Lūn Hàu-hēng
Kó͘-chá ê sèng-hiân ū kà-sī kóng, "Pek-siān hàu uî sian", si̍t-chāi choè lâng nā boē hiáu iú-hàu kap chun-tiōng Sī-toā-lâng chiū thang kóng bô ū choè lâng ê chu-keh. Ka-kī ê Sī-toā lâng siōng-chhiáⁿ boē hiáu iú-hàu, beh thài oē choè siā-hoē ū tek-hēng ê lâng ah? Koh-chài choè pē-bó ê lâng gâu thiàⁿ ka-kī ê kiáⁿ-jî, che sī chū-jiân ê thian-sèng. Taⁿ lūn sī-soè tio̍h oē hiáu hàu-sūn Sī-toā, kap Sī-toā tio̍h thiàⁿ sī-soè, chit nn̄g-hāng lóng sī chū-jiân-tek ê thian-sèng. M̄-kú lán siông-siông bat thiaⁿ tio̍h hit-khoán m̄ nā bô sūn-thàn Sī-toā lâng, hoán-tńg kap Sī-toā lâng bô tâng-sim ê kiáⁿ-jî, kî-tiong choē-choē kiám-chhái sī tuì tī bô hó ê kà-sī kap siū-tio̍h pháiⁿ khoân-kéng ê éng-hióng, chóng-sī tiong-kan iah ū uī-tio̍h Sī-toā lâng ū khoat-tiám ê só͘-chāi, tì-kàu hō͘ Sī-soè boē chun-kèng--in. In-uī lāu-pē nā m̄ chiâⁿ lāu-pē, chū-jiân kiáⁿ chiū m̄ chiâⁿ kiáⁿ. Téng-bīn nā put-chèng, ē-bīn chū-jiân oai-chhoa̍h. Chóng-sī lūn Sī-toā lâng thiàⁿ kiáⁿ-jî ū nn̄g-khoán, chiū-sī chin ê thiàⁿ kap ké ê thiàⁿ, só͘-í kiáⁿ-jî ê hàu-sūn Sī-toā lâng ia̍h ū chin ê hàu-sūn kap kè ê hàu-sūn nn̄g-khoán tī-teh. Cháiⁿ-iūⁿ kóng chin ê thiàⁿ? Chin ê thiàⁿ kap ké ê thiàⁿ cháiⁿ-iūⁿ hun-pia̍t? Chin ê thiàⁿ-hoat bô lī-kí ê sim-koaⁿ: chhin-chhiūⁿ ū chi̍t-khoán ê pē-bú nā siⁿ-kiáⁿ ū khǹg chi̍t-chéng iau-kiû kiáⁿ-jî āu-lâi tio̍h iú-hàu ka-kī ê sim tī-teh, chit-khoán ê thiàⁿ-sim bô sûn-choân, chiū-sī bô lūn kiáⁿ-jî āu-lâi beh cháiⁿ-iūⁿ choè, oē iú-hàu á-boē, lóng bô koan-hē, kan-ta nā ka-kī ê kiáⁿ-jî oē chiâⁿ-choè chi̍t ê ū lō͘-ēng ê jîn-bu̍t lâi lī-ek kok-ka kap siā-hoē, chiū sui-jiân put-hàu ka-kī ia̍h bô iàu-kín, tio̍h ū chit-khoán ê cheng-sîn chiah thang kóng ū thiat-toé chīn choè Sī-toā lâng ê pún-hūn(Kî-si̍t nā kó͘-jiân oē thiàⁿ chèng-lâng kap lī-ek kok-ka ê lâng ia̍h lâi put-hàu pē-bú, che sī kó͘-kim bē bat ū ê). Taⁿ koh-chài kiáⁿ-jî teh iú-hàu pē-bú, nā-sī kan-ta khoàⁿ pē-bú ū