SÈNG-TÀⁿ-KOA (Sòa-chiap chêng-hō)
Kian-līn ji̍p khì liáu, chiū chhut-la̍t koaiⁿ mn̂g; mn̂g phiāng-óa ê siaⁿ chhin-chhiūⁿ lûi tân, bô lūn chhù-lāi só͘ ū ê mi̍h-kiāⁿ, he̍k-sī tē-hā-sek chiú-tiûⁿ-nih só͘ chàn-teh ê chúi-tháng, to lóng ìn kî-kòai ê siaⁿ. Nā-sī Kian-līn gôan-lâi m̄-sī ōe hō͘ kòai-siaⁿ lâi phah kiaⁿ tio̍h ê lâng. Mn̂g koaiⁿ liáu-āu, keng-kòe thong-hāng, peh-chiūⁿ lâu-téng, ná peh lâu-thui, ná siu-chéng la̍h-chek ê sim.
Sui-bóng sì-bīn àm so-so, Kian-līn lóng bô tiû-tû. Àm, sī i só-ài, in-ūi m̄-bián khai chîⁿ lâi bóe la̍h-chek. Chóng-sī Kian-līn iáu-bē koaiⁿ hit ê siāng-tāng ê mn̂g, tāi-seng i ū khì sûn sì-kòe. khòaⁿ chhù-lāi ū piàn-khóan- -bô? In-ūi i tú-á só͘ khòaⁿ-tio̍h ê bīn iáu tī ba̍k-chiu chêng iáⁿ-lâi iáⁿ-khì; bô khì sûn bōe an-sim.
Lâng-kheh-thiaⁿ, pâng-keng, í-ki̍p chàn-mi̍h ê só͘-chāi, lóng bô piàn-khóan. Toh-kha bô lâng bih-teh, í-kha iā bô; hé-lô͘-nih iáu ū tām-po̍h hé tī-teh; thng-sî, pôaⁿ, lóng bô cháiⁿ-iūⁿ; chú-bê ê e-á tī hé-lô͘ téng. Bîn-chhng-ē, tû-á-lāi, bô lâng tī-teh; tiàu tī piah-nih, hō͘ hong teh chhe, khòaⁿ liáu kòai-kòai ê khùn-saⁿ, kā i hian khí-lâi khòaⁿ, iā bô sím-mi̍h koh-iūⁿ tī-teh. Kū ê thih-lô͘-kòa, kū ê ôe, nng-kha hî-nâ, bīn-tháng-kè téng ê bīn-tháng, chi̍t-siang hé-tī chôan-jiân bô piàn-khóan.
Cha̍p-hun an-sim, chiū koaiⁿ mn̂g, tùi lāi-bīn ēng nn̄g-têng ê só lâi-só; i tī pêng-sî hán-tit án-ni. Chhin-chhiūⁿ án-ni kéng-kài liáu-āu, chiū thǹg niá-kun, chhēng khùn-saⁿ, nng chhián-thoa, tì khùn-bō͘; iā siūⁿ beh lim tām-po̍h ám-bê, chiū chē-lo̍h tī hé-lô͘-piⁿ.
The-lo̍h-í, thâu hiòng thian ê sî, liâm-piⁿ khòaⁿ-tio̍h hit ê tiàm tī chhù-lāi tē-it-kôan ê só͘-chāi, hiān-sî bô teh ēng ê cheng. I khòaⁿ-tio̍h ê sî, hut-jiân-kan hit ê cheng ka-kī tín-tāng, Kian-līn tōa kiaⁿ chi̍t-ē, sim-lāi teh siūⁿ kî-kòai ê sî, hit ê cheng sòa tân chhut siaⁿ. Siaⁿ chit-ē tân, chhù-lāi só͘ ū ê sió-cheng chòe chi̍t-sî lin-liang-háu.
Siāng chi̍t-sî thiaⁿ-kìⁿ tī tē-hā-sek chhin-chhiūⁿ ū lâng thoa chin-tāng ê thih-liān teh kiâⁿ tī chiú-tháng téng lia̍k-lia̍k-kiò, lòng-lòng-háu ê siaⁿ. Āu-lâi hit ê siaⁿ ná khah tōa, chiām-chiām tùi lâu-thui khí-lâi, ti̍t-ti̍t tùi mn̂g-nih lâi.
Sûi-sî tùi mn̂g-nih keng-kè, liâm-piⁿ kàu pâng-keng-lāi, hut-jiân Mô͘-lī ê îm-hûn khiā tī i ê bīn-chêng. Tú teh ji̍p lâi ê sî, beh-sit beh-sit ê la̍h-chek-hé, hut-jiân tōa-kng, óan-jiân chhin-chhiūⁿ la̍h-chek-hé teh kóng, "Ah! Góan bat i! Mô͘-lī hiaⁿ ê im-hûn lah! Ê khóan-sit.
