Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ ê iû-lâi
(Koa Î-su)
1934. 3, no. 588, pp. 25
Tâi-pak Siang-liân (Kiong-chiân-teng) "Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ" ê iû-lâi, goá ài siá tām-po̍h:-
Chit pang Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ, sī tī 1912 nî, tú-tú sī Pak-pō͘ Kàu-hoē siat-kàu 40 chiu-nî Hi-liân-hoē ū khui tī Má-kai Pīⁿ-īⁿ, chiū-sī choè Pak-pō͘ siat-kàu 40 chiu-nî ê kì-liām sū-gia̍p.
Sòng I-seng kap Kàu-sū-hoē-oân, ū tuì Ka-ná-tāi Bú-hoē pín-chhéng ài khí chi̍t keng Pīⁿ-īⁿ, thang lâi kì-liām Kai Bo̍k-su. Só͘-í Bú-hoē ū hoaⁿ-hí chàn-sêng, chiū kià-hù Gō͘-bān-gûn lâi khí. Chheng choè "Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ." Só͘-í lán thang kì-tit, chiū-sī Tâi-pak chit keng "Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ", sī siat-kàu 40 chiu-nî Hi-liân-hoē ê sî khui--ê. ia̍h sī teh kì-liām Kai Bo̍k-su-Má-kai Phok-sū.
Lūn Tām-chuí pài-tn̂g-piⁿ hit keng kū ê "Kai I-koán" ê iû-lâi kap Tâi-pak Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ bô saⁿ-tâng.
Kai Bo̍k-su khí-thâu lâi Tām-chuí, tī 1872 nî bô loā kú chiū tī i ka-kī ê chhù kā lâng i-pīⁿ, āu-lâi ū sè chhù tī Hok-heng-koe sai-pêng choè i-koán.
Kàu 1880 nî, tī Bí-kok ū chi̍t ê chiú-koáⁿ hū-jîn-lâng (i ê tiōng-hu sī sìⁿ Kai) ū kià-hù La̍k-chheng-gûn beh khí chi̍t keng I-koán tī Tām-chuí thang kì-liām i ê tiōng-hu (sìⁿ Kai).
Só͘-í Kai Bo̍k-su ū siat-hoat khí chi̍t-keng miâ "Hō͘-bé Kai I-koán." án-ni thang chai, Tām-chuí (Hō͘-bé) Kai I-koán sī chi̍t ê chiú-koáⁿ hū-jîn-lâng, kià-hù khí--ê, beh kì-liām i ê tiōng-hu (sìⁿ Kai).
Tâi-pak "Má-kai Kì-liām Pīⁿ-īⁿ" sī Ka-ná-tāi Bú-hoē kià-hù khí--ê, beh kì-liām Kai Bo̍k-su, ia̍h sī choè siat-kàu 40 chiu-nî Hi-liân ê kì-liām.
Nn̄g keng lóng sī Kàu-hoē ê i-koán, chóng-sī hit ê iû-lâi, sī bô saⁿ-tâng.
Che sī tāi-ke só͘ chai-ê, kiaⁿ-liáu ū lâng oē saⁿ hô͘-hūn, gō͘-kái, só͘-í siá tām-po̍h choè chham-khó.