Tâi-oân Bîn-kan Chong-kàu tiong ê Thoân-soat (3)
Niû Kú-têng
1966.02.01 P.12-13
Koan-hē Tāi-tō kong ê thoân-soat
Tāi-tō kong iā chheng-choè Pó-seng tāi-tè. Lán tī í-siōng iā ū kóng kè I sī chi̍t ê i-seng, koan-hē I ū chin sim-sek ê thoân-soat.
Chhái io̍h tiong-tô͘ kiù lâng siu tô͘-tē
Ū chi̍t ji̍t, ū chi̍t ê kiò-choè Kang Sian-koan(江仙官)ê su-seng teh-beh khì chiūⁿ-kiaⁿ khó-kàu, tng I kiâⁿ lâi poàⁿ-lō͘ ê sî, soà khì gū-tio̍h hó͘, hó͘ chiong Kang Sian-koan ê chi̍t ê su-tông-á kā I kā-khì, in-uī án-ni, Kang Sian-koan chiū ná kiâⁿ ná khàu. Chiàⁿ tī chit ê sî-chūn, chit ê Pó-seng tāi-tè chiàⁿ chē hûn beh khì Hô-lân(河南)ê Jiû-lim(柔林)chhái io̍h tuì hia kè, hut-jiân-kan khoàⁿ-kìⁿ toē-nih ū chi̍t tui soàⁿ-soàⁿ ê kut-thâu, chai sī Kang Sian-koan ê su-tông-á ê kut-thâu, chiū chiong hiah ê kut-thâu khioh-khioh pâi-pâi leh, chiah hoat-kiàn kiám chi̍t ki tò-pêng ê kha-kut, chiū suî-piān at chi̍t ki liú-chhiū-ki lâi tāi-thoè, jî-hō͘ ēng chiū-chuí(咒水)tiám-hoà, hit hù kut-thâu chiū chiām-chiām siⁿ kun kap siⁿ bah khì-lâi. āu-lâi Pó-seng tāi-tè chiū tuì I ê phīⁿ pûn chi̍t ê hong, hit ê su-tông-á chiū oa̍h khì--lâi, Pó-seng tāi-tè chin hoaⁿ-hí, chiū kā I siu choè gī-kiáⁿ, toà I chiūⁿ-kiaⁿ khì kìⁿ Kang Sian-koan. Kang Sian-koan hit sî í-keng kim-pńg toê-miâ lah, khoàⁿ tio̍h chi̍t ê su-tông-á, chiū koh ēng chiù-chuí tiám-hoà, hō͘ I piàn-chiâⁿ pe̍h-kut, koh pò I khoàⁿ tò-pêng kha sī liú-chhiū-ki choè ê. Hit sî Kang Sian-koan chiah siong-sìn, pèng kiû beh pài Pó-seng tāi-tè choè su-hū, chóng-sī Pó-seng tāi-tè koh hō͘ su-tông ho̍k-oa̍h í-āu, tuì Kang Sian-koan kóng chài-hoē, jî-hō͘ chhoā su-tông-á khì lah. āu-lâi Kang Sian-koan choè Tong-an ê koān-lêng ê sî, chiah koh gū-tio̍h Pó-seng tāi-tè, chiū khì koaⁿ lâi tuì I o̍h i-su̍t. Tng-sî ê chú-phō͘-koaⁿ iā sî koaⁿ kap Kang Sian-koan choè-hoé choè Pó-seng tāi-tè ê tô͘-tē.
Koh 10 ji̍t chiū ū bí thang lâi
Kóng tī Sòng-tiâu Bêng-tō͘(明道)goân-nî, Chiang-chiu tú-tio̍h toā ki-hng, Pó-seng tiā-tè khiā chi̍t bīn kî-á tuì in kóng, "tāi-ke an-sim, in-uī koh 10 ji̍t, Chiang-chiu ê káng-kháu ji̍p liáu chin-choē chài pe̍h-bí ê chûn. Kóng kàu keh-tńg-nî chiang-chiu koh tú-tio̍h toā un-e̍k, peh-sìⁿ sí chin-choē, só͘-í Pó-seng tāi-tè tī 4 ge̍h 7 ji̍t ūn-iōng sian-hoat koáⁿ-soàⁿ iau-mô͘, un-e̍k chek-sî siau-bia̍t.
