Lūn Hong-sio̍k
1900.04 181 koàn p.33-34
(Tân Pún-lâi kì--ê).
(Chiap chêng-koàn tē 28 bīn)
Cheh-khì lâng siông tī chit ê saⁿ-goe̍h chhe saⁿ teh siú cheh; chit-ê kú soà sêng-chū-jiân, m̄-chai tuì tó-uī siat-khí, kan-ta sè-thoân-sè nā-tiāⁿ. Kiù-khàm chit ê cheh, sī tuì tī Hàn-tiâu ê sî ū chi̍t ê lâng, sèⁿ Bâng miâ Tek-kong, i in-uī lāu sî-koaⁿ tò-lâi chhù-ni̍h. Kàu chit ê chheng-bêng ji̍t i ū chhoā i ê bó͘-kiáⁿ khì thióng-soaⁿ, ū soà toà mi̍h-chia̍h; chóng- sī i beh chia̍h ê tāi-seng ū seng chè chó͘- sian, chè-liáu chiū toà hia chò-hoé lim- chia̍h. Chóng-sī āu-lâi ê lâng soà khoàⁿ hit ê iūⁿ, chiū ke chhòng chiah ê seng-lé kim, hiuⁿ, choá, chek, lâi teh chè bōng.
Koh tī Chìn-tiâu ê sî, ū chi̍t lâng sèⁿ Kài miâ Chú-chhui, i ho̍k-sāi Chìn Bûn- kong. Chiàu chheh-ni̍h kóng Chìn Bûn- kong chhut-goā ū cha̍p-goā nî tú-tio̍h bô thang chia̍h. Chit ê Kài Chú-chhui chiū koah i ê kha-thuí-bah hō͘ Chìn Bûn-kong chia̍h. āu-lâi Chìn Bûn-kong koh tò-lâi pún-kok kap i chhut-goā ê jîn-sîn lóng ū tit-tio̍h siúⁿ; nā-sī chit ê Chú-chhui siúⁿ bô tio̍h; I uī-tio̍h án-ni chiū kap i ê lāu-bó khì bih tī Biân-san. Chìn Bûn- kong chiū beh chhiáⁿ i chhut-lâi, i m̄ chhut-lâi chiū pàng-hoé kā i sio soaⁿ, i m̄ chhut-lâi chiū soà hō͘ hoé sio-sí. Chìn Bûn-kong pi-ai i hō͘ hoé sio-sí; hit-sî tú-tú sī chheng-bêng chêng saⁿ ji̍t, Bûn- kong soà bēng-lēng peh-sèⁿ chheng-bêng chêng saⁿ-ji̍t tio̍h pī-pān se̍k mi̍h thang chia̍h, chiū kìm hoé-ian, só͘-í hō-chò hân- si̍t-chiat. Chiàu chheh teh piān-pok kóng, Chìn Bûn-kong kin-tè ê jîn-sîn bô chit ê lâng ê miâ. Chóng-sī tī Sú-kì khiok ū chi̍t kù teh chí chit ê lâng. Nā- sī kó͘-chá lâng bêng-bêng piān-pok kóng chit tiâu ê tō-lí bē sìn-tit, in-uī Bûn- kong ē iau, i pún-sin kiám bē iau. Cháiⁿ- iūⁿ ē thang koah ka-tī ê kha-thuí bah, lâi chhī Bûn-kong iáu-kú bē-sí; che koat- toàn bē sìn-tit. Taⁿ kó͘-chá lâng bêng- pe̍k kóng bô-iáⁿ, nā-sī chit-sî tek-khak m̄-thang saⁿ thàn saⁿ hán.
Tī lán chia hit ê chiaⁿ-goe̍h chhe-it hit-ji̍t lâng ài kóng hó-oē, m̄-ài kóng pháiⁿ-oē. Á-sī tī hit-ji̍t bô ài lâng chia̍h- ám tio̍h lim tê, sī in-uī hit-ji̍t nā chia̍h- ám, āu-lâi nā khì lâng tau, chiū ē tú- tio̍h lo̍h hō͘. iū hit ji̍t iā m̄ thang sàu lāi-bīn, kóng hit-ji̍t sī sàu-chiú chò seⁿ- ji̍t; á-sī hō͘-tēng-thâu hit ji̍t iā m̄ thang chē, in-uī hit-ji̍t kóng sī hō͘-tēng chò seⁿ-ji̍t. Chóng-sī tī chit kuí-ji̍t-lāi lâng mî--sî bô pûn-hoa hoé, kóng sîn khì thiⁿ- téng, iáu-boē tò--lâi, tio̍h kàu chiaⁿ- goe̍h chhe-sì chiah ē tò--lâi; tī chhe-sì ē-po͘ chiū chih sîn. Kàu chhe-gō͘ ê-hng hit àm, chiū chá-chá hoé tio̍h pûn-sit; sī in-uī hit mî, niáu-chhú teh kè cha- bó͘-kiáⁿ. Lâng ēng chit ê hoat-tō͘ ì-sù sī beh hō͘ niáu-chhú poa̍h-chih kha-kut, chiah m̄-bián hō͘ i seⁿ-thoàⁿ chin-chē. iū-koh tī chit ê chiaⁿ goe̍h sî, nā thâu chi̍t-pái luî-tân, lâng tī mn̂g-sìⁿ-āu tuî, lòng; in-uī tī mn̂g-sìⁿ-āu ū káu- hiā-èng lâng nā cheng, chiū hiah ê káu- hiā-khang ē cheng-ba̍t-khì, chiū káu-hiā bē thang chhut-ji̍p, hō͘ i sí tī khang-lāi, chiah ē bô káu-hiā. iā ū lâng kóng, sī beh hō͘ luî bē tit thang khí--lâi.
Koh tī chit-ê chiaⁿ-goe̍h cha̍p-gō͘ mî; lâng kóng sī siōng-goân-mî, hit ê-hng lâng ài tiām ta̍k-hāng ê koe-chí, kóng cha̍p gō͘ mî chèng-koe ē teh tó-pîⁿ. Che sī sui-chāi lán kóng.
Hāi-ah! lán pún-tē ê pháiⁿ hong-sio̍k siōng-chhiáⁿ pàng iáu-boē ē lī; taⁿ chiū koh ke-thiⁿ kuí-nā hāng ê pháiⁿ, m̄ chai beh kàu tó-uī uî-chí. Lūn Ji̍t-pún lâng ê hong-sio̍k iā sī chin pháiⁿ, sī lán tāi- ke chhin-ba̍k teh khoàⁿ, tāi-lio̍k tiah chi̍t hāng lâi kóng chiū-sī in chia̍h chiú ê pháiⁿ-khoán. Lán tio̍h sè-jī m̄-thang chiàu hit-hō pháiⁿ bô͘-iūⁿ, in-uī chiú ê hāi sī kóng oh-tit chīn.
Taⁿ lán chhut-sì tī chit ê sî-chūn m̄- thang m̄ kín-sīn. Nā beh kín-sīn, tek- khak tio̍h kap Ki-tok saⁿ-liân, chiong I chò saⁿ lâi chhēng-teh, ǹg-bāng tit-tio̍h Chú ê la̍t chān lán tāi-ke.