Thak-chheh kám-sióng
(Lâu Hoâ-gī)
1934. 2, no. 587, pp. 10-11
Tī kū-nî ê Hā-kuì, tī lán Tâi-oân ê chong-kàu-kài ū chhut-pán chi̍t pún chheh, kiò-chò "Pêng-bîn ê Ki-tok-toān." Chiū-sī Ko Tek-chiong Sian-siⁿ ēng i ê choân cheng-sîn lô-le̍k lâi hoan-e̍k--ê.
Tī kin--á-ji̍t ê sè-kài, ū chi̍t-hāng toā ê sū-si̍t tī-teh; chiū-sī sè-kài ê lâng ū chiām-chiām teh him-bō͘ ài chiū-kīn Iâ-so͘. Bô-lūn sī kho-ha̍k-ka, sī phok-sū, sī it-poaⁿ ê pêng-bîn lóng ū hoaⁿ-hí phak-pài tī I ê bīn-chêng, lâi sêng-siū I ko-siōng ê kà-sī, iā ài thiat-tí lâi chhim-bat I ê jîn-keh. uī-tio̍h chit-khoán, chong-kàu-sim kak-chhéⁿ ê lâng ê lō͘-ēng, tī kàu-kài ū chē-chē sian-siⁿ gia̍h pit, ēng kî-tó kap in ê sìn-gióng thé-giām lâi hoat-piáu Iâ-so͘ ê toān-kì. Si̍t-chāi ū chē-chē lâng tuì chiah-ê lâi bat Iâ-so͘ Ki-tok.
Lán Tâi-oân tuì chá-chá chiū toā khiàm-ēng chit khoán ê chheh. Kàu tī kin-nî chiah ū thang ta̍t lán ê hi-bāng. Lán thang kóng chit-pún ê chhut-pán, chiū-sī chò lán Tâi-oân chong-kàu-kài ê hok-khì. Chū-kim í-hō͘ tek-khak ū chē-chē lâng beh tuì chit-pún chheh lâi bat Iâ-so͘ Ki-tok. Kàu ū chi̍t ji̍t tek-khak ū thang khoàⁿ-chhut i ê hāu-kó.
Chit-pún Pêng-bîn ê Ki-tok-toān ê goân-bûn tuì 1921 nî, chhut thâu-chi̍t pán liáu, kàu kin-á-ji̍t sī í-keng tī Eng, Bí ê ha̍k-kài siū it-poaⁿ ê hoan-gêng. Ū hoat-hêng 40 pán. Lán tuì chit ê sò͘-jī thang chai hit ê koân-uì kàu cháiⁿ-iūⁿ! Tù-chiá Su-má-su Phok-sū ū ēng i chhim-chhim ê sìn-gióng kap chhiat-si̍t ê thé-giām, koh tit-tio̍h Siōng-tè ê Sîn pang-chān, lâi gia̍h pit siá i ê Chú ê toān-kì. Lán thang kóng sī i it-seng ēng hoeh kap ba̍k-sái lâi kiat-chiⁿ ê toā tù-chok. I ū biô-siá 1933 nî chêng ê Iâ-so͘ ê seng-oa̍h kap I ê kà-sī, kàu chin-chiàⁿ bêng lâi hián chhut tī lán ê bīn-chêng. Si̍t-chāi lán tha̍k ū toā kám-tōng-la̍t tī-teh.
