Nn̄g-lâng thè goá sí
1897.08 149 koàn p.63-64
Tī Tāi-Eng-kok ū chi̍t só͘-chāi kīn-oá hái-kîⁿ, bó͘-ji̍t ū nn̄g lâng tī-hia chò hoé khiā--teh, tâm-lūn chi̍t-chân sū. Chi̍t- ê teh chò chuí-siú, ia̍h sī sìn-Chú ê lâng, hit-sî kap i-ê pêng-iú kóng-oē teh kan- chèng sim-sîn só͘ keng-koè ê sū, kóng, Chêng gō͘-nî goá tī guî-hiám ê tiong- kan Siōng-tè gâu lîn-bín, chiàu-kò͘ bô hō͘ goá ê seng-khu siū-hāi, soà lâi kiù goá ê lêng-hûn m̄ bián tîm-lûn kàu tē- ge̍k. Hit ê sî-chūn goá m̄-káⁿ bē-kì--tit, in-uī hit-tia̍p nn̄g lâng thè goá sí.
I ê pêng-iú chhéng-mn̄g i kóng, "Nn̄g lâng thè-lí sí, thài án-ni ?" Hit-ê chuí-siú ìn kóng, "Si̍t-chāi ū iáⁿ. Chheng-goā nî tī si̍p-jī-kè téng, goá ê Kiù-chú thè goá sí. Koh tú-tú gō͘ nî chêng goá chi̍t ê pêng-iú, miâ kiò Ngá-kok, thè goá sit- lo̍h sèⁿ-miā."
I sí hit mê-hng, sī in-uī goán chē ê chûn tú-tio̍h hong-thai ê guî-hiám, hái-éng phòng-phòng chhèng, chûn ia̍h hō͘ hong phiau-liû, tōng-tio̍h chio̍h, soà kòng- phoà. Hit-tia̍p lī soaⁿ-sū bô loā-hn̄g, só͘- í chiàu in hit pêng ê hoat-tō͘, chiū lâi pàng hō-phàu ì-sù sī beh chhiáⁿ hit ê kiù-miā chûn lâi kiù goán. Pún-jiân goán í-keng choa̍t-bāng bô phah-sǹg in káⁿ chhut-lâi, chóng--sī in kèng-jiân ū lâi, hoaⁿ-hí uī-tio̍h goán phoe-miā lâi kiù.
Kiù-miā chûn oá-lâi, goán bē-tit thang chò chi̍t-ē lo̍h, eng-kai tio̍h chò kuí-nā choā. Thâu chi̍t-choā hiah ê hū-jîn-lâng gín-ná seng khì, tē-jī choā chiū-sī tah- kheh ū lo̍h-khì; taⁿ ū chhun chûn-chú kap kiâⁿ chûn ê lâng nā-tiāⁿ.
Chiàu goán khoàⁿ hiah ê ia̍h chài bē- liáu, koh siūⁿ tē sì-choā iáu boē kàu-tè, hit-ê toā-chûn ún-tàng tîm. Taⁿ chai lán tiong-kan ū lâng bē bián -tit sí. Hit- tia̍p chiū liam-khau khoàⁿ sím-mi̍h lâng tit-tio̍h lo̍h kiù-miā-chûn, sím-mi̍h lâng tio̍h sí. Goá sī liam-tio̍h sí khau. Hit sî goá ê sim chin kàu-gia̍h kan-khó͘, m̄- goān sí, chai sí āu ē hō͘ Siōng-tè sím- phoàⁿ siū hêng-hoa̍t.
Kap goá kiâⁿ-chûn ê lâng ū chi̍t-ê pêng- iú, i sī sìn Chú, ia̍h chē-chē pái ū bat kóng hó-oē lâi kéng-kài khó͘-khǹg goá, put-kò goá m̄-thiaⁿ, kan-ta chhiò i kóng, Bān chiah-sī khah-hó, ài tāi-seng hióng- siū chit sè-kan ê chhia-hoâ khoài-lo̍k. Taⁿ i chêng só͘ kóng ê oē chit-sî ná- chhin-chhiūⁿ chi̍t ki to teh chhì-chha̍k goá ê sim, hō͘ goá koh khah chhám, kiaⁿ-liáu tit-kiù ê ki-hoē í-keng koè lah.
