Lūn Ki-tok Chài-lîm
Tân Bêng-chheng
1933.07 (580koàn) p.14
Chiap chêng-hō tē 15 bīn
III. Lūn Iû-thài lâng só͘ siú ê 7 ê cheh-kî.
Sèng-keng lūn Ki-tok chài-lîm ê sî-ji̍t, sui-jiân ū kóng, ‘'Hit-ji̍t hit-sî lâng m̄-chai, thiⁿ-sài iā m̄-chai, Kiáⁿ iā m̄-chai, to̍k-to̍k Pē chai nā-tiāⁿ''(Thài 24:36). Chóng-sī lán kiám m̄-thang chai, hiān-kim sī sio̍k tī sím-mi̍h sî-tāi, Chú ê chài-lîm sī kīn á m̄-sī mah ? Sìn-tô͘ sī chhin-chhiūⁿ chiúⁿ-keⁿ peng, èng-kai tio̍h chai mê-sî sī sím-mi̍h keⁿ ; nā bô, sī bô chīn pún-hūn ê chiúⁿ-keⁿ peng lah !
Tng Í-sek-la̍it peh-sìⁿ tī Ai-ki̍p kok ê sî, Mô͘-se chiū chhâ-khó Siōng-tè siúⁿ-sù A-pek-lia̍p-hán ê chhàm-gú. Tuì án-ni lâi tit-tio̍h chai Siōng-tè beh tháu-pàng Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ chhut Ai-ki̍p hit ê sî í-keng beh kàu ; i chiū chiàu án-ni lâi kéng-séng (Chhòng 15:12---18).
Koh tng Í-sek-liat peh-sèⁿ siū-lia̍h khì Pa-pí-lûn liáu-āu, keng-koè beh 70 nî ê sî , Tān-í-lí tuì Iâ-lī-bí Sian-ti ê chheh , tit-tio̍h chai hiah ê peh-sìⁿ koh só͘-chai. Tuì án-ni lâi kéng-séng( Tān-í-lí 9:2; Iâ 25:11, 12, 29 :10).
Koh tng lán ê Chú thâu-chi̍t pái beh kàng-seng ê sî, sui-jiân bô lâng ē chai hit ê ji̍t, hi̍t ê sî ; iáu-kú ū kèng-khiân ê lâng chai hit ê sî í-keng kīn, pī-pān kéng-séng lâi thèng-hāu Chú. Chhin-chhiūⁿ Se- biān kap A-ná chiah-ê chiū-sī (Lō͘-ka 2:25 ,26).
Tuì án-ni hō͘ lán chai, sui-jiân lán m̄-chai hit ê ji̍t, hit ê sî, iáu-kú tuì gián-kiù Sèng-keng, ē thang hō͘ lán chai beh chài-lîm hit ê sî, sī kīn á m̄-sī.
Taⁿ ài lâi khe-khó Lī-bī-kì só͘ kì-chài Í-sek-lia̍t peh-sèⁿ chi̍t nî kan só͘ teh siú ê 7 ê cheh-kî, kap chit 7 ê cheh-kî tī Sin-iok sî-tāi só͘ hián-bêng iàu-kín ê sū (Chhiáⁿ khoàⁿ Lī-bī-kì 23 chiuⁿ).
Taⁿ ài chiong hit 7 ê cheh-kî, chiàu sūn-sū lâi siá tī ē-té : ----
1. Poâⁿ-koè-cheh
Chit ê cheh, sī teh kì-liām Í-sek-lia̍t peh-sèⁿ chhut Ai-ki̍p ê sî só͘ thâi sio̍k-choē ê iûⁿ-ko. Chit ê iûⁿ-ko sī teh chí Sin-iok ê Ki-tok,chiū-sī lâu-hoeh lâi kiù-sio̍k bān-bîn ê choē. Lán ê Chú tú tú sī tī Si̍p-jī-kè. Só͘-í Pó-lô kóng, ‘' In-uī lán Poâⁿ-koè-cheh ê iûⁿ-ko í-keng thâi, chiū-sī Ki-tok'' (I Ko-lîm-to 5:7).
2. Bô-kàⁿ-cheh (Lī 23:6----8)
Chit ê cheh ū ê e̍k chò ‘'Tû-kàⁿ-cheh,'' sī teh piáu-bêng Sin-iok hok-im ê tō-lí. In-uī Sin-iok ê hok-im sī sio̍k tī in-tiám, m̄-sī sio̍k tī Kū-iok ê lu̍t-hoat. Só͘-í Iâ-so͘ kóng, ‘' Lín tio̍h tî-hông Hoat-lī-sài lâng ê kàⁿ, chiū-sī ké-hó ‘' (Lō͘ 12:1). Pó-lô iā kóng,''Kū ê kàⁿ tio̍h tû kàu chheng, hō͘ lín chiâⁿ-chò sin ê sn̂g, chhin-chhiūⁿ lín sī bô kàⁿ ê ‘' ( I Lîm 5:7 ; Ka 5:1-9).
