MÁ-IN I-SENG-TOAN（4[sic. 應該是5]） (Duncan Main of China)
P. J. Doherty chok
Chiu Siok-huī e̍k
1963.12.15 P.12-13
I-seng tìm-thâu koh kap i kóng-oē, nā-sī chit ê Tat-thán lâng ēng chhiú pí kiò i tiām, ka-kī koh kè-sio̍k kóng,
"Taⁿ Iâ-so͘ sī lín ê bēng-lēng ê ông, lín soan-kàu-su tī chia choè I ê siú-pī-tuī, m̄-sī ēng sio-thâi, sī ēng chû-siān ê kang-chok, ǹg-bāng lâng oē lâi ho̍k-chiông lín ê ông sī bô?"
Má-in i-seng thìm-thâu. Chit ê chiong-kun sui-jiân sī ēng i ka-kī ê oē-kù lâi kóng, iáu-kú i ū lia̍h-tio̍h hit ê iàu-tiám.
I koh kè-sio̍k mn̄g kóng, "Taⁿ kè-lâi lí koh kè-e̍k beh tī lí ê iàu-sài-toē, kiàn-tiok sím-mi̍h?"
"Chi̍t ê Jî-tông piⁿ-iⁿ." Má-in I-seng chek-sî chiū ìn-tap chhut-lâi.
Bô kú í-āu, tuì chiong-kun hia ū uī-tio̍h chit ê bo̍k-tek sàng hong-hù ê lé-mi̍h lâi, tuì Pak-kiaⁿ iā ū chhui-chiàn lâi. Só͘-í Má-in i-seng siūⁿ koaⁿ-hú hong i choè gō͘-kip koaⁿ.
I-āu chit nn̄g nî lāi, Má-in i-seng kap I-seng-niû kuí-nā pái kap chiong-kun ka pi ê hū-jîn-lâng chē chûn iû Se-ô͘. I-seng chin hoan-hí chiah ê lú-hêng. I ài chit ê choan-chè to̍k-chhâi ê lāu Ta̍t thán lâng. Tī chit ji̍t bô êng ê kang-chok liáu-āu, chē tī khoài-lo̍k ê chûn, tī liâng léng ê ô͘-téng iû-le̍k, oē hō͘ cheng-sîn jio̍k-thé tit-tio̍h hoê-ho̍k.
Ū-sî tng in teh thèng-hāu in ê chú-lâng ê sî, Má-in I-seng kap chûn-hu tâm-oē, kóng khí gia̍h hit ki tn̂g ê chûn-chiúⁿ ê hong-hoat. I ê hū-jîn-lâng khoàⁿ i kóng.
"Goá siong-sìn lí chin ài ka-kī kò ê khoán." I seng bô hó͘-jīn, i-seng-niû kóng, "Lí tàu-tí sī sím-mi̍h khoán ê lâng? Tio̍h chù-ì chiong-kun sī m̄-bat khoàⁿ-tio̍h lí choè ku-lí kang neh."
Tng nn̄g ê boán-cho̍k lâng chin chin-kông lâi kàu kiô kha ê sî, Má-in I-seng koáⁿ-kín pàng-hē chûn-chiúⁿ. I ǹg chiong-kun ka pi ê hū-jîn-lâng kiâⁿ kiok-kiong lé, koh pang-chān in lo̍h kàu chûn-tó͘-toé.
Chûn-á sái kàu ô͘-tiong ê sî, Chiong-kun thoah-khui ū tiau-khek lêng ê thang-á. Tuì án-ni oē thang khoàⁿ-tio̍h chuí-bīn hoán-chiò chhut oan-kiong-hêng, koh thang khoàⁿ-tio̍h tuì-bīn hoāⁿ am-tê-sek ê chio̍h-thâu ê kó͘-tāi chiam-thah. I kóng, "He chiū-sī luî-chiam-thah." In chù-sîn khoàⁿ hit ê siū liáu hong-ú só͘ phah ê soaⁿ-lun-á. chi̍t chàn, chi̍t chàn, ū tîn-á hoe soan tī hit téng-bīn ē-bīn iā ū khui bo̍k-liân-hoe.