Chûn tē saⁿ pái koh lâi, ia̍h suî lâng chiàu i só͘ liàm ê khau lo̍h chûn, goá hit ê pêng-iú ia̍h liàm-tio̍h oa̍h-khau. Chóng--sī sî kàu i m̄ lo̍h--khì, chiah kóng, " To-má, goá tio̍h thè--lí, lí m̄-thang sí, soà tîm-lûn kàu tē-ge̍k. Goá sī bô iàu- kín in-uī sim ū pī-pān, lêng-hûn ia̍h tit- kiù lah. Taⁿ lí tio̍h siūⁿ tī Thiⁿ-ni̍h kap goá koh sio-kìⁿ ". Khoàⁿ i kóng che oē, goá chin m̄ kam pàng i tī-hia sí, put-kò hit sî kín-kip, bē thèng-hāu--tit, ia̍h ū lâng koáⁿ goá lo̍h chûn, só͘-í bô oē thang koh kóng, ko͘-put-chiong tio̍h pàng-lī. Nā-sī Ngá-kok ê bīn chin chhiò-iông, ná-chhin-chhiūⁿ an-sim ê khì-khài, bô chi̍t-tiám-á kiaⁿ-hiâⁿ.
Kiù-miā-chûn kiâⁿ bô loā-hn̄g toā- chûn chiū tîm lo̍h hái bia̍t-bô. Goá só͘ thiàⁿ ê pêng-iú ia̍h sí tī hit-ni̍h. Chóng- sī goá chai i-ê lêng-hûn liâm-piⁿ hō͘ Chú Iâ-so͘ chiap-la̍p. án-ni kiám bô iáⁿ nn̄g lâng thè goá sí ? Kóng kàu hit-ni̍h To- má chiū lâu ba̍k-sái. Kap i teh kóng- oē ê pêng-iú thèng-hāu chi̍t-sî-á kú, chiū koh mn̄g chi̍t kù kóng, "Lí āu-lâi án-cháiⁿ-iūⁿ hō͘ Kiù-chú chhoē--tio̍h" ? To- má ìn kóng, "Hit-sî goá chin gōng, bô sím-mi̍h bat jī, bē hiáu chhoē siōng-tè Ū-sî ia̍h hiah-ê kiâⁿ-chûn ê lâng ài ín- iú--goá, chhiáⁿ goá kap in chia̍h chiú, poa̍h-kiáu. Hit-tia̍p sim ná-chhin-chhiūⁿ koh thiaⁿ goá hit ê pêng-iú ê siaⁿ, teh kóng, Lí tio̍h siūⁿ tī Thiⁿ--ni̍h kap goá koh saⁿ-kìⁿ. Thiaⁿ-tio̍h hit ê siaⁿ goá m̄- káⁿ kap in khì kiâⁿ sím-mi̍h pháiⁿ. āu- lâi ū khì bé chi̍t-pún Sèng-chheh, siūⁿ beh o̍h goá pêng-iú ê khoáⁿ, in-uī i chāi- siⁿ ê sî ta̍uh-ta̍uh ài káng-kiù Sèng-keng. Khó-sioh goá bô chhin-chhiūⁿ i, bē-hiáu khoàⁿ, tāi-seng tuì Sin-iok ê thâu chi̍t pún, ti̍t-ti̍t tha̍k jú-tha̍k jú kan-khó͘, chai goá ê choē chin tāng, soà lia̍h ka-tī chò tē-it pháiⁿ ê lâng, taⁿ bô lō͘ thang tit-kiù. Ū chi̍t ji̍t khoàⁿ kàu Lō͘-ka jī cha̍p saⁿ chiuⁿ, tha̍k kàu sì-cha̍p saⁿ chat, tī-hia teh kóng-khí Iâ- so͘ àn-cháiⁿ-iūⁿ chiap-la̍p hit ê chò chha̍t ê lâng. Siōng-tè chiàⁿ ēng hit kù lâi chhíⁿ-gō͘ goá ê sim, hō͘ goá ia̍h sìn, chai Iâ-so͘ í-keng ēng I-ê pó-huih lâi sé- chheng goá ê sim, tû-khì goá ê pháiⁿ. Goá ia̍h chai kàu sî I ún-tàng chiap-la̍p goá tī Thiⁿ-ni̍h tī hia thang koh-chài kap goá chi̍t ê pêng-iú saⁿ-kìⁿ''
Chhiáⁿ lín tāi-ke lâi khoàⁿ Lô-má tē gō͘ chiuⁿ, chhit chat kàu tē káu chat, só͘ kì-chāi hit kuí-nā chat lóng ū kap téng-bīn só͘ siá, siāng ì-sù, chiū-sī teh kóng. "Thè hó lâng sí hán--tit ū; thè ū jîn-ài ê lâng sí kiám-chhái ia̍h káⁿ. Nā- sī Ki-tok ê sí, chiū-sī thè lán ū choē ê lâng sí, Siōng-tè ê thiàⁿ koh-khah hián- bêng. Taⁿ khò i-ê huih lán chiah-ê chheng-gī, koh khah tuì I lán ē bián-tit hêng-hoa̍t".