Kò Lîm Siau khûn ê lio̍k-toān
Lîm Chiàu
1966.08.15 P.14-15
Siau Khûn Lú-sū sī Chiong-hoà koān Chhân-toing-ng tok-nái-thâm ê lâng. Lāu-pē kiò-choè Siau Hin-siông, sī chá-chêng Chhân-tiong-ng kàu-hoē ê tiúⁿ-ló. Siau Tiúⁿ-ló chū soè-hàn chiū chin chhong-bêng, ū khì Tâi-pak tha̍k I-ha̍k-hāu kàu tiong-tô͘, in-uī ka-têng koan-hē tńg-lâi chhù-nih khui ūn-sàng tiàm pang-chān ka-têng.
Siau Khûn Lú-sū sī i ê tióng-lú, chū soè-hàn chiū chin koai koh chin chhong-bêng, 19 hè pit-gia̍p Chiong-hoà Ko-téng lú ha̍k-hāu, sī chit keng ha̍k-hāu tē jī kài ê pit-gia̍p-seng. Choè ha̍k-seng ê sî-tāi chiū chin jia̍t-sim tī kàu-hoē ê kang, tit-tio̍h tong-sî Chhân-tiong kàu-hoē ê Bo̍k-su Lô͘ Sióng ê kài-siāu, chiū tuì Bo̍k-su-niû o̍h hong-khîm kàu ko-lú pit-gia̍p liáu, 20 hè chiū kap goá pún-lâng kiat-hun, hit sî tú hó sī 1926 nî 3 ge̍h 31 hō, só͘-chāi sī tī goá ê kò͘-hiong Tn̄g-poe̍h-táu ê kàu-hoē.
Kiat-hun liáu, Siau Lú-sū chiū kap goá phāu tio̍h toā ê ǹg-bāng kap oán-tāi ê iⁿ-siōng, tī 4 ge̍h 3 hō khì kàu Lo̍k-káng ê kàu-hoē khai-sí kang-chok, lâi tāi-thoè sin-hun ê lú-hêng. Siōng-tè kó-jiân ū thiaⁿ goán ê kî-tó, kàu-sè toā chín-hin, sìn-tô͘ ti̍t-ti̍t cheng-ka. I iā ū kó-lē goá hō͘ goá ha̍k-gia̍p toā chìn-pō͘, tī keh tńg nî 3 ge̍h kàu-su khó-chhì chiū ki̍p-keh, 23 kho ê kho-bo̍k lóng thong-kè, thang siū siat-li̍p choè bo̍k-su. I pún-sin tuì hū-lú ê kang-chok í-ki̍p jî-tông Chú-ji̍t-o̍h, á-sī sìn-tô͘ ê chio-ho͘, to hui-siông chhut-lâi.
Tī it-seng ê tiong-kan, só͘ toà kè 5 só͘-chāi kap só͘ choè ê kang, sī chhin-chhiūⁿ án-ni:
1. Tī Lo̍k-káng kàu-hoē. Tuì 1929 nî 3 ge̍h kàu 1929 nî, hō͘ kàu-hoē ke chin toā heng-khí.
2. Tī Hong-goân kàu-hoē. Tuì 1929 nî kàu 1933 nî.
a) Chhut-la̍t hiòng Ji̍t-pún lâng thoân tō-lí, in-uī i ê Ji̍t-pún oē chin gâu kóng, só͘-í siông-siông kú-pān Ji̍t-jîn ê hū-lú kang-chok.
b) Jia̍t-sim tī thoân-tō, iû-kî-sī bûn-jī thoân-tō, muí lé-pài hoat-sàn 198 hūn ê "Ka-mi no kun-ni sin-bun"(神國新聞)lóng sī i chi̍t chhiú só͘ choè ê.
