Gâm-kî Sian-siⁿ ê Sió-toān
Tân Chheng-gī
1934.08, no. 593 (KCC, no. 103), pp. 30-31

Gâm-kî Kèng-thài-lông Sian-siⁿ, sī Tang-kiaⁿ Tiok-tē ê lâng. Chin chá chiū lâi Tâi-oân, só͘-í Tâi-oân-oē chin chai-iáⁿ, kap Tâi-oân lâng saⁿ-bat chin -choē; só͘-í siông-siông lâng kap i kóng-oē ê sî, soà boē-kì-tit i sī Lāi-toē lâng. Saⁿ-cha̍p-it nî chêng, goán lâi Báng-kah ê sî, chiū kap i saⁿ-bat, iā bat thiaⁿ-kìⁿ i kóng, I bat khoàⁿ-kìⁿ Kai Bo̍k-su, hit-tia̍p i teh choè Tâi-pak tē-hng hoat-īⁿ ê thong-e̍k.
āu-lâi chiām-chiām saⁿ-bat, kap Pak-pō͘ Kàu-hoē chin ū koan-hē. Kàu-hoē só͘ tú-tio̍h ê sū, i chin hoaⁿ-hí tàu pang-chān, lâi siat-hoat kàu hó-sè.
ín khah iàu-kín--ê, chi̍t nn̄g hāng lâi kóng: Jī-cha̍p goā nî chêng. Tâi-oân lâng iáu-bē ū Châi-thoân-hoat-jîn, sui-jiân goá ū the̍h Tang-kiaⁿ Hù-sū-kiàn-teng Kàu-hoē Châi-thoân-hoat-jîn ê kui-chek lâi chham-khó, iáu-kú tī Tâi-oân iáu-bē ū bîn-hoat, chin oh-tit siat-hoat. Gô͘ Bo̍k-su ū khì chhē Pok-chhoan piān-hō͘, lâi chhéng-mn̄g i chit chân sū, chi̍t choā siā-lè 10 kho͘, kuí-nā choā, kàu-bé iā-sī bô-chhái-kang. āu-lâi ū thok Gâm-kî Sian-siⁿ lâi tàu pang-chān siat-hoat, kap Teng-kì-só͘-tiúⁿ, Tâi-pak-chiu, Chóng-tok-hú lâi chham-siông chin kú. Kàu Tāi-chèng 5 nî, chiah tit-tio̍h hú-khó. Tuì hit-tia̍p kàu-taⁿ, Pak-pō͘ Kàu-hoē ê pài-tn̂g kap thó͘-toē chin ún-tàng.
Sui-jiân án-ni, pài-tn̂g ê thó͘-toē la̍p-sè put-chí choē, chhin-chhiūⁿ Báng-kah pài-tn̂g, chi̍t-nî la̍p-sè tio̍h 59 kho͘, put-chí choē, goá chiū kap Gâm-kî Sian-siⁿ chham-siông, khoàⁿ ū hoat-tō͘ thang kap chèng-hú chham-siông, khoàⁿ oē chhin-chhiūⁿ keng-biō bián sè boē ? I chiū kap Tâi-pak chiu chham-siông, iā mn̄g Chóng-tok-hú kuí-nā uī ê ì-kiàn, āu-lâi thok Kai Sian-siⁿ khì kìⁿ Tiúⁿ-koaⁿ kuí-nā pái. Kàu-bé ū tit-tio̍h ún-chún, in chiū chiong pài-tn̂g ê toē-ba̍k piàn-keng, chiū-sī pài-tn̂g ê toē-ba̍k kiàn-bu̍t-hu-toē oēⁿ choè sû-biō hu-toē, tuì hit-tia̍p khí, pài-tn̂g bián-sè. Put-lún sím-mi̍h chong-kàu lóng bián-sè. Chit-ê iā-sī Gâm-kî Sian-siⁿ ê pang-chān. Í-goā iáu ū chin choē hāng, m̄-bián kóng, put-kò 20 goā nî, ū pang-chān Pak-pō͘ ê Kàu-hoē. Kin-nî Pak-pō͘ ê Tiong-hoē ū siúⁿ i 500 kho͘, in-uī i chin kú choè Pak-pō͘ Kàu-hoē Thoân-tō-kio̍k ê sio̍k-thok.
