Phêⁿ-ô͘ ê Siau-sit
1908.06 279 koàn p.53-54
In-uī lán ê Kàu-hoē ná khoah, kang chiū ná khoeh, só͘-í hiah-ê khah phian-phiah ê só͘-chāi goán Bo̍k-su hán-tit khì sûn. Kàu chit pang thêng nn̄g nî goā lóng bô lâng khì sûn Phêⁿ-ô͘ ê kàu-hoē, só͘-í tī chit ê 4 goe̍h chhe 2 goá chiū lo̍h chûn khì Má-keng, tī Phêⁿ-ô͘ koè sì lé-pài. Hoé-chûn kàu káng-kháu chiū tú-tio̍h thoân-tō sian-seⁿ, Tân Chhun-hô, teh thèng-hāu goá. Tuì chêng pang goá khì sûn Phêⁿ-ô͘ kàu taⁿ ū la̍k nî kú, bē-bián-tit tio̍h ǹg-bāng hiah chē nî ê tiong-kan kàu-hoē ū sió-khoá ke-thiⁿ, chóng-sī chiàu khoàⁿ to-bô. Hiah ê kū-té sìn Chú ê lâng ū-ê koè-sin, ū-ê léng-sim tò-thè; tī Má-keng iā bô ke-thiⁿ sin lâi thiaⁿ ê lâng. Só͘-í chit pái tī Má-keng chí-ū chi̍t lâng thang hō͘ goá mn̄g tō-lí, m̄-kú i sī sio̍k tī Téng-soaⁿ. Chhe 5 ê Lé-pài ji̍t tī Má-keng kiâⁿ sé-lé hō͘ 3 ê gín-ná, soà siú boán-chhan. Hit ji̍t iā ū chhiáⁿ hoē-iú tio̍h kéng chi̍t ê chip-sū; tāi-ke chiū kéng Khó͘ Hàn-tun, chiū-sī bat tī Hú-siâⁿ tng chip-sū hit lâng.
Koè lé-pài ū chi̍t ji̍t goá kap Tân Sian-seⁿ koè-khì Sai-sū. Tī-hia iû-goân sī kū-té hit nn̄g kháu-chàu teh pài Siōng-tè nā-tiāⁿ. Chóng-sī chi̍t ê lāu-lâng hō-chò Sîn-chek kū-nî koè-sin. Taⁿ tī Sai-sū kan-ta chhun chi̍t lâng ji̍p-kàu.
āu-lâi goá tah chûn-á khì Téng-soaⁿ ê Hiā-tâng-káng, chiū hioh tī Hàn-tun-chek in tau, in-uī tī-hia iáu-boē ū lé-pài-tn̂g. Ū 7 lâng hō͘ goá mn̄g tō-lí, tiong-kan ū chiap-la̍p 4-ê. chit-ê chiū-sī Hàn-tun-chek ê lāu-bó, kin-nî 80 hoè. In hia chin kú ū teh chham-siông beh khí lé-pài-tn̂g, soà kā lâng tê-iân. Pài-tn̂g tē í-keng kéng piān, chiū-sī oá tī pún chng ê biō-piⁿ. Hit ê tē sī sio̍k kàu-hoē-lāi chi̍t ê chí-moē--ê, sui-jiân bô kàu loā khoah, iáu-kú sī chheng-hiu koh lō͘-hiān. Chit pang goá toà hiah ê iân-gîn $100 kā i bé. Khè í-keng siá hó; chit-chūn ū teh pī-pān liāu, ǹg-bāng kàu chit ê nî-boé khí ē hó. Chhiáⁿ pêng-iú nā sī í-keng tê tio̍h kín-kín lâi kau. iū-koh só͘ tê-ê sī bô kàu-gia̍h, ǹg-bāng pa̍t lâng hoaⁿ-hí pó͘-chiok. Chit-tia̍p beh tāi-seng khí pài-tn̂g thiaⁿ; āu-lâi nā ū khuì-la̍t chiah thang khí sió-chhù chò thoân-tō ê lō͘-ēng.
Khoàⁿ Pò ê lâng káⁿ ē-kì-tit kū-nî ū ìn chi̍t chām lūn sī kóng Toā-o̍h ê ha̍k-seng nn̄g lâng khì Peh-tàu ê siau-sit. Chit ê Peh-tàu sī Phian-phiah ê hái-sū. Nā tú-tio̍h hó hong-bīn, tuì Má-keng khí-sin nn̄g saⁿ tiám cheng chiu kàu; nā tú-tio̍h ge̍k-hong, phâng-chûn, sái kui-ji̍t iā bē kàu. It-jia̍p-nî chêng Kam Bo̍k-su kap Lô͘ I-seng bat khì hia, chóng-sī hit-tia̍p bô poàⁿ lâng sìn tō-lí. iū-koh chi̍t pái oá tī 16 nî chêng ū chi̍t chiah toā hoé-chûn, chiū-sī Phêⁿ-ô͘ lâng kiò-chò "Hô͘-si-chûn" ū kòng-phoà tī Ko͘-pô-sū, chiū-sī Téng-soaⁿ ê pak-pêng. Chin chē lâng sit-lo̍h sèⁿ-miā, nā-sī tiong-kan ū nn̄g lâng chiong chhó-kho͘ pa̍k tī seng-khu, chiah hō͘ hong kap chuí lâu-teh kàu Peh-tàu. Sui-jiân chīn kú tī hái-ni̍h teh phû, iáu-kú kàu tī Peh-tàu hō͘ thó-hái--ê kiù-tio̍h, kai-chài iáu-boē sí. Tuì Ko͘-pô-sū kàu Peh-tàu sī chha-put-to tuì Hú-siâⁿ kàu Lâm-á-kheⁿ hiah-ni̍h hn̄g.
tī 4 goe̍h 17 chiū-sī pài-gō͘ ē-po͘ goá kap nn̄g ê tâng-phoāⁿ tah phâng-chûn kàu Peh-tàu, Chûn-ni̍h ê tāi-kong ū chi̍t ê sió-tī hō-chò Bān-chong-hiaⁿ, kin-nî tī Hú-siâⁿ tuì Ko Bo̍k-su niá sé-lé; che sǹg sī thâu chi̍t pái ū Peh-tàu ê lâng ji̍p Sèng-hoē. In-uī pak hong chin thàu chûn khoài kàu-uī; chóng-sī chiūⁿ soaⁿ liáu goán tio̍h koh kiâⁿ saⁿ sì lí lō͘ chiah kàu Chuí-oaⁿ-chng, in-uī tī-hia ū chi̍t keng hok-im-tn̂g. Chit keng sī sio̍k chi̍t ê lāu-lâng, Ông Hiân-chek; nā-sī i hoaⁿ-hí chioh chò lé-pài ê lō͘-ēng. In lóng m̄-chai goán teh beh lâi, chóng-sī kàu chi̍t-ē kìⁿ-bīn chin hoaⁿ-hí, ēng hó lé khoán-thāi goán. Goán toà tī in hia koè lé-pài. Kàu pài-jī chá-khí thiⁿ-kng chiū koh-chài lo̍h-chûn; tú-tio̍h tuì-bīn hong chiū sái kàu ê-hng àm, 14 tiám cheng kú chiah chiūⁿ Má-keng soaⁿ. āu-lâi bô siáⁿ tāi-chì, put-kò ta̍k ji̍t nā ū ki-hoē chhut-khì chng-siā pò͘-tō. Kàu 27 ji̍t koh-chài tah hoé-chûn tò-tńg-lâi An-pêng, seng-khu lóng pêng-an.
(Liâm Tek-lia̍t kì--ê.)