Hit ê bīn-siòng tú-tú kap Mô͘-lī saⁿ-tâng. Mô͘-lī ê thâu-chang-bé, pêng-seng teh chhēng ê saⁿ chin o̍eh ê khò͘, kap i bô ha̍p-kha ê ôe. I ê chôan-sin sī thang-kng; só͘-í Kian-līn ōe tit-thang khòaⁿ tio̍h i ê gōa-saⁿ āu-bīn nn̄g-lia̍p ê liú-á.
Kian-lin bat thiaⁿ lâng kóng Mô͘-lī bô tn̂g-tō͘ (bô chû-pi, jîn-bín ê, lâng chiah án-ni kóng) i kàu taⁿ lóng m̄-sìn, kàu chit tia̍p chiah siūⁿ ū lí.
Sui-bóng i tit--tit teh siòng Mô͘-lī, chai hiān-chāi tī i ê bīn-chêng, sim-lâi iáu-kú gī-ngái. Sui-jiân i khòaⁿ-kìⁿ Mô͘-lī, chhiⁿ-chhìn ê ba̍k-chiu lâi khí ka-iam-kôaⁿ, koh-chài bêng-bêng khòaⁿ tio̍h i pau tī thâu-khak kap chhùi-ē táu ê chhiú-kun ê áu-hûn-iáu-kú i iáu-bōe tit-thang sìn.
Kian-līn ēng i pêng-sî kóng-ōe ê khóan-sit mn̄g kóng,
"Lí lâi beh chhòng siáⁿ-ê?"
"Tōa tāi-chì lah!"-Mô͘-lī, ê siaⁿ, kó-jiân sī Mô͘ lī ê siaⁿ.
"Lí siáⁿ lâng?"
"Tio̍h mn̄g, khòaⁿ góa khah-chá sī siáⁿ lâng"
"Nā-sī án-ni, khah-chá lí sī siáⁿ lâng?"
"Chāi-siⁿ góa chiū-sī kap lí saⁿ-kap khui-hâng hit ê Mô͘-lī lah!"
"Lí ōe-lí ōe chē í bōe?"
"Ōe"
"Che khòaⁿ bāi."
Kian-līn kóng án-ni, sī in-ūi ū giâu-gî, tauh-tí chit-khóan sēng-khu thang-kng ê im-hûn ōe chē í á-bōe; koh-chài siūⁿ i nā ìn kóng bōe, chiū beh kā i mn̄g cháiⁿ-iūⁿ bōe, beh hō͘ i hùi-khì-ìn ê in toaⁿ. Chóng-sī im-hûn sûi-sî chē-í, tú chiàu i pún-jiân o̍ah ê sî chē teh ê khóan.
"Lí m̄ sìn--góa?"
"M̄-sìn."
"Nā-sī án-ni lī sī giâu-gî ê ngó͘-koan, in-ūi lí ê ngó͘-koan si̍t-chāi ū kám-tio̍h góa ê si̍t-hiān.
"Góa m̄-chai."
"Lí cháiⁿ-iūⁿ giâu-gî lí ê kám-lêng(惑能)
"Ū sió-khóa sū-chêng lâi phah-lōan góa ê kám-lêng lah! Pak-tó͘ nā tām-po̍h bô tú-hó, chiū liâm-piⁿ éng-hióng kám-lêng. Lí kiám-chhái sī chi̍t-tè bōe siau-hòa ê gû-bah, á-sī gû-lin-piáⁿ, nā m̄-sī, chiū-sī chi̍t-phìⁿ sa̍h bô se̍k ê hoan-chû lâi hòa-sin--ê! Bô kóan-lí sī sím-mi̍h, sui-bóng lí kóng sī tùi bō͘-ni̍h chhut-lâi, góa siūⁿ lí tek-khak sī sio̍k tī Pûi-bah sèng--ê (Phah-pháiⁿ ūi ê tāi-piáu mi̍h. Kian-līn m̄-sìn i ū khòaⁿ-tio̍h kúi. I sī siūⁿ só͘ khòaⁿ-kìⁿ--ê sī chú-koan-tek ê kúi, chiū-sī tùi tī chia̍h bōe siau-hòa ê mi̍h, chhin-chhiūⁿ téng-bīn só͘ siá,- pûi-bah, bô se̍k ê hoan-chû, bōe siau-hòa ê gû-ba̍h gû-lin-piáⁿ, téng-téng, lâi phah-pháiⁿ ūi, tì-kàu éng-hióng tio̍h thâu-ló sòa lām-sám siūⁿ i ū khòaⁿ-kìⁿ kúi.)
