Te̍k-chéng Cheng-sîn-pīⁿ
1936.07 tē 616 hō p.4-6
(Khng Ka-im)
I-seng kóng, "Sè-kan bô ū oân-choân bô pīⁿ ê lâng" "Bô pīⁿ" chit ku3 m̄-sī choa̍t-tuì. Tuì goá ê koan-chhat kap kám-sióng goá ài kóng, "Sè-kan lóng sī cheng-sîn-pīⁿ chiá". Bô cheng-sîn-pīⁿ chit kù sī siong-tuì-tek ê oē, Sèng-keng kóng, "Lóng bô gī-lâng, liân chi̍t-ê iā bô.........!"
Cheng-sîn-pīⁿ tāi-ke chin khó-lîn--i, in-uī nā cheng-sîn-pīⁿ chiū pìⁿ chò bô lō͘-ēng lâng. Chóng-sī bô tek-khak, in-uī nā-sī pe̍h-chhi á-sī lo̍k-thian-sèng ê cheng-sîn-pīⁿ chiá, kiám-chhái pí hó-lâng khah hēng-hok, in ê seng-oa̍h sī oán-jiân hái-goā ê sàn-sian, hó lâng boē thang chhin-chhiuⁿ7 in hiah an-lo̍k, kiaⁿ-liáu sī hó-lâng (kî-si̍t sī Te̍k-chéng cheng-sîn-pīⁿ chiá) khah khó-lîn. Chit khoan2 m̄-sī Náu sîn-keng ê pīⁿ, chiū-sī sèng-keh tō-tek ê pīⁿ. Cheng-sîn-pīⁿ ê chéng-luī put-chí chē; chóng-sī Te̍k-chéng ê cheng-sîn-pīⁿ iáu khah chē (Lô 1 : 29-31). Lán oh-tit chai hit ê chióng-luī kap chèng-chōng kàu thiat-tí, chóng-sī iā oē chai tām-po̍h!
1. Ū chi̍t khoán Cheng-sîn-pīⁿ, sī khah gâu bē kì-tit. Só͘-í Ló͘ Ai-kong kā Khóng-chú kóng ū lâng poaⁿ chhù bē kì-tit poaⁿ bó͘, che si̍t-chāi chin huì-khì. Chóng-sī Khóng-chú kā i kóng ū koh khah tāng, iā koh sī te̍k-chéng--ê, chiū-sī bē kì-tit ka-kī. Chhin-chhiūⁿ Kiat, Tiū sī liân pún-sin to bē kì-tit, sè-kan lâng tāi-khài sī chit khoán, gâu khoàⁿ lâng ê si̍t-pāi, phoe-phêng lâng ê sī-hui, ka-tī khiok hán-tit chū-chek. Chîn Sí-hông ê sî, ū chi̍t ê Tō-kàu ê hong-sū chàu kóng, "Bia̍t-bô Chîn-kok ê sī Ô͘". Kî-si̍t sī khoàⁿ jī sè put-siàu lâi tiám chhíⁿ--i, ông soà lia̍h chò sī teh kóng pak Ô͘ ê pian-hoān, só͘-í chō Bān-lí tn̂g-siâⁿ ài lâi tí-tng--in. Ba̍k-chiu oē khoàⁿ kàu bān-lí siâⁿ-goā ê tuì-te̍k, bē thang séng-chhat kiong-têng lāi ê put-siàu chú, chit khoán kiam2 m̄-sī cheng-sîn-pīⁿ mah? Ô͘ uî loān-chok lâi liân-luī kàu-hoē, koh ēng chéng-chéng ê ké piān-hō͘ lâi kóng-chhut bô liông-sim ê oē ê lâng, i ê cheng-sîn-pīⁿ kiam2 m̄-sī khah siong-tiōng mah?
