Pāi-hoāi Sî-ji̍t ê Thâng
1910.11 308 koàn p.89-91
(Ko Kim-seng kì--ê).
(Chiap chêng-tiuⁿ tē 80 bīn).
6. Chò kang bô tiāⁿ-tio̍h ê sim. Bat khoàⁿ-tio̍h o̍h-á ê ha̍k-seng teh tha̍k- chheh, tiap-á-kú-á so kha pê chhiú, tiap- á-kú-á iúⁿ chuí koàn tō͘-kâu, tiap-á-kú- á hiat kiû tàu su-iâⁿ, tiap-á-kú-á chhiū- kha khioh koé-chí, iân-chhiân chin kú, chi̍t pún chheh tha̍k chiah ē se̍k. Koh ū lâng bat o̍h kok-gú, poàⁿ-lō͘ soah-khì, tò-khì choh-sit. Kàu āu--lâi kap Ji̍t- pún lâng kau-poê, chhuì khui thi̍h-thu̍h háu, chiah hoán-hoé beh koh o̍h kok- gú. Chóng--sī chêng só͘ o̍h ê, taⁿ bē kì- tit, put-tek-í tio̍h tuì chho͘-ha̍k phah- khí. iū-koh lán nā chò kang bô tiāⁿ- tio̍h ê sim, chū-jiân bô tiāⁿ-tio̍h ê kang, kui ji̍t só͘-chò bô chhù bô sū, put-tap put-chhi̍t, liâm-piⁿ tha̍k Kū-iok, liâm- piⁿ o̍h si-tiāu, liâm-piⁿ piàⁿ lāi-bīn, liâm- piⁿ io gín-ná. Kàu ê-hng siông-sè siūⁿ kin-á-ji̍t ê só͘-chò, ná chún bô mi̍h. Chi̍t ji̍t ê sî-chūn kui tó-uī, kiám m̄-sī tī bô tiāⁿ-tio̍h sim ê thâng pak-tó͘-lāi mah? Ji̍t-ji̍t nā ū tiāⁿ-tio̍h kang, put- tì kàu án-ni.
7. Bô ha̍p sî-chūn ê chhit-thô. Chhit-thô ê sū khiok ū lī-ek lâng, nā bô chiàu- sî lâi chò ū hām-hāi. Phah-kiû ê lâng tī kiû-po͘ cháu-lâi cháu-khì, seng-khu teh ūn-tōng, hiat-khì ē liû-thong, sin-thé ē ióng-chòng. Siat-sú kui ji̍t lóng án-ni, hit-ê sî-ji̍t chiū kui tī khang. Tioh-kî sī chhù-bī ê chhit-thô, ē khui lâng ê tì-sek, ke-thiⁿ lâng ê lêng-khiáu. Ji̍t-sî nā tioh m̄ soah, sīm-chì thong-mê iā án-ni, tek-khak tio̍h chi̍t-pái toā-khùn; sî ji̍t tek-khak khì, m̄ thèng-hāu lí khùn chhéⁿ. Chá-ji̍t goá khí-thâu o̍h tiò hî, lia̍h tio̍h chi̍t-boé seng-khu bô saⁿ chhùn tn̂g, sim chin hoaⁿ-hí, soà bē kì- tit goá sī tī chuí piⁿ. He! tiò-hì kài sim-sek. Chóng--sī nā hō͘ i bê-khì, lóng bô ān-tiāⁿ sî-kan, chiū hūn-lāi ê tāi-chì, ē tì chi tō͘-goē. án-ni, sī chiong ū lō͘- ēng ê ji̍t-chí, hē tī bô lō͘-ēng ê só͘-chāi. Hāiⁿ! sî í-keng khì, tui bē tio̍h.
