Ah! Tân Sian-siⁿ niû!
1934. 10, no. 595, pp. 20-21
Lâu Chín-hong
Kin chá-khí (7:23), ū siu-tio̍h tuì Ji̍t-pún lâi ê tēng-kî-chûn, só͘ phoè-ta̍t ê Tâi-oân-piān kuí-nā tiuⁿ. Chiông-tiong chi̍t-tiuⁿ khah tāng, khah toā-tiuⁿ ê phoe, sī Tâi-tiong Kàu-hoē Lîm Chhut-choâⁿ Tiúⁿ-ló kià--ê. Kuí-jti8-chêng, chiah chiap-tio̍h i thong-ti koh siat-li̍p 3 miâ ê sin Tiúⁿ-ló ê phoe, taⁿ koh-chài kià--lâi; hut-jiân seⁿ-chhut chi̍t-chéng put-kiat ê û-kám[sic.]. Kàu thiah-khui chi̍t-ē khoàⁿ, chiah chai Tâi-tiong Kàu-hoē, I-su Tân Sok-hong hu-jîn; goân Kàu-hoē Iú Chip-sū Chiu--sī Sioh, pia̍t-sè ê thong-ti. Tī Tâi-oân chiaⁿ goe̍h-ji̍t-chêng koè-sin ê sū sī kū, m̄-kú phoe kàu goá chia chiaⁿ goe̍h-ji̍t āu sī sin. uī-tio̍h sī bô phah-sǹg sū-piàn, chi̍t-sî hóng-hut lia̍h-chò sī bîn-bāng; kàu-hoē iā-sī giâm-siok ê sū-si̍t. O͘-ho͘! Tân Sian-seⁿ-niû taⁿ chò thaⁿ-kài ê lâng. Lī-khui hiān-sè bí-boán ê ke-têng, pàng só͘ thiàⁿ iú-hàu sì-ê lēng-jiōng; kap î-it ê tông-phoān-chiá Tân Sian-seⁿ. Ta Ni í-keng soah i ê tio̍h-boâ, tńg-khì Pē tau. Lūn i ê chò lâng:-
Lú-kài sian-khu-chiá ê Sian-siⁿ-niû:
M̄-nā Hu-kun Tân Sian-seⁿ sī chò Chhī ê Hia̍p-gī hoē-oân nā-tiāⁿ, chiū i pún-sin iā-sī chò Tâin-tiong chhī-lāi Hū-jîn-hoē ê kàn-sū. ē-kì-tit 6 nî chêng, Tâi-tiong chhī-lāi Pún-tó lâng siōng-liû ke-têng ê hū-jîn kan, ū siaⁿ teh chú-chhiòng ài cho͘-chit hū-jîn-hoē. Bo̍k-tek káⁿ-sī thang hiòng-siōng hū-jîn ê tē-uī, khé-hoat tì-lêng, seng-oa̍h kái-siān, í-ki̍p cheng-sîn-siōng ê siu-ióng. Tng-sî Sian-seⁿ-niû sī chò hoat-kí-jîn ê chi̍t--ê[sic.]. Liáu-āu, hoē sêng-li̍p, iā tiòng-soán chò kàn-sū. Tī hit tiong-kan kiaⁿ-liáu hām-lo̍h "Hó͘-thâu niáu-chhú-boé" ê chhiò-pèⁿ, ke̍k-le̍k kap Kàu-hoē sò͘-miâ ê kuì-hu-jîn, saⁿ thê-hê. uī-rio̍h Pún-hoē tong-phun se-chó͘, toā-toā hoat-hui te̍k-pia̍t ê īⁿ-chhái, kòng-hiàn tī hū-jîn-hoē. Só͘-í thang kóng i m̄-nā sī chi̍t-ke ê hu-jîn, iā-sī siā-hoē lú-kài ê siān-khu-chiá. Uí-tāi ah! Sian-seⁿ-niû!
Kàu-hoē tok-sìn-chiá ê Sian-seⁿ-niû
I m̄-nā sìn-chiá ê chi̍t-hūn-chú, tī phí-jîn ê chāi-jīm-tiong, ū siū tiòng-soán chò lú chip-sū. Sui-jiân ka-têng toā, pēⁿ-īⁿ khoah, sū-bū ê sat-tò. iáu-kú tī Chú-ji̍t nā m̄-sī hui-siông ê-chó͘-tòng, tiāⁿ-tio̍h tī Kàu-hoē ê se̍k-siōng ū khoàⁿ-tio̍h i ê bīn, lâi teh kau-poê Siōng-tè. Tân Sian-seⁿ pún-lâng, uī-tio̍h chit-bū-siōng ê to-toan, kīn-lâi khah hán-tit lâi kàu-hoē. iáu-kú tī lé-pài ē-po͘, lé-pài ê sî-kan nā kàu, siông-siông pau Si, Sèng-keng piān-piān pek i tio̍h khì kàu-hoē. uī-tio̍h chhit-ji̍t chi̍t pái ê lé-pài bô boán-chiok, put-sî iau-kiû thoân-kàu ê lâng, muí lé-pài chì-chió chi̍t pái tī i ê ka-têng; thang chhoā toā-sè chò ka-têng ê lé-pài. Te̍k-pia̍t tī hioh-joa̍h lēng-ài kui Tâi ê sî, koh khah tì-ì. Ū-sî goán uī-tio̍h sū-kò͘ tio̍h khì pa̍t-uī, hit àm nā bô khì, chiū liâm-piⁿ koh lâi pài-thok. Tī-chia soà kóng-bêng, ū-sî thoân-kàu ê lâng ná chhin-chhiūⁿ siông-siông tī-hia, chiū-sī uī-tio̍h i ê chù-bûn; goán chiū hoaⁿ-hí kiong-kip. Tuì án-ni thang chai chit-khoán ê thài-tō͘, bô m̄-sī tuì i ê chong-kàu koan-liām ê chhim-khek, sìn-gióng seng-oa̍h ê chin-kiàm; kap cheng-sîn seng-oa̍h bí-hoà ê ko-tiau.
