oa̍h ê Siōng-tè
(Si-phian 42:2)
Lâu Chú-an
1928.03.01 516 Koàn p.4-6
Dr. Stalker tī i ê tù-chheh Pó-lô-toān (Life of St. Paul) ê tiong-kan ū teh kóng, Pó-lô chi̍t-sì-lâng choè tē-it chin-si̍t ê phiau-gú sī "goá iáu-kú teh oa̍h m̄-sī iû-goân goá, chiū-sī Ki-tok tiàm tī goá teh-oa̍h" (Ka-lia̍p-thài 2:20).
Dr.M.G. Pears tī i ê tù-chheh, Siōng-tè ê sú-chiá Í-lī-a (Elijah the man of God) hit tiong-kan iā ū teh kóng Í-lī-a chi̍t-sì-lâng ê phiau-gú sī "goá só͘ ho̍k-sāi Í-sek-lia̍t ê Siōng-tè sī oa̍h-ê' (I Ông 17:1).
Nā tuì in só͘ chhòng ê sū-gia̍p lâi khoàⁿ, Pó-lô sī tuì Siōng-tè te̍k-pia̍t ê chí-ì só͘ chhe lâi ê lâng, Í-lī-a iā sī án-ni, Í-lī-a m̄-sī chhin-chhiūⁿ Pó-lô ū sím-mi̍h toā ha̍k-būn, iā m̄-sī chhin-chhiūⁿ Mô͘-se, Tāi-pi̍t, á-sī Ki-tiân hit-khoán uī-tio̍h beh chò peh-sèⁿ ê chhoā-thâu lâi chhut-sì, sū-si̍t i sī chhut-sì chò chi̍t-ê pêng-siông lâng nā-tiāⁿ, iáu-kú ē-thang chò hit-khoán ê toā sū-gia̍p, i ê khuì-la̍t tuì tó-uī lâi, "Goá khiā tī Siōng-tè ê bīn-chêng Iâ-hô-hoa oa̍h," chit kù-oē m̄-bat lī-khui i ê sim, i ê khuì-la̍t lóng-sī tuì hia lâi. Thâu chi̍t-pái khiā tī A-khap ê bīn-chêng soan-kò saⁿ-nî bē lo̍k-hō͘, liáu-āu thàn Siōng-tè ê bēng-lēng, ji̍p tī tōng-lāi teh siu-ióng, koh tī Ka-bi̍t soaⁿ-téng kap 450 miâ ê ké sian-ti teh su-iâⁿ, āu-lâi uī-tio̍h gī-lâng Ná-po̍k ê gia̍p-sán, koh khì chek-pī A-khap, tī chiah ê sū ê tiong-kan, i ê hó-táⁿ chū-chāi, lóng bô ū sió-khoá ê kiaⁿ-hiâⁿ, hit-ê khuì-la̍t tuì tó-uī lâi, "goá khiā tī Siōng-tè ê bīn-chêng Iâ-hô-hoa oa̍h," che sī i ê khuì-la̍t ê goân-thâu, i ê sêng-kong ê pì-koat sî tuì chit-kù oē ta̍k-sî lóng chin-bêng tī i ê sim-lāi.
M̄-nā kan-ta Í-lī-a ū chit-khoán ê phiau-gú, i ê hō͘-kè-chiá Í-lī-sa iā-sī án-ni, koh nā khoàⁿ Sèng-keng chiū thang chai Sèng-chheh tiong só͘ kì-chāi le̍k-tāi ê gâu-lâng toā jîn-bu̍t, lóng ū ēng chit-khoán ê oē chò phiau-gú. Lán ê Kū-iok siông-siông ū kì-chāi "goá kí Iâ-hô-hoa lâi chiù-choā" chit-kù nā chiàu Ji̍t-pún-oē á-sī Eng-bûn ê Sèng-keng, lóng sī e̍k "goá só͘ ho̍k-sāi ê Siōng-tè sī oa̍h--ê," Phah-sǹg goân-bûn ê ì-sù iā-sī án-ni. Chhin-chhiūⁿ chêng só͘ kì (I Ông 17:1) á-sī (Iok-pek 27:2), hit kuí-kù iā-sī chiàu Ji̍t-pún-bûn á-sī Eng-bûn khah ha̍h ê khoán, goá bat mn̄g sian-siⁿ iā-sī án-ni kóng.
