-PAH CHIU-NÎ KÌ-LIĀM SIÁ-CHOK PÍ-SÀI-
BÛN-GĒ CHO͘: TĒ JĪ MIÂ JI̍P-SOÁN
KHIOH-TIOH Ê SÌⁿ-MIĀ
Liāu Suī-lú
1965.06.15 P.36-42
※※※※ Jîn-bu̍t ※※※※
Se-bûn, Phek-san: Hu-hū.
Chó-chì: (Tông-liân kap sêng-jîn).
Má-lī: Se-bûn hu-hū ê lô͘-lē, Chó-chì ê lāu-bú.
Thó͘-huí: A. B. C.
Sió-ha̍k-seng sò͘ miâ(數名).
Sian-siⁿ: Ha̍k-hāu ê lāu-su.
Chùn-gē: Tāi-ha̍k-seng, sī hó-gia̍h chú-tē.
Lē-ná: Tāi-ha̍k-seng sò͘ miâ(若干名).
Tāi-ha̍k hāu-tiúⁿ.
Lông-bîn: A. B. C. D.
Gín-ná nn̄g lâng
Séng-tiúⁿ.
Koān-tiúⁿ.
Chóng-thóng pì-su.
Si̍p-jī-hoē hoē-tiúⁿ.
TĒ I BŌ͘
Se: Phek-san! Kin-á-ji̍t goá tī si̍p-jī-lō͘ kháu khoàⁿ-tio̍h chi̍t tiuⁿ ê kò-sī, kiò lâng tio̍h chù-ì, sió-sim pó-hō͘ ka-kī ê lô͘-lē, in-uī thó͘-huí í-keng kàu lán ê kéng-kài lah!
Phek: Tio̍h, goá iā ū thiaⁿ-kìⁿ, chhài-chhī-á lāi ê lâng lóng teh kóng-khí chit hāng tāi-chì.
Se: Kūn-lâi thó͘-huí khah gâu sǹg, in chai chhiúⁿ-lia̍h lô͘-lē pí chhiúⁿ-the̍h pa̍t hāng mi̍h khah hó.
Phek: Goá siūⁿ ê-àm tio̍h kiò Má-lī kap I ê kiáⁿ, chhoā lâi chia khùn khah an-choân.
Se: M̄-bián lah! Lán bô ta-po͘ ê lô͘-lē, thó͘-huí it-tēng m̄ lia̍h cha-bó͘ ê kap gín-ná. In ta̍t bô saⁿ chiam-chîⁿ, thó͘-huí bô hiah gōng.
Phek: M̄-kú goá boē hòng-sim, Má-lī si̍t-chāi sī chi̍t ê khó-chhú ê lô͘-lē, ū I koán-kò͘ lán ê lông-tiûⁿ si̍t-chāi chin hó, I sui-jiân lú ê (Cha-bó͘ ê), chóng-sī só͘ choè bô su ta-po͘ ê.
Se: Ū iáⁿ! Má-lī sī kham-tit hō͘ lâng o-ló ê lô͘-lē. Í-keng àm-lah, lán lâi-khì khùn. (Lóng-chóng lo̍h tâi). (Hn̄g-hn̄g káu teh puī, 3 ê thó͘-huí kap chi̍t ê lú lô͘-lē phō chi̍t ê eⁿ-á siōng tâi).
Thó͘-huí A: Lia̍h chit ê lú ê, goá siūⁿ chin mâ-hoân. Kiám-chhái lán 3 lâng oē uī-tio̍h chit ê lú ê khí oan-ke.
Thó͘-huí B: Sio-phah to ū o͘h! Tài-liām lí sī láu-toā, lí nā ū ì-sù goán beh niū lí. (Tāi-ke chhiò).
Thó͘-huí A: Chhiáⁿ lí m̄-thang gō͘-hoē, goá sī kóng chit ê kâⁿ chi̍t ê soè-hàn gín-ná, hō͘ lán ê hêng-tōng chin bô lī-piān. Goá siūⁿ chiong in bú kiáⁿ pàng hō͘ khì, koh lâi lia̍h pa̍t ê.
Thó͘-huí C: M̄-thang, siâⁿ-chhī lú ê lô͘-lē khah ta̍t-chîⁿ.
Thó͘-huí B: Chù-ì thiaⁿ! Ū bé kha-tê ê siaⁿ. Aih! ún-tàng sī siâⁿ-lāi 5 bîn-peng beh lâi lia̍h lán, táⁿ tio̍h koáⁿ-kín cháu.
(Lóng-chóng lo̍h tâi, lô͘-lē kún-liòng chiah lo̍h tâi. Se-bûn kap nn̄g ê chheng-liân siōng tâi).
Chheng-liân A: Tī chia, tī chia! ū sin ê kha-tê hō, si̍t-chāi chin gâu cháu, lán í-keng chhē 3 mî 3 ji̍t lah, iáu-kú jip boē tio̍h.
Se: (ǹg nn̄g ê chheng-liân lâng). Lín khah siàu-liân koáⁿ-kín khì chhē, it-tēng bô chin hn̄g lah, nā chhē-tio̍h kap in kóng tiâu-kiāⁿ, nā-sī ko͘-put-chiong tio̍h ēng goá hit chiah siāng hó ê bé, iā bô iàu-kín, he sī choè-āu ê tiâu-kiāⁿ.
Goá chin thiám, bô hoat-tō͘ koh-chài kiâⁿ lō͘ lah, goá tī chit châng toā chhiū-kha tán lín. (Tuì siong-tuì ê hong-hiòng ji̍p).
