GOÁ SÓ͘ CHUN-KÈNG SIÀU-LIAM Ê SU-IÚ
Ông Chiàm-khoe
1963.10.01 P.4-5、11
Chiā Pin Sian-siⁿ: I sī Lâm-tâu Tāi-tông I-īⁿ ê kái-thok-chiá, i ê pún-ku toē sī tī Chiong-hoà chhī.
1. I ê jîn-keh: I tī Tâi-pak I-ha̍k-hāu ê ha̍k-seng ê sî, chiū siū sian-siⁿ, ha̍k-seng só͘ chun-kèng, tiong-kan siū i ê tông-kî iú Gô͘ Khek-kí kun chin khoàⁿ tāng i; ka-kī kài-siāu beh ēng i ê sió-bē Siōng-jím sió-chiá choè i, i tò-khì khui ka-cho̍k hoē-gī lóng boē thong-kè, in-uī i bô thiaⁿ tō-lí, tong-sî Pîn-tong Gô͘ ka sī kàu-hoē, siā-hoē chi̍t ki toā thiāu; nā-sī Khek-kí Sian-siⁿ ke̍k-le̍k chhui-chhiàn kóng, chit lâng tek-khak bô chhò, chí-ū bô sìn tō-lí, i kóng lán mái kóng i bô sìn, thang kóng i boē sìn, ǹg-bāng chi̍t ji̍t i oē sìn, chí-ū chit tiám khah su nā-tiān, lūn i ê jîn-keh, i ê ha̍k-le̍k, i ê choè lâng, jîn, gī, lé, tì, sìn lóng moá tiám, i mn̄g lú-chú pún-sin, Siōng- jím sió-chiá kóng, "lín nā hó chiū hó." Tng-sî ê lú-chú m̄-káⁿ kóng goá beh. Chi̍t ê pîn-hân ê Chiā Pin Sian-siⁿ, oē tit hō͘ Gô͘ Khek-kí Sian-siⁿ chun-tiōng, tī ka-cho̍k hoē-gī hiah hó-táⁿ lâi kài-siāu ēng i ê sió-bē, sī chhian-kim sió-chiá beh kè i, beh hō͘ tāi-ke tông-ì m̄-sī kán-tan ê sū.
I tī Lâm-tâu khai-gia̍p, i ê jîn-keh, i ê i-tek chiah toā hián-bêng; Siōng-jím sió-chiá i sûn-chuī ê sìn-gióng, ū khò Kiù-chú ê le̍k-liōng, sìn beh khah iâⁿ, bô beh khah su, keng-kè choē-choē ê khó͘ chiàn, kám-siā Chú ū tek-sèng, m̄-nā Chiā Sian-siⁿ lâi sìn, iā choè tiúⁿ-ló, i ê lāu-bú iā sìn, kui ke Ki-tok-hoà. Ché sī choè ji̍p bī-sìn-chiá ke-têng ê lú-chú ê bô͘-hoān, lí m̄-thang siūⁿ lí sī chhin-chhiūⁿ iûⁿ-á ji̍p chhâi-lông kûn; tio̍h siūⁿ chhin-chhiūⁿ ho̍h li̍p ke kûn(鶴立鷄羣). Tāi-pi̍t ngiâ-chih Kho-lī-a, m̄-sī ēng to chhiun, sī ēng hìⁿ-soah kap chio̍h-nn̄g-á, chiū-sī i ê sìn-sim lâi tek-sèng.
2. Kèng-uì Siōng-tè: I tī Lâm-tâu khai-gia̍p sī sêng-kong, chá-chá chiū pī-pān chi̍t tè tiàm-toē tī khah tong-chhī ê toē-tiám, chin-choē nî āu chiah khí. Ū lâng mn̄g kóng, lí toē-tiám boé hiah-nih kú, lí toē piān, chîⁿ piān, mi̍h piān, án-choáⁿ kàu chit tia̍p chiah teh tāng kang, lí sī khoàⁿ bô hó ji̍t á m̄ sī? I ìn kóng, Siōng-tè ê sèng-tiān iáu-bē khí, só͘-í goá m̄-káⁿ tāi-seng, taⁿ sèng-tiān khí hó lah, só͘-í chiah beh khí su--ê. Lán su-kí m̄-nā m̄-thang tāi-seng siat-hoat, ka-kī ê chhù á-sī mi̍h-kiāⁿ m̄-thang pí kàu-hoē khah suí. Lí khoàⁿ Ông-kiong, séng chèng-hú, koān chèng-hú, hun chū-só͘ kap chhut-só͘ (ài ū hun kai-kip), m̄-káⁿ sio-siāng, hô-hòng kò͘-jîn lâi poâⁿ kè sèng-tiān; bô pài Siōng-tè ê lâng chiū bô kóng, pài Siōng-tè ê lâng lâi poâⁿ kè sin-hūn sī put-kai. Ū bó͘ hó-gia̍h lâng, èng-chiap-sek ê í, toh lóng oān sin--ê, kú--ê iáu hó-hó; ū gín-ná kóng che iáu hó chē, giâ lâi kàu-hoē ēng; chú-lâng kóng, lí chin bô lé, lán ēng sin--ê, kàu-hoē khioh lán kū--ê, kàu-hoē eng-kai tio̍h ēng pí lán ê khah ko-kip ê chiah tio̍h; tong-jiân tio̍h án-ni, ū lâng sī kan-ta chhuì kóng nā-tiān; Chiā Sian-siⁿ bô kóng, ū si̍t-hêng.
