M̄-Thang Têng-Té-Kha
Hiān-sî lâng nā kóng Chú-ji̍t-o̍h, chiū siūⁿ sī gín-ná, nā kóng Pò͘-tō, chiū siūⁿ sī toā-lâng; án-ni siūⁿ iā kó͘-jiân soà án-ni teh si̍t-hêng; kî-si̍t Ki-tok ê ì-sù kiám m̄-sī ài Chú-ji̍t-o̍h toā-lâng tio̍h chāi-lāi, pò͘-tō gín-ná tio̍h ū hūn mah (Má-thài 28:19-20.)
Chú-ji̍t-o̍h kap pò͘-tō, hêng-chōng kap só͘ choè ê kang ū koh-iūⁿ, nā-sī bo̍k-tek siāng khoán, pîⁿ-pîⁿ sī beh chhoā lâng kàu Ki-tok tit-tio̍h kiù, put-kò chi̍t pêng sī soan-kàu-tek, chi̍t pêng sī kàu-io̍k-tek. Kàu-hoē nā thang pí-phēng choè seng-khu, chiū pò͘-tō kap chú-ji̍t-o̍h thang kóng kàu-hoē ê nn̄g-ki kha. Kàu-hoē teh kiû Siōng-tè kok lîm-kàu kiû lâng ê tit kiù, khiok-sī tuì Sèng Sîn kap un-tián, chóng-sī hit ê ki-koan thang kóng tio̍h tuì pò͘-tō kap chú-ji̍t-o̍h, chiū-sī soan-kàu kap kàu-io̍k. Kàu-hoē tuì pò͘-tō kap chú-ji̍t-o̍h tio̍h pîⁿ-pîⁿ ēng jia̍t-sim, chīn-la̍t kap sìn-sim lâi chìn hêng, m̄ thang tuì-tiōng chit ê khoàⁿ-khin hit ê, á-sī kò͘ hit ê, pàng-sak chit ê; tio̍h nn̄g kha pîⁿ-tn̂g. Taⁿ khoàⁿ lán Pak-pō͘ kàu-hoē, tuì khí-thâu chiū hē soan-kàu ê toē-ki, jia̍t-sim tī pò͘-tō, si-hng soan-thoân, bô sioh kang iā bô sioh chîⁿ, ēng sìn kap ǹg-bāng, ēng sim ēng la̍t toā khui pò͘-tō ê mn̂g-hō͘, chèng lâng kiâⁿ āu-lâng tè, siūⁿ in ê siaⁿ-im chhin-chhiūⁿ Iok-hān tī khòng-iá, sè-bīn kap le̍k-liōng, chhin-chhiūⁿ chá-sî “Iâ-hô-hoa kap Kî-tiân ê to” Kin-ná ji̍t kàu-hoē-tiong só͘ ū ê ké-chí thang kóng sī 50 goā nî kú só͘ lâu ê koāⁿ kap ba̍k-sái lâi kiat--ê, tio̍h hoaⁿ-hí kám-siā Siōng-tè.
Khoàⁿ chit chiâⁿ cha̍p nî í-lâi, koh khah ēng cho͘-chit-tek chin-kiàm teh pò͘-tō ián-soat, pí-kàu-tek hit ê hāu-kó loā hó, goá bô siáⁿ chai, put-kò tāi-ke tuì pò͘-tō ián-soat chin tâng-sim, chit ê hoah, hit ê ìn, toà hêng-lí, koāⁿ lô, phāiⁿ kó͘, tiám oá-su, pun-toaⁿ tah kóng-kò, chhin-chhiūⁿ bô-mî bô-ji̍t, chiàu khoàⁿ kàu-hoē teh kiù lâng chit ki kha, si̍t-chāi ióng koh toā-ki, lò ná thiⁿ-thiāu, khoàⁿ liáu bô m̄ tek-ì khoài-lo̍k. Ah! Chóng-sī chhiáⁿ tāi-ke tio̍h àⁿ-thâu khoàⁿ lán kàu-hoē iáu chi̍t-ki kha, (chiū-sī chú-ji̍t-o̍h) chit-tia̍p siáⁿ khoán? kiám m̄-sī soè-ki koh té, sán khok-khok, phê piⁿ kut, lóng bô bah mah?
