Bô͘-hoān bú-chhin lia̍t-toān
1959年5月845期 p.25-26
Chng Lîm Chhun-kuì Lú-sū(莊林春桂)
Sio̍k Lâm Tiong An-pêng kàu-hoē, kin-nî 54 koè. Saⁿ-cha̍p nî chêng kap kok-bîn kàu-io̍k-ka Chng Péng-tông Sian-siⁿ kiat-hun. Sè-hàn ū soan-kàu-su kàu An-pêng thoân-kàu ê sî chiap-siū tō-lí, chiū kui Chú. It-ti̍t tng Chú-ji̍t-o̍h kàu-oân, kàu kiat-hun āu iû-goân jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú. ēng chit khoán cheng-sîn lâi tī-ke kà kiáⁿ. Kap chhù-piⁿ hô-bo̍k, hoaⁿ-hí pang-chān lâng, jia̍t-sim tī kong-ek sū-gia̍p. Tiōng-hu tam-tng kàu-io̍k ê kang í-keng 40 nî, chêng bat chò kok-bîn ha̍k-hāu-tiúⁿ, hiān-sî ho̍k-bū tī Tâi-lâm-chhī-li̍p Tô͘-su-koán . Lú-sū in-uī ka-têng bô sím-mi̍h gia̍p-sán, pún-sin tio̍h tī ka-têng tô͘-bô͘ chē-chē hù-gia̍p lâi pang-chān ka-kè, chai-poê chú-lú.
Kiáⁿ-jî kiōng ū 3 lâm 4 lú, toā kiáⁿ-sài chò i-seng, toā hāu-siⁿ pit-gia̍p i-ha̍k-īⁿ chāi-ha̍k tiong, tē-jī cha-bó͘-kiáⁿ pit-gia̍p su-hoān teh kà kok-bîn ha̍k-hāu, kî-û lóng teh tha̍k tiong-ha̍k, sêng-chek lóng chin hó, koh lóng sī jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú ê chheng-liân.
I ê ka-têng tī Bîn-kok 45 nî bat siū soán chò bô͘-hoān ka-têng, siū piáu-chiong. I hiān-sî tng An-pêng kàu-hoē ê chip-sū kap Chheng-liân thoân-khè ê kò͘-būn.Tī siā-hoē nih iā ū tam-tng Hū-lú-hoē ê kàm-sū, uī hū-lú kài tàu tô͘-bô͘ lī-ek. Koh tī tē 44 kài Hū-lú cheh ê sî bat siū piáu-chiong chò bô͘-hoān hū-lú. Chit pang tòng-soán Tâi-lâm chhī bô͘-hoān bó-chhin, beh siū séng chèng-hú ê piáu-chiong. Si̍t-chāi chin thang kiong-hí kap poē-ho̍k.
So͘ Tân Sio̍k Lú-sū(蘇陳惜)
Sio̍k Ko Tiong Thài-iâ kàu-hoē. Kin-nî 60 hoè. Tī Bîn-nok(sic.) 45,46,47,3 nî kú liân-soà tòng-soán Ô͘-lāi hiong ê bô͘-hoān bó-chhin.Só͘-í kin-nî koh siū Ko-hiông koān chèng-hú ê piáu-chiong. Choè lâng un-jiû, hó khoán-thāi lâng, koh jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú, sī chi̍t ê hó ê Ki-tok-tô͘, hō͘ lāi-goā khim-gióng. Tiōng-hu So͘ Kî-chèng Tiúⁿ-ló, goân sio̍k Hái-po͘ kàu-hoē, kàu kū-nî chhut-thâu tô͘-bô͘ lâi khai-siat Thài-iâ pò͘-tō-só͘. Hu-hū nn̄g lâng tuì kàu-hoē put-sî to sī hiòng-chêng chhut-la̍t. In ū 4 lâm 3 lú, tióng-lâm chiū-chit tī kun-pō͘, chhù-lâm hiān-sî tī Kim-mn̂g tng peng, sam-lâm kū-nî pit-gia̍p Sêng-kong Tāi-ha̍k.
So͘ Loā Goa̍t lú-sū(蘇賴月) 68 hoè
I sî Hōng-soaⁿ kàu-hoē tiong-si̍t ê chí-moē, jia̍t-sim ê Ki-tok-tô͘. Tiōng-hū So͘ Kiû Sian-siⁿ tī Hōng-soaⁿ khai-gia̍p siù-i pēⁿ-īⁿ, tī siā-hoē put-chí ū toā jîn-bōng. Só͘ hu-jîn gâu chīn-la̍t pang-chān i, soà tī kàu-hoē hū-jîn-hoe8, tī kî-tó-hoē, tī thàm-hóng toā-toā tio̍h-boâ.