M̄-nā án-ni, i iā choè chin-choē khoán ê sio̍k-thok: Choè Tâi-oân Chóng-tok-hú ê sio̍k-thok, choè Su-lēng-pō͘ ê sio̍k-thok, choè Choan-boēkio̍k ê su-kì, kiam Kéng-chhat-koaⁿ Liān-si̍p-só͘ choè sian-siⁿ, kà-sī Tâi-oân-oē.
Tù-chheh kuí-nā pún: Ji̍t Tâi giân-gú chi̍p, choè-kūn choè Bûn-kàu-kio̍k ê sio̍k-thok, tù Tâi Ji̍t toā jī-tián (台日大字典), í-keng oân-sêng, ēng chin choē nî ê khó͘-kang, ū kong-lô. Pún-tó gú-ha̍k-kài ê koân-ui-chiá, sǹg-sī tē-it jîn; iā ū choè Tâi-pak chiu Kéng-bū-pō͘ ê sio̍k-thok. Kūn-lâi choè kun-pō͘ ê sio̍k-thok, oa̍h-tāng tī tuì-hoāⁿ, ū uí-tāi ê sè-le̍k, chiong-lâi tek-khak ū lī-ek tī kok-ka.
Chin khó-sioh, tú-tio̍h ló-pīⁿ, hut-jiân kè-óng. I ū chi̍t ê cha-bó͘-kiáⁿ, hiān-sî tī Kiù-sè-kun, choè Kiù-sè-kun ê tāi-uì. Kin-nî 5 ge̍h ū kiat-hun, tī Tang-kiaⁿ Kiù-sè-kun ê pún-iâⁿ teh pān tāi-chì, hiān-sî Sian-siⁿ-niû kap chi̍t ê soè-kiáⁿ iáu tī-teh, chhiáⁿ tāi-ke thoè i kî-tó. I sī Tâi-pak Cho͘-ha̍p Kàu-hoē ê sìn-chiá.
Gâm-kî Sian-siⁿ tī 7 ge̍h 11 ji̍t ē-po͘ 8 tiám 10 hun pia̍t-sè, 18 ji̍t ē-po͘ 4 tiám tī Tâi-pak Cho͘-ha̍p Kàu-hoē pài-tn̂g chòng-sek, hióng-siū 54 hè. Thiaⁿ-kìⁿ i hut-jiân-kan kè-óng, thiaⁿ-kìⁿ ê lâng, ta̍k ê chin m̄-kam, tāi-ke chin siàu-liām i.
Chit ji̍t lâi hù chòng-sek, Lāi Tâi jîn ū 300 goā lâng, sui-jiân ū tú-tio̍h hong-hō͘ chin thàu, iáu-kú tāi-ke bô hiâm kan-khó͘, hoaⁿ-hí lâi hù, choè-sek ê sî chiū hó-thiⁿ. Sam-chíⁿ En̂g-chhù-lông tha̍k Sèng-keng, Goân Bo̍k-su soat-kàu, Phian-siu-khò tāi-piáu, Kun-pō͘ tāi-piáu, Gú-oán tāi-piáu, Tāi-tông Chhiok-chìn hoē tāi-piáu, Cho͘-ha̍p Kàu-hoē tāi-piáu, í-ki̍p kuī-nā uī iú-chì ū tha̍k tiàu-sû, tiàu-tiān ū 70 goāthong, liáu-au i ê sió-tī ū kā tāi-ke seh-siā. Tī sek-tiûⁿ ê tâi-chêng, ū kok hong-bīn ê hoe-khoân pâi kàu bô lō͘, ko͘-po͘-chiong tio̍h khǹg tī pài-tn̂g goā piⁿ-á. Lāi-toē lâng kap Pún-tó lâng oē hiah chhin-siān, thang kóng sī chin hán-tit ū.