Lūn Song-sū
1890.04 TĒ GŌ͘-CHA̍P-KÁU TIUN p.26-28
(Sī Lâu Bō͘-chheng chò--ê.)
(Chiap chêng-tiuⁿ tē 20 bīn.)
Lūn Koan-kok
Koan, sī koan-bo̍k, ū sî kóng pán, ū sî kóng koaⁿ-chhâ, kî-si̍t tâng chi̍t-hāng-mi̍h. Koan-bo̍k ê goā-bīn lēng-goā koh chi̍t-têng lâi pau chiū hō-chò Kok; kok, ū chhâ-kok chio̍h-kok. Lé-kì Tân-kiong siōng kóng, Hoân Su-má chò chio̍h-kok saⁿ-nî iáu-boē hó; Khóng-chú hiâm i chhia-chhí. Bēng-chú kóng, Tiong-kó͘ ê sî koan chhit chhùn, kok iā sī án-ni. Thang chai kó͘-jîn ū ēng kok.
Hiān-sî sui-jiân hán-tit ū ēng kok, nā sī lūn song-sū ê tāi-chì, iû-goân sī kóng koan-kok i-khim. Bat khoàⁿ koaⁿ-hú beh ūn-koan tò-khì pún hiuⁿ, ēng chhâ lâi chò chhin-chhiūⁿ toā-kuī ê khoán, koaⁿ-chhâ hē tī lāi-bīn, téng-bīn khàm-koà; tuì goā-bīn khoàⁿ sī toā-kuī, bô khoàⁿ-kìⁿ ū koan.
Kó͘-jîn ēng kok ê ì-sù, sī beh pó-hō͘ koan-bo̍k hō͘ i khah oh-pháiⁿ, sī chhú si̍t-chāi ê lō͘-iōng. Hiān-sî ê lâng tuì-tiōng koan-tà, put-kò chhú tiap-á-kú ê hó khoàⁿ tiāⁿ-tiāⁿ.
Sìn Chú lâng tio̍h tiōng chin-si̍t ê lō͘-iōng khah hó, beh ēng koan-tà put-jû ēng hit ê só͘-huì lâi bé khah kian-kò͘ ê koan-bo̍k khah tio̍h. Chóng-sī lâng nā koat-ì beh ēng i, kìⁿ-jiân m̄-sī īⁿ-toan, iā bē kiông--tit i m̄ thang ēng.
Lūn Pán-lāi ê Mi̍h-kiāⁿ
Sè-sio̍k bé àn, iā tio̍h pān pán-lāi-pê liāu; ū nn̄g-sian choá-ang-á it-lâm it-lí hō-chò koan-kán, ì-sù káⁿ-sī beh hō͘ sí-lâng chhe-ēng, bián-tit i léng-chēng. Koh ū chhâ-se chháu-chhio̍h beh hō͘ i thang ēng. Ū gia̍h lâng koh chò chi̍t-tè chhit-chheⁿ-pang lâi khoà tī pán-lāi ê ē-té, jiân-āu sin-si hē tī pang-téng-bīn. Chit-phìⁿ-pang chha̍k chhit-khang, chiū hō-chò Chhit-chheⁿ-pang. Sìn Chú lâng ēng chhit-chheⁿ-pang, nā kan-ta ēng chò khoà sin-si ê lō͘-ēng sī thang; î-chiá choá-ang-á kap kuí-nā-hāng pa̍t-mi̍h tek-khak m̄-thang.
Ū lâng mn̄g kóng, Lâng sí, ēng Sèng-chheh kap ióng-sim-si kap sin-si khì tâi thang mah? ìn i kóng, Kiaⁿ-liáu jú-kú chiū jú pìⁿ īⁿ-toan. Tit-kiù ê lâng sui-jiân ū gîm-si o-ló Siōng-tè, tek-khak m̄-sī sè-kan teh ēng chit-hō si. Be̍k 5:8-10, 14:23.
Lūn Chih-pán, iā kóng Chih toā-chhù
Pán beh kàu chhù ê sî, song-ka ê lâm-lí lóng tio̍h chhēng song-ho̍k, phè gîn-choá,chò káu pê khì chih, hō-chò chih-pán iā kóng Chih chhù. Pán kng kàu tiâⁿ-nih hē-teh, chih pán ê lâng chiong gîn-choá tò tī pán ê lióng-pêng-piⁿ, jiân-āu koh pê kàu sì piⁿ lâi khàu. iā ēng chi̍t-táu-bí, chi̍t chheng chîⁿ, ū lâng iā ēng chi̍t chiah pe̍h-ke, chò-hoé khoà tī pán-téng.