8. Pîn-toāⁿ. Pîn-toāⁿ ê lâng bô chì- khì, in-khîn sī sím-mi̍h, sî-ji̍t sī pó-poè, i-ê sim bē thong-ta̍t. Só͘-í ji̍t-thâu nā lo̍h-soaⁿ, i bô thó͘-khuì, chá-khí-sî ji̍t chhut, i bô hoaⁿ-hí. Ke-lāi ê lâng kóng, Tang-pêng kng lah, lí tio̍h peh-khí--lâi. I kóng, Hó; nā-sī iû-goân teh tī bîn- chhn̂g--ni̍h hoan-lâi hoan-khì, chhin- chhiūⁿ mn̂g tī mn̂g-khū. Lám chhiú koh khùn, siūⁿ ài sió-bîn chi̍t-chhéⁿ, khah thêng chiah khí-lâi. Pêng-sò͘ ài êng, sì-kè sô tī chhù-piⁿ thâu-boé, lâi kóng só͘ m̄ eng-kai kóng-ê. Tng i teh chhut-khì chò kang, bān-bān chhin-chhiūⁿ tioh gû- chhia; kàu chò bêng-pe̍k, tò-tńg-lâi chhin-chhiūⁿ chhèng-ki-chìⁿ. Chiū ū-sî chò kang chin kín, iā sī ló-chhó. Koh tāi-chì nā kàu chhiú, siông-siông ka-tī ān-kóng, Ji̍t iáu-chá, khoài-khoài sió- thêng chiah chò. Ū-sî kóng, bîn-ná-ji̍t chiah chò, bē bān. Chio i chò hó, chhut- chhuì chiū the, kóng, Goá chā-ji̍t kha náu-tio̍h bē kiâⁿ, kiám-chhái kóng, Thâu-thiàⁿ m̄-káⁿ chhoe-tio̍h hong, chhiáⁿ bān kuí-ji̍t chiah lâi khì. Tuì án-ni, tì-kàu pah-hāng tāi-chì lóng m̄-hó, só͘ chò tām-po̍h, hoè-sî kài-chē, chin thang oàn-hīn.
Ji̍t-pún tú-á lâi Tâi-oân hit-tia̍p, Sai- lê tē-hng, ū lâng khioh tio̍h chi̍t-kńg toā-bóng kńg ê choá, chai sī Ji̍t-pún lâng ê mi̍h, chóng m̄-chai sī sím-mi̍h mi̍h, chiū khì tâi tī thô͘-ni̍h. In-uī kiaⁿ hō͘ Ji̍t-pún lâng chhâ chai, soà hō͘ i thâi. āu--lâi pêng-iú tuì hia koè, ū chiong chit-ê tāi-chì lâi kap i tām-lūn, chiah chai sī kim-phiò. Ku̍t chhut-lâi khoàⁿ í-keng noā liáu-liáu, chiū thó͘- khuì bô soah. Sio̍k-gú kóng, It-chhùn kong-im, it chhùn kim. Hoè-sî hoè ji̍t ê lâng iā chhin-chhiūⁿ án-ni, chit-tia̍p m̄-chai thang thiàⁿ-sioh sî-ji̍t, āu--lâi hoán-hoé sī khah tî.
Taⁿ ji̍t-chí m̄-sī lán-ê, sī Chú só͘ siúⁿ- sù; lán pàng-sak m̄ ēng, sī khì-sak I-ê in, sêng-siū lâi m̄ ēng, sī ko͘-hū I-ê in, ēng bô chiàu ha̍p-gî, sī uî-ke̍h I-ê chí-ì. Só͘-í tû-khì thian-jiân pīⁿ (m̄-sī chū chhú ê), ngó͘-gū-jiân ê tāi-chì, í-ki̍p tuì m̄- chai-iáⁿ lâi phah-sńg ji̍t-chí ê í-goā, nā bô pó-sioh kong-im, kiaⁿ-liáu ū choē. Chit sè-kan, bô chi̍t-lâng bô hō͘ pāi-hoāi sî-ji̍t ê thâng só͘ uî-khùn, chiū-sī ài tû- khì, tû iā bē liáu. Chiàu goá ê gû-kiàn, lán tio̍h lâi o̍h choh-sit lâng teh châu- bia̍t hāi-thâng ê hoat-tō͘. Só͘ chèng ê gō͘-kak tio̍h thâng, ài tû-khì bē ē, chiū chē, kap hāi-thâng kau-chiàn, chiū hāi- thâng ka-tī bia̍t bô. Beh tû pāi-hoāi sî-ji̍t ê thâng, hit-ê hoat-tō͘ tio̍h àn- choáⁿ?
