1955 nî 1 goe̍h p.11
Cháiⁿ-iūⁿ sim put-an?
(Bo̍k-su: Tân Kim-jiân chok)
Cha̍p-jī goe̍h 4 á 5 ji̍t, chiap-tio̍h Chú-pit ê phoe, ài goá siá "Ki-tok-kàu An-sim-lūn," kàu 15 hō í-chêng kià kau i: kî-si̍t 4-15 hō tú-tú sī goá ta̍k-ji̍t bô êng ê kî-kan, kho tuì chit hō lūn goá bô pá-ak, só͘-í put-sî ū chi̍t hāng sū khoà tī sim-nih, chiū-sī "bô an-sim.: Só͘-í "An-sim-lūn" goá bē-hiáu lūn, chì-ū siá kuí kù sò͘-kám,lâi oân gaó ê chek-jīm. Chhiáⁿ tho̍k-chiá kap Chú-pit goān-liōng.
Kó͘-chá lâng só͘ teh kóng ê "sim," kap hiān-tāi lâng só͘ siūⁿ ū koh-iūⁿ, put-kò sim sī su-siúⁿ ê ki-koan (Cg 23:7; Mk 2:6). Ū koan-hē kiau-ngō͘ (Isk 28:2). Chai-bat (Hs7:11). Ì-chì (S51:10-. Chhit-chêng (S 104:15; I 30:29; Sb 19:6; Lb 19:17). Chóng-sī só͘ kóng ê "sim" tú-tú chhin-chhiūⁿ lán teh kóng "sim-koaⁿ," ì-sù sī pak-tó͘-lāi ê chōng-hú, sī cheng-sîn ê chóng ki-koan, sī kám-chêng ê chō-uī. Só͘-í koan-hē lāi-bīn seng-oa̍h, sī ēng "tn̂g" lâi piáu-hiān (Il 4:19, 11:20, 12:2, 17:10; I 16:11, 63:15; Ak 1:20, 2:11) téng, só͘ kì "sim-tn̂g," "sim-pak," goân-bûn lóng sī Tn̂g" (S7:9, 26:2). "Sim-tng" goân-bûn iū sī "sīn" (io-chí". Ū sî iā êng "kut" chí "sim" (S 6:3.-51:8, 35:10; Ip 4:14, 21:6, 37:1). Kàu Hi-lia̍p sî-tāi ê boa̍t-kî ê khé-sī bûn-ha̍k, chiah ū ēng "Thâu-náu" chò "sim-su" ê ki-koan. Ti 2:28 "só͘ siūⁿ" ê īⁿ-siōng, 4:10 "Sim-lāi" ê īⁿ-siōng, goân-bûn sī sio-siân "thâu-náu" ê īⁿ-siōng. Só͘-í tuì kám-chêng ê hêng-iông, "sim chhin-chhiūⁿ hoé to̍h" (1 O 3:16). Goân-bûn sī "tn̂g chhiāng-chhiāng-kún," tú chhin-chhiūⁿ lán teh kogn2, "Pak-tó͘-lāi chhiāng-chhiāng-kún"! kiaⁿ-hiâⁿ ngia̍uh-ngia̍uh-chhoah, iū sī kóng, "pah kut khehN8-khehN8-tiō"(Ip 4:14). Só͘-í sim put-an, chiū hêng-iông kóng, "sim lóng iô-tāng, chhin-chhiuⁿ chhiū-nâ-lāi ê chhiū hō͘ hong chhoe tín-tāng chi̍t- iūⁿ." (Ī:2). Ū sî kóng, "Liân mê-sî sim iā bô an-hioh" (Tt 2:23). Á-sī kóng, "Sim thàng-thiàⁿ, tī goá ê lāi-bīn peh-pak, goá bē-ē chēng-chēng bô kóng-oē" (Il 4:19).
Taⁿ sim siáⁿ-sū iô-tāng, liân mê-sî iā bô an-hioh?
