Lūn Kè-chhoā
1915.07 364 koàn p.9-10
(Lîm iàn-sîn kì).
Lūn kè-chhoā ê hong-sio̍k, chiàu kó͘-chá ê lē, lâm saⁿ-cha̍p hoè chiah chhoā, lú jī-cha̍p hoè chiah kè. Che sī Chiu-kong só͘ tiāⁿ-tio̍h ê lē. Koh Bûn-tiong-chú ê chheh ū kóng, "Hun-in lūn châi î-ló͘ chi-tō, kun-chú put ji̍p kî-tiong," ké-soeh chiū-sī kóng, kè-chhoā nā kè-kàu phèng-kim sī hoan-pang ê hoat-tō͘, kun-chú ê lâng m̄ ji̍p in ê só͘-chāi ì-sù sī khoàⁿ-khin kè chhoā beh siu phèng-kim loā-chē, ná-chún chò bé-bē chi̍t-iūⁿ. Khó-sioh kim put-tông kó͘, hong-sio̍k ná pì(sic.) ná pháiⁿ. Chi̍t bāng sī chá kè-chhoā ê m̄-hó. Bat khoàⁿ-kìⁿ cha-po͘-lâng tī 18, 19 hoè ê sî chiū chhoā, cha-bó͘-lâng tī 15, 16 hoè ê sî chiū kè, tì-kàu bô kuí-hoè chiū sí; siat-sú nā bô té-hoè-siū, chiū só͘ seⁿ ê kiáⁿ-jî iā m̄-chiâⁿ mi̍h, chhin-chhiūⁿ koé-chí-châng ná iù-chíⁿ, chiū só͘ kiat ê koé-chí chin sè-lia̍p, lâng chá chhoā iā sī án-ne.
Koh chi̍t hāng, kè-chhoā ê m̄-hó chiū-sī tāi-seng phín phèng-kim loā-chē, jiân-āu chiah tiāⁿ-tio̍h. Bat khoàⁿ-kìⁿ bó͘ só͘-chāi ê hong-sio̍k, chhoā chi̍t-ê bó͘ ū-ē tio̍h sàng chió 600 kho͘, ū-ê tio̍h sàng 500,siāng iā tio̍h sàng 300 kho͘. Bat ū bó͘-lâng kā lâng chioh chîⁿ lâi chhoā; chhoā liáu bô thang hêng, iáu-boē hêng chheng-chhó ná-chún tio̍h hō͘ chè-chú seⁿ lī-sek, kàu seⁿ-kiáⁿ poē tāng-tàⁿ chi̍t-iūⁿ. Chit hō ê hong-sio̍k si̍t-chāi m̄-hó. Kiám-chhái chò pē-bó ê lâng teh siūⁿ, goá seⁿ chit ê cha-bó͘ kiáⁿ chū sè-hàn âng-âng iù-iù chhī kàu toā, hō͘ i chia̍h chhēng ēng sǹg bē liáu, kiám m̄-thang siu i kuí-pah gîn lâi chia̍h mah ? Nā-sī án-ne phah-sǹg chin bô ngá-khì, tú-tú chhin-chhiūⁿ chò seng-lí lâng sǹg-pún bē-hoè; tio̍h siūⁿ lán chhī cha-bó͘-kiáⁿ iàu-kín tio̍h kéng hó kiáⁿ-sài, put-chāi beh siu gîn loā-chē, hô-hòng lán nā ū cha-po͘-kiáⁿ iā tio̍h chhoā.
Kè-chhut--khì kì-jiân bô siu gîn, chhoā ji̍p-lâi iā sī án-ne. Sio̍k-gú kóng, "Khó͘ têng khó͘" Goá bat thiaⁿ-kìⁿ ū chi̍t téng-hō lâng chin thang chò bô͘-hoān. I tuì kiáⁿ-sài hit-pêng kóng, "Suî goá khì, suî lí lâi," ì-sù sī kóng, "Lí bô hiâm goán bô kè-chng, goán iā bô hiâm lín bô phèng-kim," án-ne nn̄g-pêng kiám bô chin chū-iû koh ngá-khì mah ?
Goá siáⁿ-sū kóng án-ne, sī in-uī bat ū sìn-tô͘ siuⁿ-chá chhoā, tì-kàu só͘ siⁿ ê kiáⁿ m̄-chiâⁿ gín-ná, koh pún-sin iā-ū hān-hāi. án-ne be hthài oē hō͘ lán ê kiáⁿ-sun ióng-chōng mah? Sio̍k-gú kóng: M̄-bat m̄-kiaⁿ, choân bat choân-kiaⁿ." Hiān-sî ta̍k-hāng teh kái-liông, chit-ê chhoā ê tāi-chì ū koan-hē tī āu sè-tāi ê kiáⁿ-sun, koh khah tio̍h kái-liông; siat-sú lâm nā oē thun-jún kàu jī-cha̍p-sì hè siōng, lú siōng kín kàu jī-cha̍p hè, chiàu án-ni lâi kè-chhoā ún-tàng khah ha̍h oe-seng.
Koh chi̍t hāng, sio̍k Chú ê lâng the kè-chhoā, lióng-pêng nā kah-ì tio̍h thèng lióng-pêng ê lī-piān. Bat khoàⁿ Tang-káng ê hong-sio̍k nā kè-kiáⁿ ê sî tio̍h pī-pān pâng-lâi ê ke-si, chhin-chhiūⁿ bīn-tháng-kè, bīn-thàng, se-thâu-toh, hông-lô͘-kuī, saⁿ-á-tû, í-thâu-á, téng-ē-toh. Sin-niû chit pêng kì-jiân sàng chiah ê mi̍h, kiáⁿ-sài hit pêng tek-khak tio̍h sàng kuí-nā pah ê phèng-kim. Sio̍k-gú kóng, "Chi̍t-poah hì chi̍t-poah chhò͘." Sìn Chú ê lâng iā jiám-tio̍h chit-hō ê hong-sio̍k. Chêng-ji̍t ū lâng sàng chiah ê chng-liâm kiâⁿ kuí-nā phò͘-lō͘. Che kiám m̄-sī chha̍k kê ka-tī giâ mah ? Choè tē-it thang khó-sioh ê, chi̍t ê bó͘ hiaⁿ-tī chò bó͘ chí-moē í-keng nî-goā kú, hoè-thâu iā sī chē, chóng-sī bô phèng-kim thang khì chhoā. Che kiám m̄-sī thang hoân-ló mah ? Hàiⁿ--ah ! Kong-kéng ná kia̍t, chîⁿ ná oh-thàn, tio̍h khiām-séⁿ chiat-chè chò iàu-kín, lâu--koá hiàn hō͘ kàu-hoē lâi thiàⁿ Siōng-tè. Goá kóng chit nn̄g hāng, ǹg-bāng lia̍t-uī hiaⁿ-ché chhim-chhim khì siūⁿ, m̄-thang chip-siú kū-koàn. Lán ū-sî chhut-chhuì chiū kóng in sī sè-sio̍k lâng. Kóng chit kù oē tio̍h sè-jī, kiaⁿ-liáu ē kek-tio̍h in siū-khì, tio̍h siūⁿ khoàⁿ lán ta̍k hāng ê só͘-chò, kó-jiân ū thoat-sio̍k á-bô.