Chu Ko͘-niû Sió-toān
Anonymo͘s
1931.06, no. 555, pp. 1-3

Tī 1851 nî, Chu Ko͘-niû (Miss Stuart) tī So͘-kiat-lân chhut-sì, sè-hàn ê sî pē-bó soá-khì Eng-kok pak-pêng chi̍t ê siâⁿ miâ-kiò S. Shields tī-hia khiā-khì. I ū sì ê toā-chì, chi̍t ê hiaⁿ, i sī soah-boé kiáⁿ. iáu-boē koè-lâi chit-pêng teh kà-ho̍k-hāu, koh lé-pài-ji̍t teh pang-chān in pún só͘-chāi ê Chú-ji̍t-o̍h, kiam toâⁿ-khîm. Tī 1885 nî ê nî-boé kap Bûn Ko͘-niû chò-hoé lâi Tâi-oân. Kàu 1887 nî, sin-le̍k 2 goe̍h 14 hō, in chiū khai-siat Lú-ha̍k-hau. Tuì hit-tia̍p chiū chīn-la̍t kàu-io̍k lú-chú, í-ki̍p sûn-sī hoē-iú, khì kàu-hoē kà chí-moē bat Sèng-keng. 1891 nî hioh-jīm tńg-khì, khó-sioh bô khoàⁿ-tio̍h i ê lāu-pē kap chi̍t-ê toā-chí, i tī chit-pêng ê sī, in í-keng koè-sin. I kám-kak Tâi-oân lâng ê khiàm-khoeh, chiū-sī chō͘-sán, só͘-í èng-iōng hioh-khùn ê sî-kan khì o̍h, kàu sêng-kong koh koè-lâi ê sî-chūn, chiū toā pang-chān hū-jîn-lâng seng-sán ê tāi-chì, i tuì tī chit hong-bīn lâi pò-thoân Chú ê Hok-im. I 25 nî kù tī Tâi-lâm chò kang, kàu 1910 nî chiah soá-khì Chiang-hoà, tī Tiong-pō͘ hit hong-bīn uī Chú tio̍h-boâ. Kàu 1917 nî tò-khì in pún-kok, bô koh lâi Tâi-oân, in-uī seng-khu loán-jio̍k boē kham-tit chò-kang. Hit-tia̍p tńg-khì ê sī Au-chiu chiàn-cheng ê lō͘-boé nî, bē tit-thang khì Eng-kok, só͘-í khì Ka-ná-tāi, kàu chiàn-cheng soah chiah tńg-khì Eng-kok. Hit-sī i ê lāu-bó kap chi̍t ê toā-chí í-keng koè-sin liàu, chiah khì kap i nn̄g ê bô chhut-kè ê toā-chí chò-hoé khiā tī So͘-kek-lân ê lâm-pêng, miâ-kiò Ayton. Sì nî chêng hit ê khah chē hoè ê toā-chí lī-khui sè-kan, kàu kū-nî soah-boé ê toā-chí iā koè-sin. Keng-koè chiah ê tāi-chì liáu-āu seng-khu chin loán-jiok, sim-koaⁿ lóng bô ǹg sè-kan, put-chí siàu-liām Thian-tiông. āu-lâi kap i ê goē-seng chò hoé khiā. Kàu kin-nî 3 goe̍h 5 hō tú-tio̍h náu-ek-hiat ê pēⁿ, liâm-piⁿ m̄-chai lâng, in goē-seng hu-hū chiàu-kò͘ i, kàu 7 hō, chiū-lī-khui sè-kan tńg-khì Thiⁿ Pē tau. I iáu chi̍t ê hiaⁿ, lī i chin hn̄g, ia̍h koh chin lāu, bē khí-chhn̂g, só͘-í in nn̄g lâng kú-kú bô thang saⁿ kìⁿ-bin.
Chu Ko͘-niû sī jia̍t-sim kèng-khiân ê lâng, i hē hó ê tē-ki, tī Tai-oân lú-kài chit hong-bin, i m̄-na kà ha̍k-seng pêng-siông ê ha̍k-būn, i ia̍h kà ha̍k-seng tuì-tiōng kau-poê Siōng-tè, só͘-í tī an-hioh-jit i chin iàu-kín, m̄-chún kok hong-bīn sió-khoá chhim-hoān, hit-ji̍t thong-ji̍t lóng sī chò sèng kang, kap siu-ióng lêng-kài. I kà Lú-o̍h, chiū ài ha̍k-seng lóng chò chin ê Ki-tok-tô͘, āu-lâi choân-hāu ê ha̍k-seng, kó-jiân tit-tio̍h Sèng Sîn chhiong-moá, koat-sim jīn Chú chò in ê Chú. Tuì hit-tia̍p ha̍k-hāu ê ha̍k-seng lóng oāⁿ chò sin.
I pò͘-tō bô ià-siān, nā khì thàm hoē-iú bô lūn khì tó-uī, m̄ bat phah-sńg ki-hoē, lóng sī pò thoân Chú ê tō-lí. Ū-sî tú-tio̍h joa̍h koh chhuì-ta, m̄-bat hiâm, hō͘ lâng iàm-chiān iā bô loé-chì, tek-khak beh uī Chú chò kàu sêng-kong, Koh i na khì ta̍k kàu-hoē kà Pe̍h-oē-jī, sī iàu-kín ài lâng tha̍k Sèng-keng, chiah ē bat Siōng-tè ê thiàⁿ-thàng, só͘-í bô hiâm lō͘-tô͘ oán-sia̍p, peh-soaⁿ lo̍h-niá, bat bô chia̍h bô khùn, pún-sin keng-koè chē-chē ji̍t ê lō͘, khì li-ek lâng. I m̄-nā lī-ek chí-moē, ia̍h iàu-kín thoân-tō sian-seⁿ-niû tī kàu-hoē tio̍h uī Chú chhut-la̍t tio̍h-boâ chò kang, chiū kuí-nā pái khui lú-sū-hoē lâi hùn-heng in, koh chí-sī in àn-choáⁿ lī-ek lâng. O͘-ho͘ ai-chài! chhin-chhiūⁿ chit hō lâng si̍t-chai oh-tit thang chhoē. Nā beh siá i ê tāi-chì; ia̍h m̄-sī pit-ba̍k thang hêng-iông, koh choá-bīn ê iú-hān, put-kò siá tām-po̍h lâi kì-liām i tī Tai4-oân 32 nî kú, uī Chú chīn-tiong choè-kang, taⁿ i ti̍t-chia̍p ê kang i-keng bêng-pe̍k, chóng-sī kàn-chiap ê kang, iáu tī Tâi-oân teh oa̍h. Bāng lán tāi-ke iā thang lâi o̍h i ê iūⁿ, tì-ì tī thâu-chêng ê sū, ǹg só͘ chhah ê pio lâi cháu, kàu tit-tio̍h Siōng-tè tī Ki-tok Iâ-so͘, tuì téng-bīn tiàu lán ê siúⁿ.
Ko Phoaⁿ--sī Siàu-gio̍k hui-lē kì--ê.