KÓNG HONG-GIÂN
Jerome De Jong chok
Pún-pò kì-chiá e̍k
1963. 06.01 P.4-5
Lêng-kài ū choē-choē hāng sū, hō͘ kàu-hoē ū lí-iû tio̍h koh thêng-kha lâi siūⁿ, tī kin-á-ji̍t Siōng-tè ê sîn só͘ teh choè ê kang. Tī lán ê kàu-hoē lāi, lán bat siū hoàn-khí, chai Sèng Sîn ēng kuí-nā ê hong-hoat tuì Siōng-tè ê peh-sìⁿ kóng oē. Kàu-hoē Sian-hong pò ū chi̍t phiⁿ bûn ín-khí tāi-ke ê chù-ì, chiū-sī tī lán ê thoân-thé ê lāi-bīn, ū lâng khak-sìn in ū tuì Siōng-tè niá-siū tio̍h kóng hong-giân ê un-sù. Chit hāng tāi-chì Sèng Bōng ha̍k-īⁿ ū ēng sim-lí-ha̍k-tek kā i hun-sek, ū siūⁿ chit ê tāi-chì sī ū khó-lêng ê.
Chóng-sī chit hāng ūn-tōng m̄ hān-tiāⁿ tī lán thoân-thé. Kú chi̍t ê lē lâi kóng, tī Hô-lân iā ū sio-siāng ê ūn-tōng, chí-miâ kiò-choè Toā koân-lêng ê kang-hô (Streams of Power). Choè sìn-tô͘ ê tio̍h ài mn̄g, chit ê un-sù tī kin-á-ji̍t kiám oē thang tit-tio̍h. Chit ê sī m̄ sī sìn-tô͘ só͘ tio̍h ǹg-bāng, só͘ tio̍h tui-kiû ê un-sù? Ká-sú nā oē thang tit-tio̍h chit ê un-sù, án-ni, chit ê un-sù ê bo̍k-tek sī sím-mi̍h?
Lán nā oá-khò keng-bûn luī-phian ê pang-chān, tuì Sèng-keng oē thang hoat-hiān chit ê un-sù tī Sèng-keng pèng bô kì chin-choē. Tī Sù-tô͘ Hēng-toān ū saⁿ só͘-chāi. Sù-tô͘ Hēng-toān tē 2 chiuⁿ, lán tha̍k tio̍h kóng hong-giân ê un-sù kap Gō͘-sûn-choeh ê koan-hē. Tī tē 10 chiuⁿ, lán tha̍k tio̍h chit ê un-sù kap tī ko-nî-liû ê chù só͘ chū-chi̍p ê lâng ê hoán-hoé chiap-siū sìn-gióng ū koan-hē. Tē saⁿ ê kì-sū sī tī tē 19 chiuⁿ, kap Í-hut-só͘ kàu-hoē ū koan-hē. Pó-lô tī I Ko-lîm-to 12-14 chiuⁿ ū thê-khí chit hāng sū, tī hit só͘-chāi i tuì chit hāng sū siūⁿ kàu put-chí khoah. Tī Sin-iok Sèng-keng pa̍t ê só͘-chāi lóng bô ū koh thê-khí.
Ū chi̍t hāng ê tì-sek, chiū-sī lán khoàⁿ hoán-hoé chiap-siū sìn-gióng āu, bô it-tēng lóng ū tit-tio̍h kóng hong-giân ê un-sù, Sù-tô͘ Hēng-toān só͘ kì nńg kha ê (3:11) bô kóng hong-giân, Sū-thê-hoán (6:7) iā bô, Pó-lô tī Tāi-má-sek lō͘-tiong ê hoé-kái iā bô (9:6).
Tong-jiân, tuì Gō͘-sûn-choeh só͘ hoat-seng ê sū, ū choē-choē khoán ê kái-seh. Ū lâng sìn Gō͘-sûn-choeh ê sîn-jiah sī thiàⁿ ê sîn-jiah. Chiàu chit khoán ê kái-seh sī kóng, Tong-sî ha̍k-seng lóng kóng sio-siāng ê giân-gú, chóng-sī lâng liáu-kái choè kok-chióng ê giân-gú. chóng-sī khah hó sī ké-seh choè ha̍k-seng kóng kok-chióng goā-kok ê gú-giân. chit ê khah ha̍h tī Sù-tô͘ Hēng-toān 2:8 í-hā só͘ kì: "Chái-iūⁿ lán thiaⁿ in kóng chiàu lán ta̍k lâng só͘ chhit-sì ê thó͘-khiuⁿ ah?" Chiàu khoàⁿ I Ko-lîm-to 12-14 chiuⁿ só͘ kì hit ê hiān-siōng, tī hia só͘ kóng ê giân-gú kap lán só͘ liáu-kái ê goā-kok-gú phah-sǹg bô sio-siāng.
