GOÁ SÓ͘ CHUN-KÈNG SIÀU-LIĀM Ê SU-IÚ
LŪN N̂G SŪ-BĒNG BO̍K-SU
Ông Chiàm-khoe
1964.03.15. 930 kî P.12-13
N̂g Bo̍k-su sī Pîn-tong koān Tang-káng lâng. I tī 1913 nî 3 ge̍h, tī Tâi-lâm Sîn-ha̍k-hāu pit-gia̍p, ū tī Chiong-hoà kà Sió-o̍h(Tióng-êng Tiong-o̍h ê ū-pī kho), Kiâm-chuí kàu-hoē thoân-tō bô joā-kú, chiū siū Bān Bo̍k-su chhiáⁿ khì Tióng-êng Tiong-o̍h choè Sià-kam, iā choè Chong-kàu chú-jīm, chhoā chin-choē ha̍k-seng ji̍p sìn-gióng, tī kàu-hoē, siā-hoē choè chin ū lō͘-ēng ê jîn-châi, āu-lâi siū Tâi-lâm Tang-mn̂g kàu-hoē phèng-chhiáⁿ choè kian-jīm(sic) ê bo̍k-su; āu-lâi hā tâi lī-khui Tâi-lâm siâⁿ-chhī, kap sî khì bo̍k-su ê chit-uī, kéng sió-khoá, bô la̍t ê sió kàu-hoē Toā-tō͘ lâi thoân-tō. āu-lâi uī-tio̍h Chiong-hoà Ki-tok-kàu Pīⁿ-īⁿ, Eng-kok ê Kàu-sū-hoē sàng Tāi-hoē keng-êng, i chin koan-sim, khoàⁿ chit ê i-liâu thoân-tō choè chin iàu-kín; tāi-seng Kàu-sū-hoē chiong Tâi-lâm Sin-lâu Pīⁿ-īⁿ boē Tāi-hoē 4 bān kho͘, sī i toā chhut-la̍t siat-hoat 4 bān kho͘ lâi boé, āu-lâi in-uī Tāi Tang A chiàn-cheng, Eng-kok lâng lóng tio̍h thè tò-khì, chiū chiong Chiong-hoà, Tâi-lâm nn̄g keng lóng sàng Tāi-hoē, hit 4 bān kho͘ iā hêng, m̄-kú toā îⁿ, pìⁿ soè îⁿ. I-koán ū hok-cha̍p, chiah oāⁿ lâi Oân-lîm, bô kú hō͘ in chhiáⁿ choè bo̍k-su, bô phah-sǹg, náu-kun siū siong, chiū thè-hiu, soá-lâi Tâi-lâm. Tī 1950 nî 4 ge̍h 16 ji̍t, hióng-siū 62 hè. Iâ-hô-hoa khoàⁿ I sèng ê peh-sìⁿ ê sí choè chin pó-poè (Si-phian 116: 15).
Lūn N̂g Bo̍k-su, ū kuí-nā hāng thang hō͘ lán siàu-liām ê, chiàu phí-jîn só͘ chai ê siá hō͘ tāi-ke choè chham-khó, nā ū put tuì ê chhiáⁿ tèng-chèng, put-pī ê chhiáⁿ pó͘-chiok.
