Oah-miā ê Hé-pé
Teng En̂g-lîm
1966.08.01 P.15-16
"Khoàⁿ ah, Chhì-phè hō͘ hé sio, chhì-phè iā bô to̍h-khì" (Chhut 3:2).
Kuí nî chêng, goá lâi C kàu-hoē bô kú, tuì Khó͘ Tiúⁿ-ló thiaⁿ tio̍h chi̍t ê siau-sit:
"Pún toē-hng ū chi̍t keng kang-chhiúⁿ ê chhiúⁿ-tiúⁿ, sī chi̍t ê hó-gia̍h lâng, khó-sioh i ū chi̍t ê cha-bó͘-kiáⁿ hoān tio̍h Siáu-jî bâ-pì chèng（小兒痲痺症）, ài beh chhiáⁿ chi̍t ê ka-têng kàu-su, thāi-gū muí ge̍h 1500 kho͘. Ū chin-choē lâng khì èng-teng; nā-sī lóng boē ha̍h chiah ê aiâu-kiāⁿ: Bat im-ga̍k, bûn-ha̍k kap Eng-bûn; iā im-ga̍k tio̍h oē hiáu siaⁿ-ga̍k kap toâⁿ kǹg-khîm chiah oē ēng-tit."
Goá thiaⁿ liáu, tī sim-lāi ná chhin-chhiūⁿ ū chi̍t ê siaⁿ teh pek goá tio̍h khì èng-teng, Siōng-tè hō͘ goá ū cit ê un-sù, goá m̄-thang bô chīn só͘ oē ê lâi ho̍k-bū lâng; hô-hòng tuì-hong sī chi̍t ê chân-khoat khó-lîn ê lú-chú, koh-khah su-iàu goá ê pang-bâng. Tī chit khoán sù-bēng hā, goá lóng bô teh siūⁿ hit ê iu-hō͘（優厚）ê thāi-gū.
Ū chi̍t àm chia̍h-pn̄g pá, iok-lio̍k 8 tiám cheng, goá chún-pī hó-sè lâi kàu chit ê hó-gia̍h lâng ê chhù. Sī chi̍t tòng chin suí ê iûⁿ-pâng, thâu-chêng ê tiâⁿ chhin-chhiūⁿ sió kong-hn̂g, chai chin-choē hoe-chháu; tī pún-toē goá bô koh khoàⁿ-tio̍h koh-khah hó ê chhù lah. Goá chhi̍h tiān-lêng, bô kú chi̍t ê lú-pī chhut-lâi khui-mn̂g, goá the̍h chi̍t tiuⁿ bêng-phìn hō͘ i, koh soat-bêng lâi-ì, i kiò goá ji̍p lâi lâng-kheh-thiaⁿ chē. Si̍t-chāi sī chi̍t keng toā koh suí ê kheh-thiaⁿ; ū kǹg-khîm, tiān-oē kap chin kè-ta̍t ê gē-su̍t tiau-khek, chng-thāⁿ hui-siông ko-ngá, tuì chiah ê pò͘-tì thang khoàⁿ chhut chú-lâng sī siong-tong ê hó-gia̍h. Goá tú-tú koan-sióng kàu ji̍p sîn ê sî, chi̍t ê iok 5,6 cha̍p hè cheng-sîn chin pá-moá ê sîn-sū the̍h goá ê bêng-phìⁿ chhut-lâi.
"Lí sī Ông Sian-siⁿ?" i chin kheh-khì kāu goá ak-chhiú, chhiáⁿ goá chē, koh kóng, "Goá sìⁿ N̂g, sió-miâ Khek-sêng（黃克成）, hoan-gêng lí kong-lîm."
"N̂g Sian-siⁿ, lí teh bô-êng lâi chak-chō lí!"
"Boē! Boē! Ông Sian-siⁿ sī chit keng C kàu-hoē ê thoân-tō sian-siⁿ?"
"Sī! sī, N̂g Sian-siⁿ, chhiáⁿ to-to chí-kàu," goá ti̍t-ti̍t tàm-thâu.
"Khí-kám, khí-kám, goá m̄-sī kàu-tô͘," i chhiò-chhiò kóng.
"N̂g Sian-siⁿ sī chit keng Khek-sêng hoà-kang kang-chhiúⁿ（克成化工工廠）ê chhiúⁿ-tiúⁿ, thiaⁿ kóng kuì kong-si ê gia̍p-bū put-chí hoat-tián, toā-toā kiong-hí."
"To-siā!" i chhiò-chhiò tàm-thâu.
"Thiaⁿ kóng N̂g Sian-siⁿ uī-tio̍h gia̍p-bū, tiâu-kang khì Bí-kok khó-chhat."
