Kò͘ Tân Sêng Tiúⁿ-ló
1925.07 484 koàn p.15-16
(Khó͘ Chín-hong)
Tân Sêng Tiúⁿ-ló chhut-sì tī 1860 nî, Chuí-tńg-kha pó Tiúⁿ-khe-chng tióng-sêng, Lāu-pē Tân Hoan, ū nn̄g ê hiaⁿ-tī chiū-sī Tân Ki, Tân Liân.
1.Kui Chú ê goân-in. Tân Hoan-peh sī ham-bān lâng, gū-tio̍h chhin-cho̍k phah-sí lâng, tio̍h jîn-bēng, lâng beh lia̍h in kòng hoan-thâu. Hoan-peh thiaⁿ-kìⁿ kóng ji̍p-kàu put-chí ū sè-le̍k, chiū chiong toā kiáⁿ Tân Ki hō͘ i khì ji̍p-kàu, lâi tì-ìm chi̍t-ke m̄-bián pī lâng khi-jio̍k. āu-lâi Ki-á chai-iáⁿ tō-lí sī chin, chiū chio sió-tī nn̄g-lâng saⁿ-chhoā tâng kiâⁿ thiⁿ-lō͘. Hit-sî Hoan-peh khoàⁿ-kìⁿ kiáⁿ-jî lóng khì ji̍p-kàu, chai-iáⁿ āu-lâi oē bô-kong bô-má lah; chiū hoán-tuì kóng, "Goá sī hō͘ Ki-á khì ji̍p-kàu, lâi tì-ìm lán chi̍t-ke. Taⁿ lín hiaⁿ-tī-á lóng-khì, goá beh ǹg-bāng sím-mi̍h lâng mah?" M̄-kú tō-lí sī chin, Iâ-so͘ ê khip-ín-la̍t ná toā, hiaⁿ-tī-á ná jia̍t-sim ho̍k-sāi Siōng-tè.
2.Lāu-pē ê khún-tio̍k. Hit-sî Hoan-peh khoàⁿ-kìⁿ kiáⁿ-jî ji̍p-bê hiah-chhim, ū-sî khó͘-khǹg bián-lē, ū-sî háng-hoah kóng, "He sī m̄-thang chin-si̍t khì ji̍p hoan-á-kàu." Chóng-sī in hiaⁿ-tī-á kian-kò͘ sìn, lóng bô kiaⁿ. āu-lâi Hoan-peh khoàⁿ-liáu choat-bāng, chiū hoat-chhut chan-jím ê sim, kia̍h thuî-á ti̍t-ti̍t tui ti̍t-ti̍t jiok, beh kā in chân-sí. Kai-chài chân bô tio̍h, hiaⁿ-tī-á khoàⁿ-liáu guî-hiám, chiū tô-cháu kàu soaⁿ-khang, lâi siám-pī lāu-pē ê siū-khì; hit-sî tú teh koè-nî. Hoan-peh khoàⁿ-kìⁿ ke-lāi chheng-tām, sui-jiân ū chi̍t chiah ti beh thâi, siūⁿ-tio̍h kiáⁿ ba̍k-sái lâu, chiū thok Lîm Chuí Tiúⁿ-ló kā in ê kiáⁿ kóng, "Lín lāu-pē siū-khì khah lo̍h lah, thok goá chhoā lín hiaⁿ-tī-á tńg lâi." Hiaⁿ-tī-á thiaⁿ-kìⁿ lāu-pē siū-khì khah lo̍h lah, chiū saⁿ-chhoā tńg-khì, bô loā-kú lāu-pē chiū koè-sin khì.
3.Tân Sêng Tiúⁿ-ló choè kàu-hoē ê kang. Ū choè Chuí-tńg-kha Kàu-hoē ê Chip-sū, āu-lâi hiaⁿ-tī kéng i choè Tiúⁿ-ló. Kàu 1919 nî lâi Tang-pō͘ Hōng-lîm ê Kàu-hoē, kàu-hoē soán i choè tiúⁿ-ló; tī 1922 nî î-ki lâi Thâu-lâng-po͘ chiū tng Kong-po͘ Kàu-hoē ê Tiúⁿ-ló.
4.Tân Sêng Tiúⁿ-ló seng-thian. Tân Sêng Tiúⁿ-ló tī pún-nî 4 goe̍h 10 ji̍t pêng-an kè-sì, hióng-siū 65 hoè. Cha̍p-it ji̍t hoē-chòng-sek, ū 160 goā lâng sàng i kàu soaⁿ-thâu, iā ū liân-te̍k 80 goā ki, si̍t-chāi chin sēng-hóng. Taⁿ i ê ka-cho̍k ti-chia 20 goā lâng lóng jia̍t-sim toè sī-toā-lâng ê kha-pō͘. I ê sun-á chiū-sī Tân Thiam-ōng Bo̍k-su.
Lūn Tân Sêng Tiúⁿ-ló ê jîn-ài koh kóng kuí-kù. I tuì kàu-hoē chīn-tiong jia̍t-sim. Tuì i lâi Thâu-lâng-po͘ liáu-āu kàu-hoē siū i tì-ìm, hoē-iú khah jia̍t-sim, chhut-chîⁿ khah kam-goān, ū chū-kak ài beh chhiáⁿ sian-seⁿ iā sī tuì i ê hùn-tōng. I boē lâi chit keng kàu-hoē chhin-chhiūⁿ hoé beh hoa-khì, kin-á-ji̍t ū ǹg-bāng lah; lé-pài-ji̍t chū-chi̍p ū pah 3, 4 lâng. Khó-sioh kàu-hoē po̍h-hok. I ài goá lâi; goá kàu-uī nn̄g lé-pài, i chiū an-sim tńg-khì, pàng kàu-hoē ê tāng-tàⁿ teh hō͘ goán taⁿ lah.