2. Ū chi̍t khoán cheng-sîn-pīⁿ chiū-sī gâu kóng toā oē. Eng-kok ū chi̍t ê sòng-hiong ê lāu hū-jîn-lâng cheng-sîn-pīⁿ ê sî, kóng i sī I-to-lī-a lú-ông, chia̍h-pn̄g, kóng oē, kiâⁿ ta̍h kek kah ū chi̍t ê lú-ông khoán, pa̍t-lâng khoàⁿ liáu chin ài chhiò. Kiau-ngō͘ sī chi̍t chéng ê Te̍k-chéng cheng-sîn-pīⁿ, sè-kan lâng khò i ê ha̍k-būn, kho-ha̍k, lâi hó͘-jīn chong-kàu--ê chiū-sī chit khoán ê hoān-chiá; kî-si̍t tuì sèng-chèng ê hong-bīn lâi khoàⁿ, sī gû-gōng hó chhiò. Hoat-kok tī 18 sè-kí toā kek-bēng au7 m̄ pài Siōng-tè, tui3 in ê tiat-ha̍k su-siúⁿ khó-àn chi̍t ê lí-sèng chông-pài, chóng-sī kiat-kiok8 m̄-sī khah tì-sek, chiū-si7 m̄ pài Chì-chun ê Siōng-tè, ài khì pài pháiⁿ cha-bó͘ lah! Tī Tiong-kok ê le̍k-sú iû-goân sī án-ni, khí-thâu chiū sêng-jīn Siōng-tè, in ê sîn-koan chám-jiân ko-siōng, kàu Khóng-chú ê sî pìⁿ-chò Thian, Chu-chú chiū kiò-chò Lí, So͘-sek chiū kiò-chò Thài-khong lah! Jû-kàu ê sîn-koan ti̍t-ti̍t tuī-lo̍h. Chì-chun ê Siōng-tè jīn boē bêng, soà kiò i chò Kuí-sîn kàng-hok khì lah! Khó-lîn kàu ke̍k, kin-á-ji̍t joā choē lâng iā-sī chit khoán pàng-sak Siōng-tè khì pài ngó͘-siōng eng-hiông, chū-jiân, á-sī chú-tiuⁿ bô sîn, chū-ko in tuì kèng sîn ū jīn-sek kap phoàⁿ piat, ah! Kàu-ke̍k ê chhò-gō͘ lah!
3. Ū Cheng-sîn-pīⁿ chiá put-chí ài kóng ka-tī ê gâu lâi hō͘ lâng thiaⁿ, chit khoán sī phín-phóng--ê. Hāng Ú sī eng-hiông, chóng-sī i sī chit khoán hoān-chiá, só͘-í kóng "Hù-kuì nā bô tńg-khì kò͘-hiong (phín-phóng) sī chhin-chhiūⁿ àm-sî chhēng suí saⁿ teh kiâⁿ lō͘. Cheng-ho̍k 400 goā chiu ê kong-le̍k, uī-tio̍h án-ni bô-khì". Só͘-í Hân-seng mē i sī kâu tì lâng bō. ài phín-phóng miâ-siaⁿ, tē-uī--ê, sī chin chē. Ta̍k-lâng lóng sī chhin-chhiūⁿ Pí-lia̍p-to kóng, "Kiam2 m̄ chai goá ū koân......", sím-mi̍h lâng beh chhin-chhiūⁿ tit-kiù ê Pó-lô khoàⁿ hiah ê chò pùn-sò, lia̍h Ki-tok chò tē-it hó ah!
4. Cheng-sîn-pīⁿ chiá ū-ê ē phah lâng, boē kóng chêng-tit. Ū-ê liân ka-tī ê pē-bó, kiáⁿ-jî iā phah, só͘-í ko͘-put-chiong tio̍h kìm-kò͘. Sè-kan loā chē ngó͘-ge̍k pē-bó--ê, bô bêng-lí--ê, bô chhin-lâng chêng--ê, bô lîn-bín--ê, kiam2 m̄-sī cheng-sîn-pīⁿ mah! Hiaⁿ-tī sàng kau hiaⁿ-tī tī hoat-têng, put-hàu pē-bó, bô thiàⁿ bó͘-kiáⁿ, phah cha-bó͘ kán, hêng-hoa̍t sim-pū-á; oán-jiân Chô-chhò kóng lêng-khó͘ goá ko͘-hū thiⁿ-ē, m̄-thang hō͘ thiⁿ-ē ko͘-hū goá. Chit khoán ê lâng moá-moá sī, só͘-í sè-kan chiah ū chiàn-cheng, sio-phah. Kai-kip ê tò͘-cheng, kok-chè ê hun-cheng, hit ê goân-in iā-sī tī chia.