Kian-līn ê sèng-chit m̄-sī chin-ài kóng-chhiò, koh-chài tī chit-khóan sî-chūn, i tek-khak bōe kò͘-tit siūⁿ kóng-chhiò ê sū. Put-kò i sī siūⁿ, nā ōe kóng khah chōe chhiò-ōe, khah ōe siau-bia̍t ka-kī chù-ì, thang hō͘ i ê sim-koaⁿ khah bōe siūⁿ kiaⁿ nā-tiāⁿ.
Im-hûn tī chhù-lāi ká-ná siuⁿ-jo̍ah ê khóan-sit, chiū tháu i pa̍k tī thâu-khak hit tiâu kun, hut-jiân i ê ē-hâi làu kàu heng-khám; Kian-līn khòaⁿ chi̍t-ē sîn-hûn cháu kàu chhit-lí-chiu--khì.
"Kiù lâng ah! Hó-sim ah! Siáⁿ-sū lí án-ni lâi khó͘-chhó͘ góa àn-chóaⁿ im-hûn ōe tit-thang tī tōe-bīn sì-kòe-kiâⁿ? In-hô lí beh lâi chhē góa?"
Hit ê in-toaⁿ sī án-ni:- Hōan-nā lâng chāi-siⁿ tī sè-kan ê sî i ê cheng-sîn tio̍h ài khì tông-pau hiaⁿ-tī ê tiong-kan sì-kòe-kiâⁿ, siōng-chhiáⁿ tio̍h hn̄g koh-khoah chiah ōe ēng tit; siat-sú chāi-siⁿ i ê cheng-sîn nā bô án-ni kiâⁿ, āu siū pò-èng tio̍h khì kiâⁿ kúi-nā pē hn̄g, kúi-nā-pē khoah chiah ōe ēng-tit. Góa bōe tit thang chiàu só͘ ài lóng ka lí kóng, in-ūi lóng bô sî-kan, góa lóng bōe-ōe hioh-khùn-tit, bô lūn tī sím-mi̍h só͘-chāi, bō͘ iân-chhiân sî-kan-tit. Chāi-siⁿ góa ê cheng-sîn m̄-bat lī-khui sū-bū-só͘-Tio̍h siông-sè thiaⁿ!- m̄-bat lī-khui ōaⁿ-chîⁿ ê só͘-chāi. Só͘-í góa ê chiân-tô͘ tio̍h kiâⁿ ê lō͘ iáu-kú chin-hn̄g.
"Lí kè-sin í-keng 7 nî-kú Chit tiong-kan lóng teh lú-hêng sī-m̄? Lí kiâⁿ chin kín bô?"
"Góa ēng hong chòe-si̍t, chhin-chhiūⁿ chiáu pe ê khóan"
"Án-ni! Phah-sǹg 7 nî kú káⁿ kiâⁿ put-chí hn̄g hohⁿ?"
"Ah! Chhiⁿ-mî ê lâng ah! chhiⁿ-mî ê lâng ah! Lín lóng m̄-chai ūi-tio̍h chit ê sè-kan ū lōa chōe ê sian-jîn, kun-chú tī kúi-nā pah-nî, kúi-nā-chheng ê tiong-kan, lóng bô hioh-khùn teh phah-piàⁿ chòe hó-sū beh hō͘ sè-kan tit-tio̍h hok-khì, sui-bóng án-ni teh chīn-la̍t, iáu-kú beh hō chit-khóan ê hok-khì hoat-ta̍t, kàu ôan-chôan sī éng-óan ê sū-gia̍p, m̄-sī chi̍t-sì lâng chiū ōe chiâⁿ. Koh lín lóng m̄-chai hōan ū Ki-tok-tô͘ ê cheng-sîn ê lâng lâng, tī i o̍eh-o̍eh ê hōan-ûi-lāi, ūi-tio̍h lâng, ūi-tio̍h sè-kan lâi chòe-hó, iáu-kú teh siūⁿ in it-seng sī siuⁿ-té, tī chi̍t-sì lâng só͘-chòe só͘ kiâⁿ ê sū bōe tit thang chòe sè-kan ê hāu-ek. Koh-chài nā gō͘-ēng chi̍t-pái ê ki-hōe, put-khóan-lí àn-chóaⁿ siūⁿ-chhò, to oh-tit pó-tīⁿ kàu-gia̍h. Ah! Lín ê ba̍k-chiu lóng bô khòaⁿ khì chit-khóan ê sū. Chóng-sī góa pún iû-gôan sī chi̍t ê chhiⁿ-mî lâng, góa chá-chêng sī chhin-chhiūⁿ chit-khóan ê lâng"
"Chóng-sī, Mô͘-lī, lí chá-chêng sī chi̍t ê bín-óan ê sū-bū-ka lah" Kian-līn kóng án-ni, àm-chīⁿ teh chí ka-kī.
