Tek Tiong ê guî-ki<br />Thâu-sū<br />1954. 02, no. 782, pp. 13-15<br />(Tīⁿ Chìn-teng)<br /> Phian-chhip Tek Tiong thong-sìn chi̍t nî kú, tit-tio̍h cha̍p-jī uī Chú ê kang-lâng tàu chip-pit, hun-tam siá chhut sin-sian ê siau-sit, hō͘ goá thang chīn muí-goe̍h ê chek-jīm, sī chin kám-siā.<br /> Taⁿ ài hioh-pit ê sî, chiong sim-tiong lân kò siông-siông khoà-lū ê Tek Tiong guî-ki siá tām-po̍h lâi siàu-liām chá ê sèng-tô͘, ho͘-io̍k tāi-ke ê koan-sim, thang saⁿ-kap kéng-séng, iā tâng-sî khún-kiû Thiⁿ-pē lîn-bín.<br /> Jiok sì-thò͘ ê Tek Tiong<br /> Ji̍t-pún ê sio̍k-gú kóng, Jiok nn̄g-chiah thò͘ ê, liân chi̍t-chiah iā boē tit-tio̍h.<br /> Nā-sī Tek Tiong ū (1) San-tē. (2) Kheh-chng. (3) Hō-ló. (4) Goā-séng, sì hong-bīn ê kang tio̍h choè, koh sī lóng tio̍h choè sêng-kong chiah oē ēng-tit.<br /> Tek Tiong ê jîn-kháu ū pah-goā bān, iā bīn-chek tìn saⁿ koān goā, ū 52 chhī, hiong, tìn, chiàm choân-séng ê 6 hūn chi 1 khah ke, sī toē khoah, lâng choē.<br /> M̄-kú thih-lō͘ pún-soàⁿ 13 ê chhia-chām chiah ū 5 keng kàu-hoē. Chiū-sī soaⁿ-soàⁿ 9 ê chiah ū nn̄g keng. Hái-soàⁿ 10 ê chiah ū 3 keng. Tek-tang-soàⁿ 6 ê chiah ū chi̍t keng, lóng-kiōng toā-soàⁿ 38 ê chhia-chām 10 keng kàu-hoē nā-tiāⁿ. iáu ū 28 ê chhia-chām bô siat kàu-hoē.<br /> Koh í-goā, bô kūn thih-lō͘-piⁿ phian-phiah ê hiong, tìn, iā ū 21 hiong, tìn, iáu-boē ū siat kàu-hoē.<br /> án-ni Tek Tiong sī tio̍h siat kàu-hoē ê só͘-chāi ū 68 uī, chiah ū 19 keng kàu-hoē, iáu 49 uī bô siat. Thang kóng 3 hun chi 2 í-siōng sī pàng-teh pha-hng.<br /> Kheh-lâng 1000 lâng tiong chiah ū chi̍t-ê. Hō-ló 500 lâng tiong chiah ū chi̍t ê sìn-tô͘. San-tē ū 5 hiong, Ngó͘-hong, Chiam-chio̍h ū 11 keng. Tāi-an ū 3 keng ê lé-pài-tn̂g. Kak-pán, Hô-pêng iáu-boē kiàn-siat, chiong-lâi kiám-chhái lō͘-boé beh choè tāi-seng, nā-sī hiān-chāi San-tē kàu-hoē iáu sī siū chí-tō ê tē-uī. Goá-séng tông-pau tī ū kàu-hoē ê só͘-chāi lâi chham-ka lé-pài, á-sī hia̍p-le̍k kang-chok, tān-sī khah choē sī phû-tōng-sèng, oē poaⁿ-lâi soá-khì, só͘-í bē thang kî-thāi in hū-tam tāng ê chek-jīm.<br /> Hiān-chāi ê guî-ki<br /> Hiān-chāi Tek Tiong ū 19 keng ê kàu-hoē, kî-tiong to̍k-li̍p kàu-hoē sī 13 keng, tān-sī kuí-nā keng sī bô si̍t-chāi ê to̍k-li̍p, iā choē-choē sī chū-kò͘ put-hā, nā sǹg oân-choân to̍k-li̍p ū léng-tō la̍t ê, chí-ū Sin-tek kàu-hoē nā-tiāⁿ. Só͘-í beh kî-thāi kì-sêng kàu-hoē lâi sin khai-thok, thang kóng chin khùn-lân.