5. Ū khoán ê Cheng-sîn-pīⁿ chiá, siông-siông giâu-gî lâng beh hāi--i, kiaⁿ lâng phah--i; che sī hia̍p-pek-sèng cheng-sîn-pīⁿ. Sè-kan loā chē lâng chhàu sim-hēng, khoàⁿ lâng kóng soè siaⁿ oē sī teh mē--i, toā siaⁿ oē sī teh hat--i. Tī sè-kan bô poàⁿ ê pêng-iú, chit khoán kiam2 m̄-sī chhin-chhiūⁿ Chô-chhò hit khoán to-gî ê sim-koaⁿ mah? Hoa-tô ēng biāu-chhiú ê i-su̍t beh i-hó i ê thâu-hong, soà gî i sī beh chhì i, hē chhiú siu-si̍p i ê sìⁿ-miā. Chèng-tī-ka ē tú-tio̍h toā hoán-tuì sī tuì tá-lo̍h, in ê guî-hiám sī sím-mi̍h goân-in. It-chiòng kong-sêng bān kut ko͘ ê sū-si̍t; m̄ hān tiāⁿ tī chiàn-tiûⁿ nā-tiāⁿ, tī chèng-tī-kài nā beh chhut chi̍t ê to̍k-chhâi-chia2 m̄ chai tio̍h kuí bān lâng chò i chhèng-sat ê hi-seng! Ah! Choē-ok sat-jîn ê sè-kài lah!
6. Bat khoàⁿ-kìⁿ tī ke-lō͘ ū koà chhuì-chhiu, oē hó͘-niau liām siáu oē--ê, teh kiâⁿ. He sī ké siáu, siáu beh chîⁿ; chóng-sī chit khoán hoān-chia2 m̄-sī chió, pàng-sak it-chhè lâi chò siú chîⁿ-lô͘--ê, chin chē. Sio̍k-gú kóng, Jîn uī châi sú si̍t-chāi ū iáⁿ; siú chîⁿ-lô͘ sī sí tī chîⁿ-nih, lâi chòng tī chîⁿ-ni̍h. Tham-sim hō͘ lán ê ba̍k-chiu lóng khoàⁿ chîⁿ chò khit-chia̍h, chò chha̍t, kan-chà iā kam-goān. Ba̍k-chiu ū khoàⁿ-kìⁿ lī, chiū bô khoàⁿ-kìⁿ gī, ū sè-kan chiū bô Ki-tok lah!
7. Ū chi̍t ê lāu-lâng chin pháiⁿ phî-khì, i tī ke-lō͘ teh bē pau-á, ū chi̍t ê siàu-liân lâng ài kā i chhòng-tī, chiū mn̄g kóng "Lāu-siok ah! Chô-chhò sī chhoā loā chē peng hō͘ Kang-lâm hoh". ìn kóng, "83 bān", "kiam2 m̄-sī 72 bān." "Teh kóng sáⁿ! 83 bān leh!" "Thian-thian-á 72 bān". Lāu-lâng toā siū-khì, chèⁿ liáu soà gia̍h pun-taⁿ khí-lâi, tì-kàu i ê mi̍h lóng poa̍h-poa̍h tī ke-lō͘, piⁿ-á ê lâng kóng "lāu peh ah! Sio chèⁿ tāi, lí ê pau-á poa̍h tī thô͘-kha tio̍h khioh-khí-lâi" I soà khì phut-phut kóng, "Poa̍h tī thô͘-kha, iá bô 11 bān ê lâng-bé beh kā goá chhoā tuì tó uī khì"; khí su-io̍k khoài siū-khì, chiū-sī chit khoán hoān-chiá. Taⁿ tá-lo̍h chi̍t hāng khah iàu-kín, sè-kan lâng kiam2 m̄-sī pàng-sak iàu-kín--ê, lâi chò put-tiòng-iōng ê sū mah! Bô tit-tio̍h Sèng Sîn ê un-sù, bān sū phin hiat-khì kap su-chêng, pàng-sak kin-pún cheng-lūn ki-hio̍h; kàu hoē lāi saⁿ kong-kek, kiam2 m̄-sī chhin-chhiūⁿ chit ê lāu-lâng iàu-kín hiah ê bô-iáⁿ-chiah 11 bān ê peng-bé mah!
