Tiong-êng Tiong-ha̍k ê hiān-chāi kap Chiong-lâi
Tè Bêng-hok
No. 990 1966.09.15 P.2-3
Chú lāi ê hiaⁿ-tī chí-bē pêng-an!
Pún-hāu 81 chiu-nî ê hāu-khèng-ji̍t ( 9 ge̍h 21 ji̍t) koh-chài teh-beh kàu lah, kè-khì chi̍t nî kú koh tit-tio̍h lín ê koan-hoâi tāi tó, chi-chhî kap oān-chō͘, kai-chài thang koh pêng-an keng-kè, chhim-chhim kám-chiā. Lán ê kàu-hoē tng tī khèng-chiok pah chiu-nî ê sî-chūn, pún-hāu iā chìn-ji̍p 80 nî ê hāu-kèng. Tng lán kàu-hoē gí-tēng sin ê thoân-kàu hong-chhek teh-beh si̍t-si ê sî-chūn, pún-hāu iā saⁿ-kap chìn-ji̍p sin ê kai-toaⁿ, í-keng tī 80 hè í-siōng ê sî-tāi, eng-kai iā ū sin ê hong-chhek, hō͘ ha̍k-hāu ê kiàn-siat ê cheng-sîn oē thang ho̍k-heng chiah tio̍h. Chóng-sī tng tī kàu-hoē pe8-ka ūn-tōng chìn-ji̍p ko-tiau ê sî, pún-hāu chin khó-sioh, boē thang phoè-ha̍p Tāi-choan ĪN-hāu ê oân-sêng ê kè-e̍k, lai choè koh-khah toā ê kòng-hiàn, si̍t-chāi kám-kak chin uî-hām. Chit tiong-kan chū-jiân ū khek-koan ê tiōng-tāi khùn-lân í-ki̍p kî-thaⁿ ê goân-in, tān-sī siat-sú nā-sī oē thang tit-tio̍h kàu-hoē kap hāu-iú choân le̍k chi-chhî kap seng-oān, kûn chhek kûn le̍k, chêng-hêng kiám-chhái ū khah bô siāng-khoán chiah tio̍h. Chū-jiân sī in-uī goán pún-lâng ê lêng-le̍k chin bô kàu-gia̍h, só͘-í chêng-pang tī Chóng-hoē pò-kò ê sî, í-keng ū chhut-la̍t chhéng-kiû chiū kín siat-hoat kiān-choân ê táng-sū-hoē, koh sīn-tiōng soán hāu-tiúⁿ lâi chiap thoè, hō͘ pún-hāu oē thang an-tēng, koh thang tit-tio̍h hoat-tián.
Pún-hāu tī 7 ge̍h chhoe Táng-sū-hoē ū oân-sêng kái-cho͘, táng-sū choē-choē sī sin ê lâng, koh ū pō͘-hūn sī liân khin le̍k-chòng ê lâng, in lóng ū siong-tong ê lí-sióng kap sù-bēng-kám, chhin-chhiūⁿ Táng-sū-tiúⁿ sī hāu-iú ê Gô͘ Ki-hok Phok-sū, nā ēng i ê ha̍k-sek seng-bōng kap châi-kàn lâi léng-tō Táng-sū-hoē, koh lâi kek sin pún-hāu, ún-tàng ū hó ê chiân-tô͘ thang hō͘ lán kî-thāi chiah tio̍h. Goá koh tit-tio̍h Táng-sū-tiúⁿ í-ki̍p chu-uī Táng-sū soán goá choè hāu-tiúⁿ, chhim-chhim kám-kak chek-jīm tiōng-tāi, sim-lāi lân-bián ū kiaⁿ-hiâⁿ, chóng bāng oē thang chīn goá só͘ ū ê lêng-lek lâi hāu-lô. Chì kàu chiong ha̍k-hāu ê hiān-hóng í-ki̍p chiong-lâi ê tián-bōng tī chia pò-kò tām-po̍h hō͘ chu-uī chai:
(1) Pún-hāu sui-jiân tú-tio̍h Chèng-hú phó͘-piàn beh siat ha̍k-hāu, kok toē-hng iā ū su-jîn heng-khí ha̍k-hāu, tì-kàu ha̍k-seng ê sò͘-chit tit-tio̍h kàng-kē, chóng-sī ha̍k-seng ê lâi-goân tit-tio̍h muí ê kàu-hoē ê tông-tō kap hāu-iú ê pang-chān, iáu-kú bô tú-tio̍h chin toā ê khùn-lân, siāng-sî su-chu hong-bīn kap keng-huì iā oē thang bián-kióng î-chhî, iáu sǹg thang kám-siā.
