Lūn Song-sū
1890.05 TĒ LA̍K-CHA̍P TIUN P.38-40
(Sī Lāu Bō͘-chheng chò--ê.)
(Chiap chêng-tiuⁿ tē 28 bīn.)
Kè-siū-têng.
Ū lâng oē sí lâng ê hêng-tô͘, hō-chò Khioh siáu-éng, iā kóng, Khioh tāi-siū. Chhut-chòng ê sî hit pak siáu-éng hē tī chhâ-kiō, kng tī koan chêng; hit téng-kiō chiū hō-chò Kè-siū-têng. Chòng liáu tò--lâi hit pak siū kuì tī An-lêng ê só͘-chāi.
Khioh tāi-siū thang hō͘ kiáⁿ-sun khoàⁿ chó͘-kong ê hêng-siōng, khiok m̄-sī īⁿ-toan, chóng bē-pí-tit hip-siōng khah tio̍h-hoat.
Khai-lō͘-sîn, iā kóng Khóng-kèng
ēng choá kô͘ chi̍t sian lò-lò ê choá-lâng, bīn-māu hiong-ok thang kiaⁿ, chhiú kia̍h lāi-khì, hō-chò Khai-lō͘-sîn. Nn̄g lâng oē bīn, thâu-mn̂g phah-soàⁿ, hû choá-lâng lâi kiâⁿ. Ì-sù sī beh koáⁿ-tio̍k hiong-sîn ok-soah, hō͘ bông-hûn bián kiaⁿ. Ū só͘-chāi bô ēng. Che sī īⁿ-toan. Kî-î moâ-teng, âng-chhái, pe̍h-chhái kì-jiân m̄-sī īⁿ-toan, ēng iā bô hông, m̄ ēng iā ē chò--tit, m̄-bián khu-chip koè-thâu.
Bán-liân, sio̍k kóng Liân-te̍k, Kó͘-ga̍k
Ū ke-sū ê lâng koè-sin ū chhin-chiâⁿ pêng-iú, ēng tiû siá jī lâi chēng song-ka, hō-chò Liân-te̍k. Só͘ siá ê jī tāi-khài sī chheng-ho͘ o-ló koè-sì ê lâng. Chhut-chòng ê sī song-ka pâi hiah-ê liân-te̍k tī koan-chêng chò êng-hián. āu-lâi tiàu tī thiaⁿ-thâu. Che m̄-sī īⁿ-toan.
Ū lâng mn̄g kóng, Ū só͘-chāi ê kàu-hoē ū kong ê liân-te̍k, liân-te̍k--ni̍h só͘ siá, khah chē sī piáu-bêng tō-lí, thang koh ēng mah? ìn i kóng, Ū hit-hō mi̍h piān, beh ēng iā bô hông; bô hit-hō mi̍h iā bián tiâu-kang lâi chò. Sè-sio̍k só͘ hiâm put-chāi liân-te̍k.
Kó͘-ga̍k chiū-sī ta̍k hō ê ga̍k-khì, chhin-chhiūⁿ Kó͘-chhoe toā lô hit-hō. Sè-sio̍k song-sū put-lī ga̍k-khì; chiàu in kóng, ū iu-būn ê phó͘, iā ū hoaⁿ-hí ê phó͘. Nā bô kó͘-chhoe sàng-chòng, chiū-sī ke̍k-sàn ê lâng. Chit-hāng sìn Chú ê lâng bián chip-it cheng-lūn. Song-ka nā chhim-chai tō-lí, bián ēng sī hó; siat-sú kian-chip beh ēng, chiū bián-kióng ap-chè i, iā sī kiáu-jiáu ê sū. Khó-í iû-chāi lâng phah-sǹg, hiān-sî bián li̍p tēng-kui.
Pàng-choá
Chi̍t lâng the̍h gîn-choá tī koan-chêng, thiah gîn-choá hiat lo̍h thô͘, hō-chò Pàng-choá. Khah siông sī kiáⁿ-sài teh pàng. Ì-sù sī beh hō͘ bông-hûn ū kì-jīn thang tò--lâi chhù--ni̍h. Ū lâng kóng, Sī kā soaⁿ-sîn bé lō͘ koè.