1. I ū chin suí ê hiat-thóng: I ê lāu-pē bē sìn tō-lí ê sî, sī chia̍h pu̍t pn̄g, choè Hoat-su, oē liām chiù, kā lâng chok-hoat; i oē liām chiù hō͘ kui chng ê káu puī kui mî, hō͘ kui chng ê lâng lóng chhiⁿ-kiaⁿ, i ê chok-hoat lóng bô lī-ek lâng. Kàu tit-tio̍h tō-lí liáu, chiū chiong hiah ê siâ-su̍t ê chheh lóng sio-khì, chek-sî khì siâ kui chèng, bô joā-kú, soà koat-sim lâi tha̍k Sîn-ha̍k-hāu gián-kiù chin-lí, chiū choè thoân-tō, ia̍h tī Lâm-chú choè bo̍k-su. I ê hoán-hoé chhin-chhiūⁿ Pó-lô Sian-siⁿ 180 tō͘ ê choán-hiòng. Tī m̄-bat ê sî uī siâ-su̍t hāi lâng, koh ū thàn chîⁿ ê sim; uī hok-im kiù-lâng, sui-sī tio̍h chia̍h khó͘, iā jia̍t-chhiat teh thoân-tō. M̄-nā lāu-pē jia̍t-sim thoân-tō, i ê lāu-bú iáu koh-khah khó-chhú; lâng teh kóng, in teh chhiáⁿ bo̍k-su, koh-khah tì-ì sī teh chhiáⁿ bo̍k-su-niû, in-uī bo̍k-su-niû sèng-chêng ke̍k un-sûn, bīn-māu chhiò-iông ná thiⁿ-sài, kóng-oē khin-siaⁿ soè-seh, te̍k-pia̍t chin gâu chio-ho͘ gín-ná, muí lé-pài to ū gín-ná mi̍h thang hō͘ gín-ná hoaⁿ-hí, só͘-í gín-ná kàu pài-tn̂g, tē it, chiū-sī beh chhē bo̍k-su-niû, si̍t-chāi sī thoân-kàu-chiá ê hiân-loē-chō͘. Khó-sioh hó lâng chá sí, beh sí ê sî ū kā i ê tiōng-hu kóng, goá sí liáu lí khah-hó ài lī-khui: in-uī m̄-nā lí sit-lo̍h tâng-phoāⁿ, it-poaⁿ ê hoē-iú oē chhin-chhiūⁿ koe-á-kiáⁿ chhē bô koe-bú chi̍t iūⁿ, lí oāⁿ uī sī oāⁿ sin khoân-kéng, sin chhut-hoat. Lí khoàⁿ, ū chit hō hiah koat-sim thoân-kàu ê lāu-pē, koh ū hiah un-sûn pang-chān tiōng-hu, thiàⁿ hoē-iú, un-jiû poê-iúⁿ soè-kiáⁿ ê lāu-bú, chiū-sī hō͘ N̂g Bo̍k-su chiâⁿ-choè uí-tāi thoân-kàu cheng-sîn ê sian-thian-sèng. Chhin-chhiūⁿ Lô-í siⁿ Iú-nî-ki, Iú-nî-ki siⁿ Thê-mô͘-thài chi̍t iūⁿ.
2. Sù-bēng kám: Lâng ê siū kéng, sui-jiân sī tuì tī lāu-bú ê thai--nih chiū tiāⁿ-tio̍h, chóng-sī m̄-sī siāng-sî chiū siū kám, chhin-chhiūⁿ Pó-lô sī tī Tāi-má-sek lō͘-tiong siū-tiàu ê sî chiah siū kám, ji̍p siâⁿ suî-sî kan-chèng Iâ-so͘ sī Ki-tok. N̂g Sū-bēng Bo̍k-su iā sī án-ni, i ka-kī kóng, i tha̍k Sîn-ha̍k-hāu thâu chi̍t nî kap tē jī nî thâu, sī thàn sī-toā lâng ê bēng-lēng bóng tha̍k, bô bī bô sò͘, kàu tē jī nî bé, chi̍t mî Siōng-tè lâi kiò-chhíⁿ i, chí-ū i tio̍h uī I ê miâ phe-miā choè kan-chèng, i chiah koat-sim, li̍p-iok hoaⁿ-hí hiàn-sin chiong-sin thoân-tō. I bô thèng-hāu kàu pit-gia̍p, tī hân-kà ê sî chiū chio Iûⁿ Liân-hok kap goá, 3 lâng 10 ji̍t kú, khì Kong-san, Bî-tô, Chú-koaⁿ pò͘-tō, hit sî Kong-san iáu-bē siat kàu-hoē, sī 1910 kap 1911 nî nn̄g hoê. Ū sî toà Ko Chài-chiok Sian-siⁿ ê tiàm, khah choē sī tī āu-hia̍p Chheng-choâⁿ chím ê chhù, só͘-huì lóng sī khai Sū-bēng kun ê.