(2) Kè-khì chi̍t nî kú, ū kú-pān 80 chiu-nî ê hāu-khèng, koh tiàu-khai Hāu-iú-hoē ê Chóng-hoē, ǹg-bāng thang ka-kiông hāu-iú-hoē ê chó͘-chit, thang lâi hia̍p-chō͘ bú-hāu, thang hoat-hui pún-hau thoân-thóng ê cheng-sîn.
(3) Táng-sū-hoē kái cho͘ liáu-āu, sin ê Táng-sū-hoē chó͘-chit koh-khah kiān-choân. Chong-kàu kàu-io̍k, kàu-ha̍k í-ki̍p keng-chè kok hong-bīn ê khùn-lân, chiū thang tī sin ê Táng-sū-hoē tok-chhiok kap chí-tō ê ē-bīn siat-hoat kái-koat.
(4) Ha̍k-seng ê kàu-io̍k iáu boē thang ta̍t-kàu lí-sióng, ha̍k-gia̍p pí lâng khah su. Bô hoat-tō͘ thang sek-èng phó͘-thong Tiong-ha̍k khò-thêng ê í-keng tio̍k chiām kái-koat. Kàu-su tīn-iông iā chīn-la̍t chù-ì tī teh ka-kiông. Kî-bāng tī an-tēng tiong kiû chìn-pō͘, ló͘-le̍k tiong kiû hoat-tián.
(5) Sin ha̍k-nî ê kok hāng chhò-si:
Chong-kàu chú-jīm iáu bē ū tú-hó ê lâng thang lâi tam-jīm. Hiān-sî ū Tè Kiat-lâng thang lâi tam-jīm. Hiān-sî ū Tè Kiat-hiông kap Lí Kéng-hêng nn̄g uī thoân-tō-su teh tam-tng chong-kàu kang-chok. Koh hiān-sî ū teh kau-sia̍p Ka-ná-tāi che̍k ê I Thian-sù Bo̍k-su, ǹg-bāng thang lâi choè chū hāu Soan-kàu-su. Pún-hāu sǹg sī kàu-hoē ha̍k-hāu, chū-jiân tio̍h kiâⁿ "Iú kàu bû luī," bô-lūn gâu, ham-bān; hó, pháiⁿ ha̍k-seng lóng tio̍h kā in kàu-io̍k, chóng-sī iā boē ēng-tit uī keng-huì ê koan-hē lām siu ha̍k-seng, bián-tit siū goā-kài giâm-lē phoe-phêng. Chóng-sī in-uī keng-huì bô kàu, siap-pī bô chiâu-chn̂g, koh choan-gia̍p jîn-châi khoat-hoa̍t, só͘-í tuì ha̍k-le̍k thài chha, á-sī hêng-uî khiàm ka ê ha̍k-seng, si̍t-chāi boē thang ū choa̍t-tuì ê pá-ak lâi kā in kàu-io̍k. Só͘-í chhú-khì tek-khak tio̍h hiòng tiōng chit, bô tiōng liōng ê tāi lō͘ lâi kiâⁿ. Put-kò tī hiān-sî ê khoân-kéng ē, beh koáⁿ-kín thê-ko sò͘-chit, sī bô iông-īⁿ, só͘-í seng-ha̍k pí-lu̍t ū khah chha tām-po̍h, tān-sī lán tio̍h chhut-la̍t choè, lâi pó͘-kiù hiah ê thêng-tō͘ khah chha ê ha̍k-seng. án-choáⁿ thê-ko tha̍k-chheh ê hong-khì? Sī choè tiōng-iàu ê kang-chok, koh tī lán pún-hāu ū chin-choē kia̍t-chhut ê jîn-châi, chhin-chhiūⁿ im-ga̍k, bí-su̍t, ūn-tōng, Eng-gú téng, ia̍h tio̍h siat-hoat hú-tō hō͘ i chiâⁿ-choè choan-gia̍p kī-lêng, lâi tuì ha̍k-gia̍p kap kī-lêng choè iú-hāu ê hú-tō pān-hoat, chiah ê lóng tī chek-ke̍k ê gián-kiù kè-e̍k tiong, ǹg-bāng bô kú ū chin hó ê sêng-chek piáu-hiān chhut-lâi.