Mô͘-lī so i ê chhiú, tōa siaⁿ kóng, "Sū-bū-ka! Lām-sám-kóng! Góa ê sū-bū sī Jîn-tō lah! Bān-bîn ê hêng-hok sī góa ê sū-bū lah! Chiong siong-gia̍p siōng bóe-bōe ê sū beh kap góa pí, sī chhin-chhiūⁿ chi̍t-tih ê chúi lâi pí tōa-iûⁿ ê chúi!
Kian-līn thiaⁿ-kìⁿ Mô͘-lī hiah gâu gī-lūn, chin tōa kiaⁿ-hiâⁿ, seng-khu tit-tit tiô khí-lâi.
"Tio̍h siông-sè thiaⁿ góa kóng! Góa bô beh koh tiàm khah kú lah! Góa ê sî-kan chha-put-to beh liáu!"
"Hó lah! Chóng-sī m̄-thang hō͘ góa kan-khó͘, m̄-thang ēng hit-khóan ián-soat-hoat ti̍t-ti̍t lâi. Pài thok leh!
"Góa ē-hng thiau-kang lâi chhōe lí, sī in ūi ài pò lí chai, lí iáu ū hit-khóan ê ki-hōe kap ǹg-bāng thang siám-pī góa chit-khóan ê ūn-bêng."
"Bān-sū lí tùi góa ta̍k pái to chin chhin-chhiat, tōa-tōa kā lí" kám-siā.
"Khah-thêng ū 3 ê sîn beh lâi chhē-lí"
"Lí só͘ kóng ê ǹg-bāng ki-hōe sī-m̄? Nā-sī án-ni lêng-khó͘ mài khah tit."
"Lí nā bô hō͘ chit 3 ê sîn lâi hóng-mn̄g, lí tek-khak bōe tit-thang tô͘-siám kap góa saⁿ-tâng ê ūn-bēng lah!
Bīn-ná-àm sî-cheng tân chi̍t-tiám ê sî tē-it ê sîn ōe lâi chhē-lí, kè-àm ê siâng-sî-khek tē-jī ê sîn beh lâi, tē saⁿ ê sîn, tī koh chi̍t-àm cha̍p-jī tiám nā tân liáu, sûi-sî ōe chhut-hiān. Taⁿ lí tio̍h chim-chiok khòaⁿ, in-ūi lán bōe tit-thang koh saⁿ-kìⁿ; iā m̄-sī ūi-tio̍h pa̍t-lâng, lóng-sī ūi-tio̍h lí, só͘-í lí tio̍h ōe kì-tit lán nn̄g-lâng ê tiong-kan só͘ keng-kè ê sū!"
Mô͘-lī ê im-hûn tò-thè kiâⁿ óa thang-á, ka-kī chiām-chiām nā khah khui; só͘-í Mô͘-lī kàu thang-á kha ê sî, thang-á tōa khui.
Kian-līn koaiⁿ thang-á liáu, chiū kiám-cha Mô͘-lī ji̍p--lâi hit ê mn̂g. Lóng bô chi̍t-sut-á koh-iūⁿ, tú-tú chiàu i chhin-chhiú só͘ koaiⁿ, só͘ só͘ ê khóan, mn̄g-lōng lóng bô sóa-ūi. Kian-līn siūⁿ liáu put-liáu-kái, teh beh hoat kóng. Bô-ì bô sù, chóng-sī hoah kóng, Bô-ì---, āu-pòaⁿ sòa thun lo̍h khì.
In-ūi siū-tio̍h im-hûn kám-èng ê chhì-kek, iū-koh ji̍t-sî chòe kang chin-thám, koh-chài ū sió-khóa khòaⁿ-tio̍h Tē-ge̍k ê kong-kéng, iā kap Mô͘-lī kóng bô sim-sek ê ōe, sî-kan iā sī òaⁿ, chiah ê in-toaⁿ; Kian-līn chin siān, ba̍k-chiu chin-siap, chin ài-khùn. Bô thǹg saⁿ chiū án-ni siàng lo̍h bîn-chhn̂g, bô kú liâm-piⁿ khùn-khì.
(Iáu-bē liáu, āu-hō͘ beh koh sòa-chiap.)