<br /> Kheh-chng kàu-hoē iáu tī-teh ê bo̍k-su, toà kú lóng chin siau-ke̍k, nā-sī iu-siù ê Kheh-lâng bo̍k-su, lóng toà Kheh-chng boē tiâu, hiān-chāi tī Hō-ló só͘-chāi choè kang ê ū 10 uī, goá ǹg-bāng in chhē ki-hoē lâi pang-chān kap uī-tio̍h in pún-cho̍k ê tit-kiù kî-tó.<br /> Hō-ló kàu-hoē iā sī chi̍t-pah pō͘, gō͘-cha̍p pō͘, in-uī kau-thong, kàu-io̍k, thāi-gū, téng-téng ê put-lī, ài chhiáⁿ-ji̍p, á-sī bán-liû iu-siù ê kang-lâng sī chin uî-lân.<br /> oá-khò goā-le̍k, Bú-hoē, á-sī Thoân-tō-kio̍k lâi sin khai-thok, in-uī in kiû sok-hāu, ài 3 nî, á-sī 5 nî chiū oē to̍k-li̍p thang bián pó͘-chō͘, só͘-í sè só͘ pit-jiân, oē kheng-hiòng khì sin siat tī to͘-hoē hū-kīn, á-sī cheng-siat tī to͘-chhī ê lāi-bīn, tì-kàu goán chit khoán tē-hng ê sin khai-thok sī bô hiah khoài to̍k-li̍p--ê, nā m̄-sī Siōng-tè te̍k-pia̍t ê un-tián si-lo̍h kî-chek, chiū chit khoán bô-hiu put-hiu ê sin khai-thok sī bô ǹg-bāng.<br /> Chá-sî ê guî-ki<br /> Tī chia siūⁿ-khí Pak-pō͘ siat-kàu liáu-āu 37 nî kú, hit-sî hái-gān-soàⁿ Thong-siau, oán-lí, Tāi-kah kàu Tun-á-kha it-tài iáu bô lâng thoân hok-im, sī teh pha-hng ê bī-khai tē, kan-ta tuì Lâm-pō͘ poaⁿ-lâi nn̄g-saⁿ ê hoē-iú, ū khì Chheng-chuí, á-sī Toā-siā lé-pài nā-tiāⁿ.<br /> Pak-pō͘ ū sūn thih-lō͘ ê lī-piān, ū thoân kàu Kheh-chng ê Sam-chhe, ū phài Kheh-lâng Chiong A-moé Thoân-tō-su lâi tī hia, chóng-sī sêng-chek bô hó, tō-lí thoân lóng boē kiâⁿ, tì-kàu thêng-tùn, tī hia bô koh lâm-chìn.<br /> Hô-hòng hái-gān it-tài iáu-bē ū thih-lō͘ kau-thong put-piān, Tāi-an khe, Tāi-kah khe iáu teh lâu lâng, èng-kai chiàu sūn-sū lâi khoàⁿ, beh tit-tio̍h hok-im thoân kàu uī, m̄-chai tio̍h koh kuí cha̍p nî, nā-chún ūn-miā chù-tiāⁿ, bô hok-khì thang tit-tio̍h kiù-un ê chin-kng, sī it-phiàn o͘-àm tē-kài.<br />Í-goā ê Sîn-un<br />Hit-sî tī Tāi-kah ê Má-bêng-po͘ ū chi̍t lâng, miâ kiò Tân Kî-siông, 45 hè, tuì i ê tn̂g-kang thiaⁿ-kìⁿ Ki-tok-kàu, chiū him-bō͘ ài gián-kiù. I sī bat choè khu-tiúⁿ ê Hàn-ha̍k-ka. Tn̂g-kang kóng boē chheng-chhó, pò i ài bêng-pe̍k tio̍h khì chhē thoân-tō-su. I chiū kàu Sam-chhe chhē Chiong Thoân-tō-su tâm-lūn lí-kái tō-lí ê pó-poè, chiū kau-sia̍p i lī-khui Sam-chhe lâi Tāi-kah