3. Chun-kèng lāu-lâng: Saⁿ tńg teh chia̍h pn̄g ê sî, ū chi̍t uī lāu a-pô ba̍k-chiu bô khoàⁿ-kìⁿ, lóng sī Chiā Sian-siⁿ kā khan, kā toé pn̄g, ngoeh chhài, teh kā sù-hāu; lāu-lâng, m̄-sī lāu-bú, iā m̄-sī a-má, sī lāu-bú ê chhin-lâng; i m̄-sī êng-êng ê lâng, i choè i-seng sī chin-choē hoān-chiá, iáu-kú i án-ni khoán-thāi lāu-lâng, goá hán-tit khoàⁿ-tio̍h sī-soè án-ni teh khoán-thāi sī-toā. Hiān-sî siā-hoē ū teh kèng-ló-hoē, kàu-hoē iā ū teh kèng-ló-hoē, nā-sī choē-choē ka-têng-sī teh oàn-ló hoe, ū sió hoe, iā ū toā hoe, khah choē sī ta-ke sim-pū teh hoe; lāu-lâng lí ài jīn lāu, mái koán siàu-liân lâng, in hu-hū nā hó chiū hó. Siàu-liân lâng ah, ū lāu-lâng kā lí kò͘ chhù sī pí bô khah-iâⁿ; i kóng lán, sī ài lán hó, sī-toā sī pàng phoāⁿ choè, bô kú lí iā oē lāu. Cheng-chú muí pái tha̍k song-lé, ba̍k-sái lâu tâm i ê saⁿ, kóng, khì boē tit tò-tńg ê sī sī-toā lâng, kiáⁿ-jî ài beh hōng-ióng, jî sī-toā lâng í-keng bô tī-teh, beh thâi gû chè bōng, m̄-ta̍t tio̍h thàn i iá oa̍h ê sî ēng chi̍t chiah ke-á. Chhin-chhiūⁿ Chiā Sian-siⁿ saⁿ tǹg ngoeh chi̍t tè nńg-nńg ê tāu-hū kiong-kiong kèng-kèng hōng-thāi lāu a-pô, joā-nih teh pêng-an.
Phó͘-thong chin-choē lāu-lâng, siàu-liâ ê kiáⁿ, sim-pū lóng m̄ ài, nā ū kuí-nā ê hian-tī teh lûn-liû, sī koáⁿ-kín boē tit kín kè lâng, nā koh lûn tio̍h, sī siūⁿ thái oē hiah khoài tio̍h, khah bô teh tán kín lûn tio̍h, lûn tio̍h beh kè lâng oē m̄ kam; teh siūⁿ ū pē-bú thang ho̍k-sāi sī hok-khì, m̄-sī tāng-tàⁿ. Ū choè chi̍t siú pe̍h-oē si kóng, Siàu-liân siⁿ kiáⁿ chin hoaⁿ-hí; pē-kiáⁿ saⁿ-thiàⁿ chin chhù-bī, pē-bú ū chîⁿ kiáⁿ sūn-chiông; kàu lāu boē thàn pìⁿ sòng-hiong. ióng-kiāⁿ oē choè kiáⁿ ì-ài; soe-lám tì pīn tìⁿ m̄-chai. Pē-bú teh lāu kiáⁿ sêng-kong; sî-sè piàn-chhian oē tńg-hong. Pē-bú hó thit-thô. Iú-hàu chú-lú ê hēng-hok, Siōng-tè tī thiⁿ sù lán hok.
