Táu-la̍k Kàu-hoē lio̍k-sú
(Lâu Iú-tēng)
1934. 10, no. 595, pp. 18-19
Lūn Táu-la̍k ū kàu-hoē í-lâi kàu tī chit sî, goân-sí ê sìn-chiá í-goā, hō͘-poè ê lâng bô sím-mi̍h chai hit ê iû-lâi kap iân-kek; nā-sī chò hoē-iú eng-kai ū chai ê pit-iàu. M̄-chai kàu-hoē ê le̍k-sú, ná chhin-chhiūⁿ m̄-chai chhiū ê thâu, chuí ê goân-liû chi̍t-iūⁿ. Ū lâng khoàⁿ kàu-hoē ê le̍k-sú sī pit-iàu ê chi̍t hāng, só͘-í tio̍h phian-sêng lâi hō͘ hō-tāi ê lâng thang chai. Hiān-sî pún kàu-hoē iáu ū chi̍t ê goân-ló, chiū-sī Lâu Bān-kiàm Tiúⁿ-ló, i ū tng-chit 49 nî kú; tī kàu-hoē ê keng-koè i ū khah chai-iáⁿ. Só͘-í tuì i só͘ chhâ-khó ê, ài kì tām-po̍h lâi siàu-liām sian-poè ê lâng tuì kàu-hoē ê tio̍h-boâ. Chhiáⁿ hiaⁿ-ché thè goán kî-tó, hō͘ Táu-la̍k kàu-hoē ē khah oa̍h-tāng lâi kui êng-kng Siōng-tè.
1. Kàu-hoē ê siat-li̍p. Tī 1883 nî, chiū-sī Bêng-tī 16 nî 4 goe̍h kan, Táu-la̍k-ke ê N̂g Hō͘-seng kap Sai-lê-ke Ka-tang-á ê Chiu Ú, in nn̄g lâng hō͘ Táu-la̍k ê ló-tia beh lia̍h, chiū tô-cháu khì kàu Ka-gī. Tī-hia tú-tio̍h chi̍t ê kàu-hoē ê sìn-chiá A-sam ko. A-sam ko kā in kóng, lán nā ji̍p-kàu, chiū m̄-bián kiaⁿ. Khí-thâu in nn̄g lâng kiaⁿ kàu chhin-chhiūⁿ hō͘ keng-chìⁿ beh siā-tio̍h ê chiáu, taⁿ thiaⁿ-tio̍h ū sè-le̍k ê oē, chiū chòng-táⁿ ke̍k hoaⁿ-hí, suî-sî chheng-chò ji̍p-kàu--ê. Ū chi̍t ji̍t, A-sam ko kap in nn̄g lâng, chiū mō͘-hiám lâi kàu Táu-la̍k, lóng bô tú-tio̍h chó͘-gāi. Tī thó͘-tē-kong ê bīn-chêng pò͘-tō kuí-nā ji̍t. Liáu-āu 3 lâng chò-tīn khì Ka-tang-á pò͘-tō, ki-hoē chin hó, chiū tī Chiu Ú ê chhù chò lé-pài-tn̂g; iā A-sam ko chò chú-lí thoân tō-lí.
Táu-la̍k ke N̂g Chhân-tòng, Kat iâng-seng, Tân Am, téng-ji̍t ū thiaⁿ-tio̍h A-sam ko ê thoân tō-lí, in iā khì Ka-tang-á koh-chài khe-khó; tńg-lâi liáu, chiū ín-chhoā Lâu Bān-chheng, Ia̍p Bān-chú, N̂g A-lû, Tân Chín-seng lâi sìn Chú. iā ū chi̍t ê lâng hō-chò Î Kiong, khì Ka-tang-á lé-pài-tn̂g chò mn̂g-pín, soà tī-hia tit-tio̍h tō-lí. Tńg-lâi chiū ín-chhoā Î Kù, Gô͘ Lo̍k; āu-lâi Lâu Chhoàng, Lâu Khiân, Lâu lm̀ , Chiam Sài, Chiam Khiân, Chan Hōng chiah ê lâi tit-tio̍h tō-lí, iā khì Ka-tang-á lé-pài.
Tī 1884 nî, chiū-sī Bêng-tī 17 nî 2 goe̍h, kám-kak-tio̍h lō͘-tô͘ ê oán-sia̍p, chiū chū-chi̍p Táu-la̍k ke--nih ê hoē-iú khui táⁿ-ha̍p-hoē, koat-gī tī pún só͘-chāi chū-chi̍p lé-pài; chiū tī Hoan-siā Î Kuì tuì N̂g Chú só͘ soè ê tiàm, chiām-sî ch3 lé-pài-tn̂g; iā A-sam ko kap Lí Pà ko lûn-liû chú-lí lé-pài. Tāi-iok ū 2 nî kú.
Kàu Bêng-tī 19 nî, chiū soá khì tī Tek-uî-á-té Î Kuì ê chhù chū-chi̍p. Tng-sî ê hoē-iú chin jia̍t-sim, chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ khí-thâu chio ê ha̍k-seng: An-tek-lia̍t chio i ê hiaⁿ Pí-tek, Hui-le̍k chio i ê pêng-iú Ná-tàn-gia̍p chi̍t-iūⁿ. Lâu Bān-chheng chio i ê sió-tī Lâu Bān-kiàm lâi sìn Chú.
Kàu-sū-hoē thiaⁿ-tio̍h Táu-la̍k ū kàu-hoē, chiū phài Lîm oán lâi tam-jīm chi̍t nî, chiū-sī 1886 nî, thang kóng kàu-hoē sêng-li̍p lah! Hit-sî miâ kiò-chò Táu-la̍k Iâ-so͘ Kàu-hoē. Lîm oán Sian-siⁿ toà chi̍t nî kú, chiū sî-chit tò-khì, sìn-chiá chiū hia̍p-gī, chhiáⁿ Lâu Bān-kiàm chiām-sî koán-lí pài-tn̂g ê sū-bū, lé-pài-ji̍t chò chú-lí, kap hoē-iú lé-pài, tāi-iok ū chi̍t nî kú. Keh nî Kàu-sū-hoē koh-chài phài Thoân-tō-su Ô͘ iáng lâi. Tī Î Kuì ê chhù chò pài-tn̂g, tāi-iok ū 8 nî ê kú; kàu tī 1894 nî chiah soá khì tī Gô͘ Lo̍k ê chhù. Chiong-kīn 7 nî kú, hit tè tē Lio̍k-kun ài chò liāu-peng-tiûⁿ, chiū koh soá khì Gô͘ Lo̍k koh bé ê chhù. Lâu Bān-kiàm, Gô͘ Lo̍k nn̄g ê Tiúⁿ-ló kap chèng hoē-iú tâng-sim chham-siông khí chi̍t chō thô͘-kat chhù ê lé-pài-tn̂g, thoân-tō-su ê siok-sià, bo̍k-su-pâng. Tong-sî iā ū siat Chú-ji̍t-o̍h, kà pe̍h-oē-jī kap Hàn-bûn, chóng-sī ha̍k-seng bô loā-chē.
(Thāi-sio̍k).