3. Lâm-chú kàu-hoē. Tuì 1933 nî kàu 1951 nî, 19 nî kú tī Lâm-chú tng Iù-tī-hn̂g ê pó-bú, bô niá sin-lô, koh tàu khai-thok kàu-hoē: chiū-sī (1) Liān-iû-chhiúⁿ, (2) Kiô-á-thâu ê nn̄g só͘-chāi.
4. Má-keng kàu-hoē. Tī chia kap choân kàu-hoē tâng-sim, koh tit-tio̍h Siōng-tè ê tâng-kang, hō͘ choân Phîⁿ-ô͘ iô-choah, só͘ ū ê biō-ú kap tâng-kî, hoat-su, biō-tiong ê léng-siù lâi kui Chú, uī-tio̍h án-ni hoān-tio̍h koan-iām, tio̍h siū chhiú-su̍t, kai-chài choân-thé sìn-tô͘ tâng-sim kî-tó, kap biō-tiong ê sîn-bêng tàu-hoat, kó-jiân tit-tio̍h sèng-lī. Chi̍t hong-bīn chiap-thāi goā-kok ê oán-tong kui Chú, á-sī Poē-tài Sèng-keng-hoē Tâi-oân ê chhut-miâ ê bo̍k-su tâng-kang, kè-khì Phîⁿ-ô͘ hia̍p-chō͘ pò͘-tō. Siau Lú-sū ū chi̍t chhiú chú-chhài ê thian-châi, hō͘ chiah ê pò͘-tō poê-lêng ê jîn-oân cheng-ka le̍k-liōn. Hoān-nā kàu Phîⁿ-ô͘ khì tàu èng-oān ê lâng oē thang toā cheng-chìn si̍t-io̍k. I tī Má-kong sī chèng sîn-bêng só͘ bat, só͘ khī-khek ê, chiàu só͘ liû-thoân, biō-tiong ê hé-lô͘ siông-siông oē hoat-lô͘, kóng nā hoat-lô͘, chiū-sī beh lia̍h Siau Khûn Lú-sū kap goá pún-lâng.
5. Tī Tâi-lâm Sîn-ha̍k-īⁿ. Tuì 1954 kàu 1956 nî, tī chia pang-chān pún-lân hùn-liān Sèng-keng su-īⁿ ê ha̍k-seng, chio-ho͘ kuí nā ka-têng lâi sìn Chú, soà kā in tû ngó͘-siōng. Koh ū chó͘-chit si̍t-toē hùn-lāin kang-chok ê lâng, ti̍t-tio̍h lī-ek chin-choē, tì-kàu siū Chiong-hui Bo̍k-su chin taō chheng-chàn.
6. Tī Tâi-tiong Liú-goân kàu-hoē. Tuì 1956 kàu 1959 nî, iā sī hui-siông chhut-la̍t, ēng thoân-tō choè hōng-sū, ēng kang-chok choè khoài-lo̍k, put-tān tuì iú-sek kai-kip ê lâng sī án-ni, tuì khoân-kéng khah bái ê lâng iā sī án-ni piáu tông-chêng, kàu tī choè-āu tī Tâi-tiong choè choàn-sek, koh ū piáu-hiān i ê kha-jiah sī hô-téng ê suí.
7. Tam-tng Phiⁿ-ô͘ Soan-tō-hoē ê kang. Tuì 1959 nî kàu 1963 nî, uī-tio̍h Koà-chhài-chí-hoē, ū (1) khui ko͘-jî-īⁿ siu-iông 10 goā ê ko͘-jî, uī in si-hêng kàu-hoà kang-chok, āu-lâi ín-chhoā ko͘-jî kap bú-chhin lâi sìn Chú, koh te̍k-pia̍t koan-sim tī ko͘-jî ê ha̍k-gia̍p kap kiān-khong. (2) Koh bián-huì pang-bâng i-liâu thoân-tō, muí ji̍t to chhut mn̂g thoân hok-im, siū tio̍h Sun Ngá-kok Bo̍k-su-niû thiàⁿ Chú, thiàⁿ Tâi-oân ê sim só͘ kám-kek, it-hoat chhut-la̍t thé-thiap Chú ê sim-chêng lâi choè kang, piàn kiâⁿ kàu Phîⁿ-ô͘ ê ta̍k ê tó-sū, khì thoân hok-im.
