Hoê-ek
(Pún-kî sio̍k oân) Pat si̍p só͘
1968.01.15 1022 hō P.7~P.8
Sin lé-tn̂g lok-sêng. Hāu-khèng téng
Tâi-chêng 5 nî(1916)só͘ khí ê sin hāu-sià, chhiàu hit-sî khoàⁿ, sī chin ha̍p ēng, nā-sī keng-kè 15 nî āu, ha̍k-seng ê siàu-gia̍h nî-nî ke-thiⁿ, nā-sī lé-tn̂g ê pîⁿ-sò͘, put-sî sī 37.5 pîⁿ, lóng boē ke-thiⁿ. Kū lé-tn̂g ê tn̂g sī 7.5 keng, khoah sī 5 keng, án-ni chiah ū 37.5 pîⁿ toā, chí-ū oē siu-iông 250 lâng, ke̍k boán-téng sī 300 lâng, chiū cha̍t thóng-thóng lah! 1935 nî sī thoân-kàu tī Tâi-oân 70 nî, ū-tēng beh tī Tâi-lâm khui 70 chiu-nî kì-liām tāi-hoē, iā sī Tiúⁿ Tiong khai-hāu 50 nî, iā ū tiāⁿ-tio̍h beh khui chiok-hō-hoē. Só͘-í tio̍h ū oē thang iông-ún 800 goā lâng ê lé-tn̂g, chiū tiāⁿ-tio̍h Tiong-o̍h khí khah khoah toā ê lé-tn̂g. Kiàn-tiok huì àn chi̍t bān 5 chheng kho͘. Chit ê huì-iōng àn-sǹg tuì hāu-iú kap ka-tiúⁿ bō͘-koan, nâ bô kàu, chiah lēng-goā siat-hoat. 1932 nî 4 ge̍h, Tiō Thian-chû Sian-siⁿ tuì Tang-kiaⁿ Li̍p-chèng Tāi-ha̍k Ko-téng Su-hoān-kho pit-gia̍p tò-lâi, i só͘ hū-tam kàu-ha̍k sî-kan bô joā-choē, iū koh i kap hāu-iú, ka-tiúⁿ khah sio̍k-se̍k. Só͘-í tong-kio̍k chhui-chiàn i chhut-lâi bō͘-koan chit tiâu chîⁿ. Thian-chû Sian-siⁿ pài 2,3, 4 kà-chheh, pài 5 kàu pài it chhut-khì bō-koan. oá 3 ge̍h ji̍t ê phun-cháu, siu-ji̍p hiān-kim 7 chheng goā, kap ha̍k-hāu só͘ chek-chū ê, í-ki̍p Kàu-sū-hoē te̍k-pia̍t ê kì-chēng-kim, ha̍p-ha̍p choè-hoé, chiū tio̍k-chhiú heng-kang. Kàu 1935 nî 10 ge̍h, Tâi-oân Lâm-pō͘ kàu-hoē siat-kàu 70 chiu-nî, Tiúⁿ Tiong 50 chiu-nî hāu-khèng. Lo̍k-sêng tián-lé lóng choè-hoé kú-hêng.
