Tâi-tó Siau-sit.
1914.02. 347Koàn P.11
Kiú-khiok-tông, A-kâu, khai-thong. ēng 3 nî ê kang-tiâⁿ khai 230,0000 kho͘ ê só͘-huì, lâi tsō Kiù-khiok-tông kàu A-kâu ê thih-tō. It poaⁿ ê jîn-sū kú-kú teh liâu-bāng, kàu tī Tāi-chèng 2 nî 12 goe̍h 20 hō chiàⁿ khai-thong soà êng-gia̍p.
àn tuì Kiú-khiok-tông kàu A-kâu lí-thêng ū 4-5 Eng-lí ; chhia-huì muí-lâng saⁿ-téng chhiah kak sì gîn. Chit tsām thih-tō tē it tiōng-lân chiū-sī Tām-tsuí-khe. Ta̍k-nî nā kàu khiā-chhiu kau-thong siông-siông tō͘-choat. Taⁿ ū kàu-gia̍h ióng ê thih-kiô,ǹg-bāng bô hit hō ê tsó͘-keh. Só͘ khoà-lū--ê chiū-sī khe-po͘ hiah ê lō͘, lóng sī ēng soa thūn-ê; nā kàu khiā-chhiu , hiah ê lō͘ m̄-tsai tòng ē tiâu á-bē? Koat-tēng tī 2 goe̍h 15 hō beh tī A-kâu kú-hêng Khai-thong-sek ê lāu-jia̍t.
Tsuí-tō thong-tsuí. KA-gī sī put-chí ū miâ ê só͘-tsāi, kî-û ta̍k hāng khiok lī-piān, tē-it khoat-hām--ê chiū-sī khiàm chiáⁿ-tsuí. Chèng-hú ū khoà-lū chit tsân só͘-í huì toā-toā sim-sîn, khai chē-chē só͘-huì (oá 60 bān kho͘), lâi khui saⁿ phò͘ goā lō͘ ê tsuí-tō kàu KA-gī. Taⁿ tī Tāi-chèng 2 nî 12 goe̍h 20 hō ū chhì-giām hó-sè, keh-ji̍t chiū tsún chèng lâng kong-iōng.
Tiong-ha̍k-hāu. Tiong-ha̍k-kho siat-li̍p sī tī Bêng-tī 31 nî 3 goe̍h, tsóng-sī hit-sî bô to̍k-li̍p, sī hū-sio̍k tī Kok-gú ha̍k-hāu lāi. Kàu Bêng-tī 40 nî 5 goe̍h chiah hoat-pò͘ Tiong-ha̍k-hāu ê koaⁿ-chè, soà siat-hoat khí Tiong-ha̍k-hāu. Kàu Beng-tī 42 nî 4 goe̍h chiū poaⁿ-soá khì sin ê hāu-sià, tuì án-ni chiū kap Kok-gú ha̍k-hāu lóng bô kan-sia̍p.
Lūn Kok-gú ha̍k-hāu toā-poàⁿ sī uī-tio̍h kà Tâi-oân lâng ,iáu-kú Ji̍t-pún lâng ē sái-tit ji̍p. Tiong-ha̍k-hāu tsoan-tsoan sī kà Ji̍t-pún lâng Tâi-oân lâng bē sái-tit ji̍p. iū-koh chit ê ha̍k-hāu toaⁿ-toaⁿ siat chi̍t keng tī Tâi-pak nā-tiāⁿ.
Tī kuí-nā nî chêng, lâm-pō͘ ê Ji̍t-pún lâng phài lâng chhut-thâu kap Tsóng-tok-hú kau-sia̍p, kóng tī Tâi-lâm eng-kai ia̍h tio̍h siat chi̍t keng. Hit-sî in-uī keng-huì khoat-hoa̍t, m̄-káⁿ ún-tsún. M̄-kú hiah ê lâng bô beh pàng-soah, tiāⁿ-tiāⁿ chhui-pek kiû-thó. Kàu tī kū-nî chiū chiàu in só͘ chhéng, soà phài lâng khàm-tsa o̍h-tē. Taⁿ í-keng tiāⁿ-tio̍h tī Tâi-lâm toā pak mn̂g goā liān-peng-tiûⁿ. án-ni khiok sī chin kiong-hí, m̄-kú Tâi-oân lâng bô tsāi-lāi !
Kū-nî tiong-pō͘ ê chì-sū khoàⁿ-tio̍h án-ni, ia̍h hùn-hoat kóng, Chèng-hú só͘ siat ê Tiong-o̍h lóng sī chò Loē-tē lâng ê lō͘-ēng,Tâi-oân lâng bô hūn,eng-kai tio̍h tuì chèng-hú pín-chhéng lâi ka-tī siat chi̍t keng. In chiū kú-chiàn kuí-nā lâng chò tāi-piáu-chiá khì Tâi-pak tuì Tsóng-tok kap Bîn-chèng tióng-koaⁿ tîn-chêng. Chiàu Tâi-tiong ê sin-bûn só͘-kì, sǹg sī í-keng ún-tsún ê khoán, tāi-io̍k tī kin-nî 4 goe̍h chiū ē sêng-li̍p. Hiān-sî in í-keng tê jī-tsa̍p goā bān kho͘ piān-piān, nā ún-tsún ê jī-iūⁿ kàu, chiū liâm-piⁿ tio̍k-chhiú heng-kang.