thiàⁿ--i chiah beh iú-hàu, chhin-chhiūⁿ chit-khoán m̄ sī chin ê iú-hàu kiáⁿ. Goá bat khoàⁿ-kìⁿ chi̍t-khoán lâng chin put-hàu in ê Sī-toā lâng, kàu Sī-toā lâng lóng bô ài chhap--i, sī sím-mi̍h in-toaⁿ, in-uī sī teh oàn-hūn kóng chá-sî lóng bô thiàⁿ--i. Chóng-sī chhin-chhiūⁿ chit-khoán lâng siat-sú ū thiàⁿ i, i ia̍h sī boē iú-hàu. In-uī iú-hàu ê kiáⁿ-jî bô kiaⁿ pháiⁿ pē-bú. Lán khah choē bat tha̍k tio̍h hit-pún hàu-keng (The Book of Tribil Duty), koh choè gín-ná ê sî, ia̍h káⁿ siông-siông bat thiaⁿ tio̍h Sī-toā lâng á-sī sian-siⁿ teh kóng khí kó͘-chá hiah ê hàu-chú ê kò͘-sū. Che bô m̄-sī ài gín-ná lâi-o̍h in ê bô͘-iūⁿ ê in-toaⁿ. Lūn chit-khoán chióng-lē khiok sī bô thang-hiâm. Chóng-sī koh-khah iàu-kín ê, chiū-sī chiàu goá téng-bīn só͘ kóng. tio̍h tāi-seng tì-ì ióng-sêng kiáⁿ-jî hō͘ in oē hiáu thiàⁿ chèng-lâng, chiū-sī tuì soè-hàn ê sî-chūn khí thang chiām-chiām hō͘ in tuì hó ê hong-bīn lâi chìn-pō; chiū-sī hō͘ in gâu tông-chêng sàn-hiong, pháiⁿ-miā kap kan-khó͘ ê lâng, nā án-ni ín-chhoā kà-sī kàu toā-hàn chū-jiân khah choē oē chiâⁿ-choè Phok-ài ê chû-siān ka, á-āi pa̍t-khoán ū lī-ek siā-hoē ê jîn-bu̍t. Sui-jiân gín-ná khah choē sī lóng kò͘ ka-kī bô siūⁿ pa̍t lâng, m̄-kú in khah khoài siū kám-hoà, kap oē hiáu kín-kín koé-oāⁿ, só͘-í nā tuì soè-soè hàn ê sî chiū tit-tio̍h tek-tong ê chí-tō-hoat, teh-khak kàu toā-hàn oē tit-tio̍h chin toā ê hó kiat-kó. Iâ-so͘ kóng. "To̍k-to̍k tāi-seng kiû Siōng-tè ê kok kap I ê gī, chiū lín só͘ khiàm-ēng ê mi̍h lóng beh soà hō͘ lín". Só͘-í lán nā oē hiáu tāi-seng ín-chhoā kiáⁿ-jî hō͘ in gâu tông-chêng kap thiàⁿ pa̍t-lâng, chiū chū-jiân lán bián iau-kiû in ê ū hàu-sūn, in ka-kī oē hiáu tông-chêng kap hàu-sūn ka-kī ê Sī-toā-lâng. Lán Tang-iûⁿ lâng kà-sī kiáⁿ-jî siuⁿ kò͘ ka-kī, nā siⁿ hāu-siⁿ chiū siūⁿ beh ǹg-bāng in toā-hàn thàn-chîⁿ lâi chhī pē-bú, koh nā siⁿ cha-bó͘ kiáⁿ khah phiau-phiat ū lâng iân, á-sī hō͘ i tha̍k-chheh khah gâu, chiū