Sui-jiân bô chīn chai ta̍k-hāng ê ì-sù, nā-sī oa̍h lâng pê khì chih sí-sí ê koaⁿ-chhâ, chiū-sī put-thong bû lí. Nā kóng hit-khū-pán sī pē-bó ê chhù, tio̍h chun-kèng kuī--i, siáⁿ-sū m̄ kuī pē-bó só͘ khí ê sin-chhù? Lâi kuī chhâ chò ê sí-pán, kiám m̄-sī gōng mah?
Chit hō lé m̄-bián lâng kóng; sìn Chú lâng chū-jiân m̄-thàn.
Lūn Ji̍p-bo̍k ê só͘-chò, só͘ ēng ê mi̍h, só͘ kóng ê oē
Kéng hó sî lâi siu sin-si lo̍h-chhâ hō-chò Ji̍p-bo̍k. Ji̍p-bo̍k hit-sî nā ū lâng seⁿ-siùⁿ kap sí-lâng sio-chhiong, put-lūn chhin-se tio̍h kiâⁿ-khui, m̄-thang oá khì khoàⁿ. Tio̍h ēng tāu-pô͘, chio̍h-thâu kap sí-lâng hē tī pán-lāi, chhut-soaⁿ kā i kóng, Tio̍h chio̍h-thâu noā, tāu-sīⁿ chhut-gê, chiàⁿ thang kap kiáⁿ-sun sio-kìⁿ. Ì-sù sī kiaⁿ i sí-liáu ē lâi chhoā kiáⁿ-sun khì. iā kiû i tio̍h pó-pì kiáⁿ-sun heng-ōng, hoat-ta̍t, pêng-an, sūn-sū.
Nā-sī hō͘ lâng hāi-sí--ê, á-sī kap lâng ū oan-siû jiá-hō tì-kàu sí--ê, chiū hō͘ i kia̍h kiàm kap thô-ki, thâu-mn̂g phah-soàⁿ, kha chhēng chháu-ê, thâu seh n̂g-choá-liân. Chhut siaⁿ kā i kóng, Hāi lí, kap lí ū oan-siû ê lâng, lí tio̍h hián-hián khì chhoē i. Che chiū-sī īⁿ-toan. Siōng-tè kóng, Sin-oan tō Goá, Goá tek-khak pò--i. Lô. 12:19, Sin. 32:35. Sí-lâng tek-khak bē ē ka-tī sin-oan, Siōng-tè chiàⁿ ē. Chhòng 4:9-11.
iā tio̍h chi̍t hù sió-seng-lé tī koan-piⁿ lâi hàu, ū lâng iā pān chi̍t phiⁿ chiok-bûn lâi tha̍k. Chhiáⁿ pē-bó chiâu-chn̂g ê lâng lâi tèng teng, tèng teng ê sî tio̍h kóng hó oē. Teng-thâu tio̍h hiòng-chhut, chhú chhut-teng ê ì-sù. Sí-lâng ê kiáⁿ-sun lâm-lí, ta̍k lâng kia̍h chi̍t ki âng-teng, tiám chek-á, se̍h koan lâi khàu; chiàⁿ kiâⁿ saⁿ-lìn, tò kiâⁿ saⁿ-lìn.
Chit téng-bīn kok-hāng só͘ chò, m̄ bián ta̍k-hāng kóng hit ê ì-sù; lán iā chai sī īⁿ-toan, chū-jiân m̄ thàn.
Lūn beh chhut-chòng ê sî só͘ chò
Ji̍p-bo̍k liáu, koan hû chhut goā-bīn khoà tī í-téng. Tō-sū ēng pe̍h-pò͘ lâi oē chi̍t-sian siōng, khoàⁿ sí-lâng sī lâm á-sī lí, só͘ oē ê siōng iā tio̍h hun lâm lí. Siōng oē hó, the̍h cha-bó͘-kiáⁿ ê chîⁿ ēng pò͘ pau, ùn o͘ ba̍k lâi tǹg tī só͘ oē ê siōng; hō-chò ìn chîⁿ hoan. Siá sí-lâng ê seⁿ-sî ji̍t goe̍h, nî-hoè, hûn-bōng, chó͘-che̍k chiūⁿ sîn-chú. Sîn-chú siá hó, chhāi tī toh-téng; pâi seng-lé lâi hàu, hō-chò Khí-bé; lēng pān chi̍t hù seng-lé khì soaⁿ-ni̍h, koan lo̍h khòng iám-thó͘ liáu lâi hàu, hō-chò Lo̍h-bé.
Khí-bé liáu beh sàng-chòng ê lâng, put-lūn chhin-se, lâm lí, tio̍h chhēng song-ho̍k, tī toh-chêng sio hiuⁿ lâi pài; pài liáu kuī lo̍h khì kha̍p-thâu, chhiú phâng chi̍t poe chiú, chiong chiú tò lo̍h thô͘, chhut-siaⁿ ai, hō-chò Tiān-chiú.