1. Bô pá-ak, bô ko-chuí, bô si̍t-le̍k.
Sū-lī-a, Í-hoat-liân tông-bêng kun lâi uî-khùn Iâ-lō͘-sat-léng ê sî, in-uī Iû-tāi bô si̍t-le̍k, bô pá-ak thang tí-khòng, só͘-í ông kap peh-sìⁿ ê sim lóng iô-tāng, bē an-sim (Ī:2). Si̍t-chāi tng-sî lû0tāi bô si̍t-le̍k, sī khò toā kok A-su̍t ê khuì-la̍t {II O 16:9}. Lán iā ū sio̍k-gú kóng, "Poàⁿ-tháng sái gâu choah." Si̍t-chāi sī án-ní, tháng ná ū tīⁿ, taⁿ liáu chin chāi, nā té tām-po̍h-á0nā-tiāⁿ, chiū taⁿ liáu kho̍k-kho̍k-iô. án-ni si̍t-chāi nā bô kàu ko-chuí, chin gâu iô, ài tián; chóng-sī it-tàn ê sî, sim-koaⁿ cha̍p-ê, gō͘-ê; bē an-sim. Bô, ka-kī lia̍h chò ū, sī phiàn ka-kī; tú-tio̍h si̍t-chāi ê su-iàu ê sî, sim koh-khah bē an. Chóng-sī chhim-chai ka-kī sī bô, sī loán--jio̍k-ê, khiok beh tit Chú ê in (2 K 12:9, 10). án-ni bô, kî-si̍t sī ū, In-uī lán nā piàⁿ-khang ka-kī, tit Chú siúⁿ-sù khuì-la̍t, chiū sū-sū lóng láu-liān (Hl 4:12,13). Put-lūn tú-tio̍h sím-mi̍h kéng-gū to khiā ē chāi (2 K 4:8,9). iā beh siông-siông hoaⁿ-hí (Lm 5:2,3).
2. Bô sìn-sim.
Tng A-hap-su Ông kap peh-sìⁿ ê sim toā iô-tāng put-an ê sî, Sian-ti Í-sài-a tuì in thoân Siōng-tè ê oē, kiò i tio̍h kiû chi̍t ê tiāu-thâu, thang hō͘ i khah khak-sìn, chóng-sī i m̄ kiû (I 7:12). Í-sài-a iā bêng-bêng tuì i kóng, "Siat-sú lín m̄-sìn, chiū tek-khak khiā bē chāi (I 7:9). Bô sìn ê lâng, tong-jiân khiā bē chāi, in-uī bô sìn, chiū bô tiōng-sim (重心), bô lêng-le̍k, só͘-í khiā bē chāi. Vhóng-sī poàⁿ-sìn poàⁿ-gî, nn̄g-iūⁿ sim, iû-goân khiā bē chāi (Nk 1:6-8). Sī chhin-chhiūⁿ hái-éng khí-khí lo̍h-lo̍h! Nn̄g-iūⁿ sim tek-khak bē an-tiāⁿ. Chi̍t ê lô͘-po̍k bē-ē ho̍k-sāi nn̄g ê chú-lâng (Mt 6:24; Lk 16:13). Só͘-í bē-ē ho̍k-sāi Siōng-tè, kiam ho̍k-sāi chîⁿ-châi. Lâng in-uī ho̍k-sāi chîⁿ-châi khah koè-thâu, lia̍h chîⁿ-châi chò tē-it, tì-kàu sim bē an, tì-kàu hit ê chhut-miâ ê hù-hô Lô-su Cha-tek (Rothchild), ta̍k mê beh khùn tio̍h hē té-chhèng tī chím-thâu-piⁿ. Hit ê Thoân-tō-ê, tuì tì-huī, tuì chiú, tuì toā sū-gia̍p, tuì tî-têng chuí-koh, tuì chîⁿ-gîn tui-chhoē an-lo̍k (Tt 1:12, 13, 18, 2:1-11). Kàu boé i ê kiat-lūn sī kóng, "Lâng tī ji̍t-kng ê ē-bīn só͘ lô-sim lô-le̍k ê, ū tit-tio̍h sím-mi̍h? In-uī i it-seng iu-lū, i ê lô-lo̍k chiâⁿ-chò thòng-khó͘, liân mê-sî simiā bô an-hioh" (Tt 2:22,23). In-uī lâng ho̍k-sāi chîⁿ-châi ê sî, soà khoàⁿ bô Siōng-tè. Chhiáⁿ lán ē-kì-tit, chek-chū châi-pó tī tē-nih, ū thâng ē chia̍h, ē iah khang thau-tehh8 (Mt 6:19,20). Tì-kàu bē-ē an-sim.
