Lūn An-lo̍k-ke

Tân Khêng-ku

1941年3月672期            21-22

  Tī sè-kan ū choē-choē lí-sióng-tek ê ka-têng, si̍t-chāi hō͘ lâng chin thang him-soān--ê. Chhin-chhiūⁿ tī ke-lāi hu-hū hô-sūn, tāi-ke tuì sī-toā lâng ū chun-kèng kap hàu-sim, tang-sāi saⁿ-thiàⁿ hô-sim, lóng bô hit khoán lōng-ke soàⁿ-the̍h ê sū, ji̍t-ji̍t pêng-pêng an-an. Chóng-sī bô tú-tú lóng thang chhin-chhiūⁿ téng-bīn só͘ kóng hit khoán ka-têng. Ū-sî tú-tio̍h pháiⁿ sim-pū koh kiaⁿ-bó͘ hāu-siⁿ, si̍t-chāi chin oh kè ji̍t; ū-sî hó sim-pū tú-tio̍h ta-ke tú-tio̍h cha̍p-liām ta-ke koh bô lí-kái ê tiōng-hu, á-sī ùn-thún ê chàu-chhuì sió-ko͘, si̍t-chāi hit khoán chhiⁿ-chhám ê kè-ji̍t; chin thang tông-chêng. Sio̍k-gú kóng, ‘chia̍h bô phah mā ū.' án-ni tuì chi̍t-pêng ngī-sim hoâiⁿ-kiâⁿ ti̍t-tn̄g, chiū án-ni oē siⁿ-chhut chióng-chióng ê pi-ai-sū.

  Hu-hū put-hô iā-sī án-ni. Só͘-í ū-sî thiaⁿ-kìⁿ bó͘ sím-mi̍h hū-jîn-lâng hui-hui chhut-ke khì tiàm chhài-tn̂g siu-hêng, ū-ê soà thì-thâu chi̍t-sì-lâng kam-goān choè nî-ko͘, bô ài koh kap ka-têng ê saⁿ-kìⁿ. Siōng-tè chhòng-chō lâm-lú choè hu-hū lâi chō-chiâⁿ ka-têng, si̍t-chāi m̄-thang phoà-hoāi. Chóng-sī nā tú-tio̍h chhin-chhiūⁿ téng-bīn só͘ kóng hit khoán kéng-gū beh cháiⁿ-iūⁿ? Si̍t-chāi nā beh tiāⁿ-tiāⁿ tiām-tiām lâi kè-ji̍t, sī ná oa̍h tē-ge̍k ê khoán. uī-tio̍h ka-têng ê sū-kò͘ chiū lâi chhut-ke, thì-thâu choè nî-ko͘, khiok ū khah kheng-kú bông-tōng. Phì-jū chhin-chhiūⁿ chhuì-khí ū-sî bô tiuⁿ-tî kā-tio̍h ka-kī ê chhuì-chi̍h mā-sī bat. Kiám thang uī-tio̍h chi̍t-sî ê thiàⁿ chiū tuì chhuì-khí kā i kòng khí-lâi mah? Nā án-ni, kiám ū pêng-an mah? Só͘-í chhin-chhiūⁿ tú-tio̍h ka-têng ê būn-toê, pí-phēng ta-ke tuì sim-pū , á-sī hū-jîn-lâng tuì tiōng-hu ê oan-ke, chiū lâi lī-khui lóng-chóng ê ka-cho̍k ê lâng, choè lán khì chhut-ke. Chhin-chhiūⁿ chit hō hū-jîn-lâng chit-ê chhut-ke, kui-sì-lâng boē-oē siàu-liām-tio̍h hiah ê chāi-lâi kap lán pún-sin chin hó bô tāi-chì ê chhin-lâng, kap pêng-iú--ê, si̍t-chāi thang kóng i ê sim chin-chiàⁿ ngī, koh bô chêng. Ū-sî tú-tio̍h tī ka-têng siⁿ-chhut oh kái-koat ê būn-toê ê sî tio̍h siūⁿ hong-hoat , tán in nā hoán-hoé ū jīn in ê m̄-tio̍h chiū tio̍h saⁿ sià-bián, thang koh lâi choè chi̍t ê oân-moá ê ka-têng, án-ni chiah tio̍h.