(Thó͘-huí A siōng tâi khiā tī chit pêng, nn̄g ê chheng-liân siōng tâi, khiā tī koh chi̍t pêng).
Thó͘-huí A: Lín nn̄g lâng beh choè sím-mi̍h? Chiong lín ê bú-khì khǹg leh, chìn-chêng lâi kóng tiâu-kiāⁿ. (Sió thêng稍停). Goán í-keng khoàⁿ tio̍h hit ê lú lô͘-lē ê thâu-ke hit chiah o͘-sek ê bé, lín nā chiong hit chiah bé khan lâi, in bú-kiáⁿ goán chiū beh pàng in tńg-khì.
Chheng-liân A: ēng pat ê tiâu-kiāⁿ cháiⁿ-iūⁿ? In-uī goán ê chú-lâng hit chiah bé sī choân koān tē it hó ê bé. I thiàⁿ hit chiah bé chhin-chhiūⁿ I ka-kī ê kiáⁿ.
Thó͘-huí A: Boē ēng-tit! Goán ài hit chiah bé chiū-sī. Lín khì chiong hit chiah bé pa̍k tī hit châng toā chhiū-kha, jiân-āu lín tio̍h lī-khui, goán oē chiong lín só͘ ài ê lâng pàng toà chia hêng lín. Nā hō͘ goán hoat-kiàn tio̍h ū khi-phiàn ê só͘-chāi, chiū lín lóng oē bô miā. Taⁿ koáⁿ-kín khì.
(Chheng-liân lâng lo̍h tâi, Thó͘-huí A pûn pi-á, chèng thó͘-huí kap Má-lī bú kiáⁿ siōng tâi).
Thó͘-huí A: Goá í-keng kap in kóng tiâu-kiāⁿ, chiū-sī ēng hit chiah o͘-bé lâi oāⁿ chit nn̄g ê bú-kiáⁿ. (ǹg Má-lī). Taⁿ lín thang koh tò-tńg khì lín thâu-ke ê chhù lah. Ū hoaⁿ-hí bô?
Má-lī: Chin to-siā, hō͘ goá oē thang koh tńg-khì, goá ê thâu-ke kap thâu-ke-niû sī chi̍t ê chin hó ê lâng.
Thó͘-huí B: Sió tán leh! Goá tī o͘-lâng ê tiong-kan m̄-bat khoàⁿ-tio̍h chiah-nih suí ê cha-bó͘ lâng, chhin-chhiūⁿ lí. Goá siūⁿ ài lâu lí lâi choè goá ê bó͘. (ǹg Thó͘-huí A). Láu-toā ê! Lí m̄-thang pàng i tńg-khì.
Má-lī: (ǹg Thó͘-huí B). Pài-thok leh! Goá í-keng ū nn̄g ê gín-ná, chhiáⁿ lí tio̍h hó-sim leh! pàng goá tńg-khì.
Thó͘-huí B: Bián kóng, lí tio̍h tè goá kiâⁿ. (Khan Má-lī ê chhiú). Chiong lí ê kiáⁿ tàn toà chia, (chiong gín-ná chhiúⁿ khí-lâi, kā khǹg tī thô͘-kha).
Má-lī: Oh! M̄-thang hō͘ goá kap goá ê kiáⁿ lī-khui, tio̍h pàng goá tńg-khì-
Thó͘-huí B: Kín-kiâⁿ ( )
Má-lī: Lí nā m̄ hō͘ goá kap goá ê kiáⁿ choè-hoé, tio̍h chiong goán thâi-sí, m̄-thang hō͘ goán oa̍h-oa̍h lâi saⁿ-lī.
Thó͘-huí B: Kín kiâⁿ-
Thó͘-huí A: (Khui 3 mn̂g chhèng choè sìn-hō chiū lī-khui).
(Se-bûn kap nn̄g ê chheng-liân siōng tâi). (Saⁿ lâng choê siaⁿ hán-hoah Má-lī).
Se: (Toā siaⁿ kiò Má-lī). Chin kî-koài, tán lóng bô.
Chheng-liân A: Eh! Lí khoàⁿ, hia ū chi̍t pau mi̍h, m̄-chai sī sím-mi̍h, lán lâi khoàn, (chìn-chêng khioh khí-lâi khoàⁿ sī eng-jî).
Se: Oh! Khó-lîn ê kiáⁿ, iau, chhuì-ta koh phoà-pīⁿ, chhin-chhiūⁿ beh sí ê khoán.
Oh! Khó-lîn ê kiáⁿ, lí chiah-nih soè-hàn chiū keng-giām tio̍h jîn-seng ê toā pi-ke̍k. Lí m̄-chai tuì tó-uī lâi, iā m̄-chai beh tuì tó-uī khì. Goá m̄-chai lí ê lāu-pē tī tó-uī, chóng-sī chai lí ê lāu-bú, kin-á-ji̍t iā lī-kui lí bô koh tò-tńg lâi.
Tuì chit sî khí lí beh choè goá ê kiáⁿ, beh sìⁿ goá ê sìⁿ, kap goá seng-oa̍h, iā beh tit-tio̍h chi̍t ê hó ê lāu-bú. Taⁿ lán tio̍h tńg-lâi.
Má-lī ê sit-chong(失落)chhin-chhiūⁿ chi̍t ê bāng, kî-si̍t jîn-seng chiū-sī bāng.
