GOÁ SÓ͘ CHUN-KÈNG SIAU-LIĀM Ê SU-IÚ
LŪN LÎM HA̍K-KIONG BO̍K-SU
Ông Chiàm-khoe
1964.12.01 947 kî P.8-9
Ū chi̍t tuì chheng-liân chèng-sek kiat-hun, iā chèng-sek chhiú-sio̍k hun-in-kài, phài-chhut-só͘ lóng ū chéng-lí hó-sè, nā-sī Kūn-ia̍h-só͘ uî-lāu, lú-chú chai-iáⁿ, chiū thàu-mî tô-cháu, lâm-chú chhē 2, 3 nî chhē bô, lú-chú sī sio̍k bûn-jī ê kiat-hun, m̄-sī cheng-sîn ê kiat-hun. chhin-chhiūⁿ án-ni, sìn-tô͘ ū ê sī hêng-sek ê sìn-gióng, liân thoân-kàu-chiá iā ū ê sī hêng-sek ê thoân-kàu, só͘-chāi sóng, thāi-gū hó chiū beh toà, nā chhù bái, koh thāi-gū iā bô hó chiū khí-kiâⁿ, ū 2, 3 uī ê hāu-pó͘ toē chiū khoàⁿ tó-uī khah hó. Chheh-nih kóng, "Tong-sit(sic) Se-sio̍k," án-ni kàu-hoē iā chai chhiáⁿ bo̍k-su bô sai-hū, ū chîⁿ chhiáⁿ chiū ū.
iáu chi̍t hāng, i ê tō-lí sī iú tiâu iú toāⁿ. I kóng i ê tō-lí sī chhin-chhiūⁿ bah-chàng-koāⁿ, tuì chàng-koāⁿ chi̍t-ē koāⁿ chiū choân-pō͘ tè lâi. Tī 60 nî chêng, ū chi̍t ê cha̍p gō͘, la̍k hè ê gín-ná, chiong i ê tō-lí siá kuí-nā pún khí-lâi. I m̄-sī hiān thiaⁿ hiān siá, i ê pit, ba̍k ū sim-sek, i ka-kī choè--ê, sī ēng bé-káu-thih ka choè pit-bé, ēng kuì-tek-á oe choè pit-kóng, ba̍k boâ choè ba̍k-chuí teh siá, kin-á-ji̍t bô lâng beh ēng che, goá sī kóng ēng án-ni iā teh siá.
LŪN LÎM BO̍K-SU Ê SU SENG-OA̍H. Goá siūⁿ iā ū thang hō͘ lán o̍h lâi chun-kèng.
1. Kán-sò͘ seng-oa̍h:
Lūn i, si̍t, chū. 1) I: I sī kū-sek ê tha̍k-chheh lâng, i khiok iā ū chián-hoat, tāi-khài goá m̄-bat khoàⁿ i chhēng Iûⁿ-ho̍k, pêng-sî lóng sī chhēng toā-tô saⁿ, nā-sī lé-pài-ji̍t i tiāⁿ-tio̍h lóng chhēng tn̂g-saⁿ, chhut-goā iā ū tì oáⁿ-bō, tha̍h bé-koà, sī phok-sò͘.
2) Chia̍h: iā sī kán-sò͘, goá só͘ khoàⁿ, khah siông sī chú bê, èng-chhài sī choè tn̂g-nî-chhài, tuì èng-chhài chhut, chia̍h kàu èng-chhài soah; nā lūn èng-chhài sa̍h lâi ùn Sai-lê tāu-iû kap soàn-jiông phè bê si̍t-chāi sī hó chia̍h, khiok m̄-sī kóng i choan chia̍h chhài, sui-jiân hî, bah ia̍h sī put-tn̄g. Chóng-sī i sī put-thí ok i ok si̍t, chhin-chhiūⁿ Gân Hoê, sui-sī it tan sū, it phiau(sic) ím, chāi lō͘-hāng jîn put-kham kî iu, Hoê iá put-kái kî lo̍k. I chhiáⁿ lâng-kheh sêng-khún, put-lūn sím-mi̍h lâng i lóng suî-piān hó-lé chhiáⁿ lâng, bô chhin-chhiūⁿ lâng te̍k-pia̍t pān chhiⁿ-chhau chiah káⁿ kiò lâng lâi chhiáⁿ. Chiong-hoà ū Ki-tok-kàu pīⁿ-īⁿ tī chia, te̍k-pia̍t chin-choē lâng-kheh, nā beh ēng tāi-chhan koh hó-lé, si̍t-chāi bô ì-goā ê siu-ji̍p sī bô pān-hoat. Koh chi̍t hāng, sui-jiân sī èng-chhài, i iā chiàu kū lé-sò͘ kā lâng ngoeh; lâng-kheh lâi, suî-sî ēng tê chhiáⁿ, i pún-sin chia̍h hó tê, put-lūn sím-mi̍h lâng-kheh, i ēng sio-siāng chi̍t khoán.
