Hiān-chāi ê Iû-thài-lâng
1933.10 583koàn p.4-5
N̂g Iú-hok
Iû-thài lâng sī hiān-î sè-kài tiong choè tē-it bûn-bêng ê jîn-chéng. Iû-thài tē hiān-sî sio̍k Eng-kok teh koán-hat, chóng-sī toā-pō͘-hūn ê Iû-thài lâng ū sì-soàⁿ khiā-khí tī sè-kài bān-pang kok, put-chí ū toā sè-le̍k tī-teh. Koh-chài hiān-chāi sè-kài tiong toā chu-pún-ka, 3 hūn, Iû-thài lâng ū chiàm nn̄g hūn. iā koh sè-kài itong hiān-sî ê toā jîn-bu̍t, Iû-thài lâng iā chhut chin-chē. In ê chong-kàu tāi-khài lóng sī Iû-thài kàu, sī ho̍k-sāi Iâ-hô-hoa.
Taⁿ chiong Iû-thài lâng hun-soàⁿ tiàm tī 5 tāi-chiu ê jîn-sò͘ lâi kì. Au-lô-pa chiu ū 10,903,864 lâng. A-se-a chiu ū 570,585 lâng. A-hui-lī-ka chiu ū 3,572,417 lâng .Lâm-iûⁿ chiu(オーストラリア洲), ū 19,415 lâng. Í-siōng ha̍p-kiōng 15,459,017 lâng. Chiah-ê lóng sī Iû-thài kàu ê lâng só͘ tiau-cha--ê. Nā-sī hit tiong-kan hō͘ pa̍t-cho̍k tông-hoà--khì, á-sī sìn Ki-tok-kàu, á-sī sìn pa̍t-mi̍h chong-kàu--ê, bô sǹg chāi-lāi. Kî-si̍t nā lóng-chóng kā sǹg chò-hoé ū 5, 6 chheng-bān lâng tī-teh.
Tiàm tī sè-kài ta̍k pang-kok ê Iû-thài lâng lâi siông-sè kì-bêng. Pho-lân kok（ポーランド）ū 3,716,010 lâng, Bí-kok ū 3,300,000 lâng, Ngô͘-lô ū 2970,234 lâng, Lú-ma-ni-a (ルーマニア) ū 950,000 lâng, Hêng-gâ-lī ū 498,913 lâng, Ò-tāi-lī ū 350,000 lâng, Tek-kok,540,000 lâng, Eng-kok ū 297,000 lâng, Thó͘-nî-kî 158,000 lâng, Hoat-kok ū 150,000 lâng Hô-lân ū 106,409 lâng, Í-tāi-lī 57,000 lâng, Pe̍k-ní-gī 44,000 lâng , ìn-tō͘ 20,980 lâng , Tiong-hoâ bîn-kok 1,000 lang, ji̍t-pún kok 1,000 lâng , Boán-chiu kok 20,500 lâng. Chiah-ê iû-goân sī sìn Iû-thài kàu ê jîn-sò͘ nā-tiāⁿ. Kî-si̍t m̄-nā chiah-ê, kan-ta Bí-kok ê Niú-io̍k chhī to í-keng ū saⁿ-pah goā bān ê Iû-thài lâng tī-teh.
Koan-khoàⁿ kó͘-chá tī goā-kok chò toā-koaⁿ ê Iû-thài lâng, chhin-chhiūⁿ Iok-sek tī Ai-ki̍p chò cháiⁿ-siòng, Tān-í-lí tī Pa-pí-lûn chò chiáⁿ-siòng, iā ū Bí-soah, A-pek-nî-kho kuí-nā lâng tī-hia chò toā-koaⁿ. Hiān-sî tī lia̍t-kok teh chò toā-koaⁿ, chèng-tī-ka, tāi-ha̍k-kàu-siū, phok-sū, kī-su chióng-chióng ê lâng iā chin-chē. Chhin-chhiūⁿ tī kok-chè liân-bêng teh oa̍h-tāng ê jîn-bu̍t ê Iû-thài lâng, chiū-sī kok-chè liân-bêng sū-bū chóng-tiúⁿ ドラモン, Kau-thong pō͘-tiúⁿ ハース,oē-seng kio̍k-tiúⁿライヒマン, Chhù-kî ê sū-bū chóng-tiúⁿアブノール, Soan-thoân cheng-pò pō͘-tiúⁿコンメン, Keng-chè pō͘-tiúⁿソルター, Sè-kài kok-chè liân-bêng chóng-hoē gī-tiúⁿイーマンス, Se-pan-gâ tāi-piáuマダリアガ,チエクkokベネシユ,ブリアン ê bi̍t-su-tiúⁿレーゼ. Koh-chài tī Au-chiu lia̍t-kok chò toā-koaⁿ ê Iû-thài lâng, chhin-chhiūⁿ tī Ngô͘-lô kokトロツキ,ジノウイエス,ヨツフエ,カラハン,クラチノシチウコフ. Tek-kokラツサール,リブクネヒト,ラーテナウ,シャイテマン,エーベルト,ゾルフ. Bí-kokボラー,ゴンパース,ストラウス. Eng-kokチスレトー,ヘンダーソン,ナムエル,レツチング,スノーデン,カッセル. Í-tāi-lī マツチン,ガリバルチー. Hoat-kokミルラン,バンルベー. Ò-tāi-līエーゼンダール. Kî-thaⁿ su-siúⁿ-kài kap ha̍k-chiá ê jîn-bu̍t:スビノサ,ハイネ,マルタス,ベルグリン. Gē-sut-kài ê jîn-bu̍tダスンチオ,サラベルナール,ブルーメンタール, フグネール, pē-kiáⁿ nn̄g lângチンバリスト. Giân-lūn kài ê jîn-bu̍t:ロイラル lâm-chiok,リーブクネヒト,ウオルフ. Chóng-sī hit tiong-kan tiàm tī Tek-kok ê Iû-thài lâng 540,000 lâng hiān-sî ū siū-tio̍h chèng-hú chin khún-tio̍k. Chêng-hêng si̍t-chāi chhi-chhám, ū-ē chò toā-koaⁿ, bûn-ha̍k-ka, su-sióng-ka, siáu-soat-ka, gē-su̍t-ka kī-su í-ki̍p tāi-ha̍k kàu-siū téng, lóng-chóng hō͘ koaⁿ-hú kā i khu-tû pâi-thek, bo̍k-tek sī beh chiong hit 540,000 ê Iû-thài lâng lâi koáⁿ-chhut Tek-kok. Si̍t-chāi thang khoàⁿ-lū ê sū.