-Bō͘ lo̍h-
TĒ II BŌ͘
Jîn-bu̍t: Se-bûn hu-hū, Chó-chì(Gorege 10 hè lâm-tông).
Tē it tiûⁿ: Toē-tiám Se-bûn ê chhù, Phek-san teh pó͘-thīⁿ, Se-bûn kia̍h tû-thâu tuì goā-bīn tńg-lâi.
Phek: Lí kin-á-ji̍t tńg-lâi lóng bô sio-siāng, sī ū sím-mi̍h bô sim-sek ê sū, liân khoàⁿ to m̄ ài khoàⁿ goá.
Se: Bô sím-mi̍h toā tāi-chì, sī hō͘ Chó-chì mn̄g kàu cháu bô lō͘. Chit ê gín-ná chin kî-koài, būn-toê te̍k-pia̍t choē, goá teh khó-lū kiám-chhái tio̍h chhoā khì hō͘ cheng-sîn kho ê i-seng khoàⁿ.
Phek: Sī m̄-sī lí bô pá-ak thang kà i, chiah cháu lâi goá chia siám-pī(chhiò)?
Se: Ū iáⁿ, goá kám-kak beh tuì-hù chit ê gín-ná, lí khah ū pān-hoat, só͘-í I ê siông-siông ài kā lí soè oáⁿ koh tàu chú-pn̄g, thang kap lí kóng-oē.
Phek: Chit ê gín-ná chin chhong-bêng, I ū būn-toê chiū-sī piáu-sī I ū tui-kiû chai-bat. I m̄-sī phó͘-thong ài kóng-oē ê gín-ná, ū sî goá khoàⁿ i chēng-chēng koan-chhat chi̍t hāng mi̍h, bat chi̍t ji̍t bô kóng-oē, chóng-sī iā bat khoàⁿ i tī hoe-hn̂g lāi ka-kī kóng oē.
Se: Chit ê gín-ná siông-siông kā goá kóng, i nā ū būn-toê chiū mn̄g goá, goá nā boē thang kā i ìn, i chiū mn̄g Siōng-tè. Ū sî hō͘ goá kám-kak chin thâu thiàⁿ, i í-keng chin bat iā oē hiáu-tit, goá siūⁿ tio̍h siat-hoat hō͘ Chó-chì khì tha̍k-chheh, hō͘ i oē hiáu-khoàⁿ, bat jī, lâi tha̍k Sèng-keng, koh-khah bat lán ê Siōng-tè.
(Chó-chì ji̍p chhù)
Phek: Oh! Chó-chì chin hó, goán tú teh kóng lí ê tāi-chì. Eh! Lí ê tē-á lāi té sím-mi̍h? Nńg-nńg!!
Chó: Lí the̍h khí-lâi khoàⁿ chiū oē chai.
Phek: Oh! Tō͘-ún, tō͘-ún!! Lí tē chit khoán kiaⁿ-lâng ê mi̍h beh choè sím-mi̍h?
Se: Lí kiám m̄-chai, che chiū-sī I ê chhù-bī. Lí ū khoàⁿ-kìⁿ I hit keng sió pâng-keng bô? Kui keng lóng sī thâng lah, chháu lah, hoe lah koh ū ta̍k khoán bô sio-siāng ê thô͘ kap chio̍h-thâu.
Chó: Goá m̄-sī teh pān ke-ko͘ hé-á. Goá teh khoàⁿ Siōng-tè choè chiah ê ū sím-mi̍h thang lī-ek lâng.
Phek: Chó-chì. Lí chin chhong-bêng, chóng-sī chin khó-sioh lí m̄-bat jī, lí ū siūⁿ ài tha̍k-chheh bô?
Chó: Goá chin ài bat jī, oē thang chhin-chhiūⁿ lín án-ni tha̍k-chheh kap Sèng-keng, koh oē thang siá phoe. Chóng-sī goá sī o͘-lâng, beh khì tó-uī tha̍k-chheh.
Se: Lán-tī hū-kūn ū chi̍t keng ha̍k-hāu, lí khì chhē lāu-su, ǹg-bāng lán ê Siōng-tè thoè lí khui lō͘.
- ○ -
TĒ III BŌ͘
(Chi̍t kûn ê sió-ha̍k-seng 6-8 miâ. Chó-chì tuì chi̍t pêng chhut)
Ha̍k-seng A: Lāu-su. Lí khoàn, hia ū chi̍t ê o͘-lâng ê gín-ná, tuì chia ti̍t-ti̍t lâi.
Ha̍k-seng B: Lāu-su, chit ê gín-ná beh choè sím-mi̍h? Chi̍t sin o͘-sô-sô, koh bô chhēng oê, khoàⁿ-tio̍h chin kiaⁿ-lâng.
Sian-siⁿ: Tāi-ke an-chēng (ǹg Chó-chì). Sió-pêng-iú, lí ū sím-mi̍h tāi-chì cháu lâi chia.
Chó-chì: Lāu-su, goá chin ài tha̍k-chheh, chin ài oē-hiáu siá jī, chhiáⁿ lí hō͘ goá kap chiah ê gín-ná chò-hoé tha̍k-chheh.
Sian-siⁿ: Lí sī cháiⁿ-iūⁿ hiah-nih ài tha̍k-chheh?
Chó-chì: Goá khoàⁿ pa̍t lâng oē-hiáu khoàⁿ pò-choá, koh oē khoàⁿ Sèng-keng iā oē siá phoe, goá chin ài.
Sian-siⁿ: Oh! án-ni chin hó. Lí kiò sím-mi̍h miâ?