Chit-hō ê só͘-chāi sī put-thong bû lí. Nā sîn-hûn tio̍h jīn hit ê choá chò kì-jīn, chiū ún-tàng ē kiâⁿ chhò lō͘. In-uī hong chi̍t-ē chhoe, gîn-choá chiū sì-kè poe, sì-sàn khì; kiám m̄-sī hāi bông-hûn bô soaⁿ bô sū mah? Nā kóng tio̍h bé lō͘ chiàⁿ ē-tit koè, chiū boē ū choá ê sî, bông-hûn m̄-chai thái ū lō͘ thang koè?
Lūn Phoà-thó͘ khui-khòng
Tio̍h kéng hó sî ji̍t chiàⁿ bián-kiaⁿ siong soah. Chi̍t-ê chhin-lâng chhēng sò͘-i pau pe̍h, pān chi̍t-hù seng-lé kap tē-lí-su khì, pâi seng-lé sio hiuⁿ, kuī teh kā Thó͘-tī-kong khit tē, soà kiû i pó-iū. Kiû liáu ku̍t thô͘, hō-chò Phoà-thó͘. Tē-lí-su keh keⁿ pí jī-hiòng, hō͘ thó͘-kong khui-chò, hō-chò Khui-khòng. Sè-sio̍k nā bô tē-lí-su chhoē tē kah keⁿ, chiū kiaⁿ siong soah, kiáⁿ-sun bē heng-ōng. Che chiū-sī īⁿ-toan. Sèng-keng kóng, Bān-hāng hó ê siúⁿ-sù tuì Siōng-tè chhut (Ngá-kok 1:17) Tek-khak m̄-sī tuì hûn-bōng lâi.
Nā beh ū tē-lêng ē tì-ìm lâng, tē-lí-su ē chhoē hó-hia̍t, chiū sàn-hiong pi-chiān ê lâng, éng bô chhut-thâu ê ji̍t-chí, in-uī bô chîⁿ thang chhiáⁿ sian-seⁿ chhoē tē; Thian-chú, Chu-hô͘, Kheng-siòng ē kú-tn̂g heng-ōng, tāi-tāi êng-hián; in-uī ū koân ū sè thang kéng hó tē-lí. Choáⁿ-iūⁿ tiâu-tē ē piàn-oāⁿ, Kong, Hô͘, Kheng-siòng bô tiāⁿ-tio̍h lâng?
Lūn sé-chēng
Bâi-chòng liáu tò--lâi, chhāi chi̍t-tháng chuí tī tiâⁿ--ni̍h, tō-sū sio hû hō͘ lóng-chóng tàu kha-chhiú ê lâng lâi sé, hō-chò Sé-chēng; ì-sù sī sé liáu chiū m̄-sī chheⁿ-ba̍k, chiàⁿ bē chhek-tio̍h lâng. iā tio̍h kàu chó-iū-lîn mn̂g-kháu, tō-sū liām chiù iô giang-á, ēng tek-se hiù chuí; iā sī sé chheng ê ì-sù.
Lūn An-lêng, iā kóng Khiā-lêng
Saⁿ-ji̍t kô͘ chi̍t-chō choá-chhù chhāi tī thiaⁿ-thâu, hō-chò Lêng-chhù; chhù-lāi ū hûn-sin, iā ū lâm-tông lí-pī kin-suî tī bīn-chêng; ì-sù sī beh sū-hāu bông-hûn. Lêng-chhù ê lióng-pêng ū só͘-chāi pâi sí-lâng ê i-chiûⁿ, ê, bō, kap i pêng-ji̍t teh iōng iàu-kín ê mi̍h-kiāⁿ. Lêng-chhù chêng pâi chi̍t-tè toh, chhāi bo̍k-chú hiuⁿ-lô͘, hō-chò Lêng-toh. Chá-àm tio̍h sio-hiuⁿ tiám-chek, ta̍k-ji̍t nn̄g-pái thiⁿ-pn̄g lâi khàu, hō-chò hàu-pn̄g. Ū só͘-chāi ê hong-sio̍k kìⁿ saⁿ-tǹg thiⁿ chi̍t-oáⁿ pn̄g chhāi tī sí-lâng pêng-sî só͘ chē ê uī. Hit uī pa̍t-lâng m̄-thang chē.