Tiān-chiú liáu, hàu-lâm cha-bó͘-kiáⁿ, sim-pū tio̍h chò káu pê kàu koan-piⁿ kuī-teh khàu. Tō-sū chhēng ho̍k, phah nâ-poa̍h, liām keng, se̍h koan kuí-nā-lìn chiū khí kiâⁿ, chò chêng chhoā lō͘. Hàu-lâm hàu-hū tio̍h oá koan-piⁿ lióng-pêng lâi kiâⁿ, hō-chò Khîⁿ-koan. Kî-î chhin-se, lâm kiâⁿ koan-chêng, lí toè koan-āu.
Lūn Chhut-chòng ê sî só͘ ēng ê mi̍h-kiāⁿ
Sè-sio̍k ū sîn-chú kap tōng-hoan; sîn-chú chhāi tī bí-táu-lāi, toā-kiáⁿ phō táu, chhiú kia̍h tōng-hoan. Ū gia̍h lâng ū toā-sun kiō, chiū sîn-chú toā-sun phō. Siáⁿ-sū tiōng toā-sun? Kó͘-lé beh chè chó͘-chong, tio̍h hō͘ toā-sun chhēng chó͘-chong ê i-chiûⁿ chē teh siū-chè, hō-chò Si-chú. Taⁿ bô ēng si-chú, iáu teh tiōng toā-sun, sī sêng-chiap kó͘-lé ê liû-thoân.
Hûn-pe̍h. ēng pò͘, á-sī kìn, lâi ji̍p tek-pán, á-sī pang-á, tiong-ng siá sí-lâng ê miâ-sèⁿ hoè-siū, lióng-pêng siá seⁿ-sî ji̍t-goe̍h, chiū hō-chò Hûn-pe̍h. Ì-sù sī beh hō͘ sîn-hûn i-oá. Che sī īⁿ-toan. Hó-lâng sí, hûn chek-sî kàu thian-tông, pháiⁿ-lâng sí, hûn liâm-piⁿ lo̍h tē-ge̍k; thái-thó ū sîn-hûn thang tiàm tī hûn-pe̍h?
Bêng-seng, sio̍k kóng, Lêng-cheng. ēng âng-tiû siá pe̍h-jī. Chit hō mi̍h tû-khì koaⁿ-ke pù-lâng í-goā chió lâng ēng. Chò Bêng-seng ê tn̂g-té, chiàu koaⁿ-chit phín-kip ê toā-sè lâi hun. Ì-sù sī sí-lâng put-jím lī-pia̍t, só͘-í siá i-ê chiok-uī tek-hēng lâi hián-bêng i.
Âng-teng. Ai-tiōng, sio̍k kóng Hàu-thn̄g, Hàu-thn̄g. Lé-kì Būn-song kap Song-ho̍k sù-chè kóng, Hàu-lâm pi-siong pē-bó sí, iu-būn bô chia̍h, sin-khu soe-lám; tio̍h koái-á hō͘ i kia̍h chiàⁿ ē kiâⁿ. Siat ai-tiōng ê ì-sù sī án-ni. Pē sí, ai-tiōng tio̍h ēng tek, tek ê chat tī goā-bīn; piáu-bêng pē ê kiàn-kong li̍p-gia̍p chāi goā-thâu. Bó sí, Hàu-thn̄g tio̍h ēng tông-chhiū, sio̍k ēng khó͘-lēng, chhâ sī cha̍t-pak, piáu-bêng bó ê kiàn-kong li̍p-gia̍p tī lāi-bīn. Pē ê Hàu-thn̄g tio̍h îⁿ-îⁿ, pí i chhin-chhiūⁿ thiⁿ; bó ê hàu-thn̄g tio̍h sì-liām, pí i chhin-chhiūⁿ tē. Sàng-chòng ê lâm lí kok lâng tio̍h kia̍h chi̍t ki âng-teng-á tiám-chek. Ì-sù sī kā sí-lâng chhiō kng, hō͘ i hó-kiâⁿ-lō͘. Tuì se̍h-koan kia̍h khí, kàu oân-soaⁿ liáu kuì tī lêng-toh-ē; kàu tû-lêng hit ji̍t chiàⁿ sio--khì. Ū lâng hiat tī lō͘-piⁿ. Hiān-sî Hàu-thn̄g ēng chiâⁿ-chhioh tn̂g, thái-thó ē hō͘ hàu-lâm chò-la̍t-tit. Sí-lâng bē khoàⁿ-kng, tiám teng-á sím-mi̍h lō͘-ēng? Só͘-í chit nn̄g-hāng sìn Chú lâng bián ēng.
(āu-tiuⁿ beh koh ìn.)