Chó-chì: Goá ê miâ kiò-choè Chó-chì Hoâ-sēng-tuìn, Kak-ní.
(Chèng ha̍k-seng toā chhiò)
Ha̍k-seng A: Oh! Thái ū hiah-mih tn̂g ê miâ, kiaⁿ sí lâng.
Chó-chì: In-uī goá ū nn̄g ê sìⁿ, só͘-í khah tn̂g, chóng-sī lâng lóng kiò goá Chó-chì.
Ha̍k-seng B: Sian-siⁿ, goán mama kóng o͘-lâng ê seng-khu chhàu-ko͘-ko͘, kiám ū iáⁿ? goá lâi phīⁿ khoàⁿ leh.
Sian-siⁿ: Bô lah! o͘-lâng chí-ū phê-hu o͘ nā-tiāⁿ, boē chhàu-chhàu. Lí ê bah sui-jiân pe̍h, chóng-sī nā bô siông-siông soé seng-khu, chiū oē chhàu-chhàu neh.
Ha̍k-seng C: Lāu-su, goá thiaⁿ lâng kóng nā kap o͘-lâng chò-hoé thit-thô oē hō͘ oè-tio̍h neh, goán nā hō͘ I tī chia chò-hoé tha̍k-chheh, goán hō͘ oè chi̍t ê, ta̍k ê lóng pìⁿ o͘ gín-ná to hāi lah.(tāi-ke toā chhiò).
Chó-chì: O͘-bah chiū-sī o͘-bah, pe̍h-bah chiū-sī pe̍h-bah, boē sio oè. Goá khoàⁿ lí ū tha̍k-chheh, chóng-sī pí goá khah gōng(tāi-ke koh chhiò).
Sian-siⁿ: (ǹg Chó-chì) Sió pêng-iú, goá khoàⁿ lí chin khó-chhú, hoan-gêng lí tha̍k-chheh, ǹg-bāng lí phah-piàⁿ tha̍k, chiong-lâi it-tēng oē choè chi̍t ê gâu-lâng. Kok uī sió pêng-iú, sím-mi̍h lâng beh kap i chē chò-hoé?
Hô-bí: Lāu-su, goá beh kap I chē chò-hoé. Goán mama siông-siông kā goán kóng, bô-lūn sàn á-sī hó-gia̍h, bô-lūn o͘-lâng á-sī pe̍h-lâng, lóng tio̍h choè pêng-iú. Goá khoàⁿ-tio̍h chin-choē sió pêng-iú kā chhiò, chin khó-lîn (khan Chó-chì ê chhiú kóng) lâi goá chia chē.
Sian-siⁿ: Chó-chì, Hô-bí sī lán chit pan ê kip-tiúⁿ, i chin gâu tha̍k-chheh koh chin koai, ǹg-bāng lí í-āu iā chin gâu tha̍k-chheh.
Chó-chì: Lāu-su chin to-siā, goá it-tēng beh jīn-chin tha̍k-chheh.
- : -
TĒ IV BŌ͘
Bō͘-āu soat-bêng: Keng-kè 15 nî, Chó-chì tuì sió-o̍h chìn kàu toā -o̍h, lóng sī ná choè kang thàng chîⁿ lâi oân-sêng ha̍k-gia̍p.
Tāi-ha̍k-seng Chùn-gē: Lē-ná, kin-á-ji̍t sī pit-gia̍p ê ji̍t-chí. Lí kam-kak cháiⁿ-iūⁿ?
Lē-ná: Goá bô te̍k-piat ê kám-kak, chí-ū kám-kak kiaⁿ-hiâⁿ pâi tī bīn-chêng, chiū-sī si̍t -chè ê chhut-lō͘ ê būn-toê.
Chùn-gē: Lē-ná. Lí m̄-bián uī-tio̍h chiah ê lâi hoân-ló. Goá tuì sió-o̍h kàu hiān-sî, m̄-chai sím-mi̍h kiò-choè hoân-ló.
Lí khoàⁿ! Goá ê lāu-pē ū chîⁿ koh ū toē-uī, tiān-iáⁿ-koán ū 6 keng, chuí-nî kang-chhiúⁿ nn̄g keng, chè-io̍h-chhiúⁿ, bō͘-e̍k-hâng, hō͘ lí sǹg boē liáu. Chí-ū lí tông-ì, goá thang hō͘ lí ge̍h-hōng choè hó, iā choè khin-sang ê kang-chok.
Lē-ná: Lí kóng ū thang chia̍h, ū thang ēng, iā bián keng-giām hoân-ló ê sū, chit khoán ê seng-oa̍h kap kî-thaⁿ ê tōng-bu̍t bô koh-iūⁿ, chit khoán ê jîn-seng ū sím-mi̍h bo̍k-tek?
Chùn-gē: Lí m̄-thang ēng chit khoán ê oē lâi chhì-chha̍k goá. Sì nî lâi goá tuì lí ê ài-chêng bô piàn-oān, lí siông-siông kò͘-ì uî-lân goá. Lē-ná. Goá í-keng tán 4 nî lah. Kin-á-ji̍t chhiáⁿ lí tio̍h tông-ì goá ê iau-kiû?
Lē-ná: Goá í-keng kā lí kóng, goá choa̍t-tuì bô tông-ì lí ê iau-kiû, chhiáⁿ lí m̄-thang koh lâi kô-kô-tîⁿ. Chóng kóng, lí kap goá ê jîn-seng-koan bô saⁿ-tâng.