Chit keng lé-tn̂g khoah 45 chhioh(7.5 keng), tn̂g 100 chhioh(16.66 keng), chiū-sī 124.5 pîⁿ toā, oē tit iông-ún 800 goā ê ha̍k-seng, khah bû-lí oē chē tit 900 miâ. Chit sî Bān Hāu-tiúⁿ iáu tī Tâi-oân, chit keng sī i choè-āu ê kiàn-siat, thang kóng sī choè hó ê kì-liām. uī-tio̍h ke-e̍k chéng-chéng ê hêng-sū, ha̍k-hāu hioh-khùn chi̍t lé-pài teh chún-pī, 3,4 ji̍t kú tī chia khui kì-liām-hoē, im-ga̍k-hoē, ūn-tōng-hoē, tián-lám-hoē, kì-liām, kám-siā, hoāⁿ-hí, hō͘ hoān-nā chham-ka ê lâng bô boē kì-tit. Che khèng-chiok ín-khì Tâi-oân kok hong-biān ê hèng-chhù, hāu-iú, ka-tiúⁿ, pêng-iú, bo̍k-su, tiúⁿ-ló, tāi-piáu tuì Tâi-oân oán kūn kok toē, í-ki̍p chèng-hú koaⁿ-oân, kap choē-choē hù-siong lâi chham-ka. Tāi-ke chin boān-chiok, ū chit keng oē thang iông-ún 800 goā lâng ê lé-tn̂g, si̍t-chāi sī chin ha̍p-sek ê kì-liām kiàn-tiok. Tāi-ke to sêng-jīn lán ê ha̍k-hāu sī ū chiân-tô͘ ê, chá-jit só͘ hoat-siⁿ mâ-hoân būn-toê iā ún-tēng khí-lâi. Chit sî Ka-tîn Liông-thài-lông choè hāu-tiúⁿ, i iā ū seng-bêng, ha̍k-hāu sian-siⁿ ê só͘-gia̍h, Tâi, Ji̍p pîⁿ choē lâng. Só͘-í Jit Tâi kàu-su kan ê chhai-khī iā tuì án-ni kái-siau. Su-seng ê kám-chêng chiām-chiām oân-bí bô sū. Tuì chit nn̄g ê táin-lé kap hêng-sū(行事), só͘ tit-tio̍h ê éng-hióng chin toā! Kám-siā Siōng-tè.
Chit keng oē thang iông-ún 900 miâ chó-iū ê toā lé-tn̂g, sī Bān Bo̍k-su siat-kè, Khó͘ Choâⁿ Sian-siⁿ che-tô͘. Tī chit ê sî-chûn áu-boē ū thih-kun hūn-gêng-thó͘(鋼筋混凝土 reinforced concrete)ê kiàn-tiok-hoat, só͘-í hoâiⁿ-kông, kah-tòng lóng sī ēng saⁿ-kak-thih, chng-á-piah, chhù-téng khàm o͘-hiā, mn̂g, thang chin-choē, liân ē-kûn-tó͘ iā lâu thoah-chí, oē tit thoah-khui-tit, chin hiàng-liâng chhiu-chhìn. Lóng kiōng khai chi̍t bān 7 chheng kho͘ nā-tiāⁿ, chit sî-chūn, chîⁿ toā îⁿ, mi̍h hó koh siok2, lóng bô hit hō thâu kang kiám liāu ê oē, chhù chin ióng, sui jiân hong-thai toē-tāng, an-jiân chū-chāi bô kiaⁿ. Saⁿ nî chêng Hāu-iú Hâu Choân-sêng sian-siⁿ siū bēng choè táng-sū-tiúⁿ, ū koh kè-e̍k kái-chō lé-tn̂g khah toā, oē tit iông-ún 1500 miâ í-lāi, choè Lâm-pō͘ kàu-hoē 100 chiu-nî kì-liām tāi-hoē ê sek-tiûⁿ. āu-lâi nā ū ki-hoē chiah kóng khah siông-sè.