I ēng Ki-tok Iâ-so͘ ê sìn-gióng chīn-la̍t poê-iúⁿ i ê kiáⁿ-jî. Toā kong-chú i-su Iok-châi hiān-sî Ko-hiông chī-li̍p pēⁿ-īⁿ lāi-kho chú-jīm, jī-lâm Io̍k-lîm sī siù-i kap lāu-pē hia̍p-le̍k tī siù-i pēⁿ-īⁿ ê kang-chok, sam-lâm Iok-bêng Sêng-kong Tâi-ha̍k sì nî, choan-kong khòng-bu̍t hē, sì-lâm Iok-sêng Ko-hiông Chhī Tiong Ko saⁿ chāi-ha̍k-tiong.
Chiah ê kiáⁿ-jī nā m̄-sī tuì hiân-tek koh jia̍t-sim ê lāu-bú, chiū boē thang khoàⁿ-kìⁿ chit khoán Ki-tok-hoà bí-moá ê ka-têng. I tī 1957, 5:12 siū Séng chèng-hú soán-chhut chò bô͘-hoān bú-chhin.
Khó͘ Ông Chu-eng Lú-sū(許玉朱鶯)54 hoè
I sī Hōng-soaⁿ kàu-hoē hiān-jîm ê tiúⁿ-ló í-ki̍p iù-tī-hn̂g ê hn̂g-tiúⁿ, sī jia̍t-sim ê Ki-tok-tô͘.
Khó͘ Tiúⁿ-ló sī Sai-lê tìn bêng-i Ông Tāi-pi̍t Sian-siⁿ ê chhù-lú, pē-bú kap 6 ê hiaⁿ-tī, 4 ê chí-moê lóng sī jia̍t-sim ê Ki-tok-tô͘ bí-lē ê ka-têng.
I 18 hè pit-gia̍p Tâi-pak tē 3 Ko Lú liáu-āu, chìn-ji̍p Tang-kiaⁿ Tè-kok lú-chú io̍h-ha̍k choan-bûn ha̍k-hāu chhim-chō. Ū kap Pak-káng kiû-tō-chiá i-su Khó͘ Chhùn-kim Sian-siⁿ kiat-hun. In iáu-boē lâi Hōng-soaⁿ í-chêng, chīn-la̍t tī Má-chó͘ hoat-siông-tē Pak-káng kap bo̍k-su hia̍p-le̍k, sàu-tû bê-sìn, heng-khí kàu-hoē, kiàn-siat sin ê pài-tn̂g.
Hiān-sî Khó͘ Sian-siⁿ tī Hōng-soaⁿ khai-gia̍p Sìn-an-tông I-īⁿ. Ka-têng ū 5 lâm 1 lú, oân-choân tuì Khó͘ Tiúⁿ-ló chi̍t ki chhiú lâi poê-iûⁿ jia̍t-sim ê Ki-tok-hoà ka-têng.
I put-tān poê-iúⁿ tiōng-hu ji̍p sèng-hoē, choân-ke bô chi̍t ê sìn-gióng ê lo̍k-ngó͘-chiá. Tióng-lâm Tek-chong pit-gia̍p Tām-kang Eng-choan, hiān-sî Sìn-an khì-chhia kang-chhiúⁿ ê keng-lí/ Jī-lâm Pin-se̍k, Su-hoān Tāi-ha̍k pit-gia̍p āu, chìn-ji̍p gián-kiù. Saⁿ-lâm Bûn-hông Kok-hông Ī-ha̍k-īⁿ chhim-chō tiong. Sì-lâm Hi-tia̍t Sêng-kong Tāi-ha̍k sì nî, choan-kong kiàn-tiok hē. Ngó͘-lâm Bêng-gān tī Ko-hiông I-ha̍k-īⁿ ê i-kho. Tióng-lú Hun-ngô͘ hiān-sî Ko-hiông Séng Lú chho͘ saⁿ chāi-ha̍k tiong, tāi-ke lóng sī sêng-chek iu-siù.
In-uī Khó͘ Tiúⁿ-ló ū hó ê châi-tek kap hó ê sìn-sim, só͘-í kim-ji̍t oē thang khoàⁿ-kìⁿ bí-boān ê ka-têng. I tī kū-nî 5 goe̍h 12 ji̍t hō͘ Séng chèng-hú kéng chò bô͘-hoān bú-chhin.