8. Tī Kiô-á-thâu kàu-hoē. Tuì 1963 kàu 1966 nî, I choè sū ta̍k pái to ēng kám-siā kám-kek ê sim, sui-jiân sin-thé ià-siān, cheng-sîn khiok put-sî khoài-lo̍k. Pún-nî chiaⁿ-ge̍h kap tióng-chip saⁿ-kap chhut-khì thàm-hóng hoē-iú ê sî, sin-khu hoat-pīⁿ, iá-kú kè-sio̍k kang-chok, tì-kàu koaⁿ-pīⁿ koh chài hoat. Pīⁿ tiong kuí-nā ge̍h ji̍t kú, chóng-sī lóng m̄-bat hoat-chhut chi̍t kù oàn-giân. Gō͘ ge̍h 27 ji̍t, keng-kè goā-kok i-seng ê chhiú-su̍t, soan-pò͘ kóng sī boē hó ê phoà-pīⁿ, iáu-kú sim-sîn hui-siông tìn-chēng, sî-siông tuì sim-toé kám-siā Chú kè-khì ê un-huī, koh tuì lâi hóng-būn ê lâng suî-ê suî-ê piáu kámsiā kap chiok-hok. Gō͘ ge̍h 31 hō téng-o͘ 9 tiám, Chú Iâ-so͘ chhut-hiān lâi chio-ho͘, chiū toā siaⁿ kiò kóng, " Chú Iâ-so͘ lâi lah, Chú Iâ-so͘ lâi lah!" Goán saⁿ-kap kuī-lo̍h kî-tó ngiâ-chih Iâ-so͘, khuì chiū tn̄g. āu-lâi keng-kè chi̍t-toāⁿ sî-kan koh hoân-hûn, kàu 7 ge̍h 17 hō Chú-ji̍t. chú chiū koh lâi ngiâ-chi̍h I koh khì.
Kè-sin liáu-āu, tit-tio̍h Tâi-tiong Liú-goân kàu-hoē Tióng-chip-hoē ēng chiân-koaⁿ lé-gū ê hong-sek, chó͘-chit tī-song Ui-oân-hoē lâi thoè siat-hoat it-chhè, koh tit-tio̍h Kiô-á-thâu kap Lâm-chú téng kàu-hoē 100 goā lâng chē choan-chhia lâi kàu Tâi-tiong chham-ka hoē chòng. Si̍t-chāi sī kong-êng kàu ke̍k; āu-lâi chiah chòng tī Toā-tō͘-soaⁿ ê sī-hoān kong-bōng.
Goá pún-sin hiān-sî ê chhù-kéng sī hui-siông pi-thòng, tī chia chhin-chhiūⁿ tī sí-ìm ê soaⁿ-kok, hiān-sî sit-khì thiⁿ-téng chi̍t lia̍p ê kng-chhiⁿ, jîn-seng sī sit-lo̍h chi̍t ê tiâu-chiat-ki, chi̍t ê êng-ióng-sū, chi̍t ê bô͘-sū, í-keng lī-pia̍t goá khì lah. Sui-jiân bêng-pe̍k Chú Iâ-so͘ chhin-sin ū lâi chiap-la̍p i khì, chóng-sī 40 nî kú ê hó tâng-phoāⁿ lī-pia̍t goá khì lah, cháiⁿ-iūⁿ boē thang siong-sim thòng-sim. Chóng-sī bāng siōng Chú sù goá sin ê le̍k-liōng, koh-chài hùn-khí, hū-khí Chú ê hù-thok, lâi chiân-chìn chiū-sī.