siūⁿ beh tng-tán hó-gia̍h ê chú-tē lâi chù-bûn thang beh tuì Cha-bó͘-kiáⁿ lâi chhú toā lī-ek, chiū-sī thang tit-tio̍h choē-choē ê phèng-kim. Goá bat thiaⁿ lâng án-ni kóng " Goá uī tio̍h hō͘ i tha̍k-chheh chîⁿ-á-thâu khai chin choē lah, só͘-í phèng-kim nā bô siu khah choē bô kàu pún." Chhī cha-bó͘-kiáⁿ m̄-thang lia̍h choè ná chhin-chhiūⁿ teh chhī hā-téng tōng-bu̍t chi̍t-iūⁿ, kóng, nā ū kiàn-lī chiah beh, nā bô chiū m̄, nā khǹg chit-khoán su-siúⁿ ê Sī-toā lâng sī chèng-bêng in ū jīn pún-sin choè bô kè-ta̍t ê mi̍h. Goá bat thiaⁿ tio̍h ū chi̍t-khoán Sī-toā lâng, chiū-sī kóng, in cha-bó͘ kiáⁿ ū siū siong-tong ê kàu-io̍k, koh ū chi̍t ê chheng-liân ia̍h ū siū siōng-tong ê kàu-io̍k, in nn̄g lâng ū put-chí saⁿ ì-ài koh ia̍h ū saⁿ lí-kái, kî-si̍t chham i ê pē-bú ia̍h sī bô hiâm i, koh put-chí o-ló hit ê chheng-liân, sim lāi ia̍h sī siūⁿ kóng nā hō͘ chit nn̄g ê lâi kiat-chiâⁿ hu-hū, phah-sǹg put-chí lí-sióng, chóng-sī āu-lâi koh bô hō͘ in kiat-chiâⁿ hu-hū, sī chiong i ê cha-bó͘ kiáⁿ kè hō͘ pa̍t ê.
Goá chiū mn̄g hit ê lí-iû, lóng bô pa̍t-hāng, kan-ta sī uī-tio̍h phèng-kim bô kàu, oāⁿ oē lâi kóng, chiū-sī bô bu̍t-chit ê khuì-la̍t thang chiàu in só͘ iau-kiû ê phèng-kim lâi hō͘--in ê iân-kò͘, chiah boē sêng. Si̍t-chāi chin khó-lîn. Choè Pē-bú ê lâng ah, lín tio̍h chai Siōng-tè siúⁿ-sú kiáⁿ, cha-bó͘ kiáⁿ hō͘ lín ê in-toaⁿ, sī beh lī-ek thong sè-kan, m̄ sī beh hō͘ lín tuì i lâi the̍h put-gī ê chîⁿ-châi. Siat-sú téng-bīn só͘-kóng hit ê chheng-liân lâng nā bān-it uī-tio̍h sit-loân lâi chū-sat, chi̍t-ê choē beh kui tī sím-mi̍h lâng? Kiám-chhái lâng beh ìn kóng sī i pún-sin, khiok i pn2-sin boē bián-tit bô kè-sit, m̄-kú si̍t-chāi hit nn̄g ê pē-bú ia̍h sī ū chek-jīm tī-teh. Koh-chài siat-sú hit ê cha-bó͘ kiáⁿ só͘ khì ê só͘-chāi, nā sī ang-bó͘ boē hô, lâi tì-kàu cha-bó͘ gín-ná khì kiâⁿ té-lō͘, chiū hit-ê pē-bú tuì chit-hong-bīn lâi kóng, in ū thâi-sí nn̄g ê chheng-liân lâm-lú ê oa̍h-miā.
