Hêng-chhun Siau-sit.
Siau Bûn-tek kì.
1914. 10, no. 355, pp. 9-10
Goá tī Sin-le̍k 4 goe̍h 29 ji̍t kàu Hêng-chhun. Hit-ji̍t lâi lé-pài ê lâng-gia̍h téng-po͘ 32, ē-po͘ 28 lâng. Chóng-sī ta̍k lé-pài ū chìn-pō͘ ê sè-bīn, kū ê khah chiâu-lâi, sin ê ta̍k lé-pài ū ke. Thâu chi̍t goe̍h ji̍t lé-pài ê lâng-gia̍h, muí lé-pài pêng-kin 30, 40 lâng. Tē 2 goe̍h-ji̍t pêng-kin muí lé-pài chiū chìn kàu 50, 60 lâng. Tē 3 goe̍h ji̍t muí lé-pài pêng-kin 70, 80 lâng. Kàu hiān-sî iû-goân chiām-chiām ū teh chìn-pō͘, Chiàu khoàⁿ ū hō͘-bōng ê ji̍t-chí. M̄-kú só͘ soè chò Káng-gī-só͘ ê tiàm siuⁿ e̍h, chiah ē iông-ún--tit 50, 60 lâng nā-tiāⁿ, 70, 80 lâng chē kàu cha̍t-cha̍t. Pa̍t-uī iā bô tú-hó khah ha̍p ēng ê chhù thang soè. Ū lâng tuì goá kóng, "Sian-seⁿ, goán kuí-nā lâng beh khì lé-pài, in-uī bô uī soà tò-tńg lâi."
Kàu-hoē sui-jiân sī uì-chíⁿ; iáu-kú in kèng-pài Siōng-tè ū te̍k-pia̍t ê khó-chhú, chiū-sī chò hong lo̍h hō͘, lō͘ hn̄g pháiⁿ-kiâⁿ, cha-po͘ cha-bó͘ gín-ná iā sī lâi. Pài-tn̂g e̍h koh joa̍h, tāi-ke iû-goân tiām-tiām chē, m̄-káⁿ sui-piān chhut-khì, sêng-si̍t kèng Siōng-tè, tì-ì thiaⁿ tō-lí, kàu lé-pài soah. iā m̄-sī thàn-hán bóng lâi lé-pài, sim-lāi chhin-chhiūⁿ ū só͘ tit-tio̍h ê hoaⁿ-hí. iū-koh ta̍uh-ta̍uh chim-chiok teh mn̄g, Bo̍k-su tī-sî chiah beh lâi? Nā bo̍k-su lâi beh kiâⁿ sím-mi̍h lé, goán tio̍h bat sím-mi̍h tō-lí, kiâⁿ sím-mi̍h phín-hēng chiah ē sái-tit ji̍p kàu?
Lūn pò͘-tō chia khiok bē thang chhin-chhiūⁿ tī pa̍t-uī khui pò͘-tō-hoē, m̄-kú goán ta̍k-mê kóng tō-lí, iā ū chē-chē lâng lâi thiaⁿ, khah siông 20, 30 lâng. Boē lé-pài ê tāi-seng ū 10 goā lâng teh o̍h si o̍h jī-bó, kàu goe̍h-kng ê sî kong-i Chhoà Chiong-ì Sian-seⁿ iā chin chhut-la̍t kap goá khì chng-ni̍h pò͘-tō, ki-hoē chin hó.
Taⁿ ài kóng kuí-nā sian pu̍t hō͘ lín chai, chiū-sī sîn-pu̍t iā kèng-ho̍k Má I-seng. Má I-seng ê i-tek tī pa̍t-uī m̄-bián kóng, chāi Hêng-chhun ê peh-sèⁿ thiaⁿ-tio̍h Sian-seⁿ ê miâ bô m̄ seⁿ-khí chun-kèng ê sim lâi kám-in o-ló. M̄-nā án-ne, liân pu̍t-á iā sī kèng-ho̍k. Téng-ji̍t ū chi̍t sin Kim-hú Goân-soè, hō͘ lâng chhiáⁿ khì mn̄g pēⁿ, i nā khoàⁿ sī kú-pēⁿ, á-sī khah tîm-tāng ê chèng-thâu, chai i bē thang kā i i, chiūⁿ-lián chiū kóng, "Tē-chú ah! sîn-bêng bô hoat-tit-tâ-oâ, tio̍h kín khì Tâi-lâm chhoē Má I-seng chiū ē hó."