Pún-kî tī giâm-keh kàu-ha̍k kap hùn-tō, ū kè-e̍k chhì-pān ê pān-hoat choè-hoé si̍t-si, lâi si̍t-hiān thâu-chêng só͘ kóng hiah ê lí-sióng.
Koan-hē keng-chè hong-bīn, bo̍k-chêng kap kong-li̍p ha̍k-hāu ê pí-kàu, thāi-gū bián-kióng khó-í î-chhî, chóng-sī beh tuì choan-gia̍p jîn-oân ê hùn liān, kap phèng-chhiáⁿ iu-liông ê kàu-su, tio̍h ài koh cheng-ka chi̍t phit keng-huì, si̍t-chāi bô kán-tan tān-sī bô siūⁿ pān-hoat sī boē ēng-tit. Chiah ê keng-huì muí nî tāi-iok tio̍h 40 bān kho͘, ǹg-bāng tit-tio̍h kái-koat.
Tī kià siok-sià keng-êng ê hong-chiam, in-uī chhī-lāi ha̍k-seng kiông-pek chū sià āu, kok hong-bīn hoán-èng bô hó, só͘-í pún ha̍k-kî í-keng hòng-khoan, tī chhī-lāi kap chhī-lāi ū chhin-lâng ê ha̍k-seng, thang sin-chhéng bián chū sià. Tī châi-le̍k ê khó-lêng hā, lâi si̍t-si bián huì chū hāu, thang chiàu 70 chiu-nî kè-e̍k tiong só͘ thê-khí khok-chhiong kàu 600 miâ siat-pī ê sio̍k-sià, nā-sī án-ni, thang ta̍t kàu choân hāu chū sià ê chè-tō͘.
Téng-bīn só͘ kóng ê sī î-chhî hiān-chōng ê si hoat, ū chi̍t kù oē kóng, "Pó-siú chiū-sī lo̍k-ngó͘." Só͘-í pún-hāu Táng-sū-hoē kap iú-koan ê jîn-sū, ke̍k-le̍k chú-tiuⁿ tiû-pī Tāi-choan, chêng chhù Chóng-hoē í-keng koat-gī chàn-sêng, koh ū phài chhut Tāi-choan táng-sū jîn-soán, chìn-hêng tiû-pī, khó-sioh iáu bô ū kū-thé ê kiat-kó. Hiān-chāi hāu-iú-hoē kap iú-koan ê jîn-sū í-keng tōng-oân khí-lâi, ǹg-bāng kàu-hoē kap hāu-iú kok hong-bīn lóng choân-le̍k lâi chi-chhî, hia̍p-chō͘ chìn-hêng, lâi ta̍t-sêng siat-li̍p Tāi-choan ê goān-bōng.
Tī chit ê 81 chiu-nî hāu-khèng ê sî, chiong pún-hāu chêng-hêng kán-pò hō͘ kok-uī, ǹg-āng tī kì-liām lé-pài tiong lâi koan-sim kap tāi-tó. Ko chiàu Chóng-hoē kè-khì ê koat-gī saⁿ-kap lâi chhut-la̍t.