8. Ū chi̍t ê Cheng-sîn-pīⁿ chiá siông-siông siá phoe hō͘ Soan-kàu-su, beh tuì i thó peng-tuī, chiàn-chûn, hui-ki, i pún-sin beh chò chóng-su-lēng lâi kap Gô͘-lô-su kau-chiàn; che sī i ê cheng-sîn chhò-loān só͘ siⁿ-chhut ê bōng-sióng. Chit khoán ê hoān-chiá ū-ê ài chhòng hoé-chhia hō͘ i thoat-soàⁿ, pàng hoé sio chhù lâi hoaⁿ-hí khoàⁿ hit ê chhám kéng; sè-kài ê chú chiàn-lūn chiá ê su-siúⁿ iā-sī án-ni. Ok-to̍k hêng-hiong lóng sī tuì chiah ê chhut; chóng-sī ok-to̍k ê sè-tāi ah! Tio̍h uī-tio̍h beh lîm-kàu lí ê sím-phoàⁿ kap hêng-hoa̍t, lâi âu-kiò.
9. Ū chi̍t khoán ê Cheng-sîn-pīⁿ chiá khiok sī bē-hiáu hun-piat hó pháiⁿ, khoàⁿ-tio̍h Toā-koaⁿ i lia̍h chò sī khit-chiah2; khit-chia̍h chhēng phoà saⁿ i kóng sī Hông-tè chhēng lêng-pô͘, che sī jīn-sek put-chiok; sè-kan lâng loā chē pái khoàⁿ hó lâng chò pháiⁿ lâng lâi ge̍k-thāi--i, kiám ia7 m̄-sī án-ni mah! Cheng-sîn-pīⁿ--ê, khoàⁿ lâng chhoā sin-niû lāu-jia̍t, lia̍h-chò sī chhut-soaⁿ hàu-lâm hàu-lú teh chē hûn-kiō, chiū khîⁿ teh khàu. Khoàⁿ lâng sàng-chòng, soà lia̍h-chò sī chhoā sin-niû, ha̍h-ha̍h chhiò hoah bān-soè, kiò kiong-hí; khiok m̄-sī kò͘-ì, sī i ài piáu tông-chêng bē hiáu tit nā-tiāⁿ. Chóng-sī sè-kan ū loā chē lâng, lâng hoaⁿ-hí ê sî bô tâng hoaⁿ-hí, hoân-ló ê sî bô tâng hoân-ló, chit khoán ê lâng Iâ-so͘ iā siông-siông tú-tio̍h (Lō͘-ka 7:31,32). oàn lâng pù, chhiò lâng kêng; oàn lâng gâu, chhiò lâng gōng; Thiàⁿ sī thiaⁿ kàu lâng iáⁿ, oàn sī oàn kàu kiú-cho̍k. Sui-jiân bô ū chêng-jîn gán-lí kiàn se-si ê chhok-kak, iā ū thiàⁿ chiū ài i oa̍h, oàn chiū ài i sí ê phian-kiàn, pa̍t-lâng ê chu-tiuⁿ kap chìn-pō͘, nā-sī tuì pún-sin ū put lī kap put-khoài, chiū put koán saⁿ-chhit jī-cha̍p-it "Táⁿ-tó" chiū-sī i ê chú-gī kap phiau-gú. Tiong-kok ê kan-khó͘ chiū-sī Táⁿ-tó chú-gī" ê liû-to̍k, sió-khoá ē thìⁿ-thâu--ê chiū hoah "táⁿ-tó", lia̍h chit kù chò eng-hiông ê kháu-hō, lâm-chú ê chòng-giân. Nā-sī chit khoán chiū u 100 ê Chiúⁿ Kài-se̍k iā bô kàu thang hō͘ lâng táⁿ-tó lah! Cheng-sîn-pīⁿ tio̍h tī-liâu, lêng-hûn ê pīⁿ koh khah tio̍h án-ni. Kó͘-kim chí-ū Iâ-so͘ sī oân-choân ê lâng, kî-û lóng sī Te̍k-chióng ê cheng-sîn-pīⁿ chiá, lán ài ho̍k-tò í-chêng hit khoán kiān-khong ê cheng-sîn, tio̍h chhin-chhiūⁿ Boa̍t-tāi-lia̍p ê Má-lī-a lâi chiū-kīn Chú, siū koáⁿ-chhut lóng-chóng ê kuí--A-phiàn kuí, poa̍h-kiáu kuí.........--Chū-jiân kài-sī cheng-sîn-pīⁿ ê toā pīⁿ-īⁿ, Sèng-keng sī i-tián, Iâ-so͘ sī chú-tī i. Te̍k-chéng cheng-sîn-pīⁿ ê kin-pún tī-liâu chí-ū án-ni.