Lūn Song-sū
1890.02 TĒ GŌ͘-CHA̍P-CHHIT TIUN p.11-13
Kū-nî Kàu-hoē-pò ū chhiáⁿ hiaⁿ-tī chò lūn, chiū-sī chiong Song-sū chò tê lâi gī-lūn. Thâu-miâ beh siúⁿ nn̄g kho͘, jī-miâ beh siúⁿ chi̍t kho͘; lēng-goā hiaⁿ-tī, chí-moē ê tiong-kan thâu-miâ beh tām-po̍h siúⁿ in. āu-lâi ū chih--tio̍h 6 phiⁿ niā-niā. Taⁿ í-keng phoe-phêng bêng-pe̍k, chiong jī-miâ-lāi kì tī ē-té:
1. Lâu Bō͘-chheng, A-lí-káng. 2. Chhî Chhun-ki, Chio̍h-pâi.
Hiaⁿ-tī bô lâng siá; chí-ū chí-moē chi̍t-ê siá, chiū-sī tiàm tī iâm-po͘ ê Kin-só.
Taⁿ chiong thâu-miâ ê Lūn ìn tī ē-té, hō͘ lín tāi-ke khoàⁿ.
Thâu-sū
Pêng-an khoài-lo̍k sī chèng-lâng só͘ him-bō͘; pēⁿ-thiàⁿ sí-sit iā sī ta̍k-lâng só͘ bē bián-tit. Kì-jiân ū sí, chiū ū bâi-chòng; ū bâi-chòng, chiū ū song-sū ê lé. Song-sū ê lé oh-tit khe-khó kàu chīn, iā lân-tit ta̍k-hāng lūn kàu chiâu-tio̍h siông-sè. In-uī ū kó͘-chá sèng-hiân só͘-tēng ê lé, hō-chò Kó͘-lé. iā ū hō͘-sè hiân-jîn só͘ ke ê lé, kì tī Ka-lé. iā ū hiān-sî só͘ tuì-tiōng siông-ēng ê lé, hō-chò Sio̍k-lé. Kó͘-lé kì chiūⁿ keng-chheh ū tàng khe-khó. Sio̍k-lé kok suî hong-sio̍k, bô ū tēng-kui.
Chiū Tâi-oân lâi lūn, koaⁿ-ke ê song-lé kap peh-sèⁿ ū koh-iūⁿ; pù-lâng kap sàn-hiong-lâng bô lóng chīn-tâng. Chiang, Choân, Kheh-lâng, Pêⁿ-po͘, kok ū cheng-chha. Tāi-khài lâi kóng, iā ū kó͘-lé, iā ū sio̍k-lé chham-lām teh ēng khah-chē.
Kàu-hoē hun-siat tī ta̍k-uī, sìn Chú ê lâng gū-tio̍h song-sū ê tāi-chì, beh it-bī thàn-sio̍k lī tek-choē Siōng-tè; nā beh it-khài kán-séng, sè-sio̍k m̄-nā hiâm lán put-hàu, soà khoàⁿ-khin tō-lí m̄-thàn. Tha̍k sèng-keng iū bô siông-sè kóng song-sū tio̍h choáⁿ-iūⁿ kiâⁿ-gî. Mn̄g khah-chai tō-lí ê lâng, só͘ kóng iā bô it-tēng ê kui-kí. án-ni, sìn Chú lâng liāu-lí song-sū ê tāi-chì, beh lióng-choân kî-bí si̍t-chāi oh-tit lah.
Put-tek-í tio̍h chiong kó͘-kim khah thong-hêng-ê lâi pâi-lia̍t tī ē-té. Hoān ū chha-biū-ê, kiû ko-bêng ê sian-siⁿ ké-bêng kà-sī: chiàⁿ sī sim só͘ goān.
Lūn Poaⁿ-pho͘ ê iân-kò͘, kap Poaⁿ-pho͘ ê khí-in
Pēⁿ lâng beh koè-khuì ê sî, kā i poaⁿ-koè pa̍t-uī, hō-chò poaⁿ-pho͘; khah-siông sī pēⁿ-lâng nā chai i-ê pēⁿ tîm-tāng-lah, chiū kah lâng kā i oāⁿ-uī. Siat-sú pēⁿ-lâng hun-bê, bē-hiáu-tit kà--lâng, chò kiáⁿ-sun ê lâng iā m̄-káⁿ bô kā i poaⁿ-pho͘; sui-jiân sī mê-sî iā m̄-káⁿ iân-oān bô chīn-sim.