Lán it-tēng m̄-thang choa̍t-tuì-tek kū-choa̍t kóng hong-giân ê khó-lêng-sèng. Lán tiong-kan chī-chuī káⁿ hān-chè Siōng-tè ê Sèng Sîn ê só͘ choè? Tī kin-á-ji̍t Siōng-tè nā hoaⁿ-hí ēng chit ê un-sù siúⁿ-sù hō͘ choē-choē lâng, án-ni sī chin hó ê tāi-chì. Lán thang ǹg-bāng sio̍k-lêng ê un-sù, chit ê sī chheng-chhó ê tāi-chì. Lán it-tēng éng-oán m̄-thang kóng, Siōng-tè boē-oē! á-sī kóng, Siōng-tè bô beh! iā m̄-thang kóng, Siōng-tè it-tēng tio̍h!
Kap chit hāng būn-toê choè ū koan-hē ê keng-chat, I ko-lîm-to 12-14 chiuⁿ, sī kap Ko-lîm-to ê kàu-hoē ū koan-hē. chin bêng-hián, chit ê chiū-sī in ê kàu-hoē só͘ tú-tio̍h ê lân-toê. In tuì sio̍k-lêng ê un-sù ū hō͘-siong lūn chiàn. Pó-lô tuì hit ê kàu-hoē ê tiong-khok, iā sī Sèng Sîn tuì lán ê tiong-khok.
(1) Kóng hong-giân sī chi̍t chióng te̍k-pia̍t ê un-sù, kóng hong-giân sī chi̍t chióng Sèng Sîn só͘ siúⁿ-sù ê lêng-le̍k, chit ê sī bô thang hoâi-gî ê.......(I Ko-lîm-to 14:1).
Tio̍h chheng-chhó Sèng Sîn sī siúⁿ-sù hō͘ muí chi̍t ê sìn ê lâng. Hiah ê chin-si̍t chiap-siū ki-tok choè Kiù-chú ê iā chiap-siū sio̍k-lêng ê un-sù. Chit ê Sèng Sîn sī sêng-jīm ê kì-hō. "Lán tuì chit ê bat Siōng-tè ê Sîn: Kìⁿ-nā sîn ū jīn Iâ-so͘ Ki-tok í-keng tī lio̍k-thé lîm-kàu ê, chiū-sī tuì Siōng-tè lâi" (I Iok-hān 4:2). "Kìⁿ-nā jīn Iâ-so͘ choè Siōng-tè ê kiáⁿ ê, chiū Siōng-tè tiàm tī i, i iā tiàm tī Siōng-tè" (I Iok-hān 4:15). Chit ê iā sī siúⁿ-sù hō͘ Ki-tok-tô͘ ê Sîn, beh pang-chān i hun-piat chin-si̍t kap chhò-gō͘. Chit ê Sîn iā tiàm tī Ki-tok-tô͘ ê sim. "I í-keng ēng I ê Sîn siúⁿ-sù lán, lán tuì án-ni chai lán tiàm tī I, iā I tiám tī lán (I Iok-hān 4:13).
Sèng Sîn tī i ê sim lāi, kiat-chhut sìn-sim ê ké-cí. Chiū-sī chit ê Sîn siⁿ-chhut jîn-ài, hoaⁿ-hí, hô-pêng, thun-lún, chû-pi, siān-liông téng-téng ê ké-chí (Ka-lia̍p-thài 5:22, 23). iā sio-siāng chit ê Sîn siúⁿ-sù te̍k-pia̍t ê un-sù: oē thang kóng chhut tì-huī, á-sī tì-sek, sìn-sim, á-sī choè chhut i-tī, sîn-jiah, kap kóng ū-giân (I Ko-lîm-to 12:8-10). Lán nā khoàⁿ I Ko-lîm-to 12:8-10 kap 28 chit nn̄g só͘-chāi, kóng hong-giân ê un-sù sī pâi tī siōng lō͘-bé.
Só͘-í lán it-tēng tio̍h sió-sim, m̄-thang khoàⁿ bô hiān Sèng sîn ê kang-chok, iā m̄-thang siūⁿ beh chiong Sèng Sîn phoè-ha̍p tī lán ê sian-kiàn kap siūⁿ-hoat.
(2) Kàu-hoē bô kìm-chí hong-giân. Sù-tô͘ Pó-lô thê-sī chit ê hong-giân ū chûn-chāi tī kàu-hoē. Lán m̄-thang kū-choa̍t chit ê sio̍k-lêng ê khé-sī. It-poaⁿ lâi kóng, lán siūⁿ tī Gō͘-sûn-choeh hoē kap Sèng-kiat kàu-hoē ê tiong-kan, hoat-hiān tio̍h chit ê hiān-siōng; chit ê chhin-chhiūⁿ kú-kú siū hān-chè. Siông-siông ū khah tn̂g ê le̍k-sú ê kàu-hoē, bô koan-sim chit ê sū, lia̍h choè sī bô khó-lêng ê sū, kiám-chhái tī chia koh chi̍t pái Chú ài kà-sī I ê kàu-hoē tī chit hong-bīn ê loán-jio̍k, chiū-sī Ki-tok-tô͘ bô kàu-gia̍h ê jia̍t-sim.