2. Hu-hū hô-khì ái-ái:
Lîm Bo̍k-su 35 hè chhoā Gô͘ Bé 27 hè. Hu-hū 47 nî kú, tī Táu-la̍k toà siāng chi̍t keng pài-tn̂g 6 nî kú. Keh Tiâu-sêng Bo̍k-su bat kan-chèng kóng, m̄-bat thiaⁿ-tio̍h in toā-soè saⁿ(sic) sio jióng, iā m̄-bat gú-ngó͘(sic) chi̍t kù. Sio̍k-gú kóng, Chhuì kap chi̍h iā oē siong-hāi; ì-sù kóng, ang-bó͘ boē bián-tit oē oan-ke. Koh kóng, Ang-pô chhn̂g-thâu oan, chhn̂g-bé hô, chit nn̄g kù lóng bô ha̍h Lîm Bo̍k-su in hu-hū. Tī Bū-hong ū Lông-gia̍p hāu-tiúⁿ, in hu-hū nn̄g lâng saⁿ-kap chē saⁿ-lián-chhia lâi lé-pài, á-sī saⁿ-kap khì choè lâng-kheh; ū lâng kóng, Lín nn̄g lâng chin siong-hó; in ìn kóng, Goán tuì kok-lāi lâi, bô chhin iā bô pêng-iú, goán nn̄g lâng m̄ siong-hó beh kap sím-mi̍h lâng hó. Cha-bó͘-kiáⁿ beh kiò in khì sin-piⁿ hōng-kèng, in m̄-ài, ài toà Siōng-tè ê chhù khah-iâⁿ kiáⁿ-sun ê ho̍k-sāi. Ū ê sī lûn-liû chi̍t lâng chi̍t ge̍h ji̍t, in m̄-ài án-ni, ná chhin-chhiūⁿ teh kho͘ káu, pē-bú chhī kiáⁿ bô-lūn pn̄g, kiáⁿ chhī pē-bú tio̍h lûn tǹg. Ū ê ēng chi̍t lâng pun chi̍t ê, án-ni chiong in nn̄g lâng pun-khui. Lîm Bo̍k-su koh-khah m̄-ài, só͘-í chiah pun chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná 6 hè kiò-choē(sic) Chhiu-ge̍h lâi ho̍k-sāi in. Sio̍k-gú kóng, "Lāu-lâng bô pô, khah chhám soè-kiáⁿ bô bú. Lāu-pô bô kong, chhin-chhiūⁿ mn̂g bô long (chhoàⁿ)." Ū chi̍t lâng kóng, siàu-liân ang-bó͘, kàu lāu saⁿ chiàu-kò͘. Lîm Bo̍k-su in hu-hū chiū-sī chit khoán ê hó bô͘-hoān.
3. Tuì chú-lú thāi-gū:
Tuì chú-lú: Phó͘-thong lâng ê thāi-gū sī:
1) Tiōng lâm kheng lú, khoàⁿ lâm ê choè kim, lú ê choè thô͘; siⁿ tio̍h lâm ê kiò kiong-hí, siⁿ tio̍h lú--ê, kóng iā hó, ko͘-put-chiong sêng-siū, hō-choè Bóng-io, Bóng-chhī, M̄-tihN8-á, Hūn-á, oàn-ah. Lâng mn̄g lâng kóng lí kuí ê kiáⁿ, i ìn kóng 8 ê, kuí ê ta-po͘--ê, kóng bô ta-po͘--ê, 8 ê lóng cha-bó͘--ê; hit lâng ìn kóng, cha-bó͘ ê iā teh sǹg, chhī toā-hàn pa̍t-lâng ê. Lú-chú m̄-chiūⁿ teng, chhin-chhiūⁿ koe-bú bô sǹg koe.
2) Le̍k-ài: Chiū-sī bû só͘ put-chì thiàⁿ, sēng. Sēng ti giâ chàu, sēng kiáⁿ put-hàu, tuì án-ni siⁿ-chhut chin-choē put-liông siàu-liân, siàu-lú.
3) Phian-ài: Choè pē-bú ê bô pîⁿ-chiàⁿ sim, thiàⁿ chit ê, oàn hit ê, tì-kàu hō͘ kiáⁿ-jî oàn-hūn, chhin-chhiūⁿ Iok-sek kap i ê hiaⁿ-tī.
4) Chin thiàⁿ: Chin thiàⁿ ê pē-bú ū sî hî, á-sī bah, ū sî ēng chhê-á phah, á-sī kóng, ū sî chhê, ū sî boê.
(Thāi-sio̍k)
