1955 nî 1 goe̍h p.25
Jîn-seng kap Chong-kàu
(Bo̍k-su: Kang thian-sūn chok)

Jîn-seng kap chong-kàu ê būn-tê sī chin iàu-kín, pa̍t hāng oē thang kiám-chió, chit hāng boē thang bô-tit. Chong-kàu ū chin-chē chióng, nā tit-tio̍h chin-si̍t ê, lī-ek lâng chin toā; nā-sī ké--ê, hit ê sún-hāi iā chin toā. ài hun 3 toāⁿ lâi siūⁿ.
I. Jîn-seng kap chong-kàu ê tui-kiû.
Lâng chhut-sì khoàⁿ-kìⁿ bān-mi̍h ê kî-biāu, bē-bián-tit seⁿ-chhut kèng-uì kap kiaⁿ-hiâⁿ ê sim, chiū chai-iáⁿ ū pí lâng koh-khah ū khuì-la̍t ê Sîn, in-uī bô khuì-la̍t ê lâng, beh tui-kiû Sîn ê lêng-le̍k, chiàⁿ thang kóng sī chong-kàu. Lán Tâi-oân só͘ ū ê, thang kóng iáu sī chin goân-sí-tek, chhin-chhiūⁿ pài "Iú-èng-kong, iā thang chai-iáⁿ. Hu̍t-kàu ê kàu-chó͘ sī Sek-kia, i uī beh tui-kiû koh-khah pêng-an ê seng-oa̍h, thoat-chhut hông-kiong, kam-goān siū bān-poaⁿ ê thòng-khó͘, kiû tō, i khoàⁿ jîn-seng ū seng, ló, pēng, sú (生,老,病,死) sī bû-siông (無常), beh kái-koat chit ê būn-tê, tio̍h pàng-sak it-chhè. I tui-kiû chin-lí 50 goā nî, kàu 80 hoè ê sî, seng-khu thàng-thiàⁿ, ha̍k-seng hoân-ló, i an-uì ha̍k-seng kóng, "Lí tio̍h êng-iāu ka-kī, tì-ìm lí ka-kī, m̄-thang iau-kiû pa̍t-lâng tì-ìm lí." Só͘-í thang kóng Sek-kia pún-sin iā boē thang hō͘ in oá-khò, sī tio̍h khò ka-kī ê siu-hēng. Lán nā khoàⁿ Thoân-tō ê chheh kóng, "......hoān-sū lóng sī khang-hi" (Thoân-tō 1:2). Bô-lūn sím-mi̍h, nā lī-khui Siōng-tè, to sī khang-khang. Chú Iâ-so͘ kóng, "Goá chiū-sī lō͘, sī chin-lí, sī oa̍h-miā......" (Iok-hān 14:6). Chit ê tō-lí kap Hu̍t-kàu pí-phēng, sī chin toā ê koh-iūⁿ, in-uī Iâ-so͘ chiū-sī chin-lí pún-sin. Tiat-ha̍k sī ēng lâng ê lí-sèng tui-kiû sîn, chóng-sī chong-kàu sī sîn ti̍t-chiap ê khé-sī, só͘-í chong-kàu sī chhiau-oa̍t tī tiat-ha̍k ê téng-bīn. Chong-kàu ê tui-kiû sī chin iàu-kín, chóng-sī ké ê chong-kàu, á-sī lī-khui sîn ê tiat-ha̍k, tui-kiû kàu bé chiū-sī choa̍t-bāng. Nā-sī tui-kiû Siōng-tè, ū bû-siōngê pêng-an kap ǹg-bāng.