Só͘-í choè pē-bú ê lâng put-chí tio̍h chim-chio̍k siūⁿ, ta̍k-hāng sū tio̍h thàn Siōng-chú ê chí-ì lâi chiàu-kò͘ I sù hō͘ lán ê kiáⁿ á-sī cha-bó͘ kiáⁿ. Lán só͘ ū ê kiáⁿ á-sī cha-bó͘ kiáⁿ sī Siōng-tè ê, lán put-kò͘ sī choè I ê chhe-ēng lâi thoè iúⁿ-chhī nā-tiāⁿ. Lán tio̍h chhin-chhiūⁿ Ngá-kok chīn-tiong ê lāu lô͘-po̍k gâu thoè i ê kiáⁿ I-sat kéng ū ha̍h koh hó ê bó͘, só͘-í lán ia̍h tio̍h thoè lán ê kiáⁿ kéng ū ha̍h koh gâu ê bó͘, á-sī thoè lán ê cha-bó͘ kiáⁿ chhē lí-sióng ê tiōng-hu, tek-khak m̄ thang bô chīn-tiong tham-châi, nā án-ni lán ê Chú-lâng tek-khak m̄ hoaⁿ-hí. Chhin-chhiūⁿ chit-khoán tham-châi bô chiàu kong-lí ê Sī-toā lâng beh thài ū ǹg-bāng sī-soè lâi iú-hàu i. Lâng bô chi̍t ê m̄ ài i ê Sī-soè lâi hàu-sūn ka-kī, m̄-nā án-ni, ta̍k ê to teh iau-kiû kiáⁿ-jî tio̍h iú-hàu, chóng-sī khah choē lóng bô tit-tio̍h. Lán tio̍h chai lūn iú-hàu ê sū m̄ sī oē iau-kiû ê, che sī tio̍h tuì kiáⁿ-jî ê sim ka-kī hoat-chhut lâi ê, chiah sī chin iú-hàu, nā sī ēng iau-kiû ê m̄-sī chin. Só͘-í choè pē-bó ê lâng chīn pē-bú ê gī-bū chiū kàu-gia̍h. Lán Tang-iûⁿ kà-kiáⁿ ê hoat-tō͘ khah choē lóng sī teh kiò kiáⁿ tio̍h oē hiáu iú-hàu, chóng-sī choē-choē tian-tò boē tit-tio̍h. Sèng-keng kóng, ài sìⁿ-miā ê hoán-tńg oē sit-lo̍h, chóng-sī uī-tio̍h gī lâi sòng-sit sìⁿ-miā ê tian-tò oē tit-tio̍h oa̍h. Só͘-í bô thiàⁿ lâng ê sim kan-ta kò͘-kí ài kiáⁿ-jî iú-hàu ê lâng tian-tò oh tit-tio̍h iú-hàu ê kiáⁿ-jî, chóng-sī gâu tông-chêng thiàⁿ-thàng lâng ê, lóng bô teh tì-ì ka-kī ê lâng, tian-tò oē tit-tio̍h iú-hàu kiáⁿ. Lūn lán ê ka-cho̍k seng-oa̍h khah choē lóng bô oa̍h-khì, chiū-sī oē hō͘ ke-lāi ê toā-soè lóng ū chhù-bī, hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí teh kè-ji̍t ê ka-têng tī lán Tâi-oân thang kóng chin chió, khah choē lóng sī bô boán-chio̍k, bô chhù-bī, bô oa̍h-tāng teh kè-ji̍t ê ka-têng, In-uī lán ê ka-têng lóng sī kò͘-chip kū-koàn kap siuⁿ chong-pài lāu-lâng, só͘-í chin oh-tit kái-liông. Chhin-chhiūⁿ ū só͘-chāi sui-jiân ka-cho̍k kuí-cha̍p lâng, iáu-kû in ê chú-lâng sī chi̍t ê chin lāu ê lâng, suī-bóng kiáⁿ-sun choē-choē tuì siong-tong ê ha̍k-hāu chhut lâi, mā sī m̄ káⁿ chhìn-chhái chú-ì, in-uī iáu ū khah lāu ê lâng tī-teh. Sèng-keng kóng, sin-ê chiú nā ēng kū ê phê-lông toé bô ha̍h. Só͘-í lūn beh kái-liông chióng-chióng ê sū, nā put-sî mn̄g lāu-lâng tek-khak oh-tit sêng. Chóng-sī goá m̄ sī kóng lāu-lâng tek-khak lóng khah su siàu-liân ê, tian-tò ū hit-khoán lāu-lâng só͘ siūⁿ só͘ choè choē-choē hāng pí siàu-liân ê lâng khah hó, khah iâⁿ ê mā sī ū. Put-kò hit-khoán te̍k-pia̍t thâu-ló ê lāu-lâng khiok sī khah chió. Sui-jiân sī án-ni, goá ia̍h m̄ sī kóng khoàⁿ-khin lāu-lâng bô lō͘-ēng. Kan-ta sī kóng uī-tio̍h siā-hoē ê hoat-ta̍t, kok-ka ê heng-khí kap ka-têng ê lī-ek, sî kàu eng-kai lāu-poè ê tio̍h chiong i ê uī hoaⁿ-hí lâi niū hō͘ siàu-liân ê, ná chhin-chhiūⁿ kó͘-chá Tiong-kok ê sèng-kun Giâu tè niū-uī hō͘ Sùn-tè, ia̍h Sùn-tè lâi niū hō͘ Ū-tè ê khoán.