Tī Hêng-chhun siâⁿ-lāi ū chi̍t ê chí-moē, tuì goán lâi tit-tio̍h tō-lí lâi lé-pài, khiok put-chí khó-chhú, sìn-tek kian-tēng, jia̍t-sim ho̍k-sāi Siōng-tè, liân i la̍k-hoè ê sè-kiáⁿ, iā kà kàu chia̍h-pn̄g, beh khùn, khí-lâi lóng ē kî-tó. Khó-sioh ke-lāi sè-kiáⁿ ta̍uh-ta̍uh bô pêng-an, chhù-piⁿ khǹg i tio̍h koh khì mn̄g pu̍t, i tiāⁿ-tio̍h m̄ koh mn̄g pu̍t, phō lâi hō͘ goá kî-tó; m̄-kú i ê má bô sìn Chú, khì kā i thau mn̄g Sam-nái hu-jîn, Hu-jîn chiūⁿ-sin chiū kóng, "Hū-jîn-lâng m̄-bat jī, thiaⁿ tō-lí bô ek, in-uī lí-khì bē bêng, sim bē choan, chiah bē tit-tio̍h pêng-an." Hàiⁿ ah! He cha-bó͘-pu̍t, miâ sī sîn, iā m̄ chai tō-lí ê iàu-kín chāi tī sìn, put-chāi tī bat-jī.
Koh chit chân. Lī Hêng-chhun bô loā-hn̄g, ū chi̍t chng miâ Soa-boé-khut, ū sin chng chi̍t sin Tè-iâ. Chng-tiong ê peh-sèⁿ, tiāⁿ-tio̍h kū-le̍k 6 goe̍h 14 ji̍t beh kā i lāu-jia̍t. Put-hēng lia̍h-tio̍h chi̍t ê chhàu-hī-lâng tâng-ki. Kàu boē lāu-jia̍t ê í-chêng, lâng kā i koan, kā i mn̄g, i chiū kóng, "Tē-chú sîn-bêng chhàu-hī-lâng, tio̍h khah toā siaⁿ." Tuì án-ne lâng chai i sī ké, soà m̄-ài kā i lāu-jia̍t. Hàiⁿ ah! pu̍t ê hāi lâng to iā ū làu-khuì sit-pāi ê ji̍t-chí!
iū-koh tī Hêng-chhun chi-thiaⁿ koán-lāi ū chi̍t khu, chiū-sī Báng-sut-khu, tī-hia ū chi̍t-ê Ji̍t-pún-lâng miâ Tîn-chéⁿ tī hia chò kéng-pō͘-pó͘, tī chi̍t ji̍t chhut khì sûn-hoê tú-tio̍h lo̍h toā-hō͘ beh tńg lâi, koè-khe soà hō͘ chuí lâu khì. Bô loā-kú ū chi̍t ê hū-jîn-lâng tuì-hia koè, soà pa̍k-tó͘ thiàⁿ, thâu-khak hîn, chiū khì mn̄g sîn-bêng, tâng-ki kóng-tio̍h ngî-mu̍h ngî-ngiauh hō͘ lâng thiaⁿ bē hiáu. Lâng kóng i sī teh kóng Ji̍t-pún-oē, chiū khì kiò chi̍t ê sûn-cha-pó͘, miâ A-jîn lâi hoê-oē. I kóng, "Lí sī chhiong-hoān--tio̍h Tîn-chéⁿ kéng-pō͘-pó͘, tio̍h bé seng-lé, chú koá kā i hàu chiū hó." Tuì án-ne hia ê lâng nā tú-tio̍h pēⁿ-thiàⁿ, lóng khì hē chit-ê kéng-pō͘-pó͘. Beh mn̄g chiū kiò chit ê sûn-cha-pó͘ lâi hoê-oē. án-ne chit ê kéng-pō͘-pó͘ oa̍h chò in ê koaⁿ-hú, sí chò in ê sîn-bêng; chit ê sûn-cha-pó͘, oa̍h chò i ê thong-e̍k, sí chò i ê hoê-oē. Khó-liân Báng-sut lâng ê bê-sìn kàu án-ne!