Chùn-gē: Goá chai lí uī-hô m̄ ài goá. Lí ê sim í-keng hō͘ hit ê o͘-lâng só͘ bê. 4 nî lâi lí siông-siông chhē ki-hoē kap hit ê o͘-lâng kóng oē, kiám ū iáⁿ goá chit ê pah-bān hù-ong ê kè-sêng-jîn oē khah su Chó-chì mah? Lē-ná. Goá ê sim í-keng chhuì lah, uī-tio̍h lí chhuì lah!
Lē-ná: Sī, goá ê sim k2-keng hō͘ Chó-chì lah, in-uī I ū kàu-gia̍h ê jîn-keh kap suí ê jîn-seng-koan, koh I ū chhiau-oa̍t ê tì-huī (Chó-chì kap lēng-goā chi̍t ê tông-o̍h siōng tâi).
Chó-chì: Kin-á-ji̍t sī tāi-ke só͘ kî-thāi ê pit-gia̍p ê ji̍t-chí.
Lē-ná: Chó-chì kiong-hí! Goá í-keng khoàⁿ-kìⁿ sêng-chek pò-kò, lí sī tē it miâ, si̍t-chāi chin lân-tit, chhin-chhiūⁿ lí chit khoán tì-huī ê lâng goá bē bat khoàⁿ-kìⁿ.
Chó-chì: To-siā lí ê o-ló, si̍t-chāi chin boē kham-tit.
Tāi-ha̍k-seng B: Tāi-ke kiong-hí! Taⁿ kin-á-ji̍t í-āu chiū-sī suî-lâng kiâⁿ ka-kī ê lō͘ lah, siūⁿ-tio̍h beh ji̍p-khì siā-hoē chiah chai 4 nî ê Tāi-ha̍k kàu-io̍k chin bô kàu-gia̍h. (ǹg chêng khoàⁿ, hāu-tiúⁿ chhut-tiûⁿ). Oh! Lán ê hāu-tiúⁿ lâi lah.
(Ha̍k-seng pâi tī chi̍t pêng, hêng-sêng beh khui-hoē ê tuī-hêng).
Hāu-tiúⁿ: Chu-uī tông-ha̍k, muí nî chit ê sî-chūn lán lóng ū sio-siāng ê pit-gia̍p-sek, cheng-chha pit-gia̍p ê lâng bô saⁿ-tâng nā-tiāⁿ.
Chóng-sī muí nî goá lóng ēng chit kù oē lâi bián-lē tāi-ke, "Jîn-seng í ho̍k-bū uî bo̍k-tek," ǹg-bāng lín chhut-khì oē toā-toā lī-ek lâng.
Chit sî goá beh hoat chèng-su kap chióng-chn̄g. Chit kài ê tē it miâ ū táⁿ-phoà le̍k-nî lâi ê kì-lio̍k, 4 nî chóng pêng-kun sī 98 hun, si̍t-chāi chin lân-tit. Koh I só͘ hoat-piáu ê pit-gia̍p lūn-bûn sī "Thó͘-toē kap jîn-luī ê koan-hē." I ê lūn-bûn kap si̍t-giām ū toā-toā kòng-hiàn choân Bí-kok. Put-tàn kái-liông, chiū-sī tuì thô͘-(thô͘-jipn̄g) hoat-kiàn ní-sek(染料), chit ê lâng chiū-sī Chó-chì tông-o̍h. (Chèng-lâng phah chhiú o-ló).
Tông-sî goá tāi-piáu pún-hāu táng-sū-hoē kap kàu-siū-hoē phèng-chhiáⁿ Chó-chì tông-o̍h, tuì kin-á-ji̍t khí choè pún-hāu Lông-ha̍k-īⁿ ê kàu-siū, che sī thâu chi̍t tāi ê o͘-lâng kàu-siū. Chit sî chhiáⁿ Chó-chì tông-o̍h hoat-piáu ián-soat:
Chó-chì: Goá boē-oē kóng sím-mi̍h, goá ê ba̍k-sái í-keng thoè goá ìn-tap lah.
Goá chiū-sī ēng chi̍t chiah bé oāⁿ tńg-lâi ê sìⁿ-miā, chhin-chhiūⁿ chi̍t châng iá muî-kuì seng-tióng tī chhiū-nâ lāi, āu-lâi siū poaⁿ-soá kàu tī hoe-hn̂g.
Oh! Goá ê sim chhiong-moá kám-kek kap kám-siā ê ba̍k-sái. (Chi̍t ê the̍h phoe ê chhut).
Iû-chhe: Lín chia ū chi̍t ê kiò Chó-chì, Hoâ-sēng-tùn, Kat-ní Sian-siⁿ bô? Che sī I ê hān-sî koà-hō.
Chó-chì: Sì nî lâi goá bē bat chiap-tio̍h chi̍t tiuⁿ phoe, cháiⁿ-iūⁿ oē tī chia chaip-tio̍h koà-hō ê phoe? (Thiah-khui).
"Chó-chì Sian-siⁿ, lán nn̄g ê bô sio-bat, chóng-sī tuì choē-choē hong-bīn, goá chai lí sī chi̍t ê kia̍t-hhut ê chheng-liân, iā sī sió-sò͘ ê o͘-lâng siū Tāi-ha̍k kàu-io̍k ê chi̍t ê. Lí tī siā-hoē siōng só͘ beh tit-tio̍h ê bêng-ū, toē-uī kap kim-chîⁿ sī bô hān-liōng.