II. Jîn-seng kap chong-kàu ê bo̍k-tek.
Ū lâng kóng, bô-lūn sím-mi̍h chong-kàu to sī kāng chi̍t ê bo̍k-tek, chhin-chhiūⁿ beh peh kàu soaⁿ-téng, sui-jiân lō͘ bô kāng, hit ê kàu bé lóng sī kàu soaⁿ-téng. Chóng-sī bô tek-khak sī án-ni, chhin-chhiūⁿ lán beh poe khì thiⁿ-téng, kiám oē thang oá-khò hoé-chhia mah? Tek-khak tio̍h oá-khò hui-ki, chhin-chhiūⁿ chuí (水), tek-khak tio̍h H2O (水素2+酸素1) lâi ha̍p-sêng ê. Iâ-so͘ kóng, nā bô tuì I, chiū bô lâng oē kàu Siōng-tè hia. Chiū thang chai chin-lí chí-ū chi̍t ê nā-tiāⁿ, tî-khì Iâ-so͘ í-goā bô ū kiù-un. Si̍t-chāi Iâ-so͘ chiū-sī lán ê ǹg-bāng, iā sī jîn-seng ê bo̍k-tek, in-uī i sī lán ê lō͘, chin- lí, oa̍h-miā là. Lán sìn Chú, nā chīn pún-hūn, tek-khak oē thang ta̍t-tio̍h hit ê bo̍k-tek. Pó-lô kóng, "......kàu tit-tio̍h Siōng-tè tī Ki-tok Iâ-so͘ tuì téng-bīn tiàu lán ê siúⁿ" (Hui-li̍p-pí 3:14). Thang kóng lán ê chiân-tô͘ sī ū toā ǹg-bāng ê. Tī Khé-sī-lio̍k 2:10 kóng, "Lí tio̍h chīn-tiong kàu sí, goá chiū beh ēng oa̍h-miā ê bián-liû siúⁿ-sù lí." Lán nā kap Chú tâng siū-khó͘, iā beh kap I tâng êng-kng, che sī Sèng-keng ê èng-ún.
III. Jîn-seng kap chong-kàu ê seng-oa̍h.
Chin-chē chong-kàu su-sióng to sī tuì kiaⁿ-hiâⁿ kap kèng-uì lâi hoat-seng, lán nā khoàⁿ Tâi-oân lâng teh pài sîn iā thang chai. ìn-tō͘ lâng pài gû choè in ê sîn. Thài-kok ū chin-chē ê káu (犬) oē kā sí lâng, chóng-sī lâng hō͘ i kā sí bô iàu-kián, káu boē-thang kā i phah-sí, in-uī in ū lûn-hoê (輪迴) ê su-sióng, kiaⁿ-chò hit chiah káu nā kā i phah-sí, oē phah-sí tio̍h in ê chó͘-sian, iā ū lâng hō͘ toā-choâ kā sí, iā m̄-káⁿ phah i. Tiong-kok iā ū chi̍t khoán ê bê-sìn, toā-chuí nā hoàn-lām, chiū kóng sī hô-sîn m̄ hoaⁿ-hí, tio̍h chiong lâng hiat tī hô-té, chiàⁿ ē pêng-chēng; uī-tio̍h án-ni, hāi lâng ê sèⁿ-miā chin-chē. Ki-tok-kàu m̄-sī chhin-chhiūⁿ Hu̍t-kàu chìn kàu bû-ngó͘ (無我) ê kéng-kài, chóng-sī lán thang tī Chú un-tián ê ē-bīn si̍t-hêng chin bû goá. Pó-lô kóng, "Goá oa̍h, m̄-sī goá, sī Ki-tok tiàm tī goá teh oa̍h" (Ka-lia̍p-thài 2:20). Tī Kū-iok ū chiong Chú kap lán ê koan-hē, ēng hu-hū lâi piáu-bêng (Hô-se-a, Ngá-ko). Iâ-so͘ kóng, Goá sī chin ê phû-tô-chhiū, lín sī ki, ēng án-ni lâi piáu-bêng lán choa̍t-tuì boē-thang lī-khui Chú. Lán kap Sîn ê koan-hē, iā piáu-bêng pē-kiáⁿ ê koan-hē. Só͘-í jîn-seng kap chong-kàu ê seng-oa̍h sī chin bi̍t-chhiat, siông-siông ēng kî-tó lêng-kau, tha̍k Sèng-keng chiap-siū Sîn ê oē. Tī sè-kan ū chē-chē khùn-lân, tī Chú ê un-tián ē-thang hióng-siū chin-si̍t ê pêng-an.
Í-siōng ū kóng-khí jîn-seng kap chong-kàu ū chin toā ê koan-hē, ǹg-bāng lán oē-hiáu sêng-siū chit ê oa̍h-miā ê chong-kàu, hō͘ lán bô-lūn ta̍k sî-khek thang hióng-siū Chú lāi pêng-an. (花蓮市民政里中美140號江天順 Kang Thian-sūn).