Chiàu sè-sio̍k ê īⁿ-toan sī kóng, "Nā tī bîn-chhn̂g koè-khuì, sí-liáu ē giâ bîn-chhn̂g-kê." Chit hāng sìn Chú lâng m̄-thang thàn. In-uī m̄-nā īⁿ-toan, iā ū sún-hāi; lâng tī lîm-guî beh koè-khuì ê sî, eng-kai tio̍h ēng tit-kiù ê tō-lí an-uì i, hō͘ i an-sim koè-sì chiàⁿ ha̍p-gî; thái-thó thang poaⁿ-iô kiáu-jiáu, hō͘ i bô an-jiân?
Khe-khó poaⁿ-pho͘ ê khí-in sī tuì Cheng-chú. Lé-kì Tân-kiong-siōng kóng, "Cheng-chú pēⁿ-tāng khùn tī Kuì-sun só͘ sù ū-hoe, suí, koh kng-ku̍t ê chhio̍h bē-tit koè-khuì, i ê kiáⁿ Cheng-goân kā i oāⁿ-chhio̍h-liáu chiū-sí." (Kuì-sun sī Ló͘-kok ê siōng-kheng). Cheng-chú boē-bat chò tāi-hu-koaⁿ, só͘-í m̄-káⁿ khùn tāi-hu ê chhio̍h. Thang-chai Cheng-chú ê oāⁿ-chhio̍h sī kiaⁿ chhiàm-lé, kap hiān-sî poaⁿ-pho͘ ê ì-sù sio tuì-hoán.
Put-kò lâng sí chhoē tú-hó ê só͘-chāi lâi hē, hō͘ chhin-lâng thang khoàⁿ, beh siu-bâi ji̍p-bo̍k iā khah hó-sè. Nā hē tī pâng-lāi bē-ēng-tit, in-uī beh chò tāi-chì ū chó͘-gāi.
Lūn Poaⁿ-thiaⁿ kap ta̍k-hāng ê só͘-chò
Tng pēⁿ-lâng tn̄g-khuì hit sî, thiaⁿ-lāi ê sîn-pu̍t bo̍k-chú ta̍k-hāng-mi̍h, tio̍h poaⁿ khì khǹg pa̍t uī, hō-chò piàⁿ-thiaⁿ. Ì-sù sī kiaⁿ hiah ê ta̍k-hāng hō͘ sí-lâng ê oè-khì chhiok--tio̍h, chiū m̄-hó. Song-ka ta-po͘-lâng tio̍h tháu koè-soh, thâu-chang-boé phah-soàⁿ. Hū-jîn-lâng tio̍h pak thâu-chang, chiam-á thâu-chhah; tuî-heng tǹg-kha chhut ai-chhám ê siaⁿ, uî sin-si lâi khàu.
Ū só͘-chāi ê hong-sio̍k the̍h sí-lâng ê saⁿ tiàu tī tek-ko-boé, chiūⁿ chhù-téng á-sī lō͘-piⁿ, lâi kiò sí-lâng ê miâ saⁿ-pái; hō-chò kiò-hûn. āu-lâi kńg saⁿ lâi khàm sí-lâng ê sin-khu. Hō͘ sí-lâng khùn tī bô kha ê chhn̂g, chhn̂g tio̍h phah kē-kē kīn-thô͘; ì-sù sī lâng chhut-sì ê sî hē tī thô͘-ni̍h, taⁿ chhn̂g phah kīn thô͘, ǹg-bāng i tuì thô͘ koh tit-tio̍h oa̍h-khì lâi oa̍h. iā tio̍h tī sí-lâng ê kha-boé sio chē-chē gîn-choá, hō-chò sio kha-boé-choá. Ì-sù sī beh bé miā. uî-thoân kóng, ū lâng in-uī sio kha-boé-choá tit-tio̍h koh-oa̍h.