Ha̍k-liâu hoè-chí
Ū ha̍k-liāu chiah ū hó ê hāu-hong(校風),che sī bat toà kè siok-sià ê lâng só͘ kong-jīn--ê. Bān Hāu-tiúⁿ chin giâm, ha̍k-seng lóng tio̍h toà siok-sià, nā bô m̄ siu, liân sian-siⁿ ê kiáⁿ iā tio̍h toà siok-sià. Só͘-í choân-hāu ha̍k-seng kì-siok chè-tō͘, sī Tiúⁿ Tiong ê te̍k-sek. Su-seng tông khí ku(同起居). Tióng iù saⁿ pang-chān, chit-pēng(疾病)saⁿ hû-chhî, hô-ái chhin-chhiūⁿ chi̍t ke ê lâng. Chá àm gîm-si, tha̍k keng, kî-tó, oē tit thang tit-tio̍h chong-kàu kàu-io̍k, hùn-liān cheng-sîn, î-chhî ha̍k-hāu hó ê hong-khì, thoân-thóng kuí cha̍p nî, biân-biân(綿綿)put-choa̍t, To̍k-to̍k hiah ê Ji̍t-jîn, ēng Hông-bîn-hoà choè khó͘-si̍t(口實). Si̍t-chāi sī khū-phàⁿ Tâi-pau chhek-tōng hoán-khòng, sià-kam lóng tio̍h Ji̍t-jîn tam-tng. Ke siu sià-huì, ke-thiⁿ ha̍k-seng toà siok-sià ê hū-tam, tì-sú ha̍k-seng m̄ ài toà siok-sià, ū ê toà tī chhī-lāi ê jîn-ke chhù, ū ê tuì hn̄g-hn̄g ê só͘-chāi. chá-khí sî 3,4 tiám-cheng, chiū tio̍h khí-lâi chún-pī kiáⁿ-jî ê chá-tǹg kap tiong-ngó͘ piān-tong. Siok-sià lāi iā ta̍uh-ta̍uh hoat-seng sū-kiāⁿ, chin o̍h-tit pān, uī-tio̍h Tâi-oân lâng choè sià-kam ê sî, to chin hó kè ji̍t, hiān-sî thái oē án-ni, soà teh giâu-gî sī Tâi-oân sian-siⁿ siàn-tōng--ê, kai-chài lāu Ka-tîn Hāu-tiúⁿ bô sìn in ê oē chiah bô sū.
In-uī chiàn-sî ê thóng-chè chèng-chhek, boē tit chū-iû boé mi̍h. Eng-kok kàu-hoē ê pó͘-chō͘ kim iā choa̍t-lō͘, tio̍h khó-lū huì-iōng ê lâi-goân, chiah piàn siok-sià choè kàu-sek, siu khah-choē ha̍k-seng, thang tit-tio̍h khah choē ha̍k huì. Chit ê ū thoân-thóng le̍k-sú ê siok-sià chè-tō͘, tuì án-ni hoè-chí khì lah!
Kok-gú káng-sip-hoē
Kong-ho̍k āu tû-khí boē-sái-tit khai-chi ki-pún kim 10 bān í-goā, ha̍k-hāu bô chhun joā choē chîⁿ. Tiō Thian-chû, Lí Kok-te̍k, Lí Kok-liông 3 uī sian-seⁿ chiū siūⁿ chhut thàn chîⁿ ê hoat-tō͘. Tuì 34 nî 10 ge̍h it ji̍t khí khui kok-bûn(Tiō),Kok-gú kap pèng-jī(二李)ê káng-si̍p-hoē, Ū thàn tām-po̍h chîⁿ choè kiù-chè jiân-bî chi-kip(燃眉之急). Lán kàu-hoē ha̍k-hāu tī hō͘ Ji̍t-pún khòng-chè 50 nî kú ê tiong-kan, iáu lâu Hàn-bûn tī-leh, iā ū cheng-thong Kok-gú ê sian-siⁿ teh kà-chheh, chē oē kham-tit hō͘ lán kiau-gō͘(Pro͘d). Káng-si̍p-hoē lâm-lú kiam-siu, khah choē sī ki-koan kong-si ê chit-oân, ū ê tiau-kang tuì Ko-hiông, Ka-gī lâi thong-ha̍k. chin jia̍t-sim, ū hèng-chhù.