I ê jiat-sêng ê hoān-uî, m̄-nā chāi-tī pún-sin kap ka-têng. I siông-siông bat chhoā iú-sek kai-kip ê hū-lú lâi kàu-hoē. Pit-chiá uī-tio̍h ha̍k-sek, keng-giām khah chió, bat kui-nā-pái siū-tio̍h i àm-chīⁿ tiong-khok thoân-tō ê hoat-tō͘. Chi̍t-sî ná-chún chia̍h-tio̍h tiⁿ-bī, kàu pak-tó͘ pá. Tuì tī i pún-sin sī hū-jîn-hoē uí-oân, pit-chiá bat siū i ê phèng-chhiáⁿ khì Chhī-bîn-koán, ēng "Ki-tok-kàu kap hū-jîn ê tē-uī", lâi káng-ián hō͘ Hū-jîn-hoē chèng Hoē-oân thiaⁿ. Chit khoán ê hiān-siōng, m̄-sī jîn-kang, hêng-sek kap phoê-siòng. Sī sio̍k tī pún-chit-tek, loē-pō͘-tek; iā-sī tuì tī sìn-gióng cheng-hoa só͘ kiat ê koé-chí. Kám-kek ah! Sian-seⁿ-niû!
Tián-hêng-tek, hiân-chhe liông-bó ê Sian-seⁿ-niû: Jū-gú kóng, "Sè-kan-lâng bô siang-têng châi." Í-siōng pit-chiá ū sió-khoá kóng-khí kò͘-jîn, sī siā-hoē lú-kài chi̍t ê sian-khu-chiá. I m̄-nā sī chò siā-hoē lâng, tī ka-têng lāi, tuì tī chú-lú sī chi̍t ê chû-ài gâu kà-sī ê lāu-bó. m̄-nā tì-ì tī kiáⁿ-jî ê cheng-sîn kàu-io̍k, iā put-chí koan-sim tī in ê hiān-tiā kàu-io̍k. Sui-jiân pún-sin uī-tio̍h sî-tāi ê chìn-hoà koan-hē, bô siū-tio̍h choan-bûn ê tì-sek. iáu-kú ài i ê kiáⁿ-jî, lóng siū choan-bûn í-siōng ê kàu-io̍k, só͘-í hiān-sî sì ê lēng-ài lóng tī Tang-kiaⁿ. Tióng-lú Siok-cheng tī Lú I-choan, Chhù-lú Siok-loân tī Lú-chú Khí-kho I-choan. iáu-nn̄g--ê, tī Ko-lú chāi-ha̍k tiong.
M̄-nā tuì tī kiaⁿ-jî sī liông-bó, iū-koh tuì tī tiōng-hu sī hiân-chhe. Tī ka-têng choân-pō͘ sī ka-tī liāu-lí siat-hoat. Tī ka-têng siông-siông sī chò tiōng-hu ê pī-lān-só͘, an-sek-só͘, kap chò siā-hoē seng-chûn kēng-cheng ê an-choân tē-tài. Só͘-í thang kóng, tī-ke kà-kiáⁿ, ho̍k-chiông tiōng-hu, bô si̍t-lo̍h hiân-chhe liông-bó ê pún-chit. Tuì chit kuí hāng chóng ha̍p khit-lâi[sic.], tī Siā-hoē sī chò Pek-tāi-nî ê Má-tāi. Tī ka-têng káu-io̍k sī chò Má-līa. Tī ka-têng kàu-io̍k sī ná-chún Bēng-bó. Tī chong-kàu kàu-io̍k, oán-jiân tē 4 sè-kí Kàu-hū Au-gū su-tin ê lāu-bó Mô͘-ní-kah. Tok-sìn ah! Sian-seⁿ-niû!
Choè-āu kiû thiàⁿ-thàng ê Thiⁿ-pē an-uì i ê uî-cho̍k. Bô-kú beh saⁿ-kìⁿ tī Thiⁿ.
Chāi Pak Bí: Lâu Chín-hong.