siat-kàu. Tân Kî-siông chiū chio chhin-chhek, pêng-iú, soè chhù siat-pī chhut-kang, chhut chîⁿ phah kàu-hoē to̍k-li̍p ê ki-chhó͘. Keh-nî i kap kiáⁿ, í-goā kiōng 13 miâ tuì Iok-bí-tàn Soan-kàu-su niá soé-lé, bô kú choè Tiúⁿ-ló. I goân-lâi chhut-mn̂g sī chē-kiō, á-sī khiâ-bé, chia̍h a-phiàn chia̍h chin toā, sin-thé sán kàu hō͘ hong beh chhoe tó ê lâng, tuì sìn tō-lí, a-phiàn koé lī, soà chin kiān-khong, thê-chhiòng Tāi-kah khí pài-tn̂g bô hō͘-kò͘ chi iu, chiū koat-sim hiàn-sin thoân-tō. Tāi-seng tī hū-kūn, iā poa̍t-sia̍p kè Tāi-an khe, khì oán-lí, Bâ-û siat kàu-hoē. āu-lâi iā bat kap Lâu Tiong-kian Soan-kàu-su khì ta̍k só͘-chāi choè kang, uī-tio̍h kiù tông-pau chin jia̍t-sim, kóng tō-lí bô ià-siān. Put-tān ka-kī phe-miā choè-kang, iā hoaⁿ-hí hiàn 3 ê kiáⁿ lóng tha̍k Sîn-ha̍k. āu-lâi goē-seng chi̍t miâ, lāi-sun 4 miâ, goā-sun 3 miâ, iā lóng hiàn hō͘ Chú lâi tè i ê kha-pō͘. Tuì i ê hó éng-hióng, kan-ta Tāi-kah kàu-hoē chiū chhut saⁿ-cha̍p goā ê lām-lú(sic.) kang-lâng, khó-sioh 57 hoè ê sî Siōng-tè chiū hō͘ i an-hioh, hō͘ lán siūⁿ-khí Kai Bo̍k-su iā sī 57 hoè soah-kang, káⁿ sī khai-thok-chiá ê siū-bēng 57 sī chi̍t ê kài-hān ê khoán. I kap Lîm iàn-sîn Bo̍k-su choè hó pêng-iú, ū tù chin-choē ê chong-kàu-tek ê si-bûn, bô pó-chûn chin phah-sńg. Beh ū, lâi hoat-piáu, ū thang pang-chān chong-kàu bûn-hoà ê hiòng-siōng. Taⁿ tuì i chi̍t lâng hoaⁿ-hí thiaⁿ Chú ê kéng-tiàu, lâi kòng-hiàn kàu-kài sī boē chió. Tī i seng-thian 32 nî āu ê hiān-chāi, put-tān Tāi-kah it-tài ê kàu-hoē teh siàu-liām i, liân i ū khì choè-kang ê só͘-chāi, chhin-chhiūⁿ Gî-lân hong-bīn, á-sī i só͘ iā ê chéng-chí thoàⁿ kàu tang-pō͘, iáu-kú teh siàu-liām i.<br />Kiat-lūn<br />Tī chá-sî ê guî-ki, it-phiàn o͘-àm ê sî-tāi, èng-kai sī bô bāng, iáu-kú Siōng-tè ì-goā ê kéng-tiàu, chhe lâng lâi chhiok-chìn I ê hok-im chin kng lâi chiò kàu tī o͘-àm tē-kài ê lâng thang tit-tio̍h kiù-un ê kng-bêng.<br />Taⁿ hiān-chāi ê guî-ki, chiàu lâng siūⁿ sī choa̍t-bāng, to̍k-to̍k gióng-bōng Thiⁿ-pē ê chû-ài si-lo̍h ì-goā ê un-tián, iā tio̍h ū lâng hoaⁿ-hí hùn-khí niá-siū chek-jīm lâi chīn-le̍k tī siat kàu kiù lêng ê sèng-kang.s<br />"Goá koh thiaⁿ-kìⁿ Chú ê siaⁿ kóng, Goá thang chhe chī-chuī ah? Goá chiū kóng, Goá tī chia, thang chhe goá (Í-sài-a 6:8). (Tīⁿ Chìn-teng).<br />