Lūn ìn-tō͘-kok
1915. 8, no. 365, pp. 5-6
ìn-tō͘ kok (chiū-sī Thian-tek kok) ê peh-sìⁿ ū saⁿ bān-bān khah ke, lóng hō͘ Eng-kok koán. Chit pái tī Au-lô-pa chiu tú-tio̍h toā sio-thâi, ìn-tō͘-kok ê peh-sìⁿ kap thâu-lâng chin chhut-la̍t pang-chān Eng-kok, ū-ê ka-kī kam-goān tsoè peng khì sio-thâi, ū-ê hiàn-kim chin tsoē sio-thâi ê sî Tek-kok ū teh ǹg-bāng ìn-tō͘-kok oē hoán-poān, hoán-tńg khoàⁿ ìn-tō͘ ê peh-sìⁿ hiah jia̍t-sim pang-tsān Eng-kok, Tek-kok chiū chin gông-ngia̍h.
Eng-kok koán ìn-tō͘ í-keng ū chin kú. Kok-lāi ū put-chí tsoē hāng chìn-pō͘. Í-keng ū tsō hé-chhia-lō͘ tsa̍p bān lí khah ke; ta̍k nî ū tsài kheh saⁿ pah gō͘-tsa̍p bān: Ū khan jī-tsa̍p bān lí ê tiān-pò-soàⁿ, thang hō͘ kok-lāi thong-sìn khah lī-piān. Kok-lāi ū khui jī-tsa̍p-la̍k bān lí ê tsuí-tsùn lâi koàn-ak nn̄g chheng bān kah chhân. Lūn kàu-io̍k ū siat Tāi-ha̍k, Ko-téng-ha̍k, Tiong-ha̍k kap Sió-ha̍k-hāu chin tsoē; pún-toē lâng ū put-chí tsoē ê khó Ha̍k-sū, Bûn-ha̍k-sū, Lí-ha̍k-sū, I-ha̍k-sū, iā ū khó Phok-sū ê.
Lūn tsong-kàu tuì chin tsá ìn-tō͘-kok ū hōng To-sîn-kàu, chiū-sī ho̍k-sāi tsoē-tsoē sîn-bêng. Chiàu lâng teh sǹg ìn-tō͘-kok ê sîn-bêng ū saⁿ bān-bān khoán khah ke. Hōng Hoê-hoê-kàu ê lâng ia̍h put-chí tsoē. Hoê-hoê-kàu ū sìn Siōng-tè m̄-kú bô oá-khò Ki-tok, khoàⁿ in ê thâu Mô͘-ha̍p-be̍k pí Ki-tok khah tsun-kuì.
Ki-tok-kàu ê Soan-tō-hoē ū thoân tō-lí tī ìn-tō͘ pah-goā nî ê kú. Hiān-sî ū saⁿ-chheng goā-kok Soan-kàu-su tī ìn-tō͘. Í-keng sìn ê lâng ū kuí-nā pah-bān. Ta̍k-nî kiû niá soé-lé ê lâng chin tsoē, khó-sioh chin khiàm kang, bô ki-hoē thang kā in lóng kà-sī tō-lí lâi chiap-la̍p.
ìn-tō͘-kok hōng pún-toē tsong-kàu ê lâng, khoàⁿ Ki-tok-kàu ta̍k nî ná heng-khí, ná ke-thiⁿ lâng-gia̍h chiū put-chí bô hoaⁿ-hí. Kūn-lâi in ū siat-hoat kái-chèng kū ê tsong-kàu, ǹg-bāng peh-sìⁿ chiū khah boē koé kū oāⁿ sin, lâi oá-khò lán ê Tsú. Taⁿ lán tāi-ke kiám m̄-tio̍h thoè ìn-tō͘-kak ê lâng kî-tó, ǹg-bāng in oē kín-kín khì-siâ kui-chèng lâi ho̍k-sāi Siōng-tè, tit-tio̍h éng-oán-oa̍h.