Só͘-í ka-têng ia̍h sī chhin-chhiūⁿ án-ni, lāu-lâng ê koân sui-jiân niū hō͘ siàu-jiân ê ia̍h i khí ún-ku, chit-khoán tian-tò oē hō͘ sī-soè jú-hoat siⁿ-khí chun-kèng ê liām-thâu chhut-lâi. Choè sī-toā ê lâng nā gâu choè, chiū sī-soè gâu thàn. Lán chai lâng nā gâu thiàⁿ pa̍t-lâng, chiū pa̍t-lâng tek-khak gâu thiàⁿ i. Lūn hiān-sî ê siā-hoē tuì ta̍k hong-bīn lóng ti̍t-ti̍t teh chìn-pō͘, só͘-í lán ia̍h tio̍h tè in chìn-pō͘, m̄ thang tiāⁿ-tiāⁿ kò͘-chip, tio̍h oē hiáu kái-liông, m̄-nā sī ka-têng tio̍h án-ni, chiū pa̍t-hāng ia̍h sī siāng-khoán. Chhin-chhiūⁿ sī-toa lâng nā-sī tiāⁿ-tiāⁿ ài kò͘ ka-kī ia̍h bô thoè kiáⁿ-jî siūⁿ m̄ nā boē hō͘ kiáⁿ-jî hàu-sūn, hoán-tńg oē hō͘ in siⁿ-khí put-ho̍k kap oàn-hūn ê sim. Sèng-chheh ia̍h ū kóng choè pē-bó ê lâng m̄ thang kek kiáⁿ-jî ê siū-khì, só͘-í choè sī-toā ê lâng ia̍h m̄ thang siuⁿ phèng ka-kī ê ì-sù, bô siu-ióng, bô hó ê bô͘-hoān thang hō͘ sī-soè kám-ho̍k. Ū-sî sī-toā lâng ka-kī m̄ tio̍h koh m̄ jīn, tian-tò beh tián sī-toā ê ui-hêng lâ hō͘ sī-soè kiaⁿ. Chhin-chhiūⁿ chit-khoán ê hēng-hok sī tī ba̍k-chiu-chêng nā-tiāⁿ. Nā beh kiàn-siat sin ê ka-têng chū-jiân sī tio̍h sin ê lâng chiah ū ha̍p-gî. Chóng-sī taⁿ nā beh choè iú-hàu ê kiáⁿ-jî, chiū pē-bú só͘ kóng ê oē ta̍k-kù lóng tio̍h thiaⁿ mah? Á-sī tú-tú tio̍h chhin-chhiūⁿ kó͘-chá hit ê Ngô͘ Béng khì chhī báng chiah thang kiò-choè sī iú-hàu ê kiáⁿ mah? Sui-jiân lán pún-sin bô hō͘ báng kā, chóng-sī ēng báng-tà lâi pó-hō͘ pē-bú bián hō͘ báng lâi chhú-tī--in, che boē ēng-tit kiò-choè iú-hàu kiáⁿ mah? Chhin-chhiūⁿ siat-sú ū hit-khoán pē-bú kiò lán tio̍h khì thau-the̍h chîⁿ lâi hō͘ in ēng, ia̍h in-uī lán ài choè iú-hàu ê kiáⁿ, só͘-í ài tio̍h thàn in mah? Á-sī kiám-chhái ū hit khoán tham-sim bô kong-lí ê lāu-bú ài i ê cha-bó͘ kiáⁿ khì choè chhiong-ki lâi thàn toā chîⁿ, án-ni kiám thang uī-tio̍h ài hō͘ lâng chheng-ho͘ choè iú-hàu ê cha-bó͘ gín-ná, ia̍h khì choè chhiong-ki mah?
