Gián-kiù Kàu-hoē le̍k-sú
Koa Siat-kai
1941年2月671期 19-20
Gián-kiù Kàu-hoē le̍k-sú, sī chin iàu-kín koh iú-ek ê sū.
Téng nî tī Biâu-lek, Hong-goân, Tāi-kah, hit hong-bīn ū toā toē-tāng, hit-sî lâng ài chai koh-khah í-chêng sím-mi̍h sî siāng hit hong-bīn ū toē-tāng chóng-sī lóng m̄-chai.
M̄-kú lán Pak-pō͘ ê Kàu-hoē siat-kàu tē 3 uī sī Sin-káng, (Bêng-tī 6 nî, 1873).
Kai Bo̍k-su khí pài-tn̂g tī hia, thia̍p piah ê sî ū toē-tāng, piah khi tó, hiah ê lâng iâu-giân hoán-tuì, āu-lâi ū koh khí hó.
Taⁿ tuì chit ê Kàu-hoē le̍k-sú, hō͘ lán thang chai tī Bêng-tī 6 nî, 1873, siāng hit hong-bīn ū toē-tāng.
Koh-chài , hiān-kim ta̍k sì-koè ū Khó͘-nâ-poâⁿ kap thô-chiap-tek, sī Tām-suí Sîn-ha̍k-hāu chho͘-hoê hiah ê chut-gia̍p-seng, chut-gia̍p ê sî, beh khì ta̍k uī ê kàu-hoē hù-jīm, ta̍k lâng the̍h chi̍t pé ê Khó͘-nâ-poâⁿ kap thô-chiap-tek ê le, khì chèng tī ta̍k uī ê pài-tn̂g thoè lî-pa, chhiûⁿ-á ê lō͘-ēng. āu-lâi hoē-iú sè-sio̍k ná the̍h khì chèng, tì-kàu ū hoat tī ta̍k só͘-chāi.
Che sī tuì chai kàu-hoē le̍k-sú, chiah oē chai chiah ê si̍t-bu̍t(植物) thoân khoah ê goân-in.
Chá-chêng Kai Bo̍k-su iā ū tuì tó-goā the̍h ko-lê-chhài, chhài-khok, chhài-hoe téng-téng ê chí lâi pun hō͘ hoē-iú chèng.(Ū só͘-chai khoàⁿ-kìⁿ chhài-hoe, hiâm kan-ta hoe, soà khau hìⁿ-sak,-ū chit hō e̍k-oā(逸話).
Kheh-lâng chng ê tiong-kan, Ge̍h-bâi sī siat-kàu chin chá ê só͘-chāi. Cháiⁿ-iūⁿ siat tī hiah lāi-bīn, choē-choē lâng m̄-chai.
Sī in-uī í-keng ū siat tī Tek-chhàm (Sin-tek) iā Ge̍h-bâi hiah ê Kheh-lâng lâi Sin-tek boé-boē, soà tī pài-tn̂g tit-tio̍h tō-lí, chiah chhiáⁿ Kai Bo̍k-su khì Ge̍h-bâi siat-kàu. Só͘-í sui-sī chin chá, iáu-kú ū siat tī hiah lāi-bīn.
Gián-kiù Kàu-hoē le̍k-sú, sī chin iàu-kín koh iú-ek ê sū.
(Ū-teng beh koh chiap soà)