Chit téng-bīn kuí-nā-hāng sī īⁿ-toan. Lâng ū choē chiū ū sí, bô iáⁿ sí-liáu chiū ē chhek-tio̍h-lâng, á-sī chhek-tio̍h sîn kap ta̍k-hāng mi̍h. Lâng tuì Siōng-tè lâi oa̍h, sí sī Siōng-tè thó i ê lêng-hûn; ǹg-bāng tuì thô͘ tit-tio̍h oa̍h-khì, che sī gōng-siūⁿ, gōng-lâng ê só͘-chò. Sio-gîn-choá bé-miā sī bô iáⁿ ê tāi-chì; nā beh miā ē bé-tit, Chhoà Lûn í-chiân ê lâng bo̍k-koài i ê sí, in-uī bô choá thang sio. Choáⁿ-iūⁿ hiān-sî ê lâng chin gâu sio choá iû-goân sī sí? Bat ū lâng sí liáu nn̄g saⁿ ji̍t koh-oa̍h, he sī hūn--khì, m̄-sī chin-chiàⁿ sí; iáu-kú iā sī hán-iú ê sū, koat-toàn m̄-sī sio kha-boé-choá ê èng-hāu. Sìn Chú lâng tī hē sin-si ê só͘-chāi piàⁿ-sàu chheng-khì, ta̍k-hāng siu khoán chu-chap khiok thang. Chóng-sī m̄-thang ū īⁿ-toan khiàn-sńg ê sim; iā m̄-bián tio̍h chhin-chhiūⁿ sè-sio̍k khoàⁿ lâng chi̍t-ē tn̄g-khuì, chiū chheⁿ-chin kông koà cháu-chông, kiaⁿ piàⁿ bē-hù, hit-khoán.
Lūn Táⁿ-pān sí-lâng ê sin-khu, kap khit-chuí bo̍k-io̍k
Ta-po͘-lâng sí tio̍h thì-thâu, hū-jîn-lâng sí tio̍h se-chng. Lâm-jîn tio̍h kiáⁿ-sun kā i se, lí-jîn tio̍h cha-bó͘-kiáⁿ sim-pū kā i se. Se-thâu ê khoán thâu-chêng se saⁿ-ē, āu-piah se sì-ē. Se-liáu chhâ-se tio̍h at-chi̍h, chi̍t-koe̍h hiat ka̍k, chi̍t-koe̍h hē tī sí-lâng ê hâ-pau-lāi. Hàu-lâm chhēng moâ-saⁿ phâng chi̍t-ê khaⁿ, ēng nn̄g-ê chîⁿ pa̍k âng-soàⁿ kàu khe-piⁿ á-sī chéⁿ-piⁿ, chiong chîⁿ hiat-lo̍h-chuí, khaⁿ iúⁿ koá chuí khí-lâi, hō-chò khit-chuí. Phâng-chuí iân-lō͘ khàu kàu chhù, ēng khaⁿ-ni̍h ê chuí lâi kā sí-lâng sé, hō-chò bo̍k-io̍k. Tāi-seng sé thâu-khak, ēng chi̍t-tiâu-kin chhit, āu-lâi sé sin-khu lēng-goā chi̍t-tiâu-kin.
Chián kha-kah chhiú-kah, té tī sè ê tê-á, thèng-hāu liām-chó͘ liáu hē tī pán-lāi.
Sé-liáu hiah ê chuí tò tī chheng-khì ê só͘-chāi, hit-ê khaⁿ lâu-teh té gîn-choá-hu, hō-chò chîⁿ-lô͘.
Táⁿ-pān sí-lâng ê sin-khu hō͘ i chheng-khì-siùⁿ hó-khoàⁿ, sī eng-kai tio̍h án-ni. Chóng-sī tio̍h sím-mi̍h lâng kā i se, iū tiāⁿ-tio̍h se kuí-ē, tio̍h tuì tó-uī se khí, tio̍h choáⁿ-iūⁿ se, choáⁿ-iūⁿ chhit, tio̍h kuí-tiâu-kin, tio̍h lēng-goā khit chuí, he lóng sī īⁿ-toan, sìn Chú lâng m̄-thang o̍h in. Sèng-keng kóng, Siōng-tè chhòng-chō thiⁿ, tē, hái, bān-mi̍h; Sù-tô͘ Hēng-toān 14:15, 17:24-26. Thang chai thiⁿ tē bān mi̍h lóng-sī Siōng-tè chiáng-koán. Thái-thó lēng-goā ū chuí-sîn? ēng ke-lāi teh ēng ê chuí kā i sé chiū ē-ēng-tit, mi̍h-sái tio̍h lēng-goā khit?
(āu-tiuⁿ beh koh ìn.)