Tha̍k Pe̍h-oē-jī kap Kàu-hoē-pò ê só͘-kám
Tân Kim-chú
1932.10, no.571 (KCC, no.81), pp.27

Chit tè bûn sī Lâm-pō͘ Keh Tiâu-sêng Bo̍k-su siá, lo̍h tī Ko-hiông Sin-pò tē 13 bīn ê. "Goá pún-sin khiok iáu thang kóng sī chi̍t ê thèng-tō-chiá nā-tiāⁿ. Tō-lí iáu bat bô joā-choē, kiám-chhái siá liáu ū só͘-chāi khah boē tú-hó ia̍h bô tiāⁿ-tio̍h; só͘-í nā ū m̄-tio̍h ê só͘-chāi, chhiáⁿ sià-bián."
Chiàu phí-jîn só͘ tha̍k, téng-bīn hit phiⁿ lūn, chek-sî kám-kak-tio̍h nn̄g-hāng toā koh-iūⁿ ê su-siúⁿ chhut--lâi.
Thâu chi̍t hāng, sī khoàⁿ hit-phiⁿ lūn chin kám-ho̍k hit ê lūn-chiá. Kám-ho̍k i sím-mi̍h? Chiū-sī kám-ho̍k i ū tì-ì tī i sím-mi̍h? Chiū-sī kám-ho̍k i ū tì-ì tī Siōng-tè chīn-tiong ê lâng ê sū-chek, án-ni chèng-bêng i pún-sin ia̍h sī ài o̍h hit-khoán lâi kiâⁿ; só͘-í ū tì-ì tī hit hong-bīn. Chhin-chhiūⁿ chit-khoán thoân-káu-ka, lâi kó͘-bú kàu-hoē, tek-khak oē heng-khí.
Thâu chi̍t hāng, sī khoàⁿ hit-phiⁿ lūn chin kám-ho̍k hit ê lūn-chiá. Kám-ho̍k i sím-mi̍h? Chiū sī kám-ho̍k i ū tì-ì tī Siōng-tè chīn-tiong ê lâng ê sū-chek, án-ni chèng-bêng i pún-sin ia̍h sī ài o̍h hit-khoán lâi kiâⁿ; só͘-í ū tì-ì tī hit hong-bīn. Chhin-chhiūⁿ chit-khoán thoân-kàu-ka, lâi kó͘-bú kàu-hoē, tek-khak oē heng-khí.
Tē jī hāng, sī chin kî-koài, Pak-pō͘ chiàu i só͘ kóng ū cheng-thong Pak-pō͘ ê bó͘ bo̍k-su ê ìn-tap, put-kò goá m̄-chai tú-tú tó chi̍t ê Bo̍k-su, ū kóng ê bo̍k-su i ka-kī chai-iáⁿ. Chiū-sī kóng, Kàu-hoē-pò chió lâng boé, tī Pak-pō͘ ê in-toaⁿ, sī uī-tio̍h khah choē siá, chhin-chhiūⁿ lūn Kai Bo̍k-su ê toān-kì hit-khoán kū-soat ê iân-kò͘. Chiàu goá chit ê bô ha̍k-būn, kok chhián sìn-gióng ê lâng khoàⁿ, Pak-pō͘ chió lâng boé Kàu-hoē-pò ê in-toaⁿ, toā-pō͘-hūn sī uī-tio̍h thoân-kàu-ka bô chīn pún-hūn kó͘-bú lâng boé.
Nā-sī si̍t-chāi jia̍t-sim ê sìn-chiá, bô lūn sī Lâm-pō͘, á-sī Pak-pō͘, nā khoàⁿ-tio̍h chhin-chhiūⁿ Kai Bo̍k-su hit-khoán hiàn choân cheng-sîn, kap choân seng-khu tī Tâi-oân ê toān-kì, tek-khak oē siⁿ-khí jú ài tha̍k Kàu-hoē-pò chiah tio̍h. Cháiⁿ-iūⁿ kóng Kai Bo̍k-su hit-khoán sī kū ê sū, chiū bô lâng ài khoàⁿ. Nā-sī kóng kū ê sū chiū m̄-thang kóng, phah-sǹg hit-khoán thoân-kàu-chiá tio̍h ka-kī sî-chit; in-uī i nā bô thoân kū ê sū chiū bô sím-mi̍h thang thoân. In-uī lán kàu-hoē só͘ tì-tiōng--ê; sī Kū-iok kap Sin-iok ê Sèng-chheh, nā-sī lūn chit-pún Sèng-keng ê kà-sī, sī chin kū, chóng-sī ta̍k-lâng lóng chin hoaⁿ-hí thiaⁿ, koh nā bô chit-khoán kū ê sū choè kun-pún, thái ū sin ê sū thang kóng. Tú chhin-chhiūⁿ Si--ni̍h ū kóng, "Sī kū iáu-kú éng-sin." Sui-bóng sī kū ê sū, nā-sī ū lī-ek, tio̍h hoaⁿ-hí sêng-siū, sui-bóng sī sin ê sū, nā bô lī-ek ê oē lán mā-sī bô ài thiaⁿ. Lūn Kai Bo̍k-su sī Pak-pō͘ Kàu-hoē ê khai-chó͘, èng-kai ū ki-hoē choè Pak-pō͘ ê sìn-tô͘ ê lâng, tio̍h sî-sî khek-khek lâi siàu-liām i, ia̍h kóng-khí i ê sū-chek lâi hoàn-khí sìn-tô͘ ê sìn-sim chiah tio̍h.
Goá khah chá bat tiàm tī Tang-kiaⁿ, chhin-chhiūⁿ tī Chó-tiū-tiân ê Ha̍k-hāu lāi, bô-lūn sī tī káng-ián-hoē, á-sī ha̍k-hāu-lāi ê cha̍p-chì, siông-siông káng-lūn hit ê khai-chó͘ O͘7-ku-ma ê sū. Koh Kiaⁿ-to͘ Tông-chì-siā put-sî mā thiaⁿ-kìⁿ lâng kóng siông-siông teh siàu-liām Sin-tó Sian-siⁿ, m̄-nā tī ha̍k-hāu, liân tī goā-bīn ê lâng ia̍h siông-siông kóng-khí i ê sū; chhin-chhiūⁿ Kiù-sè-kun ê siáu-chiòng Yamamuro tī káng-ián ê sî khah siông lóng ū ín-khí Sin-tó Sian-siⁿ ê sū teh kóng. Nā beh ín-khí chit-khoán lâi siá, siá boē-liáu. Só͘-í chiàu goá chit ê bô lō͘-ēng ê lâng teh siūⁿ, nā jú cheng-thong Pak-pō͘ Kàu-hoē ê bo̍k-su tio̍h jú chia̍p kóng-khí Kai Bo̍k-su ê sū hō͘ lâng thiaⁿ chiah tio̍h; in-uī jú láu ê thoân-kàu-ka jú ū ti̍t-chiap chai-iáⁿ Kai Bo̍k-su ê sū.
Taⁿ m̄-nā ka-kī m̄-bat siá, hoán-tńg koh hiâm pa̍t lâng siá i ê sū-chek. Chhin-chhiūⁿ chit-khoán kóng sī cheng-thong Pak-pō͘ Kàu-hoē ê bo̍k-su, si̍t-chāi thiaⁿ-liáu seng-khu oē chhàng koe-bú-phê. Goá káⁿ kóng, choè Pak-pō͘ ê thoân-kàu-ka, nā-sī bô tuì-tiōng Kai Bo̍k-su, hit khoán lâng thang kóng sī Pak-pō͘ Kàu-hoē ê Iû-tāi.