Thó͘-ní-kî.
1916. 9, no. 378, pp. 7-8
Thó͘-ní-kî kok ū chin tsoē chéng-luī ê lâng tī-teh, koh tsong-kàu ū kuí-nā khoán. Thó͘-ní-kî chéng ê lâng pún tuì Tiong A-se-a lâi. Kiù-chú kàng-seng liáu-āu tē tsa̍p-saⁿ sè-kí in ê tsó͘ ū soá lâi Sió A-se-a, tī-hia khiā-khí. ài tit-tio̍h Hoê-hoê-kàu ê kà-sī hong Hoê-hoê-kàu tsoè in ê tsong-kàu. Lūn sio-thâi in tuì khí-thâu put-chí ióng-kám. Ū phah-iâⁿ kuí-nā tso̍k ê lâng, chiàm in ê toē. Hit-sî Sió A-se-a ê lâng put-chí tsoē sī Hi-lī-nî chéng-luī ê lâng. āu-lâi Thó͘-ní-kî ê lâng ná chiàm in ê toē, m̄-nā tī Sió A-se-a nā-tiāⁿ, Thó͘-ní-kî ia̍h sī ū ji̍p Au-lô-pa chiu, phah-iâⁿ Lô-má tang pêng ê kok. 1453 nî ū phah Kun-su-tan-teng, chiū-sī Lô-má tang pêng ê kok ê kiaⁿ-siâⁿ. Siâⁿ ū hām-lo̍h, hông-tè hō͘ Thó͘-ní-kî ê peng thâi-sí, kui kok lóng hō͘ Thó͘-ní-kî chiàm-léng. āu-lâi Thó͘-ní-kî ū chiàm Hi-lī-nî, Bu̍t-gê-lī-a, Sek-hui-a, Lô-má-nî-a, kap Ò-kok ê tang pêng, Ngô͘-lô ê lâm-pêng, hit-tia̍p iā hō͘ Thó͘-ní-kî koán. Koh Thó͘-ní-kî hit-tia̍p ū teh pī-pān beh kap Tek-kok sio-thâi. Koh-tsài tī Thó͘-ní-kî kok-lāi ū tú-tio̍h peh-sèⁿ hoán-poān. Nā bô án-ni kiám-chhái Au-lô-pa chiu koh kuí-nā kok hō͘ i chiàm-khì. Tuì tī 16 sè-kí Thó͘-ní-kî ū chiām-chiām ná soe-bî. āu-lâi kuí-nā pái Ò-kok kap Ngô͘-lô kap in sio-thâi, chiàm in ê toē. Koh 19 sè-kí Hi-lī-nî kok, Sek-hui-a, Lô-má-nî-a, kap Bu̍t-gê-lī-a, lóng ū ka-tī to̍k-li̍p, bô koh hâng-ho̍k Thó͘-ní-kî koán. Tī Tsú-āu 1912 Sek-hui-a, Hi-lī-nî kap Bu̍t-gê-lī-a ū tông-bêng kap Thó͘-ní-kî sio-thâi. Thó͘-ní-kî su tio̍h hun-koah i ê toē hō͘ in saⁿ kok.
Chit pái Au-lô-pa chiu toā sio-thâi, Thó͘-ní-kî ū oá Tek-kok. Jī-tsa̍p nî ê kú Tek-kok ū ēng chin tsoē khoán ê hoat-tō͘ kè-bô͘, hō͘ Thó͘-ní-kî oá Tek-kok. Thó͘-ní-kî ū chhiáⁿ Tek-kok ê Chí-hui-koaⁿ chin tsoē. Tāi-seng sio-thâi ê sî peh-sìⁿ bô ài oá Tek-kok, hoán-tńg put-chí tsoē-ê ài oá Eng-kok. Nā-sī lio̍k-kun ê tsóng-tiúⁿ í-ki̍p tsáiⁿ-siòng kap Tek-kok tsoè hó pêng-iú, ēng àm-chīⁿ ê kè-bô͘ kiông-chè ê hoat, tì-kàu peh-sìⁿ boē bián-tit thàn in ê ì-sù. Hiān-sî Thó͘-ní-kî chiām-chiām khah su, Tek-kok iā chiām-chiām khah su. Phah-sǹg kàu bé Thó͘-ní-kî oē koh sit-lo̍h toē put-chí tsoē.