Chóng-sī goá ài ēng chi̍t kù khún-chhiat ê oē tuì lí ai-kiû, "Chhiáⁿ lí kè-lâi pang-chān goán."
Goá sī chi̍t ê o͘-lâng, tī Bí-kok Lâm-pō͘ uī-tio̍h o͘-lâng teh hùn-tò͘, chiah ê lâng m̄-chai beh cháiⁿ-iūⁿ lê chhân, iā chéng-chí kap siu-koah. Koh goá tuì chiah ê sī goā-hâng; goá oē thang kà in siá-jī, tha̍k-chheh kap cháiⁿ-iūⁿ khí-chhù, goá boē-oē pang-chān in si̍t-chè ê būn-toê, só͘-í in siông-siông iau-gō͘.
ǹg-bāng lí, tek-khak tio̍h lâi pang-chān goán, Goá só͘ oē thang hō͘ lí ê sī kang-chok, khùn-lân ê kang-chok.
Chiū-sī beh chiong chi̍t ê lo̍k-hō͘, pîn-khùn kap khó-lîn ê bîn-cho̍k chhoā kàu tī hong-hù ê jîn-seng.
A-lí-pa-má chiu Tek-su-ki
Ki-tok-kàu Lông-gia̍p Kái-chìn Ha̍k-īⁿ
Chú-pān jîn: Gō͘-khek kèng-siōng.
(Chó-chì khoàⁿ liáu, tī tâi-téng kiâⁿ-lâi kiâⁿ-khì, jiân-āu tuì lak-tē-á lāi the̍h chi̍t tiuⁿ ê choá lâi siá "Goá beh khì." ēng tîm-tio̍k ê thài-tō͘).
(Chó-chì chìn-chêng tuì hāu-tiúⁿ kóng oē).
Chó-chì: Hāu-tiúⁿ chin sit-lé, goá boē thang chiap-siū lí ê phèng-chhiáⁿ. Goá ài chek-sî khì Bí-kok lâm-pō͘ uī-tio̍h goá ê bîn-cho̍k ho̍k-bū.
Hāu-tiúⁿ: Chó-chì, lí bô hō͘ goá sit-bāng. Lí tio̍h ióng-kám kian-chhî lí ê sìn-gióng. Sui-jiân lí beh pàng-sak kim-chîⁿ, toē-uī, miâ-siaⁿ, chóng-sī lí thang tit-tio̍h suí ê ké-chí.
Lí khì, Siōng-tè kap lí tī-teh (ak-chhiú chài-hoē, hāu-tiúⁿ lo̍h). Kî-thaⁿ ê tông-o̍h chìn-chêng lâi saⁿ-kap ak-chhiú chài-hoē. Tâi-á téng chí chhun Lē-ná kap Chùn-gē nn̄g lâng).
Chùn-gē: Lē-ná, ta̍k ê lâng lóng tńg-khì lah, lí iáu teh siūⁿ sím-mi̍h? Kin-á-ji̍t sī khoài-lo̍k ê pit-gia̍p kì-liām-ji̍t, goá chhiáⁿ lí lâi khì Kok-chè toā bú-thiaⁿ thiàu-bú khèng-chiok.
Lē-ná: Chhiáⁿ lí lī-khui, goá m̄-ài koh thiaⁿ lí hit khoán thn̂g-kam bi̍t-tiⁿ ê oē.
(Chùn-gē iô thâu lī-khui)
(Chó-chì chiūⁿ, koāⁿ phê-siuⁿ)
Chó-chì: Lē-ná, che sī boē thang siám-pī ê sū-si̍t. Lán tio̍h lī-khui. Jîn-seng siông-siông boē thang chiàu lí-sióng lâi seng-oa̍h.
Lē-ná, chit tiuⁿ sī goá choè tek-ì ê iû-uī(油繪), sàng lí choè kì-liām.
Lē-ná: Chó-chì, chhiáⁿ lí chhoā goá khì (lâu ba̍k-sái).
Chó-chì: Lē-ná, m̄-sī hiah-nih kán-tan ê tāi-chì. Lâm-hng o͘-lâng ê toē-kài, m̄-sī lí só͘ sióng-siōng oē kàu ê, tī hia chhiong-moá iau-gō, sàn-chhiah, phoà-pīⁿ kap sí-bô.
Goá boē thang hōng-sū lí, siāng-sî hōng-sū goá ê bîn-cho̍k. Lí nā siông-siông thoè goá kî-tó, chiū-sī thiàⁿ goá ê piáu-hiān.
(Chó-chì chim Lē-ná ê siang chhiú lâi lī-khui).
- Bō͘ hā -
TĒ V BŌ͘
Lông-bîn A: Chó-chì Sian-siⁿ, lí lâi chia sī beh chí-tō goán, kái-siān goán ê seng-oa̍h. Lí khoàⁿ! Goán só͘ chèng ê mî-hoe(棉花)chi̍t nî chi̍t nî kiám-chió siu-sêng, khoàⁿ goán beh cháiⁿ-iūⁿ tō hó!
Lông-bîn B: Chó-chì Sian-siⁿ. Goá 3 kah ê chhân-hn̂g lóng chèng mî-hoe, chóng-sī kin-nî mî-hoe tio̍h thâng chin lī-hāi; goá ê chu-pún lóng hē lo̍h-khì, chóng-sī siu bô chi̍t poàⁿ.