Gô͘ Gân Lēng Lú-sū(吳顏令)
Tī Bîn-kok 47 nî hō͘ Khe-chiū hiong soán tio̍h bô͘-hoān bú-chhin, siū Pîn-tong koān chèng hú piáu-chiong. I kin-nî 65 hoè, sī Ko Tiong Khe-chiu kàu-hoē ê goân-ló Gô͘ Iú-hok Tiúⁿ-ló ê hū-jîn-lâng. I pûn-sin(sic.) sī chō͘-sán-sū, ū seⁿ 5 lâm 3 lú, ta̍k ê kiáⁿ-jî to lóng ū siū kàu-io̍k. Sī chin gâu khek-khó͘ nāi-lò, gâu pang-chān tiōng-hu kà-sī kiáⁿ-jî, sī chi̍t ê hiân-chhe liông-bú. Tē 5 kiáⁿ Tâi-pak Kang Choan pit-gia̍p tng peng liáu tú thè-ngó͘, kî-û 4 ê hāu-siⁿ lóng chhoā bó͘ liáu, iā lóng chiū-chit tī siong-tong ê chit-bū; 3 ê cha-bó͘-kiáⁿ lóng chhut-kè liáu, kiáⁿ-sài nn̄g ê sī tiúⁿ-ló, chi̍t ê sī thoân-kàu-ka, chiū-sī Chiā Ha̍k-liông Sian-seⁿ. Sun-á ū-ê tī tāi-ha̍k, ū-ê tī ko-tiong teh tha̍k chheh.
I tī Khe-chiu kàu-hoē le̍k-jīm tióng-chip ū 37 nî kú, tī siú lé-pài, kî-tó-hoē, ka-têng lé-pài m̄-bat khoat-se̍k. Kàu muí pài 6 chiū khì sûn hoē-iú, nā ū thiaⁿ-tio̍h hoē-iú ū phoà-pīⁿ á-sī sím-mi̍h khùn-lân ê sū, chiū khì an-uì kap kî-tó. iā kó͘-lē kiáⁿ-jî sim-pū tio̍h jia̍t-sim ho̍k-bū kàu-hoē, koh chin gâu thiaⁿ thoân-kàu-ka, iā gâu lîn-bín sàn-hiong lâng; ū chîⁿ sī hiàn-kim kap àm-chīⁿ chò hó-sū, koh sī chiàⁿ-chhiú só͘ chò ē(sic.) bô hō͘ tò-chhiú chai. Chin ū kàu-ióng, gâu kèng toā tiàⁿ sè, m̄-bat kóng lâng ê sī-hui. Só͘-í hō͘ hoē-lāi hoē-goā ê lâng lóng-chóng o-ló, i ê sìn-gióng seng-oa̍h thang chò lâng ê hó bô͘-hoān. Thang kóng Siōng-tè ū sù-hok tī i ê ka-têng.
Chiu oàn Lú-sū(周怨)
I sī sio̍k Ko tiong Tang-káng kàu-hoē ê Lîm Sù Tiúⁿ-ló-niû, 69 hoè. Chhut-sì tī Tang-káng tìn Chiu ka ê tē 3 cha-bó͘-kiáⁿ. Ka-têng sàn-chhiah, lāu-pē chá sí, téng bô hiaⁿ ē bô tī, kia̍h ba̍k bô chhin, tī cha̍p goā hoè lāu-bú kap ché-moē choân-ke 5 kháu ê seng-oa̍h, chiū chí-ū khò i chò kang î-chhî, koh siu-ióng cho̍k-lāi ko͘-to̍k ê gō͘ chím-pô, saⁿ-tǹg oh koè, pîn-hân kàu-ke̍k.
Kàu tī 18 hoè, tú-hó î-piáu hiaⁿ Lîm Sù Tiúⁿ-ló pē-bú chá-sī, hiaⁿ moē nn̄g lâng bô i-oá, chiah chio i chò tiōng-hu. Hit sī Lîm Sù Tiúⁿ-ló seng-khu soe-lám, siông-siông phoà-pīⁿ, tú-á sìn tō-lí. I chiū sió-sim chiàu-kò͘, hō͘ i seng-khu ná ióng-kiāⁿ. āu-lâi tī chiū-chit seng-oa̍h, thāi-gū hi-po̍k, kiáⁿ-jî lām-luì ê sî, i chiū thè lâng chò saⁿ-khò͘, thàn chîⁿ tàu pang-chān. Tī chò sū-gia̍p sit-lī liáu chîⁿ ê sî, lóng bô oàn-giân, hoán tńg ēng hó-oē un-sûn bián-lē i . Hu-chhe kiat-hun 48 nî kú-siong kèng siong-ài, m̄-bat chhá-chhuì.