1915 nî i toà Kiâm-chuí, goá toà Gû-taⁿ-oan, tāi-ke kau-thong pò͘-tō kap sûn hoē-iú, i ū chin piàⁿ-sè, chhú tiong-tàu kap àm-sî lâi choè kang, goán nn̄g ê lóng 27, 28 hè tng oē choè, tng ài choè, chi̍t chng kè chi̍t chng, ná chhin-chhiūⁿ Muî Bo̍k-su sek, (ài sì-koè pò͘-tō) tek sî put tek sî, ì-sù chiū-sī choē lâng thiaⁿ iā kóng, chió lâng thiaⁿ iā kóng. I m̄-nā ka-kī ài thoân, iā khoà-sim hiah ê phian-phiah bô lâng ài khì thoân ê Phîⁿ-ô͘ kap koân-soaⁿ. I choè Phîⁿ-ô͘ Soan-tō-hoē Táng-sū-tiúⁿ ê sî, uī-tio̍h phài khì Phîⁿ-ô͘ thoân-tō ê sū chin khó͘-sim, phài tio̍h ê lâng kan-khó͘ chē-koà, lia̍h-choè sī teh kā i hêng-hoa̍t, ko͘-put-chiong khì chi̍t nn̄g nî chiū beh tò-lâi chit pêng, uī-tio̍h án-ni, i siūⁿ , nā lâi chhiáⁿ Phîⁿ-ô͘ seng-tióng ê chheng-liân lâi Sîn-ha̍k-hāu chō-chiū, chiah sàng tò-lâi toà Phîⁿ-ô͘ oē koàn-sì, só͘-í chiū chhoan-hêng kuí ê chheng-liân lâi tha̍k 4 nî, pit-gia̍p chiū tò-khì Phîⁿ-ô͘, ū ê ū toà khah kú, ū ê iû-goân ài thó kè-lâi chit pêng. Chhin-chhiūⁿ chit khoán ê chêng-hêng kap kó͘-chá ê soan-kàu-su lâi saⁿ pí, si̍t-chāi chin kiàn-siàu.
Koh tuì koân-soaⁿ thoân-tō, i iā chin koan-sim. Tī Chiong-hoà kà Sió-o̍h ê sî, i ū khoàⁿ ha̍k-seng tiong ū Khó͘ Tok-sìn, chin khó-chhú koh jia̍t-sim, i chiū tuì chit ê ha̍k-seng kî-thāi i chiong-lâi oē thang khì soaⁿ-toē choè thoân-tō, só͘-í chiū tuì i te̍k-pia̍t ê chai-chèng kap ak-chuí, Khó͘ Tok-sìn siàu-liân chhì-giām Tâi-tiong It-tiong kap Tâi-tiong Siong-gia̍p lóng ū ha̍p-keh, che sī it-liû ê ha̍k-hāu, nā-sī uī-tio̍h N̂g Bo̍k-su ê chhin-chhiat kap thiàⁿ-sim, kiò i khì tha̍k Tióng-êng, hō͘ N̂g Bo̍k-su ê thiàⁿ-chêng kap jîn-keh kám-tōng, hòng-khì it-liû séng-li̍p ê, lâi tha̍k su-li̍p ê, tī Tióng-êng koh-khah ēng kang poê-iúⁿ, te̍k-pia̍t thiàⁿ i, siông-siông kiò i kàu sià-kam sek, bu̍t-chu pó͘-ióng i, kap i kî-tó, lâi chō-chiū i choè tō-lí kiáⁿ, chhin-chhiūⁿ Pó-lô tuì Thê-mô͘-thài kap Thê-to chi̍t-iūⁿ.
(Thāi-sio̍k).