3. Bē-kì-tit Siōng-tè ê koân-lêng kap thiàⁿ-thàng.
A-hap-su ông kap i ê peh-sèⁿ, in-uī bē-kì-tit Siōng-tè ê chû-ài, kap I tuì Í-sek-lia̍t ke só͘ si ê toā-in, bē-kì-tit Siōng-tè tī Mō͘-se ê ji̍t cháiⁿ-iūⁿ ēng toā koân-lêng ê chhiú kiù-sio̍h in ê lia̍t-chó͘, cháiⁿ-iūⁿ chhoā in ê chó͘ keng-koè-hái tiong, keng-koè khòng-iá (I 63:7 í-hā). Tio̍h ē kì-tit Iâ-hô-hoa ê chhiú m̄-sī té, bē ē chín-kiù...... (Î9:1). Sī lín ê choē hō͘ lín kap I keh-tn̄g, in-uī m̄-sìn, poē-ge̍k, bē kì-tit I ê chû-sì kap I ê koân-lêng, chiah ē sim put-an, kiaⁿ-kiâⁿ. In-uī bē kì-tit Siōng-tè ê thiàⁿ, liân chhek-chiáu, liân khoài ko͘-tâ ê chháu-hoe, Siōng-tè iā koan-sim, iā thiàⁿ in; sò͘-ì ēng kakī ê khoà-lū beh iân-tiông sèⁿ-miā (Mt 6:25 í-hā). Lâng ê sim boē tit an-hioh, sî-sî khoà-lū, chiâⁿ-chò i ê tāng-tàⁿ, iā ē-chai Chú kóng, "Kìⁿ-nā tio̍h-boâ taⁿ tāng-tàⁿ ê, tio̍h chiū-kīn goá, goá beh hō͘ lín an-hioh" (Mt 11:28). Lán chai tī sè-kan ū chē-chē kohú-lān, chóng-sī Chú kóng, I í-keng khah-iâⁿ sè-kan, só͘-í lán thang pàng-sim (Ih 16:33). Taⁿ it-khài bo̍h-tit khoà-lū, to̍k-to̍k bān-sū tio̍h ēng kî-tó, khún-kiû kap kám-siā, chiong lín só͘ kiû ê pâi-lia̍t tī Siōng tè, chiū Siōng-tè ê pêng-an poâⁿ-koè it-chhè lâng só͘ siūⁿ ē kàu ê, beh tī Ki-tok Iâ-so͘ pó-siú lín ê sim, liú ê liām-thâu (Hl 4:6,7).
Taⁿ iáu ū sím-mi̍h hō͘ lí bē an-sim, iáu teh khoà-lū. Lí nā iáu teh khoà-lū kan-khó͘ sū, sī in-uī lí bô pàng-sim kau-thok Chú. Goá khì Phêⁿ-ô͘, tuì Má-kong khì Bāng-oaⁿ, tuì hoat-tiōng-ki chûn lo̍h sam-pán chûn ê sî, ū chi̍t ê lán chit-pêng koè-khì, m̄-bat chē chûn ê lāu-lâng taⁿ chi̍t tàⁿ mi̍h-kiāⁿ, sui-jiân lo̍h chûn, i iáu iû-goân taⁿ teh. Goá chiū kā i kóng, pêng-iú, lí taⁿ hit tàⁿ kiám bô chin tāng, thái m̄ pàng-hē lo̍h-khì. I ìn kóng, "ài-ioh! Lán chiah chē lâng, chûn ti̍t-ti̍t beh tîm-lo̍h-khì lah, goá chit tàⁿ nā hē lo̍h-khì, káⁿ tîm-tîm lo̍h-khì ò͘." Lia̍t-uī, lán kì-jiân tit Chú chín-kiù tī Chú ê chûn lāi, lán cháiⁿ-iūⁿ iáu teh khoà-lū, iáu teh khoà-lū, iáu teh taⁿ tāng-tàⁿ. Sī lán bē-kì-tit Chú chiū-sī hit chiah chûn. Chú kóng, Taⁿ tāng-tàⁿ ê tio̍h chiū-kīn I, I beh hō͘ lán an-hioh. Kìⁿ-nā chin-si̍t pàng-sim kau-thok Chú ê, put-sî ū pêng-an, ū hoaⁿ-hí, ū khoài-lo̍k, sî-sî sim an kiam ti-chiok, iā beh sî-sî kám-siā o-ló Chú ê toā in-tián, kap I ê thiàⁿ-thàng.