3. iô-be̍h-suī ê ji̍t (Lī 23:9-14)
Chit ê cheh, tī Sin-iok sī teh piáu-bêng Chú ê koh-oa̍h. Só͘-í Sèng-keng chheng-ho͘ Ki-tok chò chiah ê teh khùn ê thâu-chi̍t ê koh-oa̍h ê ; chiū-sī chò koh-oa̍h ê thâu-chuí ê koé-chí ( I Lîm 15:20 , 23 ; Hēng toān 16:23; Ko 1: 18 ; Khé-sī-lio̍k 1:5). Chú ê koh-oa̍h, kó-jiân ū èng-giām tī chit ê cheh-kî; in-uī Chú koh-oa̍h hit-ji̍t, tú-tú sī iô-beh-suī ê ji̍t.
4.Gō͘-sûn-cheh (Lī 23:15-22)
Chit ê cheh, tī Sin-iok sī teh piáu-bêng Sèng Sîn ê toā Kàng-lîm (Hēng-toān 2 chiuⁿ) . Chit ê cheh , sī tuì iô-be̍h-suī ê cheh sǹg-khí, keh 50 ji̍t teh siú ê cheh, só͘-í chiah kiò-chò Gō͘-sûn-cheh.
Tuì téng-bīn só͘ siá--ê , hō͘ lán thang chai, Chú siū tèng si̍p-jī-kè hit ji̍t, tú-tú sī Poâⁿ-koè-cheh ê iûⁿ-ko siū thâi ê ji̍t; Chú koh-oa̍h ê ji̍t, tú-tú sī iô-be̍h-suī ê ji̍t; Sèng Sîn toā kàng-lîm ê ji̍t, tú-tú sī tī Gō͘-sûn-cheh ê ji̍t.
Téng-bīn só͘ siá chit 4 ê cheh, só͘-piáu bêng Sin-iok iàu-kín ê sū, lóng sī sio̍k tī koè-khì ê sū-si̍t. Lóng ū chiàu án-ni lâi èng-giām; iā bô khah chá, iā bô khah bān.
5. Pûn sàu-kak ê ji̍t (Lī 23:23-25)
Chit ê cheh, tī Sin-iok sī teh piáu-bêng kàu-hoē sî-tāi ê lō͘-boé. Chú beh tuì thiⁿ kàng-lîm kàu khong-tiong , hit-sî beh pûn Siōng-tè ê sàu-kak , lâi hō͘ teh khùn ê sèng-tô͘ tit-tio̍h koh-oa̍h, iā hō͘ iáu oa̍h-teh ê sèng-tô͘ tit-tio̍h piàn-hoà, hō͘ in lóng saⁿ-kap siū-chiap-la̍p chiūⁿ khong-tiong ê sū. iā soà teh piáu-bêng Chú tiàu-chi̍p sì-soàⁿ tī bān-pang ê Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ , tò-tńg khì in ê pún só͘-chāi ( I Lîm 15:52; I Thiap 4:16; Sài 27:13).
6. Sio̍k-choē ê ji̍t (Lī 23:26-32)
Chit ê cheh, sī teh piáu-bêng Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ, tng Chú chài-lîm ê sî, choân-kok beh thòng-sim hoán-hoé, jīn Ki-tok chò in ê Ông, oá-khò I lâi sio̍k ka-tī ê choē. Tī hit-sî Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ, tek-khak beh tit-tio̍h Chú kā in sio̍k-hoê ( Sat-ka-lī-a 12:10 - 12,13:1).
7. Tah chháu-chhù ê cheh (Lī 23:33-43)
Chit ê cheh, sī teh piáu-bêng Ki-tok chài-lîm tī tē-chiūⁿ, lâi chò ông chi̍t-chheng nî ê sî-tāi (Sat-ka-lī-a 14:16-19 ; Khé 21:1-6). Chá-sî Pí-tek khoàⁿ-tio̍h Iâ-so͘ tī soaⁿ-téng piàn-hoà, I ê hêng-chōng kng-nà-nà ê sî, chiū kóng , ‘'Tī-chia lâi khí saⁿ tè chháu-liâu-á: chi̍t keng hō͘ lí chi̍t keng hō͘ Mô͘-se, chi̍t keng hō͘ Í-lī-a'' (Thài 17:4).
Pí-tek kóng án-ni, sī in-uī i khoàⁿ-tio̍h Chú ê êng-kng, chiū siūⁿ-tio̍h chit ê Tah chháu-chhù ê cheh, ài Chú cheh-sî èng-giām. Chit ê cheh, só͘ piáu-bêng Chú lîm-kàu chò bān ông ê Ông ê sū. Chóng-sī tī hit-sî iáu-boē si̍t-hiān chheng-nî ông-kok. Chú chiūⁿ soaⁿ-téng lâi piàn-hoà, chí-ū sī chheng-nî ông-kok ê chi̍t ê sió-iáⁿ nā-tiāⁿ (II Pí 1:16-19).
(Boē-oân).