Lán oá-khò chit ki kha í-keng kiâⁿ kuí-cha̍p nî, lóng koàn-sì, bô siūⁿ put chū-jiân, nā-sī pa̍t só͘-chāi, á-sī Siōng-tè, khoàⁿ lán án-ni, tek-khak khó-lîn tông-chêng. Kiám-chhái ū lâng beh kóng ēng soan-kàu ê kha kiâⁿ hiah choē nî, to͘ iā hō͘ kàu-hoē chìn-pō͘ kàu án-ni, che sī si̍t-chāi, bô lâng káⁿ hiâm; chóng-sī tuì chá nā hō͘ iáu chi̍t kha (chiū-sī chong-kàu kàu-io̍k) kap pò͘-tō ê kha pîⁿ toā pîN tn̂g lâi chìn-hêng, kiám-chhái pí kin-ná ji̍t kiâⁿ khah oá Siōng-tè ê kok mah? Goá siūⁿ soan-tō kap chong-kàu kàu-io̍k chit nn̄g kha nā oē pîⁿ-tn̂g, koh ū saⁿ liân-lo̍k; chiân-tô͘ tek-khak bô pi-koan, chiū lán kàu-hoē teh kiâⁿ ê kha-pō͘, ún-tàng suí koà kín, Iâ-so͘ iā beh kā lán Tâi-oân kóng, “Lí lī-khui Siōng-tè ê kok bô hn̄g lah!”
Chit tia̍p chiong soan-kàu-tek thoân-tō hoat, kap kàu-io̍k tek thoân-tō hoat, nn̄g-pêng tuì-pí siá kuí-nā hāng, pang-chān lán khah chai chú-ji̍t-o̍h, kap pò͘-tō pîⁿ-pîⁿ iàu-kín:
1. Sok-sêng kap bān-sêng. ēng pò͘-tō tit-tio̍h lâng sī sok-sêng ê, khoàⁿ kin-á-ji̍t choē-ok ê hāi, Mô͘-kuí ê hiông-béng, chhin-chhiūⁿ háu-sai, iau-hó͘, loā-choē lâng í-keng ji̍p tī bê-lō͘ ê chhim-soaⁿ, teh siám-pī hó͘, tn̄g-tio̍h sai, lán kiám boē iân chhiân thèng-hāu? Tio̍h koáⁿ-kín lâi kiù! Chóng-sī iáu-ū loà-choē ê gín-ná, iáu tiàm tī hoaⁿ-hí khoài-lo̍k, chheng-khì ê lo̍k-hn̂g, chiong-lâi tio̍h ji̍p tī guî-hiám, hūn-loān ê siā-hoē beh hùn-liān kà-sī ín-chhoā kàu āu-ji̍t hō͘ in bián ji̍p bê-lò͘, sui-bóng tú-tio̍h guî-hiám, iā oē ka-kī-kiù lâi khiā-chāi, chit khoán tio̍h tuì kàu-io̍k ê hùn-liān, boē suî-sî tit-tio̍h, sio̍k-gú kóng, “Kín-pháng bô hó-se” Kin-ná-ji̍t iā-chéng, bīn-ná-chài chiū giâ koeh-á beh lâi koah ê lông-hu tek-khak sit-bāng. Kiám m̄-tio̍h siūⁿ “khí-khâu sī ng, āu-lâi ū suī, koh āu-lâi suī chiū kiat chiâⁿ gō͘-kak----” Tāi-chèng ê siu-sêng sī Bêng-tī ê iā-chéng, kin-ná-ji̍t ê kàu-io̍k, tio̍h 30 nî āu chiah khoàⁿ-oē tio̍h, chi̍t-pah-nî chêng bô chèng sam-chai, kin-ná-ji̍t ê lâng bô toā-sam thang khí-chhù, koh 30 nî āu ê kàu-hoē siáⁿ-khoán? khoàⁿ kin-ná-ji̍t (ê kàu-hoē) tuì chong-kàu kàu-io̍k ê sim siáⁿ khoán? chiū thang chhui-chhek.