Iok-pek sī Kū-iok tiong ê toā jîn-bu̍t ê chi̍t-ê, i ê thun-lún kàu kin-á-ji̍t iáu-kú hō͘ lán siông-siông teh siàu-liām, i ê sìn-gióng si̍t-chāi toā-toā hō͘ lán thang kám-ho̍k. Chiàu khoàⁿ Iok-pek iû-goân ū ēng kap Í-lī-a sio-siāng ê oē chò phiau-gú, Iok-pek-kì 42 chiuⁿ ê tiong-kan ū kì-chài chit-khoán ê oē nn̄g saⁿ pái, "pêng-iú piàn chò tuì-te̍k, liân bó͘-kiáⁿ iā bô ài chhin-kīn i, tī hit-ê kan khó͘ iu-būn ê tiong-kan, sím-mi̍h teh an-uì i, teh hō͘ i ê sìn-gióng khiā-chāi, kiám m̄-sī iû-goân hit-kù "Iâ-hô-hoa oa̍h" (Iok-pek 27:2).
Si-phian ê chiân-pō͘ chiàu lán só͘ chai toā-pō͘-hūn sī Tāi-pi̍t só͘ chò ê sî, tī hit tiong-kan lán iā ē chai Tāi-pi̍t iû-goân ū kap Í-lī-a ēng siāng-khoán ê oē chò phiau-gú, Si-phian tē 18 phiⁿ sī Tāi-pi̍t siū-tio̍h Sò-lô ê khún-tio̍k, chi̍t-só͘-chāi cháu-koè chi̍t só͘-chāi, tī chéng-chêng guî-hiám kan-khó͘ ê tiong-kan só͘ chò--ê. Hit-sî teh hō͘ i ê sim tit-tio̍h an-uì ê oē, iû-goân sī hit-kù "Iâ-hô-hoa oa̍h" (Si-phian 18:46).
M̄-sī kan-ta Kū-iok tiong ê gâu-lâng sī án-ni, Sin-iok tiong ê toā jîn-bu̍t iā-sī án-ni. Pó-lô ē-thang chiâⁿ-chò hit-khoán ê lâng sī tuì Ki-tok ê kám-hoà, chóng-sī lán kā i siūⁿ, i ê kái-sim hâng-ho̍k Chú tuì tó-uī khí, i ê koat-ì hiàn-sin tuì tī-sî, kiám m̄-sī lóng tuì tī beh khì Tāi-má-sek ê tô͘-tiong, khoàⁿ-tio̍h Chú, chai i chêng teh khún-tio̍k ê peh-sìⁿ só͘ ho̍k-sāi ê Siōng-tè sī oa̍h ê, tuì hit-sî khí. Lán nā khoàⁿ Pó-lô só͘ siá ê phoe chiū thang chai i iû-goân kap chiah-ê lâng siāng-khoán "oa̍h ê Siōng-tè' chit-kù oē tī i ê phoe tiong siông-siông ē-thang khoàⁿ-kìⁿ.
Hiān-sî tī sè-kài ta̍k só͘-chāi iû-goân ū chē-chē lâng tit-tio̍h chit-kù oē khiā-chāi tī in ê sim, tuì án-ni teh chhòng chéng-chéng ê toā sū-gia̍p, Soan-kàu-sū uī-tio̍h beh thoân hok-im tī phó͘-thiⁿ-ē, bô siūⁿ pún-sin ê kan-khó͘; ū lâng kam-goān ji̍p tī Bông-kó͘ ê chhim-soaⁿ, bô siūⁿ ka-tī ê guî-hiám, ū-lâng tio̍h ji̍p A-hui-lī-ka chhim-chhim ê só͘-chāi, bô kiaⁿ iá-siù ê hām-hāi, bô siūⁿ tuì-te̍k ê khún-tio̍k, in ê khuì-la̍t tuì tó-uī lâi, kiám m̄-sī thâu-chêng ū oa̍h ê Siōng-tè teh ín-chhoā, āu-bīn ū Chú Si̍p-jī-kè teh chān-la̍t.
Tâi-oân ū tit-tio̍h Siōng-tè te̍k-pia̍t ê in-tián, sui-jiân thoân-kàu chū-iû koh pêng-an, iáu-kú chē-chē lâng tuì hn̄g-hn̄g tiâu-kang lâi. Chhin-chhiūⁿ Liâm Bo̍k-su tuì Bêng-tī 28 nî kàu chit-tia̍p 34 nî kú, uī-tio̍h thoân hok-im lâi Tâi-oân, beh tńg-khì tī hoé-chhia-téng ia̍t-chhiú teh kóng "Good-bye Good-bye" sím-mi̍h la̍t pek i lâi, sím-mi̍h lâng an-uì i, kiám m̄-sī oa̍h ê Siōng-tè kap Chú ê Si̍p-jī-kè.