Goá ài ín "Ná in ê sàng-chòng" hit chiuⁿ ê lāi-té chi̍t-chām ê oē hō͘ lán chai chit-pún chheh ū cháiⁿ-iuⁿ chò lán ê lī-ek, chò lán ê kà-sī, ha̍p tī lán ji̍t-siông ê seng-oa̍h ê khiàm-khoeh. "Ta̍k só͘-chāi ê lâng to lóng hoaⁿ-hí niū lō͘ hō͘ hiah ê chhut-chòng ê lâng koè." Iâ-so͘ í-ki̍p kin-toè ê lâng, ū ēng chun-kèng kap tông-chêng lâi siám tī lō͘ piⁿ, hō͘ chit ê hū-jîn-lâng í-ki̍p hit ê sí-khì ê sè-kiáⁿ koè--khì. Chit ê hū-jîn-lâng sī lóng bô khoàⁿ-kìⁿ Iâ-so͘ ū ēng tông-chêng ê sim lâi khiā tī lō͘-piⁿ............ Lán thang siūⁿ, chit ê hū-jîn-lâng, í-ki̍p tī ta̍k sî-tāi, choē-choē bē sǹg-tit ê hū-jîn-lâng, lóng-sī chhoā in sí--khì ê sè-kiáⁿ, tiām-tiām tuì Iâ-so͘ ê bīn-chêng lâi koè--khì. iā lán chhim-chhim thang kan-khó͘-ê, chiū-sī khoàⁿ-kìⁿ choē-choē sè-kiáⁿ, tī in ê cheng-sîn-chiūⁿ í-keng sí--khì; iā só͘ pau tī in ê sin-si ê, khiok m̄-sī moâ-pò͘ ê siū-i, put-kò sī kiau-ngō͘, kap kap pháiⁿ ê si̍p-koàn; iā koh in ê thó͘-kong, chiū sī hiah ê bô kín-sīn ê pêng-iú, ū ín-chhoā i kàu tī bia̍t-bô ê só͘-chāi; iā choè lāu-bú ê lâng, kan-ta siong-sim thó͘-khuì, chóng-sī lóng bô khoàⁿ-tio̍h Iâ-so͘ sī khiā tī lō͘-piⁿ. Lán chai sui-jiân in bô khoàⁿ-tio̍h I, iáu-kú I sī put-sî ū hián-chhut tī chit-hō chêng-kéng ê tiong-kan. "Chú ū khoà kìⁿ chit-khoán chêng-kéng......" Kiám m̄-sī chin chhiat-si̍t lâi biô-siá lán jîn-seng ê chōng-hóng mah? Lán thang kóng chit-pún chheh ê te̍k-sek, chiū-sī ēng tng-sî ê chōng-hóng lâi soat-bêng lán kim-ji̍t ê lâng ê seng-oa̍h lâi chí-tō kà-sī an-uì.
Í-goā choân-pō͘ lóng-sī ēng chit ê hoat-tō͘ lâi siá, thang kóng ū oa̍h-miā hong-seng ê kà-sī moá-moá. iā teh lūn "lán ê Chú koh-oa̍h ê chèng-kù" ê só͘-chāi, ū kì-chài nî-lāu ê sù-tô͘ Iok-hān só͘ ē kì-tit, lūn Chú koh-oa̍h ê chèng-bêng. Koh sī ēng tuì-oā ê bûn-thé, chin sim-sek ê pit lâi kì-chài, hō͘ lâng teh tha̍k ê tiong-kan kám-kak chhù-bī, bē ià-siān, soà lâi tit-tio̍h Chú koh-oa̍h ê khak-sìn, thang kóng chit chiuⁿ sī i ê kia̍t-chok.
Tha̍k chit-pún chheh, kám-kak si̍t-chāi sī hiān-tāi khiàm-ēng ê chheh. In-uī gâu siá-chhut hiān-tāi-jîn ê sìn-gióng sim-lí kap hit ê khiàm-khoeh, iā ēng i te̍k-sek, ū châi-tiāu ê bûn-pit, siá-chhut hó-thiaⁿ ê bûn-thé lâi khip-siu lâng ê tho̍k-su-io̍k, si̍t-chāi sī ū toā ê lī-ek. Hoān-nā lô-khó͘ ê lâng tuì chit-pún thang tit an-uì; iu-būn ê, tit pêng-an; nńg-chiáⁿ ê, tit ióng-kiāⁿ; bô la̍t ê, tit cheng-eng; chhián-sìn ê, ti̍t kàu chhim-sìn............ Chit-pún chheh hiān-sî tī lán Tâi-oân chò bô siaⁿ ê sian-siⁿ teh-beh chhoā lán bat chin-si̍t ê Iâ-so͘ Ki-tok. ǹg-bāng lán tāi-ke iā lâi tha̍k, soà lâi bat kin-á-ji̍t oa̍h-oa̍h tī lán tiong-kan ê Iâ-so͘ Ki-tok, lâi kap I kau-poê tit I ê khuì-la̍t.