  Taⁿ uī-tio̍h beh lâi chín-kiù chit téng hō ê hū-lú, m̄-sī kan-ta choè lâng ê ta-ke, chiū choè lâng ê sim-pū, á-sī siàu-liân ê lú-chú, nā ū pit-iàu lóng oē ēng-tit, thang an-lo̍k lâi khiā-khí. Choè it-sî-tek ê pī-siám-siâⁿ, í-keng tī chiaⁿ-ge̍h 22 hō ngó͘-hō͘ tī Tām-suí Phàu-tá po͘ 12 hoan-tē, chiū-sī chá Kai Bo̍k-su in só͘ khiā-khí hit keng se-iûⁿ-lâu lâi chhut-sì lah. Kám-siā Siōng-tè ê toā-un, ū siúⁿ-sù chi̍t-keng chheng-sóng ê toā-chhù, beh lâi hō͘ chi̍t-sî-tek tī ka-têng put-hô, á-sī tú-tio̍h pháiⁿ kéng-gū ê hū-lú thang tī-hia lâi tiàm , lóng m̄-bián thì-thâu-chang, chiū-sī choán-toē liâu-ióng ê ì-sù. Ê-hng chá-khí choè-tīn chū-chi̍p kap Chú kau-poê. M̄-nā án-ni, m̄-bat-jī ê ū sian-siⁿ thang kà, iā ū thang o̍h chhâi-hông, chhiú-kang, kap im-ga̍k téng-téng. Taⁿ chit keng chhù hō choè sím-mi̍h? Chiū-sī só͘ kóng, "An-lo̍k-ke". Tī 22 hō ē-pō͘-sî 2 tiám ū khai-ka-sek, só͘-í goá kóng tī 22 hō ū chhut-sì. Só͘-í toā-toā hi-bōng khoàⁿ Pò ê chí-bē tāi-ke í-āu tio̍h oē-hiáu kā i lī-iōng; lán pún-sin nā m̄-bián, iā ǹg-bāng pò pêng-iú nā ū khiàm-ēng ê chiū thang lī-iōng. Chhut-chāi lán beh tiàm kuí ge̍h ji̍t-á, á-sī kui nî lóng thang chham-siông. Tī hit lāi-bīn ū chi̍t ê Sèng-keng chin se̍k, koh chin jia̍t-sim ê lú-sū teh tam-tng ka-chú ê chit, iā ū chi̍t ê kú-kú ū choè Lú-o̍h ê sià-kam, kap hiān-sî choè Lú-o̍h ê sià-kam ê teh tam-tng Koè-kè ê kang. Taⁿ chêng ê kiò-choè Gô͘ ûn-jīm Sian-siⁿ; chit nn̄g uī. Só͘-í nā ū lâng ài chai lāi-iông khah siông-sè, thang ti̍t-chiap siá phoe tuì chit nn̄g uī sian-siⁿ chhéng-mn̄g. Thiaⁿ-kìⁿ kóng hé-si̍t ka-kī hū-tam, mî-phē ka-kī beh ēng ji̍t-siông ê mi̍h-kiāⁿ tio̍h ka-kī the̍h-lâi; chóng-sī bîn-chn̂g kap chhù-soè lóng m̄-bián.

  Lia̍t-uī khoàⁿ Pò ê chí-bē, chhiáⁿ lín nā ū ki-hoē--ê, thang suî-piān kàu Tām-suí lâi kā in chham-koan. "Pek-bûn put-jû it-kiàn", kó͘-chá lâng só͘ kóng si̍t-chāi ū-iáⁿ. Tām-suí sī Tâi-oân pat-kéng-tiong ê thâu chi̍t-kéng, iú-san iú-suí, chin-chiàⁿ hó kéng-tì, koh iā-sī kiān-khong toē. Lín nā-sī ū bô sìn Chú ê pêng-iú , á-sī chhin-lâng kam-goān beh kì-hù choē-choē chîⁿ tī chhài-tn̂g, goá khó͘-khǹg lín tek-khak tio̍h chí-tō in choán-hiòng lâi hiàn tī An-lo̍k-ke; chóng-sī ài tāi-seng chhoā in lâi chham-koan choè iàu-kín. Nā hō͘ in khoàⁿ liáu kám-sim , chiū chū-jiân oē kì-hù. Lūn An-lo̍k-ke ê huì-iōng , sī oá-khò Siōng-chú ê pang-chān kap thiàⁿ Chú , thiàⁿ lâng. Ū siā-hoē chû-siān-sim ê lâng ê kì-hù, chiah thang ǹg-bāng oē chiām-chiām khoah-toā. Kàu-hoē chit hong-bīn ê sū-gia̍p sī chit keng choè khí-thâu, só͘-í lán tāi-ke tek-khak tio̍h hia̍p-le̍k tàu pang-chān, hō͘ chit ê sū-gia̍p oē chiām-chiām hoat-ta̍t, chiah thang kui êng-kng hō͘ lán ê Chú lâi hoaⁿ-hí.

  Chhin-chhiūⁿ chit khoán ê sū-gia̍p tī lán Tâi-oân put-chí ū pit-iàu, lán kàu-hoē tiong koh khah pit-iàu. Koh-chài ǹg-bāng bô kú tī lán kàu-hoē tiong oē thang koh siat Ko͘-jî-īⁿ khah toā keng.

  Choè-āu lâi kóng, lūn chit keng An-lo̍k-ke beh hō͘ i hoat-ta̍t á-sī beh hō͘ i siau-bô, chit ê chāi tī lán sìn Chú ê hiaⁿ-chí ê chhiú-tiong-sim, goá sim, goá sìn. Só͘-í lán siūⁿ chin ū lī-ek, in-uī iā thang choè ín-chhoā lâng lâi ho̍k-sāi Chú chi̍t hāng ê ki-koan, chiū lán tio̍h saⁿ-kap chhut-la̍t , chiàu lán só͘ oē choè ê chit-kak lâi chīn gī-bū tàu pang-chān, chóng-sī nā khoàⁿ bô lī-ek chiū m̄-bián. Chiàu goá siūⁿ sī oē chin pang-chān lán kàu-hoē , koh ǹg-bāng chit-lia̍p soè-soè ê koah-chhài-chí beh tióng-toā lâi hō͘ toā ê pe-chiáu thang hioh tī i ê ki.