Tī Kiaⁿ-to͘ kuí-nā nî chêng, chiū-sī goá iáu tī hia bián-kióng ê sî, bat khoàⁿ tio̍h sin-bûn kì-chài chi̍t-phiⁿ oē teh o-ló chi̍t-ê hàu-lú ê sū, chiu-sī uī-tio̍h i ê pē-bú khiàm chîⁿ ēng, só͘-í chiong i ê cha-bó͘ kiáⁿ boē khì thàn-chia̍h-keng, chóng-sī chit ê cha-bó͘ gín-ná tī ha̍k-hāu ê sî ū thiaⁿ tio̍h tō-lí, sī put-chí jia̍t-sim ê kiû-tō-chiá. Chin put-hēng chhut tio̍h hit-khoán bô hoat-tō͘ ê pē-bú,tì-kàu hō͘ in boē khì tiàm tī oa̍h tē-ge̍k. Sin-bûn siá kóng, hit ê cha-bó͘ gín-ná sî-siông tha̍k Sèng-keng khí-lâi tha̍k ia̍h kî-tó, in-uī i siūⁿ m̄ sī i só͘ ài, sī chhut tī sūn-thàn pē-bú, ko͘-put-chiong ê sū. La̍it-uī hiaⁿ-ché chhiáⁿ siūⁿ bāi-teh tio̍h chhin-chhiūⁿ chit-ê cha-bó͘ gín-ná chiàu téng-bīn só͘ kóng hit khoán kiáⁿ-jî chiah thang kóng sī hàu-lú mah?
Siat-sú nā i ēng hoat-tō͘ lâi siám-pī bo̍h-tit hō͘ i ê pē-bú boē, chiū boē tit-thang kóng sī hàu-lú mah? Chóng-sī goá m̄ ài phoe-phêng i ê sī-hui. Lūn i só͘ choè tio̍h á-sī m̄ tio̍h, chhiáⁿ hō͘ khoàⁿ pò ê lia̍t-uī hiaⁿ-ché khì phoàⁿ-toàn chiū hó. Put-kò lūn i ū thang khó-sioh ê chi̍t-hāng, sī khah khiàm tì-sek tām-po̍h. Taⁿ pîⁿ-pîⁿ ài kiáⁿ-jî iú-hàu ê sī-toā lâng ia̍h ū hit-khoán si̍t-chāi ài kiáⁿ kiâⁿ hó, só͘-í ū sî chi̍t-poàⁿ-pái uī-tio̍h ka-kī ê oē kóng m̄ tio̍h, ia̍h chin ài sī-soè lâi tàu chim-chiok gâu ê sī-toā lâng. Goá bat thiaⁿ tio̍h ū chi̍t ê sī-toā lâng tuì i ê ka-cho̍k-tiong ê toā-soè iok-sok chi̍t-hāng, chiū-sī i nā ū sit-chhò ê só͘-chāi, ū lâng oē hiáu tiong-kò--i, tiāⁿ-tio̍h ū siúⁿ. Chhin-chhiūⁿ án-ni choè sī-soè ê lâng ta̍k-ê to tì-ì teh thiaⁿ i ê oē, chóng-sī iáu ū chi̍t-khoán ê sī-toā sī kan-ta ài kiáⁿ-jî chiàu i só͘ kóng ê oē khì kiâⁿ chiū hoaⁿ-hí, kóng, i ê kiáⁿ chin iú-hàu, choân-jiân bô iàu-kín kong-lí á-sī kiat-kó, chhì khoàⁿ poaⁿ-hì teh choè hit-khoán kan-sîn kong-chú uî-hui chok-tái lām-sám chhiúⁿ-kiap á-sī bú-jio̍k lâng ê chú-lú, m̄ nā lāu-pē boē hiáu chek-tok, hoán-tńg hoaⁿ-hí i ê só͘-choè, in-uī i ê kiáⁿ nā tī bīn-chêng hó-chhuì la̍p-ni, gâu