2. Chín-kiù kap û-hông. Chit sè-kan Mô͘-kuí ū tiúⁿ chin-choē choē-ok ê hām-khiⁿ, choē-choē lâng í-keng poa̍h-lo̍h mî-ji̍t âu-kiò, pi-chhám ê siaⁿ ji̍p lán ê hī-khang, seng-khu tiâu tī ù-oè thô͘-bê-lāi, choē-ok chhin-chhiūⁿ gô͘-khî mo͘h teh suh in ê huih, oh-tit pó-choân in ê sìⁿ-miā, chhun-chhiú pàng-soh kiù in khí-lâi, che sī Chú ê bēng-lēng, pò͘-tō ê kang chiū-sī tī chia. Chóng-sī soà lâi soè-jī uî lî-pa, chō chhiûⁿ, tiám-teng, lâi ti-hông āu-lâi ê lâng khah bián poa̍h-lo̍h tì-kàu kha-khê chhiú-chi̍h, siū-siong siū-khó͘, oē-tit ka-nn̂g seng-khu suí-suí ji̍p kàu Siōng-tè ê kok, kiám bô khah-hó? Lū-so (Hoat-kok ê kàu-io̍k ka) i siá kàu-io̍k ê chheh (Emile) ū kóng. “Sè-kan ū Thian-kok ê iáⁿ, sī in-uī ū gín-ná ti-teh chit-kù oē ò-biāu-ah! Lō͘-tek-má-teng kóng, “Í-keng áu sí-hûn ê choá, oh-tit koh hō͘ i kng” sī teh chí-bêng tio̍h ti-hông, m̄-thang hō͘ lâng khì hoān-choē; í-keng hoān-choē beh hoán-hoé sī khah oh; sio̍k-gú kóng, “Bô èng siⁿ-thiàⁿ khah-hó bat-io̍h” chín-kiù hoān-choē ê sī iàu-kín, û-hông hō͘ lâng bián khì hoān-choē koh-khah tio̍h jīn-chin.
3. Khoài kap oh. Chit hāng chhiáⁿ khoàⁿ Má-thài 13: 1--8, 18-23, Iâ-so͘ só͘ siat iā chéng-chí ê phì-jū, thang hoat-kiàn-tio̍h thoân tō ê kiat-kó, toā-lâng oh, gín-ná khoài, gín-ná sī bô chhì, bô chio̍h ê puî-toē, kiat-si̍t ū ê 30 pē, ū ê 60 pē, 100 pē.
4. iô-tāng kap kian-kò͘. Tuì sèng-keng lâi khoàⁿ, I-sek-lia̍t peh-sìⁿ tuì Ná-a kàu Ki-tok chhut-sì tiong-kan chām-chām ê le̍k-sú, thang chai Iû-thài-lâng ê ka-têng sī choè Iâ-hô-hoa ê kàu-sek, in ê hoē-tn̂g iā sī choè Iâ-hô-hoa ê ha̍k-hāu, lóng ēng giâm-kín, kèng-khiân, kà-sī in ê kiáⁿ-jî, sìn-khò Iâ-hô-hoa kàu sí bô poē. Khoàⁿ kū-iok ê sian-ti, sin-iok ê Ki-tok, Pó-lô, bô m̄-sī tuì hoē-tn̂g kap ka-têng chhut-lâi ê, tuì soè-hàn siū kàu-ióng ê sìn-tô͘, kap toā-lâng chiah hoán-hoé ê sìn-tô͘, in ê kun-pún sèng-chit ū bô saⁿ-tâng; só͘-í Thian-chú kàu ê kàu-sū bat kóng, “chi̍t hè kàu chhit hè ê gín-ná tio̍h chhoā lâi hō͘ goá, í-goā chiah chhut-chāi lín”
