Iûⁿ Hok-chhun ê Sió-toān
1915.03 360 koàn p.8-9
Iûⁿ kun Hok-chhun pún-chiâⁿ sī Jī-lîm lâng; Tsú kàng-seng 1874 nî chiū chhut-sì. I ê lāu-pē tsoè kô͘-tsoá ê kang-gē; kiáⁿ ia̍h o̍h chit-hō ê thâu-lō͘. Hit-sî kô͘-tsoá ê kang sǹg-sī hó-thàn; Iûⁿ Sian-siⁿ bat kā goá kóng, jī-cha̍p nî chêng chi̍t ge̍h-ji̍t oē thàn tsa̍p-saⁿ kho͘. Tú--tio̍h hit-sî Jī-lîm chi̍t-ê hiaⁿ-tī, chiū-sī phah-gûn ê Kang-hiaⁿ kóng tō-lí hō͘ i thiaⁿ,Iûⁿ Hok-chhun chiū tsai-iáⁿ kô͘-tsoá sī ge̍k-thiān; chiū m̄-ài tsoè. I ê lāu-pē kā i phah kàu chin thiám, chiū khat-khó͘ koh lâi tsoè m̄-kú àm-chīⁿ siá tī i só͘ kô͘ ê teng chi̍t-kù chiū-sī, "He̍k-tsoē ū thian bû só͘ tô." Tsú-kò͘ koāⁿ--tńg lâi, khoàⁿ khah siông-sè chiū gông-ngia̍h tsáu lâi mn̄g, "Siá án-ni beh tāi?"
Lāu-pē mn̄g kiáⁿ, kiáⁿ tio̍h jīn, soà hō͘ i phah o͘-chhiⁿ.
Hit-sî goán toà tī Chiang-hoà, ū ta̍uh-ta̍uh thiaⁿ-kìⁿ i ê siau-sit; N̂g Bú-sēng Sian-siⁿ ū hoê-ho̍k kóng, Hok-chhun-hiaⁿ, chin kan-khó͘ siông-siông hō͘ i ê lāu-pē phah, koh khu-sok chin ân, ia̍h m̄-thang lâi lé-pài, ia̍h m̄-thang chhut-mn̂g. Jī-lîm ê Kang-hiaⁿ kap Chiok-ché í-ki̍p Sin-kiat-chng ê hiaⁿ-tī ū teh siong-liông khoàⁿ ū sím-mi̍h pō͘ thang kiù--i , siūⁿ lóng bô, ba̍k-sái lâu , ba̍k-sái tih. Lō͘-boé-chhiú chiū kap N̂g Sian-siⁿ chham-siông khoàⁿ hit-ê siàu-liân-lâng oē thau-tsáu kàu Chiang-hoà.
Hit-sî chin chhám. Bat chi̍t-pái hō͘ i ê lāu-pē phah chin siong-tiōng; i chi̍t pún Sèng-si pàng hé sio. I chiū kóng, "M̄-bián phah chit ki chhâ-to hō͘--lí; lí kā goá thâi--sí khah hó, goá ná Lí Lô-chhia, khek kut hêng pē, khek bah hêng bú, lêng-hûn Siōng-tè ê, goá beh tò-lâi chhē i." In lāu-oē tāi-seng chhio,āu-lai khàu. Chiah koh kóng, "Poa̍h-kiáu, chia̍h a-phiàn, pháiⁿ-kiáⁿ lō͘, saⁿ-hāng chhut-tsāi lí kéng; ji̍p-kàu goá m̄, sī oa̍h-che̍h."
Tú-tio̍h chit-pái Iûⁿ Hok-chhun khì Pó-táu kā Lîm Ló-su kô͘ toā chhù; in lāu-pē chi̍t-ji̍t chi̍t-pah-chîⁿ teh chhiàⁿ lâng kò͘. Chit lâng lâi kā i kóng, "Bo̍k-su tuì koe-lō͘ kè--khí." Hok-chhun ê sim chiū chhíⁿ, thàn hit-sî kā in lāu-pē the̍h chi̍t pah chîⁿ, beh khì hō͘ Ji̍t-pún i-seng khoàⁿ chèng-thâu. Tuì án-ni tsoè lō͘-huì, chiū tsáu kàu Chiang-hoà.
Chú-āu 1897 nî, koâⁿ-thiⁿ-sî Iûⁿ Hok-chhun kàu Chiang-hoà. I ê lāu-pē chia̍h a-phiàn, khah uì-hân, só͘-í bô liâm-piⁿ tsáu lâi jiok. M̄-kú goán siūⁿ i toà Chiang-hoà bô sím-mi̍h thò-tòng, nā oē toà khah hn̄g khah m̄-bián kiaⁿ. Goá chiū chio i saⁿ-kap khì Gû-mā-thâu. Tng-sî hái-kíⁿ hit phiàn toē-hng tuì Tāi-khah-khoe kàu O͘-ji̍t-tsng-khoe lóng bô poàⁿ lâng pài Siōng-tè, chí-ū sè Gû-mā-thâu chi̍t-soè keng-á chhù thang chiām-toà pò͘-tō. Goán nn̄g-ê toà Gû-mā-thâu chi̍t lé-pài kú pò͘-tō; kàu pài-la̍k ê-hng ū nn̄g-ê siàu-liân lâng lâi kóng in siūⁿ beh lâi pài Siōng-tè. Lé-pài-ji̍t in ū lâi hù lé-pài; hit ji̍t koh ke-thiⁿ chi̍t-ê chiū-sī Kó͘-chek, éng-sî teh chhē bān-hāng-mi̍h ê goân-thâu, thiaⁿ hit-kù "Siōng-tè chhòng-tsō thiⁿ kap toē" chiū suî-sî lâi sìn.