Nā án-ni, lán kiám thang tī kàu-hoē ǹg-bāng ū chit khoán ê hiān-siōng? Lán it-tēng m̄-thang lia̍h chit ê choè sī tit-kiù só͘ pit-su ê, lán iā it-tēng m̄-thang siūⁿ chit ê sī bô khó-lêng ê. Lán it-tēng tio̍h put-sî piān-piān thang chiap-siū Siōng-tè ê Sîn-ê kám-tōng.
(3) Kóng hong-giân m̄-sī lêng-sèng seng-oa̍h î-it ê, á-sī choè toā ê kì-hō. Gō͘-sûn-choeh-hoē chiū sī tī chit tiám chhò-gō͘. In siong-sìn, tī seng-oa̍h tiong tio̍h ài kóng hong-giân ēng án-ni piáu-sī Siōng-tè ê Sîn ê tông-chāi kap koân-lêng. Pí-kàu khah chheng-chhó ê chi̍t hāng, tuì bó͘ chi̍t pō͘-hūn ê lâng kóng hong-giân ê un-sù, chiū-sī in tit-tio̍h tek-pia̍t sio̍k-lêng ê hok-hūn ê kì-hō. chit ê bô it-tēng sī án-ni. Pó-lô kóng, khah hó tio̍h ǹg-bāng choè sian-ti lâi thoân-tō (I Ko-lîm-to 14:5). Koh hiah ê kóng hong-giân ê, tio̍h ǹg-bāng chi̍t ê khah toā ê un-sù, chiū-sī hoan-e̍k (I Ko-lîm-to 14:13)
Chiàu Pó-lô khoàⁿ (I Ko-lîm-to 14:12), hong-giân sī tuì bī-sìn ê lâng chi̍t chióng kì-hō. tī choē-choē hāng sū, hong-giân sī ēng choè tuì sìn ê lâng chèng-bêng sio̍k-lêng ê sū. Chóng-sī chit ê tio̍h kín-sīn ēng, in-uī sìn ê lâng nā lóng kóng hong-giân, lâi kàu-hoē ê lâng oē siūⁿ kóng sìn-tô͘ sī hoat kông ê.
(4) Hong-giân sī siúⁿ-sù hō͘ kò-jîn ê hok-hūn, m̄-sī thoân thé ê. Pó-lô ū hun-bêng kóng, kóng hong-giân sī uī-tio̍h kò-jîn, sio̍k-lêng ê tióng -chìn. Só͘-í chit khoán hong-giân bô su-iàu koh-chài "hoan-e̍k." Thang chai kóng hong-giân sī khah sio̍k tī kò-jîn-tek ê kàu-tō kap poê-iúⁿ. Sù-tô͘ ū chiong chit ê kóng chheng-chhó, put-lūn jû-hô, tī kong-kiōng ê chū-hoē tiong kóng hong-giân bô ū thong-e̍k, chit ê sī siū kìm-chí ê (I Ko-lîm-tō 14:28) Koh chi̍t hāng chin bêng-pe̍k ê, kóng hong-giân m̄-sī chhin-chhiūⁿ khai-koan, nā ài ê sî chūn chi̍t-ē chiū ū ê.
(5) Hō͘ lâng thiaⁿ ū ê ián-soat ū tāi-thè hong-giân ê toē-uī. tī chia sù-tô͘ bêng-bêng kóng khah hó tio̍h kóng hō͘ lâng lóng-chóng thiaⁿ ū ê " Goá ài ēng sim-su kóng gō͘ kù thang kà-sī lâng ê oē, iâⁿ-kè kóng bān kù ê im-gú" (14:18). Beh ài tit-tio̍h ū hāu-kó ê soan-iông, tio̍h kóng ū ì-sù ê oē. choè-āu, jîn-ài beh poâⁿ-kè chiah ê. Tī I Ko-lîm-to 13 chiuⁿ, Pó-lô kóng, "Im-gú beh soah.
Ki-to̍k-tô͘ tio̍h ǹg-bāng sio̍k-lêng ê un-sù! Lán ê pîn-toāⁿ kap léng-sim lóng kè-thâu ê bêng-hián. Lán tio̍h lâi ǹg-bāng siān-liông, tiong-sìn, un-jiû, chún-chat ê un-sù. Sèng Sîn nā hoaⁿ-hí iā chiong kóng hong-giân ê un-sù siúⁿ-sù lán, goān lán iā ēng kám-siā lâi chiap-siū.