Thàu-chá thàu-àm tī khiā-lêng ê só͘-chāi lâi khàu, hō-chò Kiò khí Kiò khùn. Nā ū chhin-chiâⁿ pêng-iú lâi bāi-song, chú-lâng tio̍h ī-pī ta̍k-hāng hó-sè, chiàⁿ chhoā i kàu lêng-chêng lâi sio-hiuⁿ, kìⁿ ū lâng lâi bāi-song, ta̍k pái tio̍h thî-khàu, bô án-ni chiū m̄-sī lé, lâng chiū hiâm i put-hàu.
Sí liáu chhit-ji̍t tio̍h cheng-chî chò koé pān toā seng-lé lâi hàu, hō-chò Chò thâu chhit; chhit-ji̍t tio̍h chò chi̍t-pái sûn, chhe-it cha̍p-gō͘ tio̍h khah kang-hu lâi hàu. Ta̍k-pái chò sûn ê mi̍h-kiāⁿ kok ū koh-iūⁿ. ēng mi̍h lâi chè bông-hûn, hō-chò Chò-sûn.
Lūn Oân-soaⁿ, Siā-thó͘, ín-hûn
Tâi liáu saⁿ-ji̍t kiáⁿ-sun tio̍h chhēng song-ho̍k, pān nn̄g hù seng-lé, chi̍t hù chè bōng, se̍h bōng lâi khàu, hō-chò Oân-soaⁿ; chi̍t hù pâi tī thó͘-tī bōng-á chêng lâi hàu, hō-chò Siā-thó͘. Hàu-liáu the̍h chi̍t-tè bōng-thâu thô͘ tò-khì hē tī hiuⁿ-lô͘, hō-chò ín-hûn.
Ū só͘-chāi sī kàu chhit-ji̍t chiàⁿ pān seng-lé khì hàu, soà ín-hûn tò--lâi, ì-sù sī kóng, sí-lâng chhit-ji̍t chiàⁿ chai i sí lah, lâi mn̄g Thó͘-tī-kong ê lō͘-kèⁿ; só͘-í song-ka iā tio̍h chi̍t hù seng-lé chè thó͘-tī, kiû i chí-tiám bông-hûn.
Thâu chhit hit mê-hng, Lêng-chhù, Lêng-toh ê ē-kha tio̍h thai hoe-hún, á-sī hoé-hu, thiⁿ-kng thang giām bông-hûn hoê-ka ê kha-jiah.
Nā ū beh chò Kong-kó, ín-hûn tio̍h chhiáⁿ Hoê-siūⁿ, á-sī Tō-sū chiàⁿ ē ēng--tit. Nā chhiáⁿ i ín-hûn, iā tio̍h chhiáⁿ i chò sū. Chit téng-bīn ta̍k-hāng lóng bô ha̍p chin-lí ê kà-sī.
Lūn Tû-lêng, iā kóng The̍h-toh
Ū lâng hàu chi̍t-pah ji̍t, ū lâng hàu sì-cha̍p-káu ji̍t, ū lâng hàu chi̍t-goe̍h ji̍t, iā ū lâng hàu poàⁿ-goe̍h ji̍t; kok suî ke-sū hong-sio̍k bô ū tēng-kui. Kàu hit-ji̍t kng choá-chhù chhut goā-bīn sio, hō-chò Tû-lêng, kng toh kap âng-teng khì lō͘-piⁿ hiat-ka̍k, hō-chò The̍h-toh. Lâu chi̍t-sian sîn-chú sī-nî peh-cheh lâi hàu, hō-chò ho̍k-sāi hiuⁿ-ian. The̍h-toh hit-ji̍t tio̍h bé mi̍h-kiāⁿ lâi chhiáⁿ pang-chān kang ê lâng, hō-chò chhiáⁿ song-kha. Chò koé lâi hēng ū mi̍h chō͘-song ê lâng, hō-chò Tap choá-hūn.
Keh tńg nî tuì sí hit ji̍t lâi hàu, hō-chò Chò tuì-nî. Chheng-bêng ji̍t thâu- chi̍t-pái khì chè bōng, hō-chò Poē sin- bōng. Í-āu ta̍k nî tuì sí hit ji̍t lâi hàu, hō-chò Chò-kī. Hoān ēng seng-lé mi̍h- kiāⁿ, put-lūn hàu sîn-chú chè hûn-bōng, it-khài bô ha̍p Siōng-tè ê chin-lí. Sìn Chú lâng chū-jiân chai.
(āu-tiuⁿ beh koh ìn.)