Tuì tī kiáⁿ-jī chin chù-tiōng chong-kàn kàu-io̍k, koh tī 50 nî chêng chiū hō͘ toā cha-bó͘-kiâⁿ tha̍k kok-bîn ha̍k-hāu. Koh pún-sin tng kah-tiúⁿ, lîn-tiúⁿ 22 nî kú, hō͘ chhù-piⁿ siā-hoē chin khim-gióng.
Taⁿ kám-siā Siōng-tè ū chiok hok-khì tī i ê ka-cho̍k, sui-jiân tī 3 nî chêng Lîm Sù Tiûⁿ-ló lī-khui sè-kan, iáu-kú ū hō͘ i seng-khu ióng-kiāⁿ, ka-têng keng-chè m̄-sī hù-jū, chóng-sī khó-í koè. I ū 3 lâm 4 lú, toā kiáⁿ Bêng-in ho̍k-bū Pîn-tong koān chèng-hú, bat tng Tang-káng kàu-hoē ê tióng-chip. Jī kiáⁿ Bêng-tián chiū-chit Tang-káng Tiong-ha̍k, hiān-jīm Tang-káng kàu-hoē tiúⁿ-ló. Saⁿ kiáⁿ Bêng-keng tī Bān-tan keng-êng ngó͘-kim tiàm. Toā cha-bó͘ kiáⁿ Siù-eng kè Bān-tan kàu-hoē Tiuⁿ Siông-tiān Tiúⁿ-ló. Jī cha-bò͘-kiáⁿ kè Bān-tan kàu-hoē Ngó͘ Thoân teh chò seng-lí. Saⁿ cha-bó͘-kiáⁿ Hiân-khîm kè Pîn-tong Iûⁿ Chheng-hui Chip-sū. Sì cha-bó͘-kiáⁿ Bū-moá kè Koan-biō Sin-hong kàu-hoē Táng Gio̍k-bêng Soan-tō-su. Lāi-goā sun kap cheng-sun ū 30 goā ê. ǹg-bāng só͘ ū ê êng-iāu lóng kui hō͘ Chú.
Gô͘ Lîm Choan Lú-sū(吳林專)
I sī hiān-sî Chóng-hoé Châi-bū-chhù-tiúⁿ, iā sī Ko Tiong Châi-bu-pō͘-tiúⁿ, Sîn-ha̍k-īⁿ chóng-bū chú-jîm, Tióng-êng Tiong-ha̍k siông-jīm-táng-sū, Lâm-chú kàu-hoē Chù-ji̍t-o̍h(sic.) hāu-tiúⁿ Gô͘ Thian-sek Tiúⁿ-ló ê hu-jîn. Pún-sin Tām-chuí Lú-o̍h chhut-sin, hiān-sî iok 60 hoè. Hiān-jīm Lâm-chú kàu-hoē ê tiúⁿ-ló.
Gô͘ Tiúⁿ-ló koè-khì tī koaⁿ-kài ho̍k-bū kú-kú, koh hiān-sî tam-tng kàu-hoē chit-bū chiah-nih chē, iáu-kú in-uī ū chit ê hiân loē-chō͘, hō͘ i si̍t-chāi bô ka-têng hoân-ló ê thoa-luī. Lú-sū tuì kàu-hoē iā sī chin jia̍t-sim, uī-tio̍h Chú-ji̍t-o̍h, hū-jîn kî-tó-hoē, kiù-chè-phín chhú-lí, tiāu-kái uí-oân téng-téng, iā sī kòng-hiàn bô chió.
Te̍h-pia̍t(sic.) sī ióng-io̍k jî-lú chin sêng-kong, toā cha-bó͘-kiáⁿ Chio-lân lú-sū Ko Lú pit-gia̍p, sī Tân Chhong-bêng i-seng-niû, chin gâu pang-chān kàu-hoē.Tióng-lâm tāi-ha̍k pit-gia̍p, ho̍k-bū Káng-bū-kio̍k jîn-sū-sek. Chhù-lâm su-hoān pit-gia̍p, hu-hū lóng tng kàu-io̍k ê kang. Tē-jī cha-bó͘-kiáⁿ Ko Lú Tiong pit-gia̍p, tiōng-hu iā tī káng-bū-kio̍k.
án-ni thang kóng chò Ki-tok-tô͘ hū-lú, chò loē-chō͘, chò lāu-bú lóng chin sêng-kong. Si̍t-chāi bô kiàn-siàu chò Lâm-chú kàu-hoē chhut-sin ê bô͘-hoān bú-chhin.