Chûn-á tī hia iû-se̍h ô͘, kàu tī khoàⁿ-kìⁿ chhī-bīn ê só͘-chāi. In chhē pīⁿ-īⁿ ê kian-tiok-bu̍t, tī chiam-thah ê hū-kūn chhē-tio̍h hiu-ióng-só͘.
"Hia chiū-sī sin ê chēng-ióng-īⁿ."
"Hit pêng chiū-sī Bâ-hong-īⁿ. Má I-seng chin hoaⁿ-hí i ê sêng-chiū, kap chiong-kun tuì chiah ê sū-gia̍p ê koan-sim. In-uī kàu Hâng-chiu 15 nî, chiū ū chiah toā ê sêng-kong.
"Hâng-chiu sī chi̍t ê boē thang ū-liāu ê só͘-chāi. Lí beh siūⁿ Se-ô͘ put-kò sī chi̍t ê an-chēng koh un-hô ê só͘-chāi, chóng-sī siông-siông ū khí hong-éng, sī in-uī khùn tī chuí-toé ê lêng, ū-sî oē siū-khì kńg i ê bé, chhn-chhiūⁿ toā hái ê hái-lêng-ông, iā chia ê peh-sìⁿ ū-sî iā sī án-ni."
In ê chûn-oá-kūn choè-toā ê sió-tó, ū chhiū-ki suî-lo̍h kàu chuí-lāi. Chhin-chhiūⁿ chiáu-mn̂g ê tek-á-ki tī hé-hu-sek ê chhiûⁿ-piah sì-uî phiau-iô, hit ê piah ū am-tio̍h hit ê tó ê tiong-kan ê soaⁿ-lun-á. Má-in I-seng kám-kak chin hi-kî, chin-chhiūⁿ hia ū ún-chông kok chióng ê pó-poè kap kî-chek. I chin tio̍h-kip ài chûn-thâu koáⁿ-kín khò hoāⁿ.
"Goā-kok i-seng! Apricot) Au I-seng ū tī lín ê chûn-lāi bô?
"Siám! Kâu gín-ná! che sī toā chiong-kun ê chûn, lí chiah-nih bô lé-sò͘, i oē kā lí kòng hō͘ sí o͘."
Chóng-sī tuì he sió-lō͘ hoat-chhut ê âu-kiò ê siaⁿ ná jia̍t-chhiat.
ìn kóng, "Goán chhù-piⁿ ê 6 hè gín-ná, i ê pak-tó͘-piⁿ chin thiàⁿ."
I-seng tām-po̍h tiû-tû. I chai-iáⁿ ū sî kiò kàu chin kín-kip, kî-si̍t sī in-uī gín-ná chia̍h siuⁿ choē thn̂g-á. Siat-sú i nā kín-kín lī-khui i ê Boán-cho̍k chú-lâng, khó-lêng oē in-uī i phò-hoāi kū thoân-thóng ê lé-sò͘ lâi bô hoaⁿ-hí.
Chóng-sī chi̍t hong-bīn siūⁿ-tio̍h gín-ná jia̍t-chhiat ai-kiû ê bīn, i ná-chún khoàⁿ-tio̍h gín-ná teh kiò i. I chiū ta̍h chiūⁿ hoāⁿ mn̄g kóng, "Lí nā chai, chhiáⁿ koh kā goá kóng khah siong-sè[sic.], sī tó-uī teh thiàⁿ."
Má-in I-seng ê bīn hut-jiân iu-iu. I khan gín-ná ê chhiú, sūn hit tiâu sió-lō͘ kín-kín kiâⁿ chiūⁿ hoāⁿ. Tī chèng-lâng gông-ngia̍h teh khoàⁿ ê tiong-kan, in kín-kín cháu.