Thoân-kàu-ka só͘ iàu-kín ê ū chin-chē hāng, chóng-sī oa̍h ê Siōng-tè chit-kù sī choè tē-it iàu-kín ê cheng-sîn, siat-sú chit-kù nā bô bêng, sui-jiân chin gâu kóng, iáu-kú bô khoài-lo̍k, bô ǹg-bāng; chóng-sī chit-kù nā chin-bêng tī sim-lāi, sui-jiân bô châi-tiāu, iáu kú ū khoài-lo̍k, ū pêng-an, ū an-uì.
Lán tāi-ke chèng hoē-iú iā-sī án-ni, chit-kù nā bô bêng, chiū sìn-gióng ti̍t-ti̍t léng-tām, bô khoài-lo̍k, bô an-uì; bē-thang chai jîn-seng ê ì-gī. Chit-kù oē nā bêng-pe̍k, chiū sìn-gióng ti̍t-ti̍t khiā-chāi, sui-jiân tú-tio̍h kan-khó͘, iáu-kú sim ē pêng-an. Ū-sî kiám-chhái siū lâng huí-pòng, pêng-iú gō͘-kái tì-kàu sim kan-khó͘ bô lâng chai, tī chit-sî sím-mi̍h ē an-uì lán :oa̍h ê Siōng-tè" chit-kù oē kàu-gia̍h ē hō͘ lán thang pêng-an.
Goá m̄-sī í-keng tit-tio̍h chit-kù oē khiā-chāi tī sim-lāi, kan-ta ē-thang kóng, chit-kù oē nā tī sim-lāi, hit-ji̍t sī goá ê hoaⁿ-hí khoài-lo̍k ê chi̍t-ji̍t. Nā-sī chit-kù oē bū-bū bô khoàⁿ-kìⁿ, hit-ji̍t sī goá ê kan-khó͘, bô an-uì ê chi̍t-ji̍t. Bat chi̍t-pái hō͘ lâng thok khì chi̍t-uī chháu-tē chò chú-lí, in-uī ka-tī bô keng-giām, siūⁿ lóng bô sím-mi̍h ha̍h ê oē thang khì kóng, kàu hit chá-khí, goá ê sim iáu-kú chin kan-khó͘, bô phah-sǹg tī teh chhut-hoat ê chêng, ū tha̍k tio̍h Si-phian 42:2. oa̍h ê Siōng-tè chit-kù oē, hut-jiân hō͘ goá tit-tio̍h chi̍t-chéng ê khuì-la̍t, tuì án-ni chi̍t-sî kan-khó͘ pìⁿ-chiâⁿ hoaⁿ-hí, hit chá-khí tī hoé-chhia-lāi ê khoài-lo̍k, kàu chit-tia̍p iáu-kú siông-siông teh siàu-liām.
Goá m̄-sī í-keng tit-tio̍h, kan-ta in-uī siông-siông bat uī-tio̍h chit-kù oē lâi kiò-chhíⁿ goá ê sìn-gióng; ū-sî hō͘ kan-khó͘ piàn-chiâⁿ khoài-lo̍k, iu-būn piàn-chiâⁿ an-uì, goá chai chit-kù sī lán sìn-gióng-chiūⁿ ê toā pó-poè, ta̍k-lâng eng-kai tio̍h liān-si̍p kàu hō͘ chit-kù, bô-lūn sím-mi̍h sî lóng ē khiā-chāi tī sim-lāi. Chāi-chá ê gâu-lâng uī-tio̍h beh tit-tio̍h chit-kù oē khiā-chāi tī sim-lāi, kam-goān tú-tio̍h chéng-chéng ê kan-khó͘; lán nā beh tit-tio̍h iā tio̍h ēng chéng-chéng ê ló͘-le̍k. Goá siūⁿ tē-it kūn ê lō͘, sī tio̍h tuì Sèng-keng kap kî-tó. Sèng-keng tha̍k jú chē-pái, chit kù jú bêng-pe̍k, kî-tó jú pek-chhiat, chit-kù jú khiā-chāi tī sim-lāi.