5. Chiâⁿ-hêng kap bē chiâⁿ-hêng. Í-keng chiâⁿ hêng ê toā-lâng lán tio̍h chīn-la̍t soan-thoân Chú ê tō-lí, kiû Sèng Sîn ê kám-hoà, ǹg-bāng in iā oē chiâⁿ Ki-tok ê hêng-chōng. Kàu-hoē suî-sî thang tit-tio̍h lī-ek. Nā-sī Lō͘-tek-má-teng bat kóng, “Goá choè kàu-su (kà gín-ná ê) í-goā m̄-chai ū pa̍t-hāng ê kang oē hō͘ goá moá-chiok, goá siūⁿ, goá choè kàu-su sī sè-kài tē-it koân, tē-it toā ū lō͘-ēng ê sū-gia̍p, goá siông-siông siūⁿ, lāu ê káu beh kā i sin ê gê, tek-khak oh, í-keng lāu ê choē-jîn beh hō͘ i hoán-hoé si̍t-chāi uî-lân: m̄-kú goá siông-siông ēng soat-kàu, káⁿ siūⁿ beh hō͘ in hoán-hoé, só͘-í goá ê tio̍h-boâ ta̍uh-ta̍uh pìⁿ-choè chuí-pho. Ah! Iù-chhiū beh tiau i chin khoài” Lán thiaⁿ i só͘ kóng ê keng-giām thang chai, iáu-bē chiâⁿ-hêng ê gín-ná, kàu-hoē ê chiân-tô͘ tuì in tit-tio̍h toā ǹg-bāng, tio̍h ēng tiong-si̍t poê-iúⁿ, kin-ná-ji̍t iáu bē chiâⁿ-hêng ê gín-ná, āu-ji̍t tek-khak beh chiâⁿ choè kàu-hoē ê jîn-bu̍t. Kūn-lâi bat thiaⁿ-kìⁿ pa̍t-uī ê soan-kàu su (lâi khoàⁿ Tâi oân ê) phoe-phêng kóng, “Tâi-oân sui-bóng siat-kàu hiah choē nî, iáu-bē khoàⁿ-kìⁿ sím-mi̍h Ki-tok-kàu ê jîn-bu̍t.” Chit kù lán thang siū kám-kek, thang hoán-séng, kin-á-ji̍t nā bô jia̍t-sim chù-ba̍k tī bē chiâⁿ-hêng ê gín-ná, chhin-chhin-chhiūⁿ tī toā-lâng, kiám-chhái koh 50 nî āu, chit kù ê phoe-phêng iáu tī-teh.
Téng-bīn só͘ kóng lán chai pò͘-tō kap chú-ji̍t-o̍h pîⁿ-pîⁿ tio̍h iàu-kín, chhin-chhiūⁿ nn̄g-kha tio̍h pîⁿ tn̂g. Goá tī ha̍k-hāu ê sî tâng phoāⁿ chhiò goá tn̂g-té-kha, goá lóng m̄ sêng-jīn, taⁿ koh chim-chiok chi̍t-ē khoàⁿ, chiū chai m̄-nā seng-khu, liân-teh thoân-tō ê kha iā tn̂g-té chin kiàn-siau, chiū hoán-hoé. Nā-sī giâ thâu koh-chài khoàⁿ, lán ê kàu-hoē khah choē to-ná iā-sī án-ni; chiū-sī iàu-kín thoân-tō hō͘ gín-ná bô chhin-chhiūⁿ iàu-kín thoân hō͘ toā-lâng. Pau-hâm lâi kóng chiū-sī Gín-ná beh ū hūn tio̍h tán toā-lâng ū chhun.
Tiàm tī Chú tâng tio̍h-boâ ê hiaⁿ-tī kap chí-bē ah! Chhiáⁿ lán hoaⁿ-hí lóng khí-lâi, chūn lán só͘ ū-ê náu-chiuⁿ, Piàⁿ chhut thiàⁿ ê chin-chêng, khui chû-pi ê sim, tāi-ke lâi saⁿ khan-chhiú, tâng-sim lâi kó͘-bú hō͘ chú-ji̍t-o̍h chit-ki kha oē kap pò͘-tō ê kha pîⁿ-tn̂g, koh ū saⁿ liân-lo̍k, hō͘ lán kin-ná-ji̍t ê kàu-hoē teh chìn-hêng, oē thiaⁿ-tio̍h sin ê kha-pō͘ siaⁿ. Chhim-chhim ǹg-bāng Iâ-hô-hoa só͘ kóng, “Lí ê kha só͘ ta̍h tio̍h ê toē tek-khak siúⁿ-sù lín.” Chit kù, oē èng-giām, tī lán Tâi-oân ê Kàu-hoē.
Tân Khoe-chùn