Kè chi̍t-ge̍h-ji̍t nā-tiāⁿ chiū í-keng ū saⁿ-tsa̍p goā lâng toā-soè lâi sìn Iâ-so͘. Sī Hok-chhun-hiaⁿ ta̍k ji̍t chin mî-noā tuì tsá-khí kàu àm teh pò͘-tō; kàu àm ia̍h bô thêng kang, ū tsa̍p-goā lâng tī Hok-im-tn̂g uî-toh teh tha̍k jī-bú tha̍k-si; Hok-chhun-hiaⁿ teh kà, nā khiàm chi̍t-ê ha̍k-seng bô lâi, Sian-siⁿ chiū tsàu khì jiok.
Hok-chhun-hiaⁿ la̍k-ge̍h-ji̍t kú toà Gû-mā-thâu; āu-lâi koh la̍k-ge̍h-ji̍t kú toà Ka-tâu(Ka-tâu ê Hok-im-tn̂g khah bān chiū soá--khì Toā-tō͘). Tiàm tī Ka-tâu iû-goân sī chin chhut-la̍t, chin gâu kó͘-bú; án-ni-siⁿ hit toē-hng ta̍k tsng-thâu, chha-put-to oē thang kóng ta̍k lâng long ū thiaⁿ-kíⁿ Iâ-so͘ ê siau-sit.
Hok-chhun-hiaⁿ tsoè Tsú ê kang chi̍t nî kú chiū lo̍h--khì Tâi-lâm ê Toā-o̍h tha̍k chheh. Toā-o̍h ê ha̍k-seng khoàⁿ i gâu kó͘-bú gâu ko͘-chiâⁿ chiū kā i chhiok-hō tsoè Koe-bú-chhun.
Chhut-o̍h liáuau Iûⁿ Sian-siⁿ iû-goân chin hoaⁿ-hí chhut-la̍t tsoè Tsú ê kang, nā bô pò͘-tō chiū-sī thàm hiaⁿ-tī, nā bô thàm hiaⁿ-tī chiū sī khoàⁿ Sèng-keng, ia̍h lóng bô hiâm huì-khì ia̍h lóng bô hiâm tio̍h-boâ; oh-tit chhē chi̍t-lâng oē khah iâⁿ i ê chīn-sim kap i-ê jîn-ài. I ia̍h koh toà Gû-mā-thâu I-koán. Toà Gû-mā-thâu ê sî-tsūn chiū chhoā Sian-siⁿ-niû; Sian-siⁿ-niû kap Sian-siⁿ tâng-sim chi̍t-ì.
Chú-āu 1909 nî ji̍p-khì Po͘-lí-siā, tiàm tī siâⁿ-lāi, sī teh ǹg-bāng oē ín-chhoā tī-hia ê Hàn-jîn, in-uī in lóng sī Pó-táu lâng soá--lâi khah tsoē. Khó-sioh hiah-ê lâng chin oh--tit ín-chhoā, iū-koh Sian-siⁿ ê sin-miā na lám; kàu kū-nî, chiū-sī 1914 nî, tio̍h chhut-lâi Chiang-hoà tiāu-ióng seng-khu. Hit-sî iáu-bē soah kang chiàu i ê le̍k-liōng iû-goân ū kóng tō-lí hō͘ I-koán-lāi ê pēⁿ-lâng thiaⁿ. Kàu 11 ge̍h i ê pēⁿ ná siong-tiōng, chin-chiàⁿ sī kan-khó͘. Ū lâng lâi thàm i, soà lâu ba̍k-sài. Sian-siⁿ kóng, "M̄-sī khàu goá, sī khàu lâng ê ngī-sim." Chiok-ché mn̄g, "Taⁿ lí-beh lī-khui bó͘-kiáⁿ , ia̍h in beh àn-tsáiⁿ-iūⁿ?" Chiū ìn kóng, "Goá í-keng kau-tāi Iâ-so͘." Koh mn̄g, "ia̍h lí ê pē-bú beh tsáiⁿ-iūⁿ?" ìn kóng, "Tsú kóng, Chī-chuī-á sī goá ê lāu-bú, goá ê hiaⁿ-tī?"
Iûⁿ Sian-siⁿ chiong bó͘-kiáⁿ kau-tāi Tsú. Chhiáⁿ khoàⁿ Pò ê lia̍t-uī ia̍h thoè in kî-tó Siōng-tè, ǹg-bāng Siōng-tè chhoā in ê lō͘, koh ǹg-bāng soè-kiáⁿ oē tè lāu-pē ê kha-pō͘. Sian-siⁿ-niû sī Hong-oah-lâng, ia̍h sī Âng Bô͘-chhun Sian-siⁿ ê sió-bē. In tāi-ke ū khì Sin-kiat-chng chiām toà.
