kok ê siong-jîn, Hoat-kok ê lâi-pin, Eng-kok kap Tiong-kok ê i-seng.
Sú Tek-tun I-seng tō-khiám kóng, "Chin sit-lé, ēng chho͘-iân piān-chhài." Nā-sī hit ê Hoat-kok lâng ìn kóng, "Chit khoán sî-chūn, oē thang ū án-ni chiū chin hó lah!"
Hit sî ū chi̍t ê lâng chông ji̍p-lâi, hoah kóng, "In khan bé ji̍p-khì lán ê suí ê thiaⁿ......," i khoàⁿ-tio̍h Ji̍t-pún peng tī hia, soà tò-thè. In ê ko-ki̍p koaⁿ-oân kā i gîn chi̍t-ē kóng, "Bô lí ê tāi-chì."
Teh chia̍h ê sî, in thiaⁿ-kìⁿ koe-lō͘ ū chhèng-siaⁿ, chhù tó-hoāi ê siaⁿ, hū-jîn-lâng âu-kiò ê siaⁿ. Te̍k-jîn thiàu-khí-lâi, nā-sī koaⁿ-oân pí chi̍t-ē, i chiah koh chē lo̍h-khì. Hoat-kok lâng kia̍h i ê keng-thâu kóng, "Chiàn-cheng chiū-sī chhin-chhiūⁿ án-ni."
Í-āu sò͘ seng-kî ê tiong-kan, pīⁿ-īⁿ iā sī chhiong-moá kín-tiuⁿ. Ge̍h-ge̍h siū siong ê lâng tuì saⁿ lí hn̄g ê chiàn-soàⁿ sàng lâi, muí ji̍t Kok-chè i-liâu pīⁿ-īⁿ ê kiù-hō͘-chhia lóng chhut-khì, i ê pe̍h chhia tī Hâng-chiu ê koe-bīn siông-siông thang khoàⁿ-tio̍h, koh ū kng bí á-sī kui tàⁿ ê hî khì pun hō͘ iau-gō ê lān-bîn.
Ū chi̍t ji̍t, in chó͘-chit chi̍t ê tuī khì kàu bû-jîn-tó kiù siū siong ê lâng. Sú Tek-tun kap Lâu Te̍k-jîn choè thâu-chêng. Tng in keng-kè pīⁿ-īⁿ mn̂g-kháu ê sî, in chhiò-chhiò ǹg nn̄g ê hū-jîn-lâng-toā-mn̂g ê pó-hō͘-chiá-chhéng-an, chiū-sī Hui-lī I-seng kap Ka-ní-tek Ko͘-niû, in tī hia teh chó͘-chí liû-bâng kap kun-jîn chìn-ji̍p.
In ê kiù-hō͘-chhia keng-kè poàⁿ hong-hoè ê chhī. Só͘ ū oē thang so͘-sàn ê lâng lóng í-keng so͘-sàn liáu, chí-ū pîn-khùn kap bû só͘ oá-khò ê lâng lâu-teh. Pún-toē kap goā-kok ê Ki-tok-tô͘ chīn-liōng tī kàu-hoē kap chhiah-si̍p-jī-hoē tiong-sim pang-chān in.
In khoàⁿ-kìⁿ chi̍t kûn oá 50 ê chó-iū ê hū-lú ǹg lān-bîn tiong-sim teh kiâⁿ, thâu-chêng chhoā lō͘ ê sī Chek-kang ê chú-kàu, i pó-hō͘ in bián siū Ji̍t-kun khi-hū.
Chi̍t lō͘ in keng-kè siū huí-hoāi, siū chhiúⁿ-kiap ê siong-tiàm. Lō͘-tiong in khoàⁿ-tio̍h chi̍t ê gín-ná the tī chi̍t keng tāi-khài sī i ê chhù ê chhù-piah. Í-keng pīⁿ kàu bô la̍t thang âu-kiò. In hû i chē chiūⁿ kiù-hō͘-chhia, kàu in tú-tio̍h chi̍t ê chhin-chhiat e 5 lāu-lâng, chiū-sī tuì siang hong-bīn lóng ū bêng-bōng ê lâng, chiah kau hō͘ i. I chiū chhoā hit ê gín-ná khì in ê iâⁿ, tī hia thang ióng-io̍k i.
Sú Tek-tun I-seng kóng, "Che sī chin kî-biāu ê sū, liân hê-siūⁿ iā tī kang-chok siōng kap lán ū chin hó ê iú-gî, koh tī iâⁿ-lāi i iā iông-ún lâng thoân Ki-tok-kàu. Ko̍k-ke, lí ê thê-gī chin hó, kóng lán tio̍h lâi kè-e̍k kiù-hō͘ ê liân-ha̍p hoē-gī. Khoàⁿ ah! lán ū Lô-má Thian-chú-kàu, Sèng-kong-hoē, Tiúⁿ-ló-hoē kap kok-chè siōng ta̍k iūⁿ ê lâng." Tiap-á-kú in tiām-tiām, am chhuì siám thô͘-hún kap am-cham ê khong-khì. Jiân-āu Lâu Te̍k-jîn ēng i an-chēng ê siaⁿ-tiāu ìn kóng,
"Goá siūⁿ kè-khì ê hun-piat bô su-iàu lah!-Tang, sai, chiàu lí kóng, á-sī bô tâng ê chong-kàu bêng-sû, lóng m̄-sī tiōng-iàu ê lah! Chí-ū chi̍t hāng ê hun-piat, chiū-sī uī-tio̍h Hô-pêng ê Jîn-kun ê lâng kap m̄-sī ê lâng."
Hit sî kiù-hō͘-chhia thêng lo̍h-lâi, in boē thang koh chìn-chêng, 6 ê kiù-hō͘-oân lo̍h chhia. In tī hia thó-lūn in ê kè-e̍k. In tio̍h chin sió-sim chìn-ji̍p bû-jîn-tó thang kiù siū siong ê lâng, nā bô chin sió-sim, khó-lêng siū siang-hong ê kun-tuī khui chhèng.
In ū nn̄g ê Tiong-kok lâng, chi̍t ê Ji̍t-pún lâng, nn̄g ê Un-chiu lâng kap soan-kàu-su. In saⁿ-kap chìn-chêng khì choè in i-liâu ê kang-chok.
(Choân bûn oân).