4. Ka-têng lé-pài: In chi̍t ji̍t ū iô 5 pái cheng, chiū-si ê-hng, chá-khí ê lé-pái, kap saⁿ tǹg chia̍h-pn̄g, toā-toā soè-soè, lâm-hū ló-iù lóng chū-chi̍p, pí sió kàu-hoē khah choē lâng, chú-lí chiàu lûn-liû, ū hùn-liān khó͘ teng khó͘, iô cheng lóng sī sian-siⁿ-niû teh chí-tō. Lé-pài àm ê lé-pài soah, ài mn̄g lé-pài-ji̍t só͘ gîm ê si, Sèng-keng, kóng sím-mi8 tō-lí, mn̄g boē hiáu-tit làu-khuì, chit khoán ê hùn-liān, lé-pài-ji̍t m̄-káⁿ bô koan-sim. Nā ta̍k ê ka-têng ánni si̍p-koàn sī chin hó, thiaⁿ tō-lí chiah oē koan-sim, bô khì ê lâng iā thang thiaⁿ-tio̍h.
5. Tâng sìn kiat-hun: Ū lâng kóng chhoā ji̍p ê khah bô iàu-kín, thang ke kiù chi̍t lâng; kè chhut ê khah m̄-thang, lí nā chhoā bī sìn chi̍t ê, hoē-lāi lú-chú chiū chhun chi̍t ê; lán ê hong-sio̍k lú-chú bô kè, lâng ài chhiò-hoē-goā m̄ kè soà ko͘-put-chiong tio̍h kè, án-ni lia̍h chi̍t ê pàng chi̍t ê; kiám m̄-sī kap hoē-goā m̄-thang kè, iā m̄-thang chhoā chiah oē pêng-kun, Chiā Sian-siⁿ chit tiám put-chí ū chheng-chhó. I chhin-chhiūⁿ A-pek-la̍h-hán, lí ê kiáⁿ khǹg kàu 40 hè, iá-bē ū tông-sìn ê, chiah chhe i ê lāu lô͘-po̍k khì i ê tông-sìn ê tiong-kan chhē bí-tek kiam iu ê Lī-pek-ka (Chhòng 24 chiuⁿ), lâi choè sim-pū, chiū-sī Í-sat ê bó͘, chiâⁿ-choè iân-chhe liông-bú. Koh Lī-pe̍k-ka uī-tio̍h toā kiáⁿ Í-sò chhoā Hek-lâng bô tâng-sìn ê lú-chú, chin hoân-sim só͘-í Lī-pek-ka Í-sat kóng, "Goá uī-tio̍h chiah ê Hek-lâng ê cha-bó͘-kiáⁿ liân sìn-miā to m̄ ài, (sī chin khì-ló͘). Siat-sú Ngá-kok iā chhoā chit só͘-chāi ê cha-bó͘-kiáⁿ choè bó͘, chhin-chhīn Hek-lâng ê cha-bó͘-kiáⁿ (cha-bó͘ gín-ná) hit khoán, goá oa̍h ū siáⁿ lō͘-ēng" (Chhòng 27:49). uī-tio̍h án-ni, i 4 ê sim-pū, saⁿ ê sī tī tông-sìn, tâng pō͘-tiāu, tâng sìn ê hiat-thóng tiong chhē chhut ê, chiâⁿ-choè bí-boán ê ka-têng. (Lūn chú tuì-siōng, choè iàu-kín sī tông-sìn, suí ê hiat-thóng, bí hó ê ka-têng kàu-io̍k). Sio̍k-gú kóng, "San khó î, jî sèng put-khó kái." Ok-chhe gia̍t-chú, che sī uî-thoân sèng, kap ok-loat ê kàu-io̍ksó͘ chō-sêng ê.
6. Lūn Chiā Sian-siⁿ-niû: Sī chi̍t ê lú eng-hiông, oē tit ín-chhoā tiōng-hu kap ta-ke kui Chú, chí-tō chi̍t ke suí-suí Ki-tok-hoà ê ka-têng, m̄-nā sī kián-jî sim-pū, i iā siu-iông chin-choē phoà-siùⁿ ê, bô î-oá ê pháiⁿ-miā lâng lâi chhī, ná chhin-chhiūⁿ ko͘-jî-īⁿ kap ko͘-koán-īⁿ, i ū hit hō bí-chhài, koh-khah iàu-kín sī ū thiàⁿ-sim.