thiám-mī chiū hó lóng bô iàu-kín chèng-gī, tī chit khoán ka-têng tek-khak bô chin ê iú-hàu kiáⁿ; á-sī chhin-chhiūⁿ téng-bīn só͘ kóng hit khoán ài kiáⁿ-jî choè chha̍t kap kiâⁿ pháiⁿ tāi-chì, chhin-chhiūⁿ chit khoán m̄ tio̍h ê kà-sī, kiám ia̍h tio̍h sūn-thàn chiah thang kiò-chò iú-hàu kiáⁿ mah? Nā sī gâu koh chin iú-hàu ê kiáⁿ tek-khek bô ài ho̍k-chiông pháiⁿ, tian-tò oē ēng hó hoat-tō͘ lâi khó͘-khǹg chi̍t-sî siūⁿ bô kàu ê sī-toā lâng, bián hō͘ in kàu bé tú-tio̍h chin kiàn-siàu ê sū. In-uī choè chha̍t kàu bé sī tio̍h siū hêng-hoat, koh kiâⁿ pháiⁿ kàu āu-lâi tek-khak tio̍h tú-tio̍h chin chhiⁿ-chhám ê pò-èng, nā kàu tú-tio̍h ê sî, koh khah gōng ê pē-bú to oē hiáu siūⁿ m̄ tio̍h, Sèng-keng kńg, Só͘-pò͘ ha̍p só͘-siu, só͘-í kiâⁿ chit-khoán put-hoat ê sū, tek-khak oē tú-tio̍h pháiⁿ kiat-kó, che sī bêng-bêng chai-iáⁿ ê sū-si̍t, m̄-bián kàu sî chiah oē chai-iáⁿ. Só͘-í taⁿ siu bé lâi kóng, chiū-sī choè sī-soè ê lâng beh kiâⁿ hàu-hēng, tek-khak tio̍h gâu hun-pia̍t sī-toā lâng ê kà-sī nā ū ha̍p chèng-gī kap tō-lí ê oē, ta̍k-hāng lóng tio̍h sūn-thàn, chóng-sī nā bô ha̍h tō-lí ê kà-sī tio̍h gâu ēng un-sûn hó ê hoat-tō͘ chí-tiám kàn-chèng, m̄ thang lām-sám sūn-thàn. To̍k-to̍k bô lūn sím-mi̍h sî-chūn beh kàn-chèng sī-toā lâng, khah hó lóng m̄ thang ēng chho͘-ló͘ ê hoat-tō͘. Ū lâng ài tī pē-bú ê ba̍k-chiu chêng choè tiap-á-kú ê iú-hàu kiáⁿ, chóng-sī hoān(hoán)-tńg choè kú-tn̂g ê put-hàu kiáⁿ. Taⁿ chin ê iú-hàu kiáⁿ, chiàu goá siūⁿ, m̄ sī put-sî thàn pē-bú ê oē teh kiâⁿ ê lâng, hoán-tńg sī hit-khoán gâu thé-thiap pē-bú ê liông-sim, chiū-sī ta̍k-hāng sū gâu thàn thian-lí kiâⁿ ê lâng thang kóng sī chin ê iú-hàu kiáⁿ.
Koh sui-bóng piáu-bīn-siōng ū sî bô thàn sī-toā lâng ê oē khì kiâⁿ, m̄ kú sī teh thàn in ê sim-koaⁿ-toé ê liông-sim teh choè sū.
Chhin-chhiūⁿ chit-khoán kiám m̄ sī chin ê iú-hàu kiáⁿ mah? Iú-hàu ê kiáⁿ só͘ choè, só͘ kiâⁿ kap i ê oē lóng oē lī-ek, m̄-nā ke-têng, koh ia̍h oē choè toē-hng tāi-ke ê bô͘-hoān kap ke thiⁿ pa̍t lâng ê tek-hāng