"O͘h, m̄-sī tiâu-kang uī-tio̍h kong-si khì, sī in-uī nn̄g nî chêng siáu-lú hoān-tio̍h Bâ-pì chèng chin giâm-tiōng, chhē chin-choē i-seng bô pān-hoat chiah khì Bí-kok, koh goá ū chi̍t ê kiáⁿ tī Bí-kok teh tha̍k-chheh, sūn-soà khì kā i khoàⁿ-khoàⁿ leh, ia̍h chià tio̍h chit ê ki-hoē chham-koan hia ê kang-gia̍p."
"Chin khó-lîn! Lēng chhian-kim hoān-tio̍h chit khoán pīⁿ-chèng."
"Tio̍h, Ông Sian-siⁿ, lí sī beh lâi èng-teng siáu-lú ê ka-têng kàu-su, sī bô?"
"Sī, sī! Thiaⁿ kóng ū chin-choē lâng èng-teng?"
"Sī, chóng-sī in ê tiâu-kiāⁿ lóng boē hó-sè.
"Sī án-choáⁿ?"
"Ū ê sī sî-kan-siōng boē thang ta̍k ji̍t lâi; ū ê sī boē hiáu im-ga̍k; ū ê oē-hiáu ga̍k-lí kap siaⁿ-ga̍k, m̄-kú boē hiáu toâⁿ kǹg-khîm, só͘-í lóng boē thong-kè."
"Goá kin-á-ji̍t sī uī-tio̍h chit ê sū chiah lâi, N̂g Sian-siⁿ, nā bô khì-hiâm, goá hoaⁿ-hí lâi kā lín ho̍k-bū."
"Chin to-siā, nā-sī goá só͘ kóng chiah ê tiâu-kiāⁿ lí lóng bô būn-toê ho͘N3?"
"M̄-sī chin oē, put-kò tām-po̍h oē thang sèng-jīm chiah tio̍h."
"Goá chai-iáⁿ lin kàu-hoē ê bo̍k-su sian-siⁿ ê ha̍k-būn lóng chin hó, te̍k-pia̍t tuì im-ga̍k hong-bīn. Taⁿ oē thang tit-tio̍h lí ê kong-lîm chí-tō sī goá ê êng-hēng."
"To-siā, goá oē chīn só͘ oē ê lâi ho̍k-bū lēng chhian-kim, iā chhiáⁿ N̂g Sian-siⁿ í-āu to-to hia̍p-chō͘ pang-bâng."
"Taⁿ goá tio̍h thiaⁿ lí ê ì-kiàn, koan-hē sî-kan ê to͘-ha̍p kap ge̍h-hōng chiah ê tiâu-kiāⁿ, chhiáⁿ lí kóng."
"Koan-hē sî-kan, goá oē chin só͘ oē ta̍k ji̍t lâi." Goá koh kóng, "Nā-sī goá ê ì-sù m̄-sī beh choè ka-têng kàu-su thàn-chîⁿ; goá goān-ì bô tiâu-kiāⁿ lâi thoè lēng-chhian-kim ho̍k-bū, só͘-í chîⁿ ê sū chhiáⁿ m̄-bián thê-khí."
"Lí lâi choè goán ê lāu-su goá eng-kai tio̍h pò-tap lí." N̂g Sian-siⁿ thêng chi̍t-sî-á kú teh siūⁿ, jiân-āu chiah kóng, "Goá chai-iáⁿ choè thoân-tō bo̍k-su ê lâng khah bô ài kóng chîn ê sū, án-ni hó, kì-jiân m̄ thê-khí, lán chiū mài kóng-khí, lí goá lóng thèng kî chū-iû."
"án-ni, goá tiù āu lé-pài ê pài it khí, chèng-sek lâi siōng-khò, hó bô?"