I tuì kàu-hoē ê hōng-sū, sī kàu-hoē ê tiong-sim, tuíⁿ-ló, chip-sū, Chú-ji̍t-o̍h kàu-oân, sèng-koa-tuī, chheng-liân-thoân-khè, bo̍k-su lóng gī-bū; lé-pài ji̍t chóng-tōng-oân, sian-siⁿ-niû kà Chú-ji̍t-o̍h kà kàu 70 goā hè, boē kà chiah thêng, i ê cha-bó͘-kiáⁿ teh kà iù-tī-hn̂g ū chu-keh, sī gī-bū, Chiā Huī Bo̍k-su iā sī gī-bū ê. Sian-siⁿ-niû tī 1963 nî 6 ge̍h 21 hō siū Chú tiàu, tī 7 ge̍h 1 hō ê Kong-pò ū pò i ê lio̍k-le̍k. Ū lâng choè chi̍t siú tiàu si, 上帝慈悲姨亦悲,忍心愛育眾孤挑 教子導夫基督化,祈禱布施永附隨。
7. Hōng-hiàn: Téng-bīn ū kóng in tuì kàu-hoē hiàn kang, chit pái lâi kóng i ê hiàn chîⁿ, iā sī chin hiòng-chêng. Goá uī Tâi-lâm Sin-lâu I-īⁿ ê Hō͘-oān-hoē bō͘-koan kàu i hia, i kóng I-koán kong ê teh si-liâu, goán kò-jîn su ê iā teh si-liâu, i án-ni sī sū-si̍t, i kò-jîn teh si-liâu iā boē chió, iā án-ni m̄-sī kóng su ê beh lâi the-sî kong--ê, i iû-goân ū kià-hù chin-choē, iā hiān kau, ū lâng bô hian kau, taⁿ to soàⁿ-khì lah.
Lūn hōng-hià, lán nā hoaⁿ-hí the̍h chhut ê, Siōng-tè thiàⁿ i. Bat ū chi̍t ê hó-gia̍h lâng, ū chi̍t àm chi̍t ê kang-lâng teh tiám hoan-á-iû teng, hoan-á-hé lè to̍h chiah pak teng-kńg, chit ki hoan-á-hé soà to̍h kè-khì, chú-lâng jióng chit ê kang-lâng kóng, phah-sńg chi̍t ki hoan-á-hé, kóng tio̍h seng pak teng-kńg khí-lâi chiah lè hoan-á-hé. Teh jióng ê sî, tú-hó kàu-hoē nn̄g ê chip-sū beh lâi kā toê chîⁿ, thiaⁿ tio̍h uī chi̍t ki hoan-á-hé jióng kàu án-ni, siūⁿ beh ji̍p-khì, kiaⁿ bô hāu, m̄ ji̍p-khì, mī lâi kàu-uī lah, āu-lâi siūⁿ ji̍p-lâi kā thàm chi̍t-ē chiū hó, toê chîⁿ mài kóng khah boē iàn-khì, chiū ji̍p, chú-lâng khoàⁿ-tio̍h kàu-hoē nn̄g ê chip-sū, tek-khak ū sím-mi̍h keng-chè ê sū, nn̄g lâng lóng m̄-káⁿ kóng, chú-lâng chiah kóng, phah-sǹg lín tú-á-káⁿ sī ū thiaⁿ-kìⁿ goá ok kang-lâng phah-sǹg chi̍t ki hoan-á-hé soà hō͘ lín m̄-káⁿ kóng, lán kai khiām, chi̍t ki hoan-á-hé to tio̍h kiām; kai ēng, khah choē to tio̍h ēng. Nn̄g lâng chhiò-chhiò chiah kóng, sī lah, uī-tio̍h lán ê Chú-ji̍t-o̍h kàu-sek bô kàu, Tióng-chip-hoē gī-koat beh koh khí nn̄g keng kàu-sek, ū-sǹg ài khai 5 bān kho͘. I suî-sî kóng, chin hó, uī-tio̍h tē jī tāi ê sìn-tô͘ kè-e̍k che sī chin pit-iàu, suî-sî siá 5 chheng kho hiān kau. Lán lâng oē chiat-iok ka-kī, lâi pang-chān lâng, eng-kai si-huī ê só͘-chāi, sui-jiân chē, iā bô kian-līn; m̄ eng-kai si-huī ê sî, sui-jiân chió, iā m̄-káⁿ lām-sám ēng, oē-hiáu siú, oē-hiáu ēng ê kiò-choè châi-chú, nā-sī kian-līn ê kiò choè châi-lô͘(須約己周,當捨處雖多弗吝,不當捨時雖小不妄,能守能散,是名財主,曰慳曰吝,是名財奴). Chiā Sian-siⁿ sī châi-chú. Tuì chû-siān sū-gia̍p, tuì pîn-khùn-chiá ê si-liâu, tuì kàu-hoē hōng-hiàn sī chin kam. Hō͘ lâng ê, pí tuì lâng the̍h ê khah ū hok-khì (Hēng-toān 20:35).