Su seng chi ài
Ha̍k-huì sī chiàu Chèng-hú só͘ kui-tēng, boē-sái-tit ke siu, hòng-kiam kong-ho̍k āu, bí chu sin kuì(米珠薪桂), chi̍t ê sian-siⁿ só͘ tit-tio̍h ê ū hān-tiāⁿ, ji̍p put-hu chhut, ha̍k-seng thé-thiap lāu-su ê khó͘-thàng, chhòng-siat ài-hāu-hoē, muí ge̍h muí chi̍t ê ha̍k-seng hiàn kau pe̍h bí 5 chin, che lóng sī tuì ha̍k-seng ê sêng-ì, bô lâng bô kau. Ha̍k-seng tiong kéng chhut uí-oân lâi siu-chip, jiân-āu chiàu kàu chit-oân ka-chok ê choē chió, hun-phoè kàu sian-siⁿ ê ke-lāi. Ū chi̍t pái Tiō Thian-chû Sian-siⁿ tuì Tâi-pak beh tò-lâi Tâi-lâm, chhia tiong tú-tio̍h Lí Liân-chhun Kiok-tiúⁿ, chhiáⁿ i chiong chia̍h bí, phoe-siû hō͘ su-li̍p ha̍k-hāu oân-kang. I ū tap-eng, suî-sî kiò tī siāng chhia-lāi ê pì-su oē kì-tit siat-hoat. Tuì chia khí su-li̍p ha̍k-hāu oân-kang tuì in ê sin-chhéng oē thang tuì Niû-si̍t-kio̍k boé khah sio̍k ê bí, ha̍k-seng ê hiàn bí ūn-tōng chiah thêng-chí.
Tióng Tiong ê hāu-iú iā put-chí ài-kèng sian-siⁿ. 80 só͘ bat khì Chiong-hoà, Ko-hiông, Sai-lê, Sin-iâⁿ, Pak-káng, Tek-san, Phoh-chú chiah ê só͘-chāi, lóng siū hāu-iú khui-hoē hoan-gêng. Kuí nî lâi muí nî to ū kuí-nā pái ha̍k-seng tò-lâi khui in ê Tông-pan-hoê(同班會). ēng chhī-lāi ê hāu-iú choè hoat-khí-jîn, hoat sìn chio-chi̍p kok toē-hng ê kip-iú lâi hóng-būn bú-hāu khui-hoē. Sui-jiân in bô lóng sìn Chú, khui-hoē ê sî, iû-goân gîm-si tha̍k-keng kî-tó. Koh chi̍t pái siūⁿ chhut chá-chêng choè lé-pêng ê khoài-lo̍k. Thiaⁿ"Bú-hāu ê keng-kè", "kóng kok lâng ê chōng-hóng"ū ê í-keng choè a-kong, ū ê iáu-boē choè lāu-pē, ū ê sī koaⁿ, ū ê sī bîn, sam kàu kiú liû, bû só͘ put iú. Kū nî 11 ge̍h 23 ji̍t só͘ khui ê, sī Bîn-kok 24 nî ji̍p-ha̍k ê tông-ha̍k-hoē, ū ê tuì Tâi-tang, Tâi-pak, Tâi-tiong lâi hù-hoē. iā ū hong-hù ê iân-sia̍h, sàng lé-mi̍h hō͘ 5 uī lāu-su lâi piáu-sī in ê kám-siā.
Chiong-sin bêng-ū hāu-tiúⁿ
Ji̍t-pún hâng-ho̍k, Tâi-oân kong-ho̍k, kiám ū pí che khah hoaⁿ-hí ê sū mah? Ka-tîn Hāu-tiúⁿ hoan-hù Tiō Thian-chû Sian-siⁿ tio̍h koáⁿ-kín kap Gô͘ Chhiu-bî, Hâu Choân-sêng 2 uī Sian-siⁿ chham-siông siān-hō͘ ê sū-chêng, nā bô oē hō͘ lâng chiap-siu khì. Ta̍uh-ta̍uh tī Gô͘ ka gī-lūn tāi-chì kè 12,3 tiám chiah tò-lâi, tú-tio̍h hiàn-peng sûn-lô, tòng m̄ lâng kè, beh chhiau seng-khu, kai-chài sin-chiūⁿ ū Tóng-chèng, nn̄g lâng chiah an-choân tu̍t-phoà kéng-kài soàⁿ.