Pó-seng tāi-tè ê iû-lâi
Taⁿ chit ê Pó-seng tāi-tè iā sī Tāi-tō kong, tī téng-bīn í-keng ū kóng kè, I miâ choè Gô͘ Pún(吳本), sī tī Sòng-tiâu Thài-pêng Heng-kok(宋朝太平興國)4 nî, iā sī A. D. 979 nî, chhut-sì tī Hok-kiàn séng Chiang-chiu hú Tong-an koān (福建省漳洲府同安縣)ê lâng, I sí liáu Kiàn-iām(建炎) 2 nî Ko-chong hā-chiàu kiò lâng uī Gô͘ Pún khí biō. Tī Hàu-chong(孝宗)Khian-tō͘(乾道)7 nî chiah hō hit ê biō choè "Chû-chè lêng-keng"(慈濟靈宮), iā thek-hong i choè Tāi-tō chin-jin, só͘-í lâng chiah chheng I choè Tāi-tō kong. Kàu Lêng-chong Khèng-goân(寧宗慶元)chho͘ nî thek-hong i choè "Hián-hô͘"(顯候), tī Ka-tēng(嘉定)ê sî hong i choè "Eng-huī-hô͘(英惠侯), Lí-chong(理宗), Pó-khèng(寶慶)3 nî hong i choè "khong-iū-hô͘"(康佑侯), Pó-khèng 4 nî hong i choè "Chhiong-èng chin-jîn" (沖應真人), Pó-khèng 5 nî hong i choè "Biāu-tō chin-kun"(妙道真君), Bêng-thài-chó͘(明太祖)Hông-bú(洪武)5 nî hong i choè "Hān-hu gū-sú"(旱夫御史)i-lêng chin-kun(醫靈真君). Koh ū thoân-soat kóng tī Eńg-lo̍k(永樂)7 nî ê sî, Hàu-chû(孝慈)hông-hō͘ siⁿ lin-gâm ê sî, kóng i hoà choè tō-sū ēng si-soàⁿ kā i bong me̍h, tī sùn-khek-kan chiong hông-hō͘ ê piⁿ i hó, kóng Seng-chó͘(成祖)chin hoaⁿ-hí beh kā i hong-koaⁿ, chóng-sī i ke̍k-le̍k the-sî, kiò chi̍t chiah toā pe̍h-ho̍h lo̍h-lâi, chiū khiâ pe̍h-ho̍h choè i khì. āu-lâi Jîn-chong(仁宗)chē-uī ê sî, chiah uī i khí chi̍t keng tiān, sù i chi̍t thó ê lêng-phàu, koh bēng-lēng muí nî chhun-chhiu kā i hiàn-chè, koh thek-hong i choè Bān-siū bô kiong Pó-seng tāi-tè. Í-āu chiah ū chit ê Pó-seng tāi-tè ê miâ.
Pó-seng-iâ ê pó-kiàm bô-khì
Koh ū chi̍t ê chin hông-tông ê thoân-soat, kóng chi̍t ê thâi-ti ê, ū chi̍t ji̍t hoán-hoé I ê sat-seng, chiū koat-ì í-āu m̄ koh thâi-ti, chiū chiong só͘ boē chhun leh ê chi̍t koāⁿ ti-tn̂g-á kap ti-tō͘ tàn-lo̍h Lo̍k-iông-khoe(洛陽溪), tuì án-ni, chit ê thâi-ti ê chiū seng hu̍t choè Siōng-tè kong, Bô phah-sǹg I tàn tī Lo̍k-iông-khoe ê ti-tn̂g-á kap ti-tō͘ kóng nî kú ge̍h chhim, koh siū tio̍h ji̍t-goa̍t cheng-hoâ piàn-choè o͘-ku kap o͘-choâ, put-sî tī Lo̍k-iông-khoe nih heng-hong chok-lōng, hāi-sí chin-choē lâng ê siⁿ-miā. In-uī chit nn̄g hāng mi̍h sī Siōng-tè kong só͘ tàn tī khoe-nih ê, só͘-í I tio̍h hū chek-jīm khì siu-si̍p, só͘-í Siōng-tè kong chiū ēng I 36 ê chiong-kun choè chún-tǹg khì kā Pó-seng tāi-tè chioh pó-kiàm. Pó-seng tāi-tè kiaⁿ Siōng-tè kong chioh pó-kiàm khì liáu-āu oē m̄ hêng I, chiū lâu I ê kiàm-siù tī chhiú-tiong. Nā Siōng-tè kong chiong pó-kiàm pàng khì, chiū oē chū-jiân jî-jiân pe tò-tńg lâi ji̍p tī kiàm-siù. Kàu sî Siōng-tè kong pêng-ho̍k o͘-ku kap o͘-choâ, soà m̄-kam chiong pó-kiàm hêng hō͘ Pó-seng tāi-tè, koh chai-iáⁿ nā pàng-khì oē pe tó-tǹg khì, só͘-í tiāⁿ-tiāⁿ kia̍h leh. Só͘-í hiān-sî Siōng-tè kong ê ngó͘-siōng it-tēng chi̍t kha ta̍h o͘-ku, chi̍t kha ta̍h o͘-choâ, koh chhiú-nih kia̍h chi̍t ki bô kiàm-siù ê pó-kiàm, koh Pó-seng tāi=tè ê ngó͘-siōng nih it-tēng kia̍h chi̍t ki bô pó-kiàm ê kiàm-siù. Hiān-sî Tâi-pak ê Toā-lōng-tōng (大龍峒)ê Pó-an-keng, só͘ ho̍k-sāi ê chú-sîn sī Pó-an tāi-tè, chóng-sī tī I ê chó-iū ū ho̍k-sāi 36 ê chiong-kun.
Chhin-chhiūⁿ í-siōng só͘ kóng, tī Tâi-oân ê bîn-kan chong-kàu tiong ū chin-choē hông-tông ê thoân-soat, pèng bô chi̍t-tiám-á chong-kàu ê kè-ta̍t, iā bô chi̍t-tiám-á le̍k-sú ê kè-ta̍t.(Thāi-sio̍k)