1. Tio̍h tiau-ióng seng-khu. Sèng-keng kóng, Tiau-ióng seng-khu, hit-ê lī-ek sió-khoá, kèng-khiân ho̍k-sāi Chú, hit-ê lī-ek toā. Sui-jiân án-ni, sin-thé m̄ chiàu-kò͘, lâi kóng sìⁿ-miā thiⁿ chù- tiāⁿ, tì-kàu soe-lám, beh thài ē chò kang. Thoa-koè nî goe̍h, kiám ū ha̍p Siōng-tè ê ì-sù? Pó-lô kā Thê-mô͘-thài kóng, Bo̍h-tit kan-ta lim-chuí, thang chia̍h tām-po̍h chiú, in-uī lí ê pî lám. Chiàu- kò͘ seng-khu sī tio̍h, chiah bē hoè liáu kong-im.
2. Tuì-tiōng lán ê kang, tng iâu-tè ê sî, toā-chuí hoān-lān thiⁿ-ē. iâu chhe Kún khì tī-chuí, bô-chhái-kang. āu-lâi chhe i ê kiáⁿ miâ Ú, i chhoā-bó͘ bô kuí-ji̍t, chiū khì tī-lí chuí, hō͘ i thang kín-siau. In hū-jîn-lâng siⁿ kiáⁿ, i saⁿ-pái tuì mn̂g-kháu keng-kè, thiaⁿ-kìⁿ i ê kiáⁿ teh háu, o͘-o͘-âⁿ o͘-âⁿ, long bô ji̍p-khì khoàⁿ, iā bô ji̍p-khì hioh-khùn chia̍h tiám-sim. Chu-chu lia̍h tī-lí chuí kiù peh-sìⁿ choè iàu-kín. Che sī tuì-tiōng i ê kang. Só͘-í hoān-nā choè soan-kàu-su ê lâng, ná chhin-chhiūⁿ Ú-ông tuì-tiōng i ê kang, chiū só͘ kiâⁿ tek-khak o̍h sù-tô͘. Goán choan-bū kî-tó thoân tō-lí.
3. o̍h Iâ-so͘. Taⁿ Ki-tok toà sè-kan ê sî, thiⁿ phah phú-kng ji̍p tiān kà-sī lâng, ji̍t tiong-tàu chíⁿ-piⁿ thoân tō-lí, hông-hun sî, soaⁿ-téng kà ha̍k-seng, iân-sia̍h ê tiong-kan, siat phì-jū kiò- chhéⁿ chèng-lâng, hioh-khùn ê sî ēng chē-chē hāng kà-sī peh-sìⁿ. Chú ê hoè- siū bô kiông-chīn, siōng-chhiáⁿ tuì-tiōng kong-im, hô-hòng lán chit sè-kan ê peh- sìⁿ? Ji̍t goe̍h phû tī thiⁿ--ni̍h,lán bē-ē hō͘ ji̍t bô kiâⁿ tī Ki-piàn ê tē,goe̍h chiām-thêng tī A-iâⁿ-lûn. He, ji̍t goe̍h teh khì , nî m̄ hō͘ lán lâu, lán tio̍h chhut- la̍t lâi tû-khì chiah-ê pāi-hoāi sî-ji̍t ê thâng, o̍h lán ê Chú, chi̍t chhùn kong- im iā pó-sioh, chò só͘ eng-kai tio̍h chò- ê, chiū lán ê kang ná chē, chiah bián ko͘-hū Siōng-tè siúⁿ-sù lán ê nî goe̍h, iā bô kiàn-siàu lán oa̍h tī sè-kan.