Saⁿ-cha̍p sì nî 10 ge̍h 10 ji̍t, pún-hāu koh khui, lâi pò-tò ê ha̍k-seng 600 goā miâ, hun choè Ko, Chho͘-kip nn̄g pan. Keh nî 7 ge̍h ū kú-hêng kū-chè Tiong-ha̍k choè āu chi̍t pái ê pit-gia̍p-sek. Ha̍k-hāu sui sī bô tit-chiap siū chà, nā-sī tāi-chiàn tiong lóng bô siu-lí, í, toh iā sún-sit, phah-pháiⁿ chin siong-tiōng. 36 nî tit-tio̍h Ka-tiúⁿ hoē-tiúⁿ kò͘ Un Chiàm-khoe Sian-siⁿ ê hó-ì, tī Tâi-lâm koān-hā tuì ka-tiúⁿ bō͘ khoán, kap Pîn-tong koān-hā kuí só͘-chāi, tit-tio̍h 16 bān 4 chheng goā(kū Tâi-pè),khai-chi āu, iáu chhun chi̍t bān 9 chhēng goā. Ū-sǹg chit nn̄g bān gûn oē tit pìⁿ-choè 200 bān, bô phah-sǹg, kàu 38 nî ê chi̍t chá-khí, pìⁿ-choè 5 kak gûn nā-tiāⁿ.
Ū chi̍t ji̍t, Tiō, Ông í-ki̍p kuí-nā ê Ji̍t-pún lāu-su, chē tī kū lé-tn̂g lâu-téng ê chêng-bīn cháu-lông teh liâu-thian. Ka-tîn Hāu-tiúⁿ kóng, goá khoàⁿ lín chiah ê lâng, chí-ū Tiō Kun chi̍t lâng sī choè tiúⁿ ê kai-kip, chóng-sī beh cháiⁿ-iūⁿ oē choè tiúⁿ leh! I sī Tâi-oân lâng, chèng-hú bô beh ēng choè hāu-tiúⁿ, phah-sǹg tio̍h ji̍p si̍t-gia̍p-kài, khah ū ǹg-bāng. Tiō Kun kóng goá bat choè kè kip-tiúⁿ, sek-tiúⁿ, hiān-sî sī Ko saⁿ ê kip chú-jīm mā sī tiúⁿ, iū koh sī goán tau ê ka-tiúⁿ, án-ni chiū kàu-gia̍h lah!
Bô phah-sǹg kuí nî āu, Siōng-tè ê an-pâi, Ji̍t-pún pāi-chiàn, Tâi-oân kong-ho̍k, Táng-sū-hoē phèng-chhiáⁿ Tiō Sian-siⁿ choè hāu-tiúⁿ. I tam-tng hāu-tiúⁿ ê kang 6 nî. In-uī nî-hè choē, seng-khu chiām soe chiah sî-chit, āu-lâi ū hoat-kiàn tī ām-kún siⁿ liû, keng-kè chhiú-su̍t, chiah koh ho̍k-goân. Táng-sū-hoē m̄-kam i lī-khui ha̍k-hāu, cheng-sàng i chiong-sin bêng-ū hāu-tiúⁿ. It sî kim í-goā, koh sàng i muí ge̍h hōng-kip ê saⁿ hūn chi̍t, hō͘ i ióng-ló͘. Hái-goā ê Thoân-kàu-su-hoē, iā ū siá phoe kā i seh-siā.
校歌 趙天慈作詞
堂皇大廈,威鎮城東,歷史悠久,美麗稱雄,
桃李盈門,化雨春風,螢雪苦幹,學海爭強.
隆隆校運,與世同長,隆隆校運,與世同長.
長榮中學,萬世流芳,長榮中學,萬世流芳.
長榮,長榮,長榮.
"Pat si̍p só͘ tuì 55 nî 7 ge̍h kàu taⁿ, thâu-bé 3 nî kú, tì pò-siōng kap tāi-ke saⁿ kìⁿ-bīn, taⁿ"Hoê-ek"kàu chia uî-chí. ǹg-bāng tuì 3 ge̍h khí oē tit ēng goá só͘ chai bat Seng-toē Pa-le̍k-su-thêng ê sū pò lín chai. 3 nî kú lô-hoân tāi-ke ê ba̍k-chiu, kā tāi-ke seh siā, tiàm tī Chú tit-tio̍h an khong."
(Choân bûn oân)