A-khap-siā
(Chiap chêng goe̍h 2 bīn)
(Hô Hi-jîn kì-ê)
1915. 6, no. 363, pp. 1-2
A-khap-siā ê tāi-chì àn-cháiⁿ-iūⁿ thang tsoè lán āu-sè-tāi ê bián-lē
1. Pài Siōng-tè tio̍h tsoan-sim.
A-khap-siā miâ hō tsoè pài Siōng-tè ê kok-ông. Chiàu Í-sek-lia̍t ê lu̍t-lē kok-ông sī Siōng-tè ê tāi-piáu. I tio̍h tsoè chêng ín-chhoā peh-sìⁿ ho̍k-sāi Tsú. A-khap-siā hoán-tńg ín-chhoā peh-sìⁿ ho̍k-sāi ké sîn. Siōng-tè chiū bô hoaⁿ-hí, in-uī I bô iông-ún pa̍t-ê sîn lâi phit-phoè i. I kóng "Goá í-goā m̄-thang ū pa̍t ê Siōng-tè." Chhin-chhiūⁿ sè-sio̍k lâng sim hun tsoè kuí-nā bīn, ho̍k-sāi sîn bô tiāⁿ bô tio̍h, khiok sī bo̍k-koài. Nā sī pài Siōng-tè ê lâng, án-ni tsoè, tuì Siōng-tè lóng boē-tit kè. Nā bô tsoan-sim ho̍k-sāi Tsú m̄ ta̍t-tio̍h lóng bô ho̍k-sāi I khah hó. Bô tsoan-sim ê lâng lóng bô tit-tio̍h Thiⁿ-téng ê hok-khì. Bat ū lâng lâi lé-pài, keng-kè kuí-nā nî chiū tuì Thoân-kàu ê lâng kóng, "Sian-siⁿ ah! Pún lí tuì goá kóng ho̍k-sāi Siōng-tè ū hok-khì thang niá. Pí goá siūⁿ kàu taⁿ bē ū tit-tio̍h, káⁿ sī lóng bô." Hiaⁿ-tī chí-bē! Lín nā tsûn chit hō ê sim, káⁿ sī hoān-tio̍h bô tsoan-sim ê chhò-gō͘. Káⁿ kóng, tsoan-sim ho̍k-sāi Siōng-tè bô tit-tio̍h hok-khì, sè-kan bē bat ū. Hô-hòng lán tio̍h siūⁿ ho̍k-sāi Siōng-tè ê bo̍k-tek m̄ sī ka-kī tit-tio̍h chiū hó, iā tio̍h chiū-sī tsoè seng-lí ê bo̍k-tek. Kuí-nā lâng kiat-liân lo̍h kó͘ khai-tiong sū-gia̍p bô m̄ sī ǹg-bāng chhut-sek ka-kī tit-tio̍h tsâi-lī. Lán kiat-liân tsoè Sèng-hoē bô m̄ sī ǹg-bāng chhut khuì-la̍t kiù-sè hō͘ i thoat-lī tsoē kap tsoē ê tsai-hō. Chhin-chhiūⁿ án-ni ài lī-ek pa̍t-lâng, pún-sin iā oē tit-tio̍h.