Chó-chì: Hiaⁿ-tī, goá kā lín kóng, lín nî-nî chèng mî-hoe, chiū mî-hoe só͘ su-iàu ê chu-ióng chū-jiân chi̍t nî put-jû chi̍t nî; koh mî-hoe ê thang-hāi(虫害), lín bô siau-to̍k tī-thâng, thâng cháiⁿ-iūⁿ oē sí? Kiám m̄-sī koh-khah lī-hāi mah? Taⁿ goá kā lín kóng, lín tio̍h ēng lûn-chok(輪作)ê hoat-tō͘ lâi cheng-ka seng-sán. Lín khì chiong hn̂g lê hō͘ chheng-khì, āu-lâi chèng han-chû(番薯).
Lông-bîn A: Han-chû sī cheng-siⁿ ê chia̍h-mi̍h, bô ta̍t chîⁿ. Lí beh kiò goán chia̍h han-chû lâi kè ji̍t sī mah?
(Chó-chì lo̍h-khì the̍h chi̍t kha siuⁿ)
Chó-chì: Pêng-iú, chhiáⁿ lí khoàn. Che sī goá ēng nn̄g lé-pài kú ê sî-kan tī si̍t-giām-sek só͘ chai ê han-chû ê iōng-tô͘.
(Chó-chì the̍h chi̍t koàn, kóng che sī sím-mi̍h?)
Lông-bîn B: (Phīⁿ-khoàⁿ leh) Oh! che sī chiú, che sī chhò͘, sī mī-hún, sī thn̂g, sī kap-pi, thn̂g-chiùⁿ, tiān-hún, koh ū iû, o͘ oê-ko, kô͘-á. Oh! iáu koh ū, sǹg boē liáu.
Chó-chì: Chiah ê lóng sī tuì han-chû só͘ tit-tio̍h ê mih-kiāⁿ.
Lông-bîn A: Oh! Koh ū chin hó chia̍h ê piáⁿ-luī, chóng-kiōng ū 118 chióng, si̍t-chāi chin kî-biāu.
Chó-chì: Bo̍h-tit lia̍h choè kî-koài, chiah ê lóng sī Chú beh hō͘ lán ê, lán tio̍h ēng kám-siā lâi sêng-siū.
(Nn̄g ê lông-hu chhiú lóng the̍h chi̍t tē thô͘-tau chhut).
Lông-bîn C: Chó-chì Sian-siⁿ, goán tuì lâm-pêng ê koâiⁿ soaⁿ-toē lâi, kiâⁿ 3 mî 3 ji̍t chiah lâi kàu chia.
Kè-khì goán ê thó͘-toē lóng chèng mî-hoe, chóng-sī thâng-hāi chin lī-hāi, nn̄g, saⁿ nî chêng goán ê toē-hng ū thiaⁿ lí ê kiàn-gī lóng-chóng chèng thô͘-tāu, thâu chi̍t nî goán ū tit-tio̍h chin hó ê kè-siàu. Chóng-sī kin-nî thô͘-tāu toā hong-siu, tì-kàu kè-siàu chin bái, kuí-nā pah tùn ê thô͘-tāu hiat tī chhân-nih bô lâng beh boé.
Lông-bîn D: Goán nā mài thiaⁿ lí ê oē, mā iáu ū tām-po̍h ê siu-ji̍p. Thô͘-tāu choè chhī-liāu sī bô ta̍t chîⁿ; choè lâng ê chia̍h-mi̍h chin hó chia̍h, chóng-sī chia̍h boē pá. Khoàⁿ goán beh án-choáⁿ? Lí tio̍h thoè goán siūⁿ pān-hoat, nā bô goán chiū beh chhoā bó͘-kiáⁿ lâi hō͘ lí chhī.
Chó-chì: Oh! Goá ê Siōng-tè, Lí tio̍h pang-chān goá, goá ēng choē-choē hong-hoat beh pang-chān lông-bîn, chóng-sī kin-á-ji̍t só͘ tú-tio̍h ê chiū-sī hoán-tuì kap oàn-giân.
Chú ah! Lí siáⁿ-sū chhòng-chō thô͘-tāu? Lí kì-jiân siúⁿ-sù goán kàu-gia̍h ê thô͘-tāu, lí it-tēng beh tuì thô͘-tāu siúⁿ-sù goán choē-choē mi̍h.
Chú! chhiáⁿ lí it-tēng chiong ò-biāu chí-sī goá.
(Chēng-be̍k, 沉默, Lông-hu C. D. chiūⁿ tâi)
Lông-hu C: Chó-chì Sian-siⁿ, lí teh siūⁿ sím-mi̍h? Tio̍h koáⁿ-kín thoè goán siūⁿ pān-hoat.
Chó-chì: (Khí-sin, the̍h chi̍t tē thô͘-tāu) Chhiáⁿ lí bo̍h-tit kiáu-jiáu goá, goá beh ji̍p-khì tī goá ê si̍t-giām-sek thèng-hāu Chú (thêng chi̍t sî-á, ū nn̄g ê gín-ná phō chi̍t chiah káu-á lâi)
Gín-ná: Chó-chì Sian-siⁿ ū tī-teh bô?
Lông-hu C: Lí beh chhē I chhiòng sím-mi̍h? I ji̍p-khì tī si̍t-giām-sek, bô ài kap lâng kóng oē.
Gín-ná: Goá beh phō chit chiah káu lâi hō͘ i khoàⁿ pīⁿ, goán chit só͘-chāi nā ū káu á-sī ti phoà-pīⁿ, lóng tio̍h chhē i chiah ū hoat-tō͘.