In kàu bé-hu teh thèng-hāu ê só͘-chāi, thiàu-chiūⁿ Má-in I-seng ê bé. Má-in I-seng ê bé. Má-in I-seng khiâ chin kín ti̍t-ti̍t kàu Lâu--chhù.
Tī hia i khoàⁿ-kìⁿ ba̍k-chiu toā-toā luí ê gín-ná, i ê bīn in-uī thiàⁿ kiu kàu iu-iu. I àⁿ-lo̍h khì, koh khiā khí-lâi, jiân-āu hiàⁿ tuì āu-bīn kóng, "Kok-ke lu-lí-lú!"
Í-āu bô-lūn tī lō͘-nih, á-sī tī i ê chhù, gū-tio̍h chit ê gín-ná, Má-in I-seng lóng kiò i "Ko̍k-ke, chhiò chi̍t-ē!"
Tē 6 chiuⁿ
Chiong-kūn 19 sè-kí bé ê sî, Má-in I-seng chin hoaⁿ-hí, in-uī i ê pêng-iú tuì i chin hó. Chia ê lâng í-chêng saⁿ-gū ê sî, iā bô saⁿ chioh-mn̄g, hoán-tńg loé-mē. Tī pīⁿ-īⁿ ū sî iā ēng oàn-giân tāi-thoè kám-siā.
1900 nî, tng Má-in I-seng kap I-seng-niû tī So͘-kek-lân ê sî, Khoân-kûn huí-tô͘ piàn-moá choân Tiong-kok. "Thâi-sí goā-kok lâng" chiâⁿ-choè Toā-to tuī ê phiau-gú. Hông-thài-hō͘ hoat-chhut bēng-lēng thâi-sí soan-kàu-su kap huí-hoāi in ê châi-bu̍t. Tī chi̍t séng ū 47 ê soan-kàu-su siū thâi.
Chóng-sī tī ta̍k só͘-chāi iā ū koaⁿ-oân bô chiàu hông-tè ê bēng-lēng chip-hêng. Kî-tiong chi̍t ê chiū-sī Boán-cho̍k chiong-kun. Lēng-goā nn̄g ê iā sī Má-in I-seng ê pêng-iú. In pó-hō͘ soan-kàu-su kap in ê châi-bu̍t.
Má-in I-seng tńg-lâi ê sî lāu chiong-kun tuì i kóng, "Goán chai goán tek-khak tio̍h kiù Iâ-so͘ ê siú-pī-tuī, m̄-sī chí-ū in-uī thâi-sí lán ê pêng-iú sī m̄-hó, iā sī uī-tio̍h chit ê siâⁿ ê iân-kò͘. Goán lóng ǹg-bāng Hâng-chiu ū an-lêng."
I-seng bô kú hoat-kiàn tio̍h uī-tio̍h Hâng-chiu ê lī-ek, ū kuí hong-bīn bô tâng ê hong-hoat. I tuì chhiⁿ-chhuì koh ū hái-eng ê Eng-kok kûn-tó tńg-lâi, i ū uī-tio̍h Hâng-chiu ê sin kè-e̍k. I ài uī-tio̍h peh-sìⁿ khí chi̍t keng khong-khì sin-sian ê chhù--liâu-ióng-īⁿ. Chin-choē lâng tī im-sip ê se-chhiúⁿ kap mī-hún-chhiúⁿ choè kang, koh toà tī kè koh cha̍t ê sió ke-hāng ê chhù, iā bô kiâⁿ kàu Se-ô͘ ê ki-hoē. Chin-choē lâng tio̍h hì-pīⁿ. Kè-thâu ê lô-tōng, ke-thiⁿ sì-uî joa̍h-thiⁿ ê jia̍t-khì kap chin cha̍t ê chū-bîn, hō͘ in boē thang hoê-ho̍k kiān-khong.