2. Tú-tio̍h chhì-liān tio̍h tsoan-sim.
A-khap-siā tú-tio̍h chhì-liān suî-sî hián-bêng i -ê sim bô tsoan. i tú-tio̍h tsai-hō khiok m̄ sī tuì Siōng-tè lâi. Thang kóng sī tuì i ka-kī hām-lo̍h tsoē. M̄-kú bat ū lâng tsai tsoē ê pò-èng, tuì án-ni hoán-hoé, chhin-chhiūⁿ lâng poa̍h-tó koh peh khí-lâi, tì-ì chhē Siōng-tè lâi jīn. A-khap-siā m̄ sī án-ni. I hoán-tńg chhe sù-chiá tuì goā -kok ê sîn-bêng kiû. Hiaⁿ-tī chí-bē! Lán siông-siông teh tú-tio̍h chhì-lian; Sêng-gú ū kóng, Jîn bû chhian ji̍t ho͘N2, hoa bû pek ji̍t hông. Lâng tú-tio̍h tsai-hō ū-sî sī ka-kī tsoè-ê, chhin-chhiūⁿ A-khap-siā; ū-sî sī hō͘ lâng liân-luī, chhin-chhiūⁿ lok-sek; ū-sî sī Siōng-tè kàng-lo̍h lâi thoàn-liān lán ê hó-tek, chhin-chhiūⁿ Iok-pek. Tio̍h tsoan-sim khiā-tsāi, bô iô-choah. M̄ thang chhin-chhiūⁿ A-khap-siā suî-sî khì hē sîn thok pu̍t. Bat ū lâng lâi lé-pài ho̍k-sāi Siōng-tè; i nā ta̍k hāng sūn-sū, hō͘-tsuí sūn-sio̍k hong-tiau ú-sūn, bô pīⁿ-thiàⁿ bô sí-sit bô iau-gō, hó nî-tang hó lī-lō͘, chiū chin jia̍t-sim. Khah bān chi̍t nn̄g nî po͘-pîn tú-tio̍h sím-mi̍h tōng-tu̍t, soà pìⁿ léng-sim bô lâi lé-pài. He̍k-sī jiám-tio̍h pīⁿ chiū mn̄g âng-î chhiáⁿ sai-kong uī hû liām chiù lâi tû siâ, á-sī tú-tio̍h seng-lí sit-pāi chiū léng-sim loé-chì. Tú-tio̍h chhì-liān sè-kan ū sím-mi̍h thang i-oá? Tú-tio̍h chhì-liān sè-kan ū sím-mi̍h thang an-uì lán ê sim? Chhì-liān ê sî kiám m̄ tio̍h koh-khah tì-ì kiû Thiⁿ-téng éng-oán tī-teh, thiàⁿ-thàng lán ê Tsú lâi tit-tio̍h I te̍k-pia̍t chin ê an-uì?
3. Siōng-tè ê Jîn-ài.
A-khap-siā ê tāi-chì sī hián-bêng Siōng-tè ê jîn-ài. Siōng-tè kàng-lo̍h tsai-hō tī A-khap-siā sī pek i tò-tńg lâi kui-ho̍k Tsú. Siōng-tè bô pàng-sak i -ê kiáⁿ. Sui sī bû-ok put-tsok, iû-goân sī thiàⁿ i chhin-chhiūⁿ ka-kī siⁿ ê kiáⁿ.
Kńg-tang-séng ū chi̍t-ê Se-kok Bo̍k-su toà tī Soaⁿ-bé. Nî-nî ū khì thàm chi̍t-ê Tiong-kok ê lāu pêng-iú. Kìⁿ-nā khì thàm i ê sî, hit-ê lāu-lâng bīn iu-iu liām i-ê kiáⁿ chhut-goā chin kú, bô kià phoe tò-lâi, m̄ tsai i-ê kiáⁿ sí á oa̍h, chit tsân ê khó͘-chêng. Khah bān tsa̍p-nî āu iû-goân khì lāu-lâng in tau. Bô phah-sǹg lāu-lâng tuì i-ê mn̂g-chêng chhut-lâi, bīn toā chhiàu-iông, hó-lé chhiáⁿ Bo̍k-su ji̍p lâi chē, soà hōng-tê chhiáⁿ i. Bo̍k-su kap lāu-lâng saⁿ-kap chē ê sî, tuì piⁿ-á ê pâng-keng ū chi̍t lâng chhut lâi. Lāu lâng khoàⁿ i chhin-chhiūⁿ chin hoaⁿ-hí, suî-sî mn̄g Bo̍k-su kóng, "Sian-siⁿ chit ê lâng lí bat i mah?" ìn kóng, "M̄ sio-bat, chhiáⁿ lí kóng i sī chī-tsuī." Liâm-piⁿ chin hoaⁿ-hí lâi kóng, "Sian-siⁿ che sī goá ê kiáⁿ! Taⁿ í-keng tò-lâi! Sian-siⁿ lí ê kî-tó èng-giām, goá ê kî-tó iā èng-giām!" Lāu-lâng hoaⁿ-hí chhin-chhiūⁿ phut-phut thiàu.
Taⁿ chit-ê lāu-pē thiàⁿ kiám m̄ sī chhin-chhiūⁿ Siōng-tè thiàⁿ kiáⁿ ê sim. Siōng-tè thiàⁿ i-ê kiáⁿ bô m̄-sī liâu-bāng i hoán-hoé. āu-lâi kàu lóng bô hoat-tō͘ thang kiù i, chiū put-tek-í pàng hō͘ i ka-kī tîm-lûn. Chhin-chhiūⁿ tuì A-khap-siā kóng, In-uī lí hoān-tsoē chiū tek-khak sí-bô.