"Taⁿ goá tio̍h kài-siāu siáu-lú hō͘ lí se̍k-sāi." N̂g Sian-siⁿ suî-sî chhi̍h tī i sin-piⁿ ê tiān-lêng, chi̍t ê lú-pī chhut-lâi. I tuì lú-pī kóng, "Khì sak sió-chiá chhut-lâi, kā i kóng i ê lāu-su lâi lah." Lú-pī ji̍p-khì, N̂g Sian-siⁿ koh kā goá kóng, "Goá chí-ū nn̄g ê kiáⁿ, toā ê sī ta-po͘ ê, hiān-chāi tī Bí-kok ê Chicago Tāi-ha̍k teh tha̍k Kang-têng-hē, iáu nn̄g nî chiah oē pit-gia̍p; chit ê siáu-lú miâ kiò Ná-ná, sī goá î-it ê cha-bó͘-kiáⁿ, goá hui-siông thiàⁿ i. I ê ha̍k-gia̍p iā chin hó, bô phah-sǹg hoān-tio̍h chit khoán pīⁿ, hō͘ goán choân-ke siū-tio̍h chin toā ê táⁿ-kek. I ê lāu-bú koh-khah siong-sim, tì-kàu tī Bí-kok ê sî iā phoà-pīⁿ tó tī pīⁿ-īⁿ, hiān-chāi iáu tiàm tī New York the ji̍p-īⁿ, goá ê kiáⁿ tī hia teh chiàu-kò͘ i, saⁿ ji̍t chêng ū siá phoe tńg-lâi kóng ū khah hó lah. Taⁿ goá uī-tio̍h bô beh hō͘ Ná-ná siⁿ iàm-sè pi-koan, ióng-kám oa̍h--lo̍h-khì, chiah koat-tēng beh chhiáⁿ chi̍t uī ka-têng kàu-su thang kap i choè-phoān, iā kè-sio̍k i ê ha̍k-gia̍p. Taⁿ lí lâi chin hó, ǹg-bāng tuì lí ê chí-tō oē tit kái-piàn i ê pi-koan." Kóng kàu chia, Na-ná í-keng hō͘ lú-pī sak lâi kheh-thiaⁿ.
Goá ê thian ah! Goá khoàⁿ chi̍t-ē hiám-hiám hoah chhut-lâi. Sī chi̍t ê 20 hè chó-iū hui-siông suí ê siù-lú; sui-jiân bô hoà-chong, ba̍k-chiu kap bīn piáu-hiān chin iu-siong, chóng-sī bīn-hêng kap sin-chhâi bô-lūn hō͘ sím-mi̍h lâng khoàⁿ-tio̍h, lóng ài ti̍t-ti̍t kā khoàⁿ. Goá soà gāng-gāng, thó͘-khuì Siōng-tè uî-hô hiah chân-jím, hō͘ chit khoán lú-chú hoān-tio̍h chit hō pīⁿ, it-seng tio̍h chē tiàm lûn-í（輪椅）nih.
N̂g Sian-siⁿ khoàⁿ-tio̍h i ê cha-bó͘ kiáⁿ chhut-lâi, kiâⁿ oá i ê sin-khu-piⁿ, àⁿ-thâu chim i ê thâu-hia̍h, jiân-āu kia̍h thâu tuì goá kóng:
"Chit ê sī siáu-lú Ná-ná," chiap lo̍h-khì kā Ná-ná kóng, "Chit uī sī Ông Sian-siⁿ, lí ê lāu-su, i beh kap lí choè-phoāⁿ, lí tio̍h hó-hó thiaⁿ i ê oē."
"Ông Sian-siⁿ lí hó," i tuì goá tàm chi̍t-ē thâu, chhuì lō͘-chhut chi̍t-sî-á chhiò-iông.
"N̂g Sió-chiá, ǹg-bāng oē hō͘ lí khoài-lo̍k," goá iā kèng-lé hoê-tap.
"Kiò i Ná-ná chiū hó," N̂g Sian-siⁿ chhiò-chhiò kóng.
"In-uī sî-kan bô chá, goá tio̍h sit-lé tńg-lâi khì. āu lé-pài pài it chá-khí goá chiah lâi."
"Ông Sian-siⁿ, í-āu lán sī chi̍t ke ê lâng, só͘-í lóng m̄-bián khu-sok, thang suî-ì chhut-ji̍p." N̂g Sian-siⁿ ná kóng ná sàng goá chhut-lâi.
"Lāu-su chài-chián!" Ná-ná iā kā goá sî-pia̍t.
"Cahì-chián!"
X X X X X X
Goá bô sū-sian tuì kàu-hoē tióng-chip kóng; hô-pit tio̍h teng-kiû in ê ì-kiàn. Goá khoàⁿ che chiū-sī thoân hok-im, m̄-sī teh choè ka-têng kàu-su, nā ha̍p Siōng-tè ê chí-ì, uī sím-mi̍h sū-sū tio̍h hō͘ in thong-kè. Goá lé-pài-ji̍t chiong chit chân sū pò-kò hō͘ chèng-hoē-iú chai-iáⁿ, chhiáⁿ in uī-tio̍h chit ê sū kî-tó. Bô phah-sǹg, ū kuí ê lāu tióng-chip piáu-sī hoán-tuì kóng, thoân-tō lâng m̄-thang án-ni choè, kàu-hoē kò͘ khah hó-leh chiū hó. Goá chhiò-chhiò tuì in kóng,
"Kàu-hoē m̄-sī bió-ú; goá iā m̄-sī biō-kong."
(Thāi-sio̍k)