Lông-hu C: Chóng-sī gín-ná, goán í-keng tī chia tán I kuí-nā ji̍t lah, I iáu-boē beh chhut-lâi (thêng chi̍t ē-á Chó-chì chhut)
Lông-hu C: Ū sím-mi̍h kè-ta̍t ê hoat-kiàn bô? Khoàⁿ lí ê bīn ū chhiò-iông, ún-tàng ū hó siau-sit.
Chó-chì: Goá beh chèng-bêng hō͘ lín khoàⁿ Siōng-tè bô pàng-sak lán. Chhiáⁿ lín lâi poaⁿ mi̍h-kiāⁿ (lâi khì the̍h chin choē khoán ê mi̍h)
Chó-chì: Chiah ê lóng sī goán tī si̍t-giām-sek só͘ choè chhut-lâi ê mi̍h-kiāⁿ.
Lông-hu C: Sian-siⁿ, lí kiám m̄-sī ka-kī tī si̍t-giām-sek mah?
Chó-chì: M̄-sī, ū goá ê Siōng-tè kap goá ha̍p-chok, chhiáⁿ khoàⁿ che sī sím-mi̍h.
Lông-hu C: Oh! Che sī gû-leng, koh ū mī-pau (chi̍t hāng soà chi̍t hāng) che sī tê, thn̂g, ka-pi(ná kóng ná pun hō͘ gín-ná kap kî-thaⁿ ê lâng chia̍h).
Lông-hu D: Chó-chì Sian-siⁿ chhin-chhiūⁿ teh piàn kî-su̍t, tuì bô piàn ū, tuì thô͘-tāu piàn choē-choē siūⁿ boē liáu ê mi̍h-kiāⁿ. Goá lâi sǹg khoàⁿ leh, lóng-chóng kuí hāng:
Gû-leng, mī-hún, tê, chhò͘, thô͘-tāu chiùⁿ, ba̍k-chuí, kiông-le̍k kô͘, iû-chhat, chhiū-iû, hé-iû, phang-chuí, phang soat-bûn, ní-liāu; iáu-kú ū, goá sǹg boē liáu.
Chó-chì: Koh chi̍t hāng sī choè ko-kuì ê io̍h-phín, chiū-sī eng-jî ê phê-hu ko.
Lông-hu C: Kin-á-ji̍t Chó-chì Sian-siⁿ chiah-nih toā ê hoat-kiàn, ū thoè lán ê bîn-cho̍k tī siā-hoē siōng thó͘ chi̍t ê toā-khuì.
Chó-chì: Chhiáⁿ lí m̄-thang kóng-khí goá ê miâ, chiū-sī tio̍h chiong it-chhè ê êng-kng kui hō͘ Chú.
Lông-hu D: Oh! Lí chin chiàⁿ sī Siōng-tè kap lí tông-chāi ê lâng.
(Koān-tiúⁿ, séng-tiúⁿ, Si̍p-jī-hoē tāi-piáu, chóng-thóng pì-su chhut-lâi)
Chóng-thóng pì-su: Goá tāi-piáu Lô-su-hok Chóng-thóng hiòng lí piáu-sī kèng-ì. Lí tuì thô͘-tāu só͘ hoat-kiàn ū toā kòng-hiàn jîn-luī. Lí it-seng ho̍k-bū ê cheng-sîn sī choân Bí-kok ê êng-kng.
(chìn-chêng chiong chi̍t tiâu âng-sek ê hun-chiong "勳章" kat tī Chó-chì sin-chiūⁿ)
Koān-tiúⁿ: Lí ê kòng-hiàn ū toā toā thê-ko o͘-lâng ê siā-hoē toē-uī, goá tī chia ài hiòng lí piáu-sī kèng-uì (siúⁿ I muî-kuì hun-chiong).
Séng-tiúⁿ: Lí sī bô͘-hoān ê kong-bîn, goá tāi-piáu choân séng ê jîn-bîn piáu-sī kèng-uì (chiong chi̍t tiâu nâ-sek chhái-toà sàng hō͘ i).
Si̍p-jī-hoē tāi-piáu: Lí sui-jiân m̄-sī i-seng, chóng-sī lí só͘ hoat-bêng ēng thô͘-tāu iû só͘ choè ê io̍h-phín ū chin toā ê kòng-hiàn(the̍h chi̍t pau chîⁿ). Che sī Kok-chè Si̍p-jī-hoē ê choè toā chióng-kim (chiong kim-chîⁿ sàng hō͘ i).
Gín-ná: (chìn-chêng) Lí só͘ choè ê thô͘-tāu piáⁿ kap gû-leng chin hó chia̍h. Goá khoàn-tio̍h chin choē lâng lóng teh kā lí o-ló koh sàng kì-liām mi̍h; goá iā ài ēng chit chiah kó͘-chui ê káu sàng lí choè kì-liām.
Chó-chì: (Kiâⁿ kàu tâi-chêng, bīn ǹg téng-bīn). Chú ah! Goá sī ēng chi̍t chiah bé oāⁿ lâi ê sìⁿ-miā, Lí iáu bô khoàn-khin goá. Oh! Kám-siā Chú, o-ló Chú, tio̍h chiong it-chhè ê êng-kng kui hō͘ Iâ-hô-hoa, kui hō͘ Iâ-hô-hoa.
Chèng-lâng: Goān it-chhè ê êng-kng kui hō͘ Iâ-hô-hoa. À-bēng.
- The end-