Kài-siāu io̍h-hng
1933.09(582Koàn)p.6
(O. P. E. kì)
(Chiap-soà 581, 8 goe̍h, tē 7 bīn)
Tèng-chèng: téng koàn tē 1 lân, tē 23 choā (i liâm-piⁿ hó) tio̍h oāⁿ-chò(= liâm-piⁿ hó).
Tē 2 lân, tē 10 choā, bô chheng-khì ê me̍h, tio̍h oāⁿ-chò bô chheng-khì ê mi̍h.
Goā kho
uī-tio̍h í-siōng ê goân-in, chiū-sī tuì goā-kài su-ji̍p(輸入)--ê, á-sī tuì lāi-lí hoat-chhut--ê; só͘-í tio̍h chù-ì goā-siong kap pó-hō͘ goân-khì. Sio̍k-gú kóng, ‘'Bo̍h-tit tio̍h-pēⁿ, (á-sī seⁿ-thiàⁿ) khah hó bat-io̍h,'' chiū-sī chit ê ì-gī lah.
M̄-kú ū-sî ì-goā ê hō : sī oh-tit ū-hông ê só͘-chāi. Kám-siā Siōng-tè, ū thè lán pī-pān io̍h-hng lâi èng-hù--i.
Lán tio̍h ē-kì-tit tī lâng ê sin-thé-lāi, Siōng-tè goân-pún ū chún-pī pó-hō͘ tí-khòng ê mi̍h : chhin-chhiūⁿ tī tē-hng, chèng-hú ū pī-pān kéng-chhat kap kun-peng teh pó-hō͘ ê khoán ; chóng-sī Siōng-tè só͘ pī-pān koh-khah chiu-bit.Khah-siông sī tuì lâng ka-tī chhò-gō͘:bô pó-tiōng goân-khì. Koh ū-sî ū goā-siong ia̍h hòng-jīm--i, tì-kàu hō͘ sè-khún(= 細菌 = bacteria) á-sī lâ-sâm chhim-ji̍p, goân-pún ê pó-hō͘-la̍t tí-khòng bē-tiâu, soà pìⁿ-chiâⁿ toā-sū.
Siat-sú nā ū phoà-phoê ê sî, chek-sî kā i siau-to̍k : pó-hō͘ bô hō͘ sè-khún á-sī lâ-sâm chhim-ji̍p, chiū chū-jiân ē ka-kī hó khì.
M̄-kú nā ū lâng phah-sǹg sè-khang bô iàu-ì : hòng-jīm--i ; chiū niáu-chhú-khang ū-sî ē pìⁿ-chiâⁿ oân-kong-mn̂g. In-uī nā tan-to̍k ( ū lâng kóng hoeh-choâ); phoà-siong-khún nā ji̍p náu-kin, chiū pìⁿ phoà siong-hong. Chin kín, chin lī-hāi. Ū-sî lâng-to̍k ji̍p-hoeh, cháu piàn seng-khu; sui-jiân pún-sin bô kín-kín sí, iáu-kú ū-sî ē kiaⁿ-sí tio̍h pa̍t-lâng.
Taⁿ seng kài-siāu kuí-nā-hng io̍h, thang chò siau-to̍k kap siau-iām ê lō͘-ēng, chiū-sī Chiú-cheng, Chhat-io̍h, I-chi-o-luh, Siông-chiat-iû (テレビン油), Ha-ló-mín ( ハロミン=io̍h-hún), á-sī To-lí Ha-ló-mín (トリハロミン=io̍h-piáⁿ). Í-siōng sī beh chò chhat, thui kap kô͘ ê lō͘-ēng. M̄-sī beh chò chia̍h ê lō͘-ēng.
Chiú-cheng, bô-lūn ū phoà-phoê í-ki̍p bô phoà-phoê, nā ū tio̍h-siong, siau-to̍k chin hó. Chhat-io̍h (= Ak-tō͘ teng-ki), bô-lūn siau-to̍k,á-sī beh seⁿ lia̍p-á, kā- i chhat-chhat-teh, ū-sî ē hó khì.
I-chi-o-kuh (ū lâng kóng, Chhàu-io̍h-á), nā sió-khoá lia̍p-á, tāi-seng chhat Chhat-io̍h, āu-lâi phi I-chi-o-luh chò ko-io̍h kā-i tah-teh, chiū hó khì.
Siông-chiat-iû (テレビン油). Nā poa̍h--tio̍h, kòng--tio̍h, o͘-chheⁿ kek-hoeh. ēng mî-á ùn tām-po̍h kā i thui thiám-thiám, liâm-piⁿ siau.
Ha-ló-mín(ハロミンsī io̍h-hún). Nā ēng sio-sio ê kún-chuí phàu, ēng ū sek ê kan kā i té, chiū pó-chûn chin kú. Nā io̍h-hún chi̍t hūn, phàu 500 hūn ê kún-chuí, chiū chin hó ēng. Che pí Chio̍h-thoàⁿ-sng chuí khah thò-tòng. Tāi-khài sin ê siong, nā phoà-phoê , Kô͘ chi̍t nn̄g pái, chiū hó khì.
To-lí Ha-ló-mín (トリハロミンsī io̍h-piáⁿ).Iû-goân ēng kún-chuí phàu, ēng sek-kan té. Nā ēng io̍h-piáⁿ chi̍t tè, phàu sio-sio ê kún-chuí 200 oá, kô͘ ū phoà-phoê ê sin siong , iû-goân kô͘ chi̍t nn̄g pái chiū oân-choân hó. Chit hāng iû-goân bô hù chok-iōng, pí Ha-ló-mín iáu ū khah iâⁿ.
Nā ū í-siōng ê io̍h-á, ke-lāi ê gín-á toā-sè, nā tio̍h sió-siong, bián lô-hoân i-seng. Chóng-sī nā toā-siong, chhin-chhiūⁿ kut chi̍h, hoeh-kin tn̄g, tek-khak tio̍h pài-thok